dominante. Cujus temporis requiem jam in
deferto Dominus præformans, populo fuo diur-
num calorem columnâ nubis, 8c noèturnum
frigus ac tenebras columnâ ignis temperabat.
In hac igitur æterna temporum 8c beata tem-
perie, quilquis Domini cuftodiam promerue-
rit, permanebit : ne natura corporis gelu lu-
næ, 8c calore Iblis uratur j led fæculi hujus
malis 8c injur iis liberatus, in æternis 8c beads
8c temperatis quiefcens, glorificati corporis fui
fumât lolidam indemutabilemque naturam.
7. ij. Sequitur deinde : Dominus cußodiet te ab
aia puta- omni malo. Et à quibus malis cuftodiet Dominus
i Non opinor ab his quæ putantur : hæc
enim funt infirmitati noftræ 8c corpori débita,
mori , infirmari, egere : quæ li mala eflènt,
a a nec Abel mortuus, nec Job cruciatus effet,
nec Petrus pecuniâ quam in eleemofynam
pofcebatur eguiffet. Ergo fidelem animam ab
ala vera omni malo Dominus cuftodit, id eff:, ne earn
rc caven- diaboli tinea corrumpat , ne fur obrepat, ne
' canis oblatret, ne lupus laceret, ne urlîis de-
læviat, ne pardus infiliat , ne tigris advolet,
ne leo vaftet. Hæc enim mine ffint diaboli mi-
nifteria, hæc omnia ejus in tempore læculi hujus
officia, vitiis confumere, blandimentis fub-
repere, oble&ationibus lacerare, ambitione in-
b Illire, lafciviis b advolare, 8c tota virtutis luæ
poteftate vaftare. Ab hoc igitur omni malo Dei
exlpe&anda cuftodia eff. Et quia in animam
c maxime læviat j^jnam debitum nobis eff, ut
adversùs eum pugnemus in corpore , non eff
enim nili ex concertatione vidtoria : idcirco
lubfèquitur, Cußodiet animam tuam Dominus ;
ne quid tot tantifque luperiùs memoratis malis
in earn fit poteftatis.
16. Tenuitautem propheticus fermo ordi-
8. d hem fuum , dicens, Dominus cußodiet d exitum
nu Abra- tuum & introitum tuum ex hoc & ujque in foecu-
e jufti ad ium jqon enim temporis hujus 8c fæculi eff
mnwc* iffa cuftodia, non aduri foie atque lunä, 8c ab
rvati. omni malo confervari 3 fed futuri boni exlpedlatio
eff, cùm exeuntes de corpore ad introitum
ilium regni cæleftis per cuftodiam Domini
fideles omnes refervabuntur, in finu fei-
X.J6.Z6. licet interim Abrahæ collocati, quô adiré im-
pios interje&um chaos inhibet, quô ufque in-
troeundi rurfum in regnum cælorum tempus
e adveniat. e Cuftodiet ergo Dominus exitum,
dum de corpore exeuntes , fecreti ab impiis
f interjedto chao quiefeant. f Cuftodiet introitum*
Dominus , in æternum illud 8c beatum
>an.xo. regnum introducens. Ipfe eft enim qui ait,
Ego fum janua^ &, Nemo vadit ad Patrem
nifi per me : id eft, Dominus nofter Jefus Chri-
ftus, qui eft benedidtus in læcula læculorum.
Amen.
P S A L M U S C X X I.
CcLYitictim gradtmm David.
T Æ f A T V S Jum in his quæ ditto,
J funt mihi : in domum Domini ibimus.
® Stantes erant pedes noftri in atriis féru-
Jalem. ferufalem quæ ædificatur ut cwu
tas, cujus participatio eft in idipjitm. Illic *
* enim adfcenderunt tribus tribus Domini,
teftimonium Iftael ad confitendum nomini
Domini : quia illic federunt fedes in jndu
cio > fedes Juper domum David. Rogate que
ad pacem fin t Jerufalem : (df abundantu
C diligentibus te. Fiat pax in virtute tua, 83
abundantia in turribus * tuis. Propter fra- a
tres meos & proximos meos loquebar * au- *
tem pacem de te. Propter domum * Domni |
Dei noftri quæfivi bona tibi.
quis annuntiata ab Angelis , præformata in le- A nem, 8c per omnium generationum ætatem
<re, expofita à prophetis 3 à Domino exemplis ædifïcatio cæleftis hujus civitatis explenda eft}
repræfentata, prædicata ab Apoftolis, ipfi fibi ideo ædificari earn fine temporis definitione
adits do- njaPcihæc
eadem per fidem polfibilia cognoveritj
proclamari necefle eft exemplo Prophetæ yL a -
tatus fum in his qua ditto, font mihi. ,
z. Sed quæ funt ilia quæ didla Hint, ex quibus
lætitia fufeepta eft ? Nempe id quod fe-
quitur, In domum Domini ibimus. Hinc gau-
detur, hinc exfultatur , quia hæc didta finit
fignificat, dicens, ALdificatur ut civitas : 6 donee
, .ut Apoftolus ait, intret plenitudo gentium
, 8c tunc quod eft reliquum Ifrael falva-
bitur.
j. Sed quiaunum Ecclefix corpus eft,non
qua dam corporum confufione permixtum, ne-
que fingulis in indiferetum acervum 8c infor-
T R A C T A T U S PSALMI .
m
fohan.i+.é.
