-quàm placeftdi Deo Ctira eft, cujus tantum A firuHum enim eft os loquentium iniqua > quia Nec jam I
in ftrato meminit. In eo quoque inmatutinis prædicetur ex Lege 6c ex Prophetis 5 atque 1
’ ’ ‘ ‘ * ab Apoftolo in eo nos ante conftitiitionem |||Hj
ex nodürna recordatione meditatvir, quia ad-
juror fiius eft ; 6c Tub vekmento alarum ejus
exfultat, id eft , tegttiine protegentis eft tutus»
10» Sed horum omnium hinc profedus, hinc
caufa eft, quia fequitur, Adhafit anima mea
■i poft te 3 me (ùfeepit dextera tùa. Amoris h*c Vis
eft, ut his quos afnamus , etiamfi abf'entes
lint, hxreamus • dum affedum infitunl nequa.
quam aut locus divellit, aut tempus. Adh*- B ne genu fledetur , c*leftium , terreftrium
fit ergo Deo Propheta , non bkndimentis & inferorum ; 8c omnis lingua confitebitur,
fieculi, lion corporis vitiis amorem ftium ab qjSrij Dominus Jefus Chriftus in gloria eft Dei
eo caritatemque retrahentibus : quia, fecun- patris, qui eft benedidus in omnia fieCula fie-
dum Apoftolum, adh*renti Deo unus eft fpi- culorum. Amen,
ritus * $ 8c Dominus pro difeipulis oravit,
Pater ficut nos unum fumus, ut 6c ilii unum
fint in nobis» Adh*rens ergo Deo, fufeeptus
d Dei dextera eft: id eft, per vircutemDei,
qu* fignificatur in dextera, ab eo, qui Dei 8c
Virtus 8c Sapientia 6c Verbum caro eft fa- C
dus, aftiimtus eft, conformis gloria: corporis
jam futurus,
mundi, 6c elegiffo Pater., 6c benedixifle do- 64- I
ceatur, 6c ipfe nos f. coexcitaverit 8c collo ca- f I
verit à dextris Dei in cæleftibus, 6c cùm vi- ibn i0. |
debunt eum in majeftate fua judicare de vi-
vis 6c mortuis. Per hæc itaque obftruetur os
loquentium iniqua. Ipfe enim eft rex in *ter-
num , & in nomine Domini Jefu Chrifti om- jjj
ii. Et qui fufeeptus eft a Dei dextera ,
metum omnem d fe qui ab inimicis fuis effe
poffit abjecit, 8c fiduci* fu* non tacuit fe-
curitatem, neque jufti judicii Dei ignorat fo-
veritatem , dicens , Ipfi autem in vanum qua-
fterunt animam meam 3 introihunt in inferiora terra
: * tradentur in mams gladii 3 partes vulpium
P S A L M U S L X I I I.
In finem Pfalmus David.
JO X A V D I 'Deus orationem meam cum
d -' * deprecor ad te : à timoré inimici eri- * ^iknj
* \ ' ’ " 1 ' ' >nfra(ri»l pe animam meam. Protexijli me a conventu M. omï
malignantium , a multitudine operantium * u'
iniquitatem : * quia exacuerunt ut gladium *HiliI®
linguam Juam 3 intenderunt ar cum rem ama- jpj m
erunt. In vanum itaque animam fuam quæfie- D ram : ut paginent * in occultis immacula- *ÈË
runt. Secundùm enim Evangelium homo cum turn. Subitb fagittabunt eum s (ftp non t i- ° m
mebunt : firmav erunt fibi verbum malum.
Dijp utav erunt ut abfconderent laque os :
dixerunt, 6)uis videbit eos f Scrutati Punt
iniquitates, defecerunt firutantes fcrutinio.
corpore animam non perimit, 8c mifericor
Luquorum dia Dei melior fuper vitas eft , 8c hie jam
Luc. 16.16. fufeeptus a dextera Dei eft. Terr* autem in-
> feriora introibunt , ;b quia chao invio fepa-
rantur a fandis : 8c in manus gladii traden.
tur j quia fecundum diyitem poteftas poenæ, Accedet homo * ad cor altum, (ftp exaltabi-
qu* in ore gladii fignificatur, in impios ex- ^ c ^ . / r a r
femur. Partes etiam vulpium erunt, falla- DeUS' S*gitt« parvulorum fa te fm t
cium beftiolarum fortem adepturi : quia 6cE^ eorum , (dft nihil habuerunt contra
Herodes eft c vulpes, 8c vincam fponfi ex- eos lingua eorum. Conturbati fimt omnes
tuc.ij. ji. terminant vulpes, 8c foveam fibi filio homi-
lm. 9 s%. nis.caput fuum nufquam reclinante in impio-
vuipcs, rum cordibus condiderunt : & dæmonum in
dxmoncs. jjjj fignificacas effe nequitias non dubium eft,
quibus cum principe eorum præparatus ignis
gehennæ eft.
i2. Sed inter hæc Iætitiam ejus, qui ob human*
fàlutis gaùdium frequenter ad Patrem —
d exfultavit, oftendit : Rex autem latabitur in F
Deo 3 & laudabitur omnis qui jurat in eo : quo-
niam obftmclum eft os loquentium iniqua. Cau-
fam cur rex Iætetur fignificat, quia quifquis i.
in eo jurabit, in Deo facramenti hujus reli.
