ficates divini honoris officium precipitur : in A bit, Non poflùm legere $ fignatum eft enim.
Inquire rc.
Pcrfcrutaquibus
cùm admira tio magna fit, pro pecca
tis oblata hoftia,.& datum pro redemtione
animæ munus, 8c agnus in fàcramentp pafche
occifus j tamen in his plus de futurorum fpe
atque doétrina admirationis continetur. Hæc
itaque Prophète huic admirabilia fimt. Sed
quia a per præfentes admirationes futurorum
atque æternorum bonorum exemplaribus admirabilia
funt, perfcrutatur ea. Non inquirit
tantummodo, in quo eft. rerum abfcondita-
rum diligens exquifitio 3 fed perfcrutatur etiam,
per adjedionem fcilicet diligentions exquifi-
tionis, laborem fuum in perfcrutatione demon-
llrans. Neque tantummodo perferutatur, fed
perfcrutatur ex anima, ad voluntatis officium
animæ intentione fociatâ.
1. Sequitur deinde : Declaratio fermonum
tuorum illuminât, & intellectum dat parvulis.
Et hic quoque fermo fortè videtur à naturæ
4. Sed declaratïo verborum myfticorum pct
per Evangelia preftatur, ubi legis abfcondita 8*
8c occulta c prophetica Domino in corpore
manente panduntur, ex quibus primüm ndes
difcitur. Ibi enim ea, qua: a Prophetis di&a
fiint, per eum rebus 8c operibus explentur.
Cüm virgo parit, cüm Dominus Verbum eft.
8c Verbum caro fit , 8c habitat in nobis
cüm muti loquuntur, cüm furdi audiunt, cum
claudi incedunt , cüm leprofi emundantur
cüm ceci vident, cüm demoniaci curantur
cüm mortui refurgunt: declaratio hec verbo.
rum Dei, noftre hanc nature obfcuritatem
fidei luce illuminat. Nunc enim intelligimus
refurre&ionis gloriam , judicii poteftatem
eternitatis honorem. Et intelligimus pêcj par. plr
vuli: vel ad innocentiam renati, vel per igno.
rationem imperiti. Hxc declaratio verborum
Dei, & intelligentia parvulis preftita, d cujus
Efcïs iW
inimX'V''
aortfi'1
Jdfpiej? )eas ü
|ndican-
Jum,
noftræ confuetudine elfe diverfus. Cùm enim C temporisætatiique res effet, Dominus in Evan.
in ultionem impiorum pcenamque refpicere,
Refpexit enim, ut fcriptum eft, fuper caftra
^gyptiorum, 8c colligavit axes curruum eo-
rum. Et rurfum : Refpexit Dominus fuper
Sodomam 8c Gomorrham. Refpicit vero non
folum ad pcenam, fed etiam ad terrorem, ciim
p/ao}|i- dicitur , Adfpicies in terram, 8c facies earn
tremere. Propheta ergo non folitarium hoc
orat, ut in fe Deus refpiciat, fed cum mife-
VerbaDei
Prop h cta-
rum dida.
£ƒ« X. a
ibidemantè
intelligendum fit, Sc fic lumine intelligentie
utendum j quia nodtem ignorantie |mi
telligentie adepte lumen apellat : Propheta
tamen dicit declarationem verborum Dei priüs
illuminare, 8c poft illuminationem intelligent
tiam preftare. Sed que fint Dei verba, antè
difcendum eft : 8c tunc illuminationis, ac pa*
, ftea intelligentie ratio preftanda eft. Verba
Dei funt, quecumque prophete loquuti funt.
Cüm enim Moyfes verbis fuis populo Hebreo D
legis obfervantiam nuntiaverit; tamen in libro
ejufdem legis ita fcriptum eft : Et dixit Dominus
ad Moyfen, die filiis Ifrael. Ufus igi-
tur eft his legiflator verbis, quibus ei ut ute-
retur preceptum eft. Ergo verba Dei funt,
que per officium Iicèt humani oris audita funt.
