5^3 S. Hilarii Êpifcopi 584
si Et Prophe'ta caufam laûdationis adjecit : A credcndum eft. Seit hic idem Propheta beat*
H hmâ rivirarisnamcmem-neauaauam 11m ft. nuomtim m for la vit ferasportarum tuarum , benedi-
i ä t ‘ filiostms in t e . * Qui. pofuit fincs tmspacem,
. & adipe frumenti fittiat te. dBsc eit illa beatat
1 terra heteditas, quam Dominus in-Evangeiiö
manluetis fpopondit, dicens * Beatimanfue'ti,
• quoniam ipfi herqditabunt terram. Plurimis in
iocis propheta; beatitudinis hujus tempus prx-
dicaverunt, Sc firmitatem civitatis hujus Sterna
cujus ita portie Sc fers confirmats funt,
hujus civitatis participent nequaqüam jam fri.
gore ifto injuriæ fecularis urendum , dicens,
Per dient fol non uret te , neque luna pér no- 1y
(item. H æc emm omnia, quibus per præfentes
calamitates adurimur , rurfum Dei bonitate ,
1 refoluta liquuntür. Nix namqiie lans molli,
tudine defluens , tegens omnia intra fe deti.
net ; pruina quoque « nebuls defeendentis ci.
neris modo fparfa conftringit ; cryftailum etiam
üt a d v ë Â r h s n o b is inimicifque virtutibus iml B ultra confuetuanOTg^ihù_Juramm , & in
penetrabilis , invia, indiffohibilifque perfeve-
ret • nullius egens ad corporis animxque fub-
ftantiam, xternitate firma , bene dicta in in-
colis\ voluntate pacifica , vit# fubftantiä co-
piofa.
4. Sed ad hanc Dei prxdicationem etiäm
illud adjungitur: Qifi emittit eloquiumfuum terra>
velociter currit fermo ejus. Priedicationis regni
Dei non Fuit lenta properatio j fed in omriem
frufta folidatum b habet in fe & impetum & rigor
em. Et fi hxc perpetuö permanerent, num-
quid non univerfa horum frigore perufta fem-
per arerent ? Quis enim ferre xternas corporis
calamitates indeficientefque poffet, fi fe*
ries mali noftri fempiterna fraheretur ?
6. Sed diffolutis infirmitatibus corporis, re- Fd«
gni beati hujus tempus xternum eft , ubi non Ktts
flendum . non dolendum, non corporex cupii
• 1 . t-1__ j___ -n . . • I.- terrain indefeiTa motilitate Sc celeri tranfcür-C ditatis démutatione labenduni eft": fed in k
■ rit. Ubi enim non ftatim, cùm Dominus b regni
hii gloriam in corpore natus oftendit, apoftoi-
Iicæ 8c propheticæ dodrinæ curfus egreffus eft ?
Per hanc namque velocem tranfeurfionem xdi-
ficatio beatæ hujus civitatis eft coepta , quæ,
auditis opulentiæ fuæ copiis, quotidie ubique
vivis fidelium lapidibus ftrufta, ufqueadinco-
latus fui plenitudinem comparatur , cujus in
congregandis omnibus ex quatuor partibus
vivendum , qua:, inquit, oculus non vidit, & i
auris non audivit, 8c in cor hominis non ad-
feendit. Ceflat in bonis futuris intelligently
auditus 8c adfpe&us : nec confpedui fubjicitur,
necauditu capitur, nec mente percipitur, quid-
quid illud Beads xterriis beatum xternumque
promittitur. Solventur igitur hxc omnia ni-
vis , pruina:, cryftalli frigora, tamquam flatu
tepenti, turn cum poft hos fxcularis nodis'fimundi
velox fermo ‘ pracucurrit, rurfum ad Dgores, Kmpora^ma tcgniMC^Jn ummjv
que indemutabilem tranquillitatem Dei fpiritus
confrequentandam hanc beati regni civitatem -"J”“
in ccctum confummata plenitudinis congregandis.
5. Sed & pradicatio alia conneditur : Qui
dat nivem (icutlanam, nebulamfcut cineremfpar-
git.* Mitt it cryfiallum framA Jicut butccllas 3 ante
fäciem frigoris ejus quis fuftiriebit ? * Emittet
verbum futon , & liquefaciet ea } flabit fpiritus
ejus 3 & fluent aqua. Vita via, fici.it Dominus
temperabit.