U i fpe cæleftis defiderii detinetur, ni- c
hil obfeuritatis in pfalmo habebit : ex J
_fuo enim fenfu intelligentiam prophe- c
ticæ magniloquentiæ conlequetur j * namque *
cùm fe meminerit feriptum Dei coheredem, 1!
8c conlortem æternorum bonorum , 8c fimi-
lem Angelis ex refurredtione renovandum, & si
corruptione depofitâ in gloriam Dei ac Do-^
mini noftri Jefu Chrifti corporis conforman-
E dum, futurumque incolam civitatis cæleftis vi.
vis lapidibus exftrudtæ, de qua feriptum eft in
Evangelio : cùm Dominus jurare per cælum w
inhibuiflet, adjecit dicens, Neque per Jerofo-
lymam, quia civitas eft regis magni j non urique
earn fignificans, quæprophetas occidit &
lapidat, led earn cujus, beatus Paulus ita me-
minit, Vos eftis cives làndtorum 8c domeftici ^
Dei, fuperædificati fuper fundamentum Apo-
ftolorum 8c prophetarum : cûmque legerit, ea i.c
F quæ nunc funt, ex parte elle, nolque per fpe-
culum interim 8c in ænigmate videre j perfe-
<fto autem veniente, & quæ nunc pro parte
lint, deftruenda, 8c facie ad faciem, tamquam
corporali vifu, ea6 quæ nobis nunc funt invi-
fibilia contemplaturos, ubi non ægritudo, non
mors, non mæftitia, non terror fit. Hæc cùm
îPcdés is
/poilu;
/fil. u
Ffd.hj.
quôd eundum in domum Domini fit. Domus B mem, cumulum adunatis, fed per fidei unita-
Domini qnæ fit, plalmo altero docuit dicens, teni, per caritatis focietatenv, per operum vo-
Quoniam elegit Dominus Sion, præelegit.eam luntatifque cöncordiam, per facramenti unum
? in habitationem fibi. Hæc requies mea a in in omnibus donum, unum.omnes fumus, in
3 fæculum læculi, hîc habitabo,.quoniaiu præe- quod nos hortatur Paulus dicens, Obfecro
legi earn ; non utique, ut diximus ,, hanc terre- jfps,}fratres, ut idipfum lapiatis omnes , çam-
nam 8c caducam 8c poenas impiet-acis l'u^e lùen- dem caritatem exercentes : 8c cùm fuerit,
tem, lcd illam liberam 8c cæleftem Jerulalem, ut feriptum eft, Erat autem omnium qui cre-
* quia eadem 8c Sion eft j per cujus incola- debant cor 8c anima * unum j tune erimus
turn, quia domus Dei eft , jnos quoque dves civitas Dei, tune lanfta Jerufalem : quiaje-
fanftorum 8c domeftici Dei fumus. Hinc ergo C rufalem ædificatur ut civitas y cujus. participatio
lætitia eft, quôd didum fit in domum Domini efi in idtyfum. Diflîdentes autem à coetu fanpcriiis
f ne tigris ad-volet.
« Ir
deefle fufpicamur , pi
debit, ' forfitan v
■C debiti . f ,
Sed aliquid bî<
t adve
eußodiamur in corpore, {quia, ut fupcriùs dittum eft , corpori débita
funt mori, infirmari .egere ) fed tantïtm ut pugnemus in corpore &c.
Mox ex eodem mf. reftituimus cuftodiet, pro cuflodiatanimam-
«I Ediri , & introitum tuum & exitum tuum- Hune verborum
ordincm mutamus m(T. auAoritatc > ficquc poftulat fubnexa enartrodu<
1 priùs Ht 11 c de corpore, quàm ii
manu, cuftodiet ergo Dominus txi-
iindis autem curis cxpundlo W,
mf. In vulgatis hîc legitur cudocodex
à prima
tum de corpore ut exeuntes : (ci
rcpofîcum eft dum \\xkvl Reg.
dit, ac poftea quiefeunt.
f Sic mf. Turon. fuffiagantc Regio, Ediri veto eufiodit & i»*
troitum, dum nos in tternum . . . . inrroducit.
t In mit". Reg. & Turon. qua tum nobis fint vifibil/n content-
platuros : lcétio non Iparncnda. quis
nos îturos.
3, Sed qui ifta dixeruiit* ne fortè ignorent,
•> neve à domo eadem, in quam nos ituros nuntiant,
peregrinentur 3 fed dicunt, Stantes erant
fie de s nofiri in atriis Jerufalem. Non incerta nuntiant
, non incognita pollicentur. Hanc domum
defiderabilem 8c dile&am à multis agnovimus.