Sed 8c magnus ille propheta ipfo judicio Domini
noftri Jefu Chrifti bene loquutus, cüm
dixiflet, Audi celum, 8c auribus percipe tergeliis
demonftrat, diccns, Confiteor tibi Do. \m]
mine pater celi 8c terre, quia abfeondifti hec
X fapientibus 8c intelligentibus, 8c revelafti«
ea parvulis. Ecce declarationis 8c illuminatio-«
nis 8c intelligentie tempus. Abfconfa enim
* ufque in hos dies declarantur, 8c declarata
illuminant , 8c f illuminantia intelligentiam
parvulis fubminiftrant: fiuntque per hanc in.
telligentiam fandti Spiritus jam capaces.
5. Denique id ipfum fequens fermo fubje- Os
cit, dicens, Os meum aperui, & attraxi (pin-
turn i quia mandat a tua concupifcebam. Non de
hoc utique humani corporis ore dixit, quod
per labia concluditur ac patet. Nam fpiritum
officio narium magis quam oris haurimus. La-
boriofiüs autem ß aditu oris in animam tranf-
funditur : abfolutiüs vero per naturalem cur-
fum famulatu atquO officio narium commeat.
Sed os Scriptura non labiorum tantum,.led
ra j ait, Quoniam Dominus loquutus eft : 8c E & cordis folita eft nuncupare. Corde enim per
poft aliqua, que querelis maximis increpaban-
tur, dixit, Os enim Domini loquutum eft hec.
Hec ergo omnia Dei verba funt.
3. Sed declaratio verborum maximè necefi.
faria eft. Sunt enim fub velamine opinionis
. alterius predicata, fimt fecundüm Apoftolum
allegorumena, fimt comparativis fignificatio-
nibus amphibola. Teftis eft Dominus hec ea-
dem per Efaiam ita didfca effe Judeis infideli.
M benêa-
Kndumlio-
■ ffidem
patente, 8c per defiderium ad haurien-
dum hiante, intelligentia do&rine celeftis ac-
cipitur. Non anime hec, fed cordis officium
eft. Apoftolus enim ait, Animalis enim homo \ IgV“
non percipit que fiint Spiritus: ftultitia enim
eft ei. Et idem dodlor gentium ait, Lex enim ic»|
non in tabulis lapideis feripta, fed in tabulis
cordis carnalibus. Hoc ergo os fuum Prophe- ^
ta pandens, attraxit Spiritum. Non enim ulbus
exprobrans 8c dicens, Auditu audietis, 8c F tro * ingruit. Expetendus eft , attrahendus *!•*
eft, 8c infantium modo tamquam lac innocens
hauriendum. Ideo autem Propheta os aperuit,
quia meminerit fibi in pfalmo altero diftum,
Dilata os tuum, 8c adimplebo illud : 8c in ?/11
lege fcriptum feiat, Defcribe hec in latitudi- l.m'
ne cordis tui. Corde enim Dei predicatio,
non ore fufeipitur. Et fecundùm evangelicam
non intelligetis. Signata enim omnia fimt, 8c
per folam fpiritalem do&rinam refignanda.
Hec enim b ad Danielem defideriorum virum
. di&a fimt -. Vade Daniel, quia claufi funt fi-
• gnatique fermones. Ait etiam Efaias, Dabi-
» tur liber ifte in manus hominis feientis litte-
> ras, 8c dicetur ei, Lege hec : 8c refponde-
* Bad. Er. & Lipf. cum duobus mff. prtfentes admirationes,
fine per. Par. per prof entern admirationem. Vocabulum admiratio
Hilario familiäre eft in plurali numero. Cnjus rei nonnulla fu-
perius habes excmpla pag. 137. nor. a. Qo z hie prefiids dicun-
rur, fic pofiunc clarius explicari: quia quae in lege gcrunrar, admirabilia
funt in quantum exemplar'' r r
norum bonorum, quse multiplicem ii
lam, perfcrutatur ea.
k MIT. ad Dantelum.
