ÿjpjjfc ufqu* ad pntientmm comexi fibi corporis obedire. £>ubd autem fie ipfum intra f i vacue-
tichku- fiaciens contimit, See.
------- 171. His pofitis , verba Hilarü in Matth, c. 33. nullo negotio probanüur à fide
noftra minime diftidere. Qui enim in Chrifto , poft iuiceptionem carnis , iub-
ftantiam divinitatis ideo non elïë dixit, quia quamvis integra, ita tarnen abfeon-
dita intra fe lacebat , ut non exftare videretur : cur non exiftimetur divinitatem
Chrifti etiam in morte indivilàm eredidiflè , ideoque tantum illam dixiflè reeedere,
quod ea turn le intra fe cohiberet? Certè ut in morte longe magis quàm in form®
fervilis aflùmtione divinitas latebat, ita longe minus exftare videbatur.- ■ ;
’ " " J 6- 173- Ad hanc Hilarü fententiam illuftrandam non parum confèrent hæc Leonis
Dm. 17. Papoc-.Tradi 'Dominum paffioni , t:im finit patenta quàm ipfius •voluntatis : ut eum non
ßlum Tater deferent -, fid etiam ipfi f i quadam ratione défièrent, non trépida dificeffio-
ne , fed voluntaria ce/fione. Contimit enim fie ab impiis Crucifixi poteftas ; fi- ut difi-
pofitione uteretur occulta , uti noluit virtute manifefta. Quibus fi addas quod de ip-
s"mn mm fo corporationis Chrifti myfterio feribit Auguftinus ; Deus eft ,& fit homo ;fieponit
divinitatem , id efi . quodam modo fiqneßrat, hoc efi, occultât quod fimm erat, apparet
quod acceperat .-nihil erit cur , in Hilariana phrafi, recedentem divinitatem non in-
telligas divinitatem quæ fe occultet, quæque poteftatem contineat, ut homo morte
peragatur.
174. Præterea divinitas è loco, in quo priùs cogitabatur , difeedere vulgo dici-
tur, cum novo modo , novo ordine in alio manifeftam fe facit. Hinc Verbum
cum carnem fufeepit, reliquilfe coelum ,& in terras defeendifle ufitataloquendira-
rione dicimus. Eo quoque relpedfu Auguftinus in Plal. 44. n. n. Patrem à Filio
dimilfum docet : Dimifit enim , inquit , Patrem quodam modo : non omnino dimifit
veluti ad fieparationem , fed ad fufieptionem humarut carnis. Sic & Hilario alferere
licuit divinitatem Chrifto moriente à carne difeeffilfe , non quod illam omnino
dimiferit veluti ad feparatiofiem , led ad fufeeptionem mortis. Et vero recef.
fit quodam modo Verbum à carne,quam hîc hominum poteftati dimifit,dümin
inferos cum anima delcendens, ibi nova potentiæ ac virtutis lu® figna exhibuit.
Denique cum diffidium diverfitatem tantum fonet, non feparationem , cumque
Hilarius in Plàl. 68. n. 4. feribat, Chriftum exduabus conftare lubftantiis qua natu-
rû. diffident : objedta verba, Vox eß carnis recedentis à f i divinitatis conteflata diffidium,
fie intelligere licet : Vox eft hominis felbciatum teftificantisnaturæalteri,quam re-
cedere ideo dicit, ut eam fignificet à fe multùm diflidere, & morte fua non magis
lædendam iri, quàm fi receflilfet.
H BH I m Nec quemquam moveat quod in Plal. 33. n. u. ait , Ipfie.huic emortuo (fr intra
fipulcrum rcliBo corpori divina natura fua tribuit confiortium : quafi Verbi conlor-
tium corpori morte fublatum, & rciurreclione reftitutum diceret. Non enim hîc
lërmo eft de conlbrtio, quo corpus divin® naturæ lubftantialiter conjuno-atur, lèd
quo ejus gloriæ particeps fiat, qua quamdfii mortale fuit carebat. Hinc quippe
Chriftum ibi commendat, quod gloriam neque aliunde exlpeâret , neque corpori
aln,quàm quod mortuum fuerat, exfpedtet. Nonextra fie fient, inquit, ißa quafipe-
rat : nec laudationis vota ,qua reddet ,fiunt extrinfecsis capeffienda. Ipfie enim fibi refitr-
reclionis eß dominus , ipfie huic emortuo (àf intra fipulcrum reluio corpori divina natura
fua tribuit confiortium. Neque enim reJhrreBuris omnibus ab exteriore materia corpus ac-
quiritur &c. quanto minus Chrifto î Nihil præterea occurrit apud Hilarium, unde
Chriftum in morte divifillc judicetur. Multa contra fuppetunt, quibus ab hac opi-,
nione lèlè procul abfuillè indicàt : quod nobis reftat confideràndum.
