XXIV P R JE F A 7* I 0.
ri; nis noftræ naturam aflumferit | qui hæc illiusfententia Erafmo perfpedtaeflepotuic,
; ; c; 0: . cui vifiis^ft ■ $& noftræ fubftantiam Chrifto denegare r Hinc nemo non videt,
unTtTte. quàm cum fuperiore connexa fit hæc difputatio. Quam autem Tit neceflaria | hinc
probatur, quod qui ignoraverit Hilarii ea de re fententiam, toto libro 8. de Trinit.
aliifque palhm locis plurimùm laboret necefte eft. Hunc autem laborem nonnul-
lis levare non illibenter fufcipimus. '
o«id Hi- ^ Prirnùm igitur obfervare juverit, Hilarium non una ratione nos cum Pa-
naturâ vo- tre & Filio, (èd proximè cum Filio , eoque tantum mediante cum Patre natura
cct‘ unum dicere. quod ex fequentibus perfpicuum fiet. Deinde cum ex hominumar-
bitrio pendeant nominum definitiones, qui unum natura, definiat attendendum eft.
Hæc autem vocabula latiùs apud eum quam apud nos patere hinc manifeftum eft*
quod lib. 8. num, 9. generatim dicat :Qut per rcm eamdem mumfunt, naturâ mum
jiint, non tantum'volunta.te.lLY. quo concludit num. 7. fideles , qui per fidem quæ
una eft unum funt | non folo confenfu unum eftè. Si ergo , inquit, perfidem fid eft,
perfidei unius naturam unum omnes erant ; quomodo non naturalem in his tntelligis uni-
tatem , qui per naturam unius fidei unum junt ? Rurfiim naturalem eorumdem uni-
tatem num. 8. confirmât , quod his unum Chriftum indutis baptilma lit unum.
Qu 'od unum junt in tanta gentium -, conditionum , jexuum dwerfitate, numquid ex afi-
fenfu 'voluntatis eft, aut ex facramenti unitate ; quia his & haptifmafit unum 3 & unum
Chriftum induit omnes junt ? Sic num. 9. & rigantem & plantantem ex eo unum
efle concludit, quia ipfi in uno baptjmo renati , una unius regenetantis baptijmi difi
penjatio fint s & paulo p o ll, quia (fijr ipfa res eadem effefti junt, ut ejujdem rei
efficients fint miniftri :quafi diceret, Ideo unum finit qui rigat & quj plantat, quia
ad unum effe&um, ad unum feilicet baptifma conferendum, unum inftrumentum
fiint. Demum num. 11. natura eos unum eftè innuit, qui honore uno potiuntur*
quia honor natura aut jpecies fit aut dignitas. Sed in quo nos cum Chrifto natura
unum voluerit, propiùs' dilpiciamus? • _
An ad Spi- y g y i r non minus ob acumen ingenii quàm ob pietatem luipiciendus , ne^
ad corpus xum ilium naturalem, quo nos Hilarius cum Chrifto devinciri vult, intelligendum
Stabil putat Spiritum Dei, qui Chriftianarum animarum velut anima fit, vitani eis tribuens
cum co°na- ac motum-, ut fideles omnes à beato Petro unanimes non imnierito fint appellati.
4UxcricUm Hinc quippe fit, ut quemadmodum fingula cujufque hominis membra cum anima
ad conficiendum unum corpus, ita finguli fideles cum Spiritu Chrifti ad com-
ponendum unum Chrifti corpus, quod eft Ecclefia , naturali nexu devinciantur.
Cui interpretationi favet, quod proximè ex lib. 8. deTrin. relatum eft , omnes in
quantalibet diverfitate naturâ unum eftè , quia unum Chrijlum induit omnes junt.
Neque alio fenfii Gregorius Naz. Or. 26. n. 17. cum præmififlet, alios in Ecclefia
eftè qui dominentur & præfint, alios qui pareant ac regantur j fiibjicit , Fiunt tar-
men utrique unum in unum Chriftum ah eodem Spiritu conftrifti (fifi compafti : ÄV<?)0Tf(£s*
è'v zlç îva. XçjlÇOV '\JZP5 5" eÙ/T'é OZUtcüpUOÄO’y\Jftl6V<t 1&I OVVTlÿZ/UêVcL QUO fpedat illud
Auguftini Serm. 268. n. 2. Quod eft fpiritus nofter , id eft anima noftra , ad membra
noftra, hoc Spiritus janftus ad membra Chrifti , ad corpus chrifti, quod eft Ecclefia. &
Serm. 267. n. 4. Hoc agit Spiritus-janftus in tota Ecclefia , quod agit anima in omnibus
membris unius corporis.
Triple* 79. Minus tarnen ad Spiritum, quàm ad corpus Chrifti rationem habet Hila-
unitaTcum rius, cùm naturalem illam hominum cum Chrifto unitatem confiderat. Ac ficut
eoVore triplex quodam modo Chrifti corpus e ft, naturale videlicet, quod. fiimfit ex Vir-
P S^ne > fiicramentale, quod nobis inEuchariftiareliquit-,&gloriofiim , quod ih cæ-
lum revexit: ita ex triplici illo capite nos cum Chrifto naturâ unum efïè oftendit,
dum & ille naturam noftram afliimit in Incarnatione, & nos veram illiuscarnem
recipimus in lacramento Euchariftiæ , ac demum eamdem , quàm a Pâtre ac-
cepit, gloriam nobis retribuit in corporum reparatione. De triplici ilia unitate
fingillatim agendum.