L funt futurorum
fe continent admirandi
e In mf. Mic. prophetica mandat a.
A Ita Miciacenfis codex. Alii verb , hujus temporis & tint*
ell, ut Dominus &c.
* Unus £• m(T. Vatic, hue ufque .fcilicet in hos dies. Alter,
hue ufque, fcilicet in his diebus. Bad. Er. & Lipf. hue ufque funt.
In his diebus htc declarantur.
f Editi, illuminat a : corriguntur ex mf. Mic.
I In vulgatis, auditu auris: duplex mendum, quorum alceruni
ex mf. Vatic., alteium ex Reg. & Aibin. caftigatur.
predicationem, verbum Dei ex corde malus A juria, 8c amittende uxoris metu, 8c per im-
abripit , quod ultra mel 8c favum in ore dele- molandi abripit,filii dolorem fuiffe
ftat. Ut enim per os in alimoniam corporis
cibos fumimus, ita 8c per cor ad vivificandam
animam efcas do&rine celeftis accipimus t
que nifi amplificato 8c patente corde adtrafte
quodam modo fuerint, * non adibunt.
6. Sequitur deinde: Adfpice in me, & mife-
rere mei (ecundiim judicium diligcntium nomen tuum.
Ad id quod dixerat, Refpice in me } mox add!
tentatum. Seit Job
omni tentationum effe militia perfun&um.
Recolit Jofeph cùm à fratribus venditur, cùm
À domini fui conjuge ad adulterium compelli-
tur , cùm carcere poene refervatur, gloriam
maxime fidei per hec injuftife tentamenta me-
ruiffe. Dominationem injuftitie Propheta me- orandum
tuit: tentationem veró ejus non reculât. Di- nc vacant,
rigendos autem effe à Domino greffes fuos
dit, & miferere. Seit enim Dominum etiam B fecundùm eloquiafuameminit : ne iniquitas,
que tentatura fit, poteftatem poffit habere b
dominandi.
10. Poft que id confequitur : Redime me k f- 1J4.
calumniis hominum : ut cufiodiam pracepta tua.
Humana tentatio gravis non eft , Apoftolo
dicente, Tentatio autem non appréhendât i.Cor.xo.xj.
vos, nifi humana ; fed calumnia gravis eft.
Calumnia autem ea eft, vel cùm bono operi Calumnia
facinoris mali nomen adferibitur, vel cùm-V*4
ratione refpiciat : neque cum miferatione tan- C fpecie blandiente interne malitie virus occu-
Hfpeftus
turn, fed fecundùm judicium diligentium nomen
ejus.
7. Eft quidem ex bonitate Dei mifericordia j
fed promerenda eft hec à nobis ftudio inno-
centie : ut in nos refpiciat, qualiter refpexit
in Abraham , qualiter in Ifaac , qualiter in
Jacob, qualiter in Jofeph , qualiter in Job,
qualiter in Moyfen. Seit enim ad hec miferi-
cordie fue opera Deum feiere refpicere, cùm
litur. Neque enim ejus direfte malevolentie
opiis eft, fed fallax, Scfubdolum, 8c fub fpecie
bone voluntatis malitie operatione defe-
viens. Et difficile eft cavere a talibus, qui sa-
Eub nomine fratrum inimici funt, fub nomine vecu1,
amicorum hoftes funt, fub filiorum fpecie parricide
funt,c fub fpecie unanimitatis conjugum c
inevitable malum funt. Abel juftum Cain fee- Hacimp«-
leftus per familiaritatem fratris occidit. Noe ntilinai*
r # dicitur, Dominus de celo refpexit in terram, DDeo pröbatum Cham filius ejus irrifit. Efaii
' ut audiret gemitum vinculatorum, 8c felveret
filios iiiteremtorum : 8c rurfiim, Refpexit fuper
filios pauperum, 8c non fprevit depreca-
tionem eorum. Secundüm ergo hoe judicium
timentium Dominum orat ut Deus fuper fe
refpiciat 8c mifereatur : ut fi jejunantem vi-
det, fi miferantem contuetur, fi pium ac re-
lieiofum in omni opere confpicit, tune fecun-
dum judicium eorum qui diligunt nomen fuum
ipfe quoque Dei miferatione fit dignus,
Jacob exfulem effe X paterna domo fecit. Va-
lidiffimum proeliatorem diaboli Job fola uxor
ejus tentavit infle&ere. Hunc ipfum fanctum
prophetam que calumnie hominum fefelle-
runt ? Quotiens Saiili proditus eft ? Quotiens
quibus in locis ageret nuntiatus eft ? Ubique
ei calumniantium infidie adfuerunt.
