bulabam in dilatatione : quin mandat* tua A jjpienciam mihi, St âglOEg rPel ! & verbum
„ . , , ft a- ■■ hoc qu6d ln te fpero exprobrant, refpon.
exqmfim. Et loquebar m teftmonus tuis deam * kaclue adverses hanc Prophet*
in confpeBu regtim, (êfr non eonfundebar. refponfionem cxprobrare irreligiofa mens po.
Et meditabar in mandatis tuis , qua dilexi
’vehementer. Et erexi manus meas ad mandata
tua qm dilexi * : & exercebar in
jußificationibus tuis.
P
teric ? Mifericordia primüm oratur d Deö
falus etiam exfpedatur a Deo ; 8c deinde eam
fpopondifle per verbum fuum Deus oftendi.
tür. Concluditur itaque exprobrantium im-
pietas ab his qui in Dei verbis fperant: ciim
quahdo Deus dprecatur, Sc mifericordiam &
L ur.es fecundùm Apoftolum funt, B falutem ab eo credentium fides fperat, Sc do*
qui fapienriam fæculi fequentes, fa- ~ ' * ** .....
pientiam Dei reprobaverunt t ob
fpcrnant.
quod ftultam fecit Deus feculi fapientiam.
Quid enim infidelibus ftultius eft, qui prater
ilium communem irreligioforum errorem etiam
hoc adjiciunt piaculi, ut divina Scripturarum
eloquia putent perfed* dodrinse carere ra-
tione ? Et quia pro impietate ingenii fui di*
vinorum didorum capaces efle non poffunt,
drina h*c fpei noftrse lit, ut oratus Sc mil'e.
reatur 8c lalvet.
4. Dehinc fequitur: Et ne auferas de ote i
meo verbum veritatis ufquequaque nimis i quia C
in judiciis tuis fperavi. Accipiat humana inlo- J
lentia humilitatis modefti«eque dodrinam. n
Priüs Propheta concedi libi orat, quam fe id 1
mereri ut obtineat oftendit. Omnia vult a ''
bonitate Dei in fe inchoari : nee tarnen cauad
contumeliam cæleftium verborum pro ex- C fam fiduciæ fuæ fubtrahit. Ait enim , Ét 1
cufatione hebetudinis fuæ prorumpunt, di-
centes, nihil in his rationabile, nihil eile per-
fedum : volentes ea quæ d fe dicantur, fola
elfe erudita, a 8c dodrinis veræ prudentiæ ex-
polita j ftulti Deo negantes, quæ alTumere
ipli libi audent. Nec mirum eft, fi irreligiosè
de eis opinantur, quorum, fa pecudeæ hebetudinis
modo, intelligentiam non confequun-
tur. Verùm quam vis in eo fermone, quern
auferas de ore meo verbum veritatis ufquequaque
nimis. In quo primum majeftatem ejus confi-
tetur qui femper orandus eft: dehinc fe non ex
inani lperare fubjecit, dicens, Quia in judiciis
tuisfyeravi. Humana: autem temeritatis eft hie
mos , priits, ad obtinendum aliquid, meritum
quam mereatur ingerere j 8c eum, d quo quid
poftulet, tamquamex officii debito convenire.
j. Sednonliifficit nobis, utmodeftfe tanfuperiùs
habuimus , e his qui fapientiam Dei D turn tenuerit Propheta rationem: collocationes
fequuntur, cognitam didorum caleftium per-
fedionem exiftimem , nihilque eorum efle,
quod non confummatum atque omni ex parte
perfedum lit : tarnen id quoque etiam in his
fèxt* litter* verlibus abfblutius licebit intelligi.
1. Poft fuperiorem enim fenfum ita loquitur :
Et veniat (itper me mifericordia tua Domine, fa-
lutare tuum fecundilm verbum tuum. Mifericoretiam
verborum virtutefque nofcendæ funt
cur ita dixerit : Et ne auferas de ore meo verbum
veritatis ufquequaque nimis. Omne oris
officium, cordis lenlui motibufque famulatur.