Chriftus
dus Deus.
qui videbant eos, (tft timuit omnis homo.
Et annuntiawerunt opera D ei, (ftp faBa
ejus intellexerunt. Latabitur juftus in Domino
, (ftp ß> er ab it in eo , (ftp laudabmtur
omnes recli corde.
T R A C T A T U S P S A L M L
Sa lm i fuperferiptio hiftoriam non pfalmos
continet. Simplex eft, & prophetali |Jtcr'5
fpiritueditus : tantum gione laudabitur : qui feiat fcilieet regem . ______ ______ per ^id quod/» gento
Chriftum Jefum , qui etiam Deum fuper finem præfcribitur, res non fui temporis quo
omnS-o „„i ... fcfiptus eft continere teftatur. Sed quæiendum
eft, ex qua perfona fit di<ftus, quidve
ex fe intelligendum enuntiet : nam fine dubio
omnia , qui fecundum Paulum teftetur rna-
gni Dei falvatoris adventum, qui fecundùm
Lfat.6j.i 6. Efaiam* jurans juravit in Deum verum., Ob-
* Vulgati hîc fubjiciunr cum eo : quod vcriùs abeft à mf. Rce.
ut & à gr*co Apoftoli textu.
b Reg. mf. qua a chao.
c Reg. mf. hîc & alibi, vulpis.
a Apud Par. vcibum- exfultavit , in aliis autem edit, verbum
oftendit deûderatur. Sed Erasmus ut fenfum pcrficcrct, poft Ycrba
fed inter hac, adjccit Midi: renitentibus mlT.
e Reg. mf. juratu in Deo. Magj^placerec jurans in eo vcl in eum.
.,^ 5 ’ ’ta ^•. S- de Trip. n. 19. cx his Libia: verbis probat
Hilarius Chrifti divinitâtem.
f Bad. & Er. extreitaverit. Lipf. & Par. cxcitaverit; corrigun-
turcxmlT. 6
diûaad
Clintom
reféçMtts
laudand:,
non p^D-
bandi..
u
Quomodo
adChti-
Tiiei^
■
effe fpiritalis eft opinandus. Cùm enim ipfi Apfalmo funt,qu* orefinemihtelligenti* hujus
illi pfalmi, qui fecundum titulorum inferiptio- impediant. Non longé-tarnen ab his fermo
nes r e s geftas . continere creduntur, in' pluri- expofitionis noftr* diflentiet.
mis a tituli fui 8c rerum ac perfonarum pro- j.- Exiftimamui énim non ‘modo Apoftolo- Éft pfaimu*
prietate diffentiant, magifque per editiones rum qui primi fiiefunt ,: fed eujufque fancli kfticujui-
nominum atque geftorum, fpiritalium opera- in Domino fperantis conféffionem præfenti procdl^
tionum fignificent cffectus : quid de eo erit pfalmo contineri. Inter niaximas enim fæculi ßeculi,
intelligendum, in quo fimplex tantum pfalmi tempeftates/, 8c graviffimashumanigeneris
in finem intelligendi inferiptio contineturjnifi in Deum imjiietates fumus conftituti : cujus
quod ipiritalis in eo1 dotftrin* forma fit con- per nos fidelem & veram confeffionem nunc
ftituta? B philofophia imdeat, nunc hæreticorum fiiror
2. Éffe autem plures memirti , qui omnia inciiffet! , (nunc avariti* ftudia condemnent
qu* in libris pfalmorum-fcripta funt, ad per- nunc ambitionis favor inquictet. Quibus om-
fonam Doniinf noftri unigeniti filii Dèi exi- nibus1 diffimukndis , tolèrandis , vitandis &
ftiment effe;referenda, nihilque in eo âliud ; eoärgüendis , mens'noftra nifi per Deum enu
quam quod ei fit proprium, contineri. Qu* dita non fiifficit. Quantis enim 8c quam mo- Tcncatio-
eorum opinio argui non poteft. Omnis enim leftis. difputationum aculeis Dei providentiam ncsvaria:-
ex affeftu religiof* mentis hie fenfus eft : 8c 8c principalem atqite ininitiabilem 'in creato
caret culpa ,'propenfiore ftudio omnia ei per ab eo mundo dominatum ejus philofophiaim-
quein ipfa omnia funt coaptare. Quamquam pugnat : nunc aquis , nunc terr* , nunc ato-
enim idipfum interdum imperitè fiat : tarnen C mis , nunc cælo Dei nomen indulgens ? Quàm
perfid quod ad eum: cunfta referitntur, ne- verb ingeniofo calliditatis ufu fidei dodrinam
cefïè eft ut ea, qu* ei funt propria1, yerè ac
fidélitér prædicentur. Cavendum autem eft,
ne dum * omnia convenire in éum æqualiter
opinamur, per afïèrtionis hujus ftudiofam in-
tentionem plurimùm 8c divinitatis fu* digni-
tati, 8c corpörationis facramento, 8c opera-
tiönum poteftati, 8c paffionis virtuti ,-:& refur-
redionis glori* detrahatur.