11. Novit hec Dominus domeftice calum- Quj viCan-
nie fcandala graviffimiun feiere fidei excidium di flt-
E afferre, dicens, Quod fi oculus tuus dexter 13.
8. Dehinc fequitur: Greßus meos dirigefecuri- fcandalizat ce, 8c fi fpes dexter, aut manus
däm eloquium tuum, ac ne dominetur mei omnis fcandalizat te j erue 8c abfeide abs te. Non
injuflitia% Incedit quidem Propheta ex volun- de membris corporum hec locutus eft, cüm
tate fea juftitie greffibus : fed feit undique fcandala nec pes nec manus poffit afferre •
fibi injumtie dominationes imminere. Supe- fed de conjun6tiffimis nobis ac maxime neriùs
oraverat,ut in fe Deus refpiceret ac mifeVe.
retur fecundùm eos qui diligunt nomen fuum.
Mifericordie autem, quam orat, hunc fruceflariis
membris, quia omnes unum corpus
fumüs in Chrifto, hec jubet : ne domefticis
calumniis ac fcandalis penes nos manentibus
ftum effe fentit, ut greflus fui dirigantur, non aliqua nobis d vitiorum labes adhereat. Ero-o
fecundum feculi vias, non fecundum huma- E Propheta fi ab Lis re<iemtus effet, cuftbditu-
nam gloriam, non fecundum corporis volupta-
Ipio- Hiites,
fed fecundüm eloquium Dei. Si nihil im.
pedimentiufquam occurreret, fiadverfantes fibi
non undique adeffent j fuis ipfe viribus in
ca que agere vellet confirmaretur. Sed ubi
infidie funt, ubi bellum eft, opus eft potio-
ns auxilio, ne in fe döminetur omnis iniu-
ftitia. J.
9. Non ut d fe abfit, fed ne dominetur fui
rum fe precepta Dei pollicetur : quia ifte
domefticorum omnium calümnie impedimen-
tum fidei frequenter afferrent.
ii. Dehinc fequitur : Faciem tuam illumina f. 13;.
fuper frvum tuum 3 & doce me, jtifiifcationes tuas.
Vultus Domini. quidem eft fuper facientes pfai.^.ij,
mala , ut expugnet de terra memoriam eo- Quïviden-
rum : fed ficut Deus refpicit ad pcenam,
refpicit 8c ad miferico'rdiam 5 ita 8c vultum piamu*.
°rat. Seit per.tentationes ad gloriam perve- G fuum ad utrumque defleftit. Sed hanc faciem
nin. Meminit Abraham 8c peregrinationis in- Domini ad illuminationem fuam Propheta
.. Par- non juvabunt, quod à Lipfio perpcram fic ab(qu<
»uftoritatc immifl'um fucrar. . - - ‘ .
Ita mff. concinniùs quàra exeufi , qua tentatur.
j c Par. fub' unanimitate conjugum.
** MlT.. fic anciquaram edit, auûoritatc removimus hinc > judicii
I die, quod apud Par. vide tu t fupcrâutrc.
Y iij