III. Hilarius (fhrißum numquam dividendum ejfie aeerrime propugnat.
Naturam
cil 1 çiiri- 176. Mittimus 1 . illud lib. 8. de Trin. n. 8. Quomodo non naturaliser manere in
S S * ' exißimandus eß, qui (êfi naturam noßram jfim infiparabilem fibi homo natus affiumfit?
quia
quia forte erunt, qui illud jam infieparabilem ad id tempus referri velint quod re- IV:
lurreétionem excepit. Germanior tamen horum verborumfenlus eft, unigenitum tbchhi-
Deum, ex eo tempore quo homo natus eft , naturam noftram fibi infiparabilem —------
alTumfifle. Ea porro fic intelhgenda effi confirmant, qu® lib. 9. n. 7. tradit, Deum
fcilicet natum eifi hominem, ut homo in aternum in Deo maneret : maxime cum
moxfiibjiciat, Nafiitur itaqueDeusaffiumtioninoftra,dum homonofierin Deopermanet,
hoc e ft, dum homo ab iplo lufieptionis memento in Deo in sternum manet, numquam
ab eó fiparandus. Hanc enimipfe * notat elfi vim verbi permaneo, ut quod W “ L
in perpetuum manfurum efi fignificet. Prsterea in Pfal. 131. n. 9. ea ratione enuntiat
Chrifti mortem, ut verba illius Deum turn in corpore manentem fonent; fic enim
habet: fiuiezit autem ilk , cui mors fiomnus efi: (ffr id, quod nobis paenalis demutatio
efi, Vmgenito & in corpore manenti Deo requies fuit. Sed non uni voci pertinacius
infiftendum, cum res eadem totis paginis adftruatur.
177. Verum hoc lib. 3. de Trin. n. 13. Dei filius crucifigitur ,fied in truce hominis Ntcnoo
mortem Deus vindt; Chriflus Dei filius moritur, fid omnis can vivificatur in Chrifto ;
Dei filius in infieris efi,fed homo refiertur ad calum : hoc, inquam , non tam leviter
tranfire juverit. Hinc quippe habetur, Verbum a carne non prius, quam moreretur
Chriftus, receflilfe; ( fi quidem filius Dei moritur; ) adeoque infinitum fiiilfi redem-
tionis noftr® pretium. In hac porro de Dei morte doftrina Hilarius conftans adeo
fuit, ut in uno numero 7. lib. 9. primüm dicat, ut Deus mori v e l le t& mox, cum fie
immortalis Deus intra legem mortis habuiffiet; & in exitu, Deo per carnem moriente. Id
ipfiim in Plal. 67. n. 13. non una ratione declarat, atque in primis ait, *1'er ficuri-
tatem aternitatis mors ipfia in Deo moriente fiducia efi. Ipfiim etiam Deum mortuum
Chriftum vocatlib. 9. de Trin. n. 54. Deinde,ut ad locum allatum redeamus, fi Dei
filius in infieris eft, fequitur ut laltem animam Chrifti morte intercedente a Deo unige-
nito defertam ac feparatam non crediderit. Sed & hinc confici poteft, eum ne carnem
quidem defertam fenfilfi, cum in Matth. dixit, Vox eft carnis &c. Sicutenim cum
in verba Chrifti, Clarifies me, lib. 3. deTrin. n. 16. ait, Hac carnis deprecatio efi ; nomine
carnis totum hominem ac prsfirtim animam intelligere non dubitatur : ita & cum
ejulHem Domini noftri verba, Deus meus quare me dereliquifti, enarraturus lubjicit,
Vox efi carnis recedentis a fie divinitatis conteftata diffidium ; eodem carnis vocabulo
hominem totum, carnem fcilicet & animam, non negandus eft intelligere. Atqui
animam Chrifti etiam poft mortem Verbo conjundtam docuit. Idem igitur fenfit
&de carne. Sed hoc planius approbemus.
178. Nullo ex loco fidem illius explorare certius valemus, quam ex quo expli- N3M" q-
cat verba Chrifti, Deus Deus meus, quare me dereliquifli ? In eo autem explicando noim/io-
totus fere verlatur a num. 31. lib. 10. ad 63. Inde igitur genuin® illius fententi® ex-
ponend® latilfimum nancifeimur campum. Ac primo quidem notatu dignum eft,
quod hzreticos prididfa Chrifti verba fibi objedfantes, invidiofo nomine appellet
Chriftum tripertientes in Verbum ft) animam (cf corpus; ipfe hujus nominis invidiam
nott declinaturus, fi Chriftum umquam divifilfet. Contra num 31. fidei Ecclefi®
fife adhsrere profitetur, qu® apofiolicis imbuta doclnms novit in Chrifto nativitatem,
f id ignorat exordium ; ficit difpenfationcm , fid nefiat divifionem... nec tripertita Chriftum
fide fidndit , cujus de fiuper texta veftis infiiffia efi , ut fiefum ChriSlum & in Verbum
ft) in animam fir in corpus incidat. Quid porro eft quod didlurus , Scit difi-
penfiationem , fed ne ficit divifionem , proximo prsmittit , Ecclefia fides novit in Chrifto
nativitatem , fed ignorat exordium ; nifi ut fignificet Ecclefiam non magis
nolfe in temporaria Chrifti dilpenlatione ullum divifionis momentum, quam in
sterna illius generatione ullum exfiftendi initium ? Turn eofdem Chrifti divilo-
res acrius perfequens, Si , inquit num. 61. ejufidem vox atque fiermo ell , f i de-
reliBum conquerentis , (ffi-fi regnare profitentis ; qua fidem noftram infidelitatis ratione
dividimus , ut non' idem in tempore eodem fit mortuus, qui regnet ? quafi diceret
, cur cum auditis a Chrifto, Deus Deus meus quare me dereliquifti,eum dividitis,
o