tiönem. Leràmis enim montem elTe Domini A nüm qui habitat in jerufalem. Sequâmur Apo-
* & Chore!), ufque ad qnem primùm Moyfes (totem >
cùm multa bbiflet^ acceffit t elle & montem
Domini Sina , in quo populo lex fcripta fit-.
Eft 8c Sion mons fuperimminens Jerufalem. $ed
qùia in hunc montem prophetix nullus eft fru-
xftus, videndum eft quid in monte intelligi opor-
teac. Et habemus optimum intelligentix ducem
Efaiam. Nam cùm fuperiùs montem Domini
excellum fignificaflet, ad quern gentes ventu
phetam. Cobfidamus in Domino, ut conform
mes corporis gloria: Dei fimus. Habitemus
nurie Rcclefiam h cxleftem Jerufalem 5 ut non h
mOveamür in xterhum, In hac enim habitaru
tes, habitabimus 6c in ilia $ quia hxc illius for- Fife«
ma eft. Ex parte enim cognofcimus , 6c ex parte tJ J 1
ptophetamus. Èt huhé videmüs per fpeculum 1. jfe|
in xnigmate, tunc autem facie üid faciem. Sed 5'®'11
ræ effent, mt- Propter hôe fie dicit Dominus ; È & hree caeleftis, & ilia cæleffis 5 8t hæc.Jerufa
> . 5 - f 1 • 1 . 1__1 „n. ;11a « i iU om o h r ip ji - ) A n ffP n rnm mnL
Itittk '-s
Dclljub:-
que.
» Ecce mitto in fundamerita Siön lapidem prx-
i> darum, eledum, angularem, prrtiofum in furo.
>» damenta ejiis ^ 6c qiii crediderit in eum , non
tonfundetur. Et non ambiguum eft Apoftöc
lum fundarnentum b Cliriftum fignificafle •, per
qüod beata illa dominici corporis Ecclefia v
cujus fundamentüm eft Chriftus, lisnificari vi-
detur in monte. Quam idem Apoftolus 6c Jeru-
falem nuncupat, dicens, Qux nunc eft Jerm
lern 1 eft, illa qüidem ecclefia Äogelorum' mul.
titüdinisfrequentium : fed eft ecclefia primiti- h
vorum i eft 8c ecclefia fpirituum in Domino 1
furidatorüm. Fundandi ergo filmus in fpiritù,
6c ih habitântibus ftandum eft ■, nön difcürren*
dum : fi'cuti MoVfi didum eft > Tu autem me- f
ciim fta. Non ürnüs k prôcurfibus vagi, ne-
que viis incerti, neque inariis dodrinx venté
evolaiites, In «cternum enim manendum eft -,
& 16. „ Malern ^ 5c ièrvit cum filiis fuis : ea autem quæ G fi fine commotione fteterimus.
montem.
âionem
Chrifto
Philip.
johan. i
y. Sed neque défunt ftare volentibus fan- U
dorumi euftodix, neque Angelorum munitio- «
nés, Dicitur enim, Montes in eifeuitu ejus a
Doniinus in ciruitu populi fui ex hoc riunc & uf gc|1-
qiie in foeculum, 1 Hos enim fecundùm füperiora I
exempla montes efle éxiftimabimus, humilita-
tem terræ excedentes j firmo's 6c excelfos 6c immobiles.
Cùm enim 8c montem fignificari Ec-
eft jerüfalem, iibera eft 3 qu:e eft ma-
ter noftra. Habemus ergo möntem Siön Domini
, haberaüs 8c civitatem Dei Jerufalem: 8c
hominis Sion interpretatio eft fpeculatioi Sie
ergo montem Domini c in Daniele accipimus ^
ex monte ih lapidem > 6c rurlum ex lapide in
montem : exinanivit eiiim fe in forma Dei
i- conftitutus i, 8c formam fervi accepit, 8c per
" paflionem fuam mundo d cum fiiperftitionibus
______ clefiam id eft, Dominum in corpore legimus ,
fuis terroribufque proftrato > in gïoria Deipa- t)6c invenimüs montes Dei exfultare atque læ-
tris eft, 8c Deus luper om«ia eft j propter in- tari j ( feriptum feft èninij Montes exfultaverunt p/ai.nj,i
firmitatem carnis ex monte in lap
lapidem exinafurfum
nitus, propter gloriam paflionis ex lapide rur-
fum eftèdus in montem : mons fuperimminens
6c excelfus -, in quoipfi nofinetipfos per afliinv
tionem carnis noftræ corporifque fpeculamun
4. In eo enim fumuse refurredionem no-
ftram in refurredione noftri in eo corporis
contemplantes : fpeculatio eft enim Sion mons
ut arietes -, ) quomodO pöflumus montes non eos
fignificatos efte intelligere ,qui fuper terrenam
ftaturam gloriofi jam in Dei rebus exfultant ?