I. Vnitas
F R JE F A T 1 0 . XXV
I. Vnitas hominum cum Chrifto ob naturam iüorum ab eo aßumtam. ri homi- NUMQUE
80. Philolophi veteres , Tullio tefte lib. 1. Qu«eft. Acad. hominem ejfe cenjebant, A‘iticiu?-
■ quafi partem quamdam ci'uitatis (efi uni'uerfi generis humani, eumque eße conjunftum cum dcTotfeTarc
hominibus humana quadam focietate. Haud procul ab hac eorum lententia abeft cumcct«is
Hilarius ^ cum in PlaL 54. n. 9. de Chrifti corporatione ait fUniverfitatis noftra caro S^on.
eft faftus: & in Plal. ji. n. 16. %lt ft) films hominis eßet films Dei, naturam in Je uni- ß»“b“ -
yerfie avrnis aßumfit, per quam effeHus wem <vitis , genus in Je univerfn propaginis tenet
: & num. 17. Verbum caro factum eft, (p) htd/ita'vit in nobis , naturam ftilicet in
Je totius humani generis ajftimens. Pluribus aliis locis idiplum fignificat : led lucu-
lentum eft illud cap. 4. in Matth, n. n. ubi civitatem lupra montem pofitam,
carnein a Filio Dei afluifitam interpretatur in hunc mödum: Civitatem earnem quam
ajfumferat nuncupat: quia ut ctvitas ex warietateac multitudine confiJUt habitantium; ita
in eo ,per naturam Jufcepti corporis , quadam unvuerji generis humani congregatio conti-
netur. Atque ita ft) ille ex noftra in fe congregatione fit civitas, nos per conjartium
earnis fita Jiimus ci'uitatis habitatio. Haud abumili ratione Gregorius Nylt initio
Tom. z. in 1. Cor. ij. 8. de Chrifto loquitur : Corpus ejus omnis eft natura humana,
cui eß admixtus. Ita & Cyprianus in Dominic. Orat, de eodem Domino noftro
dicit , Jpfe in uno omnes portavit:Jecum, inquit Auguftinus in PH 8j. 11. ). nos faciens
ttnum hominem, caput & corpus. Quibus plane conlentit Athanallus Or. 4. cont. Ar:
ubihasc Chrifti verba, ut omnes unum fint ,ßcut tu Pater in me (3) ego in te, fic interpretatur
: Vti tamquam o M N1 E s a me g e s t a t i , omnes unum fint corpus, &
wnus fpiritus, (&) in 'virum perfeclum occurrant. Quid aliud fibi vult quod ait Cyrillus
Alexand. Dial. 1. p. 407. nos quotquot homines Jumus, naturali vinculo in identitatem
ejfe conJbiBos ? Leonem quoque , Ambrofium ac vülgatum Titum Boftrenlem ea-
dem loquendi ratione ulos eile öftendemus lib. z. de Trin. p, 800. not. g.
81. Ob has locutiones videri poflent fandli illi Patres exiftimafle , non fingularem
, led univerlam generis humani naturam ä Chrifto - fuifle afliimtam. Hoc ta- '“Fis1 £-
men pötius lenferint, eum naturte unius ac fingularis lulceptione univerlam in m'äml
ea tenuifle. Non obfeuraeft ea de re Hilarii fententia, cum lib.z. de Trin. n. iy.
ait', Nos eguimus utDeus carofieret ,id eft, ajfumtione c a r n i s u ni u s interna uni- fcilfcnQt'
oierfa camis incoleret. Neque Vero hoc uni Chrifto privilegium tribuit , ut in eo omnes
exfiftant. Idiplum & de Adam .& de Abraham affirmat: de Adam quidem cap,
8. in Matth, n. j. In Adam uno peccata univerfis gentibus remittuntur: de Abraham
vero cap. 18. n. 6. In uno enim Abraham omnes fumus, CS pernos, qui unum omnesJumus
, caleSIis gloria numerus explendus eB. Ex quo perfpicuum eft, eos omnes, qui
natura: humanie confortes lunt, Hilarii aliorumque Patrum fententia, naturali unitate
eile conjumftoS. Et uniuntur quidem in ilia mafla , ex qua omnes omnino ori-
ginem habent,&ex qua Chriftus ipfecarnisfuatfubftantiam fumere nonrecufavit.
81. Non aliud fibi vult Pralul nofter, cum lib. 8. ad hatreticos, qui nullam nobis
cum Chrifto nifi conlenfus unitatem recipiebant,fermonemficconvertit num.
13. Interrogo utrümne per natura veritatem hodie Chriftus in nobis ftt; ac deinde profe-
quitur, Si enim vere Verbum caro faBum eB... quomodo non naturaliter manere in nobis
credendus eB, qui (cf naturam camis noBra jam infeparabilem fibi homo natus ajfumptx
Juxtahatc Ambrofius lib. 4. de fide c. 10. Sicut, unitatem fateor ejfe vita caleBis in
Patre (cf Filio per divina unitatem Jubftantia ,■ ita , vel divina natura vel Dominica
incarnationis excepto privilegio ,ficietatem nobifeum vita Jpiritalis in Filio ejje profiteoif
per humana unitatem natura: Qualis enim caleftis, tales f t ) caleftes. Psenique ftcut in illo
Jedemus ad dexteram Patris, non quia cum ipfofedemus , Jed quia Jedemus in Chri-
Bi corpore ; ficut ,inquam , fedemus in Chrifto per corporis unitatem , ita f t ) in Chrifto
vivimus per Corporis unitatem. Vide ejufdem epiftolam 76. ad Irenatüm n. 8.
83. Ob naturalem illam humani generis cum carne a Chrifto afliimta unitatem