Et cur Propheta ne ab ore fibi verbum veritatis
auferatur orat, versus iftius confequen-
tia docent. Non enim metum hunc Prophe-
tæ fuifle exiftimandum eft, ut libi veritatis
Salu* no- diam itaque primùm deprecatus eft, dehinc verbume ex corde vereretur auferri : ait enim,
ftra^Dci falutare. Salus enim noftra ex mifericordia E Qpip in judiciis tuis Jperavi. Sperans ergo in
U Dei eft, 8c bonitatis fuæ hoc munus in nobis juHiciis Dei, verbum veritatis de corde libi
eft : 8c inde coepit oratio , unde 8c làlus in- non metuit auferri. Scit autem quædam elle
choat deprecantis. Dehinc ne ex incerta 8c peccata, quæ ex ore verbum auferant veri-
ex inopinata Ipe precari Propheta exiftimare- tatis. Peccatori enim dixit Deus, Quare tu
tur, primùm mifericordiam, dehinc lalutare enarras juftitias meas ? Non enim a it, Qua-
commemorat,tum tertio fubjecit, fecundum ver- re f immemor es juftitiarum mearum ? led pec-
bum tuum : ut hanc orandi fiduciam proficifci catohem monuit eum , qui in peccato
fecundùm verbum Dei, id eft, fecundùm do- man fillet, prædicationis officio abftinere. Vult
drinâm legis oftenderet. enim liberum à crimine elle dodrinæ cæleftis
3. Poft hunc itaque perfedæ orationis or- F prædicatorem, vult e l o q^u ia s u a a
dinem id lequitur : Et rejpondebo exprobranti- c a s h cor.por. is c a s to ore
■$, bus mihi verbum, quia Jperavi in verbis tuis. Te- T r a c T a R 1. Cavendum igitur eft, ne
Spcsdocct net ordinem ratio perfeda : Si, inquit, in
quod Deus me yenerit mifericordia tua, 8c lalutare tuum
fcrcatui & fecundùm verbum tuum, Sc à te fuero mife-
uivec. ricordiam confecutus, 8c à te confervatus ut
ipopondifti j conlèquens erit, ut his qui inquando
ex ore noftro verbi veritatis auferatur
eloquium. Hinc illud eft quod Apofto-
lus monet, Noli negligere quod in te eft cha-1
rilina : ne per negligentiam ac defidiam indi-
gni prædicatione verbi Dei fimus.
* Editi cxcepto Par. ac duo mff. doSlrint [ua prudentia ex-
ftlita. Alter è Vat. corruptè, &doiïriru & vert, prudentia fpoliara.
b Ita mf. Mic. Alii duo,peeudt. Vatic, pecudum. Excuû.pecuim.
e in vulgatis ht, ac paulo pôft, exijtiment. Tum apud Par. nihilque
in eo effi. Abfolutior eft lcÙio niff. qua opponit Hilarius
prudentibus fæeuli prudentes fccundum Dcum. Illis incognitam
diâorum cæleftium perfcftionerh prædicat , his cognitam : illos
vclle nihil in iis elle perfect um , his pcifuafum elle nihil eorum
diftofnm cæleftium non effe omni ex parte perfeétum. Hujus
rei teftis Auguftinus lib. 4. dedo£l-. Chrift. n. p. quærit iitrùnilibri
lànâi fapientes tantummodo , anctiam eloquentes nuncupandi fint:
ac rcfpondet, Zdhi eos inttUigo, non folîtm nihil cisfapientius, verb*
etiam nihil eloquent ins mihi videri potefl, Sec.
d Tres ml\. predicatur.
c Editi ex corde ac ore. Expunximus Ac ore autoritäre mlT.
f Er. Lipf. Sc Pas. mimer. Refills Bad. Sc mll'. immtmor.