• Namdiçit Sçriptura, U nam petii à Domino
ctorum , 8c le ab Ecclelhe corpore f peccatis
prjecipitantibus feparantes , participationem
lanebe iftius domus non habent : quia participatio
hujus civitatis in idipfum eft. Exconlor-
tio enim perfe£b«e civitatis * unanimes non
pofliint participationem in diverlo habere, led
in idififum. Omnes igitur qui unum erunt, in
ea ernnt, ut teftis eft plalmus : ait namque,
hanc requiram , ut inhabitem in domo Domi- D U lu c adfcenderunt tribus, tribus : non una, led.
ni omnes dies vitæ meæ, ut videam b delefta- plures.
f . 4.
» tiones Domini, 8c vilitem templum ejus. Et
. rurfum : Domine, dilexi decorem donius - tu^,
& locum e habitationis gloria: tux. Hxc domus
defiderabilis, hie auditus Iéetabilis, fun-
damento duodecim vivarum gemmarum efle
vivos lapides exftrudos , excilbs primiim ad
opus a:dificationis a Moyfe in lege , a prophetis
in paffionibus fuis, i Domino in corpore
6. Sed fortè fine ulla exceptione ab univer-
fîs ædificanda videbitur civitas, quod in tri-
bubus cognominatis nulla fiat exceptio 3 erit-
que populis Dominum nefeientibus in hanc
domum communis ingrellus ? Sed intelligi
illud Scriptura non patitur, adjiciens ad id
quod dixerat, lllu c adfcenderunt tribus , tribus
Dominig. Sunt enim qui non funt Domini, quiab
Apoftolis in martyriis , à fan do Spiritu in E bus didumeft, Vos eftis à diabolo : 8c rurlum, Johan. 8.
iTf § - 7'
virtutibus/ Hi a:dificatores:, b^c xdificia, ha:c
civitas. Hi ftantes pedes in ejus atriis, cu-
ftodes fcilicet, quibus data: funt claves domus
hujus : didum eft enim, Vobis dabo claves
regni cariorum. Speciem domus ignorantibus
nuntiantes beati pedes, 8c a Propheta merito
laudati: Quim pulcherrimi peacs evangeli-
zantium pacem.
4. Ac ne convenire quidquam horum in earn
lecutum eft: Ienifalem qute adificatur ut civitas.
Non civitas, fed ut civitas: quia ilia terrena:
civitatis xdificatio, 8c templi exftrudio, 8c
tabernaculi inftitutio, fpeciem a:terna: illius 8c
cxleftis civitatis prxfigurabat. Et quia in om-
ne tempus 8c ufque ad fxculi confummatiopttflcn
Abite à me maledidi in præparatum ignem
diabolo & angelis ejus. Tribus ergo quæ erunt
Domini adfeendent.
. 7. Sed fortè fibi Ilfael hoc elle debitum
vindicavit, id eft, qui lècundùm litteram, §c
non fecundùm fpiritum3 eiui carnalis, & non cæleftis
3 qui crucifigens Dominum, non qui ado-
rans eft ? Sed ab hac Ipe repulfus eft. llluc
enim adfcenderunt tribus 3 tribus Domini, teflimoiatth.
Jerufalem qux terrena fuit exiftimaretur,id con- F nium h illi Ifrael. Non tribus Ifràel in teftimo-
i/ .
Nihil hîc
carnali
Ifrael.
* Duo mff. in faculaftcult
non utique &c.
Regius codex a prima i
, volunratem ; à fccunda, dile-
ftiones. Graec. thd pwraWnt.
* Turon. mf. cum Reg. tabernaculi ncc diflidet grtec. V <rxW-
: ac poftea aditus utabilis . loco auditus latabilis.
Ira codex Turon. Alii verb, hinc flantes. T um Par. pedibus
m ejus atriis. Subindc edicioncs alia: > verbo cuflodes omiflo, fcilicet
quibus obi at a funt claves See.
* Vocabulum donee abeft & mf Reg. Neque exftat in Turon.
fed ejus loco, ut ficut Apoftolus ait.
nium gentium, fed tribus Domini in teftimonium
Ifrael. Tribus enim Domini lumus, 8c
in domum Dei Jacob introibimus, 8c annun-
tiabitnobis viam fuam,& ambulabimus inea.
Tribus enim Domini dixerunt, Venite adfeen-
damus ad montem Domini, 8c in domum
f Par. peccatis .faftu, litibus feparantes : fpcciofiùs quàm veriùs.
Præcipitant peccata, cùm à Jerulalem quæ furfum eft lèparant.
B Fruftrahîc fubjiciunt vulgaci, teftimonium ifrael. Vult tantum
Hilarius non omnem cribum verbis Prophetæ fignincatam,
led cam dumeaxae quæ fit Domini ; ac propccrea Scripturam ,.poft
quàm dixic tribus, aajccillc tribus Domini. Tum ne carnalis Ifrael,
quia pars Domini & populus ejus nuncupatuseft, hoc fibi attribuât,
ex conlequentibus docet alium abeo iucelligendum clTè.
In vulgatis dcfidcrabatuc illi s i . n _
n inrclligcncia.
pendet fubuexo-
Bb