7. Atque ut fub nivis & nebula & cryftalli
frigore, intolerabili fi maneret, Dei tarnen
fpiritu in deliquium refblvendo , fignificafle
illam aterni regni aterno populo beatam tem-
periem nofceremus j pfalmum Propheta tali
confeffione conclufit: Ante faciem frigoris ejus
quis fuftinebit * Emittet verbum fuum, & liquefain
Évangeliis ait, angufta & tribulata eft * ne-, E ciet ca yfiabitfpiritus ejus 3 & fluent aqua.* Qui
1 que nifi per maximas difficultates &. moleftias
hac ad calorum regnum via pergitur. Quod
quidem de moleftiis hujus faculi didum fuifTe
intelligi oportet ; per prafentes enim vexatio-
nes in requiem aternam aditur. Et quamvis return
prafentium laboribus, quafi quadam vio-
lentia afperrima hiemis, uramur 5 tarnen poft
harum prafentium acerbitatum rigores, Deo
eos refolvente, in placidis & tranquillis & feannuntiat
verbum fuum Iacób, juflitias & judicia
feta Ifrael. * Non fecit taliter omni nationi ,&f l
judicia feta non manifeflavit eis. Peculiaris hac Qs
in Jacob & Ifrael Dei voluntas eft: non in J1"
eum Ifrael neque in eumJacob, qui hoc cor-«.
poris nomen. ad fblatium veluti generofain fe
ftirpis.ampleditur 5 fed in eum Jacob, qui fup-
plantavit priorem , qui primogenita fpe ater-
nitatis emit, cui Ifrael de Deo videndo cogrenis
quiefeemus; Secundum enim clidumpro- F nomen eft, qui ipfe Jerufalem & pads eft ci-
pheticum e & allegorumeni confuetudinem, vitas, qui adificatus fuprapetram fidei,con-
nunc in nive & nebula&crvftallo, qua omnia firmatis portarum feris , fortiores portarum
per naturam fuam urunt atqite mortificant, fe- portas inferi obtinebit, qui in verbo Dei concularinm
in nos moleftiarum Sc calamitatum 8c gregatur, qui non inopfe eget, non feculam
dolorum noaurnum frigus fignificatum efle rigoris frigore aduretur : fed hquefodis omnia
Mf. filios tuos in pacem, & adipe frumenti fatians te.
b Decrat in vulgans regni fui. Supplecur ex mf.
c Sicmf At Par. pemtcurrit. A lire vero editiones,percurreret. Ali—
quid deinde defiderari prima fronce quis crediderit. At perfeda
& abfoluta eft fentemia, puca, propheticæ & apoftolicæ dodri-
næ fermonem præcucurriflc ad congtegandos cos qui caleftis Jc-
rufalem ædificationem liîc inchoarcnc, quique rurfum congregan-
-<li effent ut eamdcm confummarenc. Nullà autem fupererit obïcu-
ritas, fi poft rurfum, adjiciatur iifdem.
4 Mf. fient frnsla punis, confcncicnte Auguftino cumveteribus
pfalteriis German. Carnut. Mediolan. Rom. Vidcntur quoque faverc
expofitionis verba , in-frufia folidatum. Sed fi frufta > non tarnen
poft voeem panis permirtit eadem expofitio.
c Editi, cxcepto Par. & allegoricam confuetudinem.
f Bad. Er. fit Lipf refoluti liquimur.
t Ubi in Vulgata nunc prafertur , nebulam ficut cinerem W-
git, qui apud Hieronymum plalmos illuftravit, monct ex licbrao
lcgcndum efle pruinam , non nebulam. Hieronymus ipfc vertic
pruinas. Led ionem ucramquc Hilarius 8c vidiflc vide tut. & Pr0'
bafle , quam bic in unum cömponit , quomodo obfervavmius
pag. 141. not. e. eum legere mortem abforptam in contentions W'
ctorie., cum alibi tantum in conttntionem, alibi in viHoriam leger«-
s85 Tradatus inCXLVIII. Pfalmum. 586
& Dei fpiritu abfolutls / temperie ieterna: A poft fæculi üreris âreûfquë frigus calefti fpb
ritu temperatæ , in hunc hymnum eft compa-
ratus. Doftrinæ ergo idem eft ordo , qui re-
rum. Nam i lècundùm propheticam 6c apo-
ftolicam prædicationem, beati iftius regni 6c
civitatis æternæ in his ordo diipofitus eft, in
refurreclionis demutatione, in congregatione
fanftorum, in dominicorum civium b confre^ b
quentantium incolatu.
i. Poft quæ, jam in æteriiabeatitudine om- Beatitudi-
B nibus conftitutis, ad canendas Dei laudes hoc ftC™mnq’ j
confequenti pfalmo chorus cæleftium virtue exipedet
turn poteftatumque contrahitur : utob depui- omms rcs ina m lAæ culI-i vani• tatem crea^t ura omms ex xm a- crcau.
gnis officiorum fuorum laboribus ablbluta , 6c
in beato regno æternitatis aliquando refpirans,
D eum fuum 6c læta prædicet 6c quieta,, 6c
ipfa fecundum Apoftolum in gloriam beatæ
æternitatis affumtacùm ait, Etenim exfpe- Rom. s. 15.