é. Sed Propheta non audet ih tantum fe à A ad Deilni patülo effe fe fcördé bporiere. Quod
f r - n t l il iP r iim e f f ic i veile I ir h r» n m p m i n p i n f î peccatö liberum effici j ut hon memine- im À n n f tn l« * A :__«K
rit unum fölum efle qui peccatum non fece-
rit, 8c dolus in öre ejus non inventus fit :
8c ideirco lubjecit , ufquequaque nimis. Per
modeftiam Icilicet confelfionis, Sc ut non auferatur
d fe verbum veritatis orat: 8c per honorem
ejus qui ünus tantum fine peccato eft*
ne ulquequaque nimis a le auferatur expöftu-
lat: quia le hominem meminerit, qui per naturæinfirmitatem
jpfum Apoftolus d o ee t, dicens t In omnr-
bus tribulati . fed non anguftiatii jhlovic ■ "h
bac ipfa amplitudine cordis de fe idem Apoftolus
gloriari j cilm ad Corinthios air ,
Non anguftiamini in nobis s fed angiiftia- t.cn.t.ii
mini in Vobis; Pacer eriarrt hie quoque f pro- f
pheta, dicente Deo, Er inhabitabo in his 4 Sc ,w-i<-
lhambulabo ih ipiis. Arigufta igitur fhne pecs
cantium corda, & hofpicio Deum mens pol-
finé peccato effe non poffiti fi Iuta hon recipit. Patulum enim domieilium
, LcgBB ,
iadumbi-
S ukflndt
i ruvidie
s ftrraru-
7. Et ciifiodiam legem tüam femper in fetultim ,
& in feccuhm fevuli. Nullum Propheta vine
fua: finem pertimefeit. Non enim concluditur
lides fua fifcculis : fed fe in infinitatem
temporum officio cuftodiend® legis extendit.
Seit Sc altare a Moyfe in exemplum eJTe fu-
periöris altaris exftruclum. Seit 8c Aaron la-
cerdotem ad Ipeciem efle oftenfi in monte
facei'dotis otnatum. Moyfi enim Deus ait*
inconceptibili Deo ‘opus ëft ; & ideircö in
amplitudine Propheta ambulat, qüia in eó
g Dei ih fe loquentis hàbitatio eft. Caufarri I
veró amplitudinis fuæ docet * dicens, Quia
mandata tua exquijèui. Naturæ noftræ coh-
fuetudinem recordemur, quotienfeumque le-
élioni vacantes mandata Dei 8c præcepta ferü- Le<aibnis
tamür * in quantam amplitudinem intelligen- pi*
tiæ mehtiuni noftrarum dilatantur ahéu^ia
txoJijs. Vade, fac omnia fecundum exemplum quod C 8c quàm patulus noftræ humilitatis in defide-
[iegcsÎJci
poft hinc
LHc.iéy.6.
lift. j.
a l
oftendi tibi ih monte. Feftinat-ergo in leges
illas xternörum fa:culorum. Nam cum lex
futuri umbra fit j necefle eft corpus illud ve-
ra: legis sternum fit. Diftinxit autem prafens
officium ab indefefla ilia perpetui officii juoi-
tate, dicens, Et eußodiam legem tuam femper in
feculum, & in feculum faciili. Cum ait b femper
in fecculüm j nulliim in hac temporis vita lub-
rependie obhvionis tempus admifit. Cüm autem
adjecit, in feculum feculi -} feit per hanc D & non confundebart. Hoc officiuni dilatati cor-
umbram legis ad a minifterium vera: & xter- dis eft, ut eX eo 1 in abundahtia divine donx
legis ädfeendi» Ait enim, faculum feculi,
taihquam temporis tempus, b quöd fuCceden-
te quadam viciffitudine hujus feculi fieculum
fit futürum.
8. Novit efle, fecundum evangelicum di-
vitem & pauperem Lazarum, exemtjc a corpore
anim^ legem, per quam alia ab alia chao
impenetrabili ieparetun Seit fecundum apo.