3. Tenendus igitur modus eft': 8c diligen- D hæc igitur fidéi noftr* & æternæ fahitis ex.
ter ac càutè conftituendum eft, quid de divinitatis
h*reticus mentitur ? Quanto deinde au-
dientium periculo opum gloriam avarus affir-
ifiat ? Quanto quoque continentiæ excidiô
gaudia corporis voluptatum affertor exfequi-
tur ? Quàm peftifera autem ambitioforum in
honoris adhörtatione fiicundia eft ? Quibus
omnibus pervigiE cura-, pernox oràtio , 8c
æterna ad Deum éofifefîîo repugnabit. Ob
fu* nativitate qu* ei à Patre eft fue-
rit prophetatum, quando ejus hominis quem
aflumfit a perfona tradetur , übf öperatio,
paflio , 8c refiurredio prædicetur : quid verb
unicuique tempori congruat, quando fides
gentium huntietur, quando peccata anterioris
populi arguântur , quando dodrina timoris
Dei & confeflionis eruditio ex Prophet* oracidia,
Propheta orare intelligitur in pfalmo,
ex perfona fua quatenus in Deum fperare nos
Conveniat oftehdens.
6. Ait enim, Exaudi Deus orationem meam, V- i-
cum tribulor : d timore inimici eripe animam Yigl’ai1,ci^ r ( *i f • r. . . & aindud meam. lngruentibus his qu* lupetius memo- orationc
ravimus 'j per qu* fides noftra & fpes peril lunc av«’
elitatur, ad eum qui folus* mederi his poteft tcnda:- \
’efercur oratio. Metus eft enim, ne infirmam
tione præftetur. In his enim propheti* fpiri- E per naturam 8c confortiurn carnis animam,
Pfalmo
praletoti quadam fm
talis ordo confiftit. Et fi Dominus pr*dica.
tur, profedüs feienti* hujus ad fidem utilis
eft. Si ad timorem 8c confeflibnem ejus doce-
mur 5 Domino formamur, proficimus , äcquiri-
mur, ut per paffionem ejus redemti, ita eidem
per dodrin* fu* inftituta placituri.
4. Eile autem in pr*fenti pfalmo qu*dam
intelligo j qu* ei homini quem Dominus afliimundique
fubrepentium illecebrarum æftus ab-
forbeat. Adfunt namque quotidie, 8c pugnant
blandimentis fallacibus , quafclam machinas
excidii admoventes. Itaque per dodrinam
cæleftis eruditionis , pervigilem curam fidei
impendere fadmonemur, *timere infidiantem * f sc ci-
fomper hoftem , ne incautam fecuritatem no- mcrc-
ftram ipfe in fpeculis pofitus incurfet. Vigifit
aptari pofle videantur, ubi dicitur, PerficruT . landum ergo in oratione Dei eft , 6c femper
tati fimt b iniquitates 3 defecerunt firutantes firu- F orandüm : ut cùm fatigari anima 8c affli^i
tinio. Significari enim fortè in eo exiftimabitur flibrepentium illecebrarum aculeis coeperit
JTuuddææoorrunmm mconfpiwitio : cùm teftimonia -q„u.ai., Deus femper oratus exaudiat, nofque ab his
bus argui poffet quæruntur, nec reperiuntur
ßc omnia ferutantium ingenia deficiunt : de-
hinc qubd fagittis parvulorum, id eft, do-
drinis Apoftolorum vulnerentur, adversùm
quos nullam caufam juft* perfecutionis inve-
nerint, 6c ideo defecerint contra ipfos lingu*
eorum. Hæc quidem non tamquam improba-
bilia c prætermittimus : fed quædam alia in
1 • aJ5d eftj fubftancia ac nacura. Idem cjufdcm vocis ufiis eft in
.»is Tract. Pfal. 138. n. ƒ. Now confundend* autim perform divini-
eft. Hilarium autem unicam in Chrifto perfo-
innumcris locis confiât, ut illud probarepror—
qu* timemus eripiat. Ait enim , A timore ini- Etiam
mici eripe animam meam. Deus enim non turn jjpîp
tantùm orandus eft, cùm qu* timentur in- 3
gruerint| fed timenda ea funt, qu* cùm coe-
perint adefle dominantur : 6c femper atque
indefeffis precibus orandus eft , ut nos à timore
eorum, quorum dominatum timemus
eripiat. Scriptum eft enim in Proverbiis :
nam agnoviftc___
fus fupervacancum
b Regius codex hîc & infra n. 9. in
:onlcnticnte etiam Par. cùm m f Mic.
c In vulgaris,premittimus. Rc&iiis it
rerbo Hilarius aliam fe à prididtis int
luim modcftc dcclilaC ' -
I, pofteriorc loco
ermittimus. Quo