«ftatio ipfius creaturæ revelationem filiorum &c- LAZ/D ATE 'Dominum de c*lis, Uu-
ferenitatis utetur. Huic pronuntiatur hoe verbum
hic per fpiritalem intelligentiam has Dei
iuftitias & judicia exfpe&at. Confors boni hujus
nulla gens alra eft, neque hanc judicii glo-
riam infidelitas irreligiofa cognofcit. In fua
enim venit, 6c fui eum non receperunt. Quou
quot autem receperunt, dediteis poteftatem
filiós Dei fieri Dominus nofterjefus Chriftus ^
qui eft benedi&us in fiecula feculorum. Amen^
P S A LMÜ S C X L V I Ï L
Alleluia\
date eum in excelps. Laudato eum om-
nes angeli ejus ; hvudate eum omnes <virtu- ^ exfpectat. Vanitati enim creatura fubje-
tes ejus. Laudate eum fo l (êfl l*u na : l1a u- da eft, non voiens, fed propter eumc qui fubdate
eum omnes flelU (dfl lumen. Laudate
eum cali calorum , * aqua qua Juper
cdos funt 3 laudent nomen Domini. Quia
ipfi dixit 3 (dflfa&a funt 3 ipfe mandavit b
t (df creata fimt. * Statuit ea in setemum &
in fiiculum fixeuli: prtceptum pofuit, (dfi
jecit in fpe : quia 6c ipfa creatura liberabitur
a fervitute corruptions 3 in libertatem clari-
tatis filiorum Dei. Hinc ergo hymnus eft li-
bertatis indultx, quod officiorum fuorum ne-
ceffitate abfoluta, 8c antea in ufiis humani fub-
jecla fervitii, jam conformatä tandem filiorum
Dei gloria in xtecnam beatitudinem, creation
... - . . . . num elementa requiefeunt» Cujus beatitudinis
nonpmenbit. Laudate Dominum de terra DlongojamdiufecundümapoftolumPetrumde-
dracones (dfi omnes abyffi. Ignis , grando, fiderio detinebantur, cum ait, Hxc qua: monix
3 * glades , fpiritus procellarum, qui fa-, dó vobis nuntiata funt > per eos qui vobis
dunt ■ verbum ejus, mantes @r omnes coUes, Spiricii-fonao evangelixayerunt,, qu* mifla
ligna frufäifera & omnes cedri, beßia Ö5
* omnia pecora, ferpentes & volucres pen-
nat& 3 reges terra & omnes populi, principe
s & omnes judices terra , juvenes &
virgines, feniores cum junioribus laudent
nomen Domini 3 quia exaltatum efi nomen
ejus fölius. Confeffeo ejus fuper calum Pfl
terram. * Exfultavit cornupopuli fui. Hymnus
omnibus fanUis ejus, filiis Ifiael, po-
pulo appropinquanti ßbi.
funt è cælo | in qua re concupifcunt Angeli «
profpicere. Exfpeftatio itaque cæleftium eft
beatitudo * terrena : 6c corruptionis noftræ *fcu, terre
demutatio. divinarum creationum demoratur
eleménta, profpicere hanc evangelicæ prædi-
cationis fpem concupifcentia * , gloriam fuam * fdi. cle
E ex gloriæ noftræ conformatione fufeeptura: menta-
qua jam fecundùm prophetiam pfàlmi adeptâ,
in confbnam laudem perceptæ beatitudinis ad-
vocantur.
T R A C T A T U S P S ALML
1. Up e r io r Es tres pfalmi, quibus prq^
phetia nos ad laudem Domini advocat^
beatx illiüs fpei noftrx diftributionem
ipfo collocationum fuarum ordine funt fecuti.
Primus enim eorum ob fpem xternitatis 6c cx-
leftis regni exfpeftationem cantatus eft. Secun-
dus ob xdificationem fänctx civitatis 6c con.
3. Laudate Domirüim de calis 3 laudate eum in f . x.
èxcelfls. * Laudate eum omnes Angeli ejus : lau- f . t .
date eum omnes virtutes ejus. * Laudate eum fol f . 3.
& luna .* laudate eum omnes flellre & lumen.
* Laudate eum cieli calorum : & aqua qua fuper ÿ. 4.
cales eft 3* laudet nomen Domini. Quia ipfe man- f. y.
p davii 3 & creata funt ï ipfe dixit 3 & f alla funt i
* & ftatuit ea in faculum & in faculum faculi :
praceptumpofuit, & non prateribit, Abfoluto quidem
ad intelligentiam fermone Propheta omnes
cæleftes virtutes adhortatur aa laudem,
f. 6.
fèd non fine perfecta ratione docfcrinæ, Pri-
mùm enim errorem hunc humanæ ignoratio- :
nis avertit , quo fortuitis concurfibus hunc :
mundi habitum in fe coiffe, atque ita ex inor- '
dinatione in ordine conftitiffe , quidam aufî
gregationem fan&orum, qui ad plenitudinem
ianftx hujus: civitatis conveniant, fubfecutus
eft. Tertius ifte jam ob gratulationem exxdi- G funt opinari: tum quödalii hunc ipfum mun.
ficatx civitatis , 6c xterna pace fundatx, 8c dum Deumeffe, qui fe agitet ac moveat, 6c
* Male apud Par ex Lipfio, tempore.
b Er. 8c LipC cum frequentationc ; prater morem Hiiari
m- Confer numerum 4. TraClatus fuperioris.
E Sic mf. jux ta grac. At vulgati qui fub fecit earn: fie pa ulo a;
non {ponte , pro non volent-
O o iij