Aa I__ n - . . l__ 0 ' ._r.-.-_n __• . 1 rr~
ria divina fit ferifus. Per peccatoirum autem
noftrorum cóhfcientiam cóartatur hobis om-
nis anima amplitudo : ac ö i F Fi c i l r Ä
ö M N i A Sc ahgufta lunt, ciim divini verbi
habitatione fümus indigni.
io. Sed ambulans in latitudine Propheta , Reges, réf
verfari in officio digho ädept* amplitudinis
debet: 8c verlatur plahè. Sequitur ehim: Et landti inccl-
loßuebar h de teßimoniis tuis in confpeHü regtim 3 ^un™r'
tftrinæ verba procédant. Loquitur enim Propheta
conftanter adverjùs principes terræ
Deum prædicans. Et quideih duplex fignifû
catio fenfus hujus eft * quia fecundùm Jbmi-
nica præcepta oporteat à hobis Chriftüm co- Mattk
ram regibus & poteftatibüs prædicati t neque l8‘
nos terrenàrum poteftatum tas eft jure terre- » t.6.
« » ------ r - ri, quo ihinùs omni conAifione rejeÀa , conjtolum
Paulum 8c refurredionis quoque elfe E ftanti 8c publicà fide Deum qui negantes fë Ibid- »•
Iegem,in qua differt ftella ab ftella in cia- ----— -<■ - - -
ritate. Scit eflè leges Angelorum, cùm alii
e aflîftentes Deum indefefla voce collaudant,
alii ante confpedum invifibilis nobis Dei
tamquam lege officiid proprioris affiftunt. Noprdiiim
I®»- «us, qu,c
pilla.
P i
negaturus fit non negemus. Poteft 8c fermo
ad eos referri , de quibus &; Apoftolüs ait,
Jam fine nobis regriatis, 8c utinam regnetis •
id eft, tamquam in cdnfpedu fàndorurh * qui
. . -, . , utique fréquenter reges terræ funt nunCupavit
& pitfillorum Angelos faciem Dei quo- ti, PropliétaDei teftimonia fit locutus * netidie
ex quadam lege confpicere. Scit utique que confufus fit per prædicatiônem fiiam doeile
æternas leges, 8c ea s omnes fe in illo fæ- drinæ cæleftis inftituta præbere. Geminam aucun
læculo euftoditurum efle confidit : quia tern ledio intelligentiam ex fe præftat : ut
ea quæ per umbram funt conftituta, in hoc F qhia utrumqile ex teftimoniis Scriptürarum in-
hunc læculo femper obfervet. telligi promtulh eft, eut utrumque fïgnifica-
9* Et ingrediebar in dilatatione : quia mandata tum exiftimetur , aut qüod magis videbitur
tua exquijmi. Non eft anguftus Propheta: & probabile — > eligatur.
'•
fuperiüs jam dixerat,e Vïam praceptorum tuo-
rum cucuni, cùm dilatafti cor meum. Scit inter
il* E t meditabar in mandatis tu is , q u a diléxi f 4-7-
, . - ..... -7............— —........— vehhepmwiepnntfefirr. NWonnn folùm iirgriitrunrr lIzo-vqriunJi nos in te. hex d
humanarum tribulationum pafliones femper ftimoniis Dei convenit ‘ fed legis mandata
Poftrcma editione Par. juxta Bad. Er. & Lipf. myfttrium repo
uum eft , cum in prima juxta mff. refticutum effee, minifte-
rtum. qu* vox hoc loco legis exfccutioncm fonac, adcoque aped
bP n r VCrb° cufl°diam-
C E r l crabacur '-n Prills vulgatis, quid. Rcftituiturex mlT.
n ^ lc„' aJfiftentes Cherubin, quoa in primam editionem Par.
S l aCT c AltCr 4 Vaticanis , ajjifttntts ut Cherubin qui
aUC* ? cx “ C Mic. propriores. In uno codicc Vatic, pro-
“ ' AEud Sc Lipl. propiorit. Ptxfcrunus cum Er. ac mfl’.
Reg. éc Albin, proprioris:
* Duo mil’, m via.
{ Par. prophetia. Rcâiù alii libri, propheta , cuju:
8 jDeeft tiei in duobus mlT. Sc antiquis editionibus. Paulo antd
inconceptibilis, id eft , quem locus nullus capcre (ufficit.
h Ex primis nuilveri fublequentis verbis lcgilfe videtur Hilarius
in teftimoniis , quomodo legere eft apud m . Ambrofium
Sc Auguftinum.
1 Tics mff. cum Bad. Er. Sc Lipf inhabitantia divina Scc.
S iij