6\ Ac he leve pr«fidium in Apoftolis s vel
patriarchis ac prophetis j velpotius in Angelis^ cm
qui Ëccleiîam quadam cuftodia circumfepiant, raui0!
crederemüs -, adjedum eft ^ Et Bomims in cir-
xuitu populi fiti ex hoc nunc ■ & itfqui in faculum.
fLoquatur interpretationem hanc hebraica lin- E Sed fortè Apoftolorum vel Angelorum cufto-
dia fufficiens exiftimetur. Verum id qüidem
eft - fed 6c Moyfen aüdiamus. Nämque cüm ei
Dominus dixiüet, Ecce angelus meus antece-
det te ^ 6c ille refpohdit, Nifi tu mecum am- ^
bulaturus es s ne me eXpellas hinc. Eonum qui- o
dem pr.xfidium Ängeli , fed melius Döminu
Multis anima noftra laqueis appetitur, multis
adversiis nös armis dimicatur. Non terra ^
non maria , non aer a fidei noftrx periculo ""
* I. . * rt t r r - C. - 1 . avtfl-imisfui"gua, qua didum eft, Mons Sion mons fpecula V p h l t n 1/1 nilKIPIT
tionis eft. Loquatur Paulus, 6c dicat, Noftra
autem converlätioin cadis eft, unde 6cfalvato-
rem noftrum exfpedamus e Dominum Jefum
T‘ noftrum , qui transformabit corpus humilitatis
>j noftra:, conformatum corpori gloria: fax : di-
„ cat 6c rurfum, Et cum eflemus mortui pecca-
/. tis, vivificavit nos fimul cum Chrifto, 6c coeX-
» citavit 6c collocavit in cxleftibus. Dicat 6c
Evangelium , Quotquot autem receperunt F vacant. Rapiunt oculos noftros raræ incogniti
eum, dédit eis poteftatem filios Dei fieri. Di- maris gemmæ, occupât animum terræ aurum,
cat ergo nunc 6c Propheta, Quit confidunt in Bo- totis noftræ mortis fllecebris fpiritales nequi-
mino, jicut mons Sion, non conimovebitur in ater- tiæ 6c aéris hujus virtutes circumvolant, per
* In mf. Reg. & Horeb. Supemcstnca videtur particula
Neque Horcb , aut fecundùm Grxcos Choreb, in &cro textu vo-
catur mons Domini, fed mons Dei.
b Bad. Er. Lipf. 8c mf. Reg. Chrifti. Re&iùs Par. ex mf Mic.
Chriftum: refpicicur quippe illud Pauli 1. Cor. J. n . Tundamen-
tum mim aliud nemo foteft ponere, prefer id quod pofitum eft, quod
oft Chriftus. Dciudc pef quod, id eft, quamobrem.
c Rççrius codex, in Danielo : cujuunodi locucio conftans eft
in mf Turon. See.
* In mf. Reg. cum fubftitutiombus fuis erroribufque.
« Ita m f Mic. Alii verb libri, in eo enim fumus refefreclio in
refurreclione noftri, in eo nobis eft corporis contemplafione fpeculatio Sc c.
f Apud Bad. Er. & 'Lipf Uquitur .- quod 8c habet mf Reg.
in quo deindc, interpretations hanc ■ ■ mons Sion fpeculationis eft.
8 Mf. Reg. 6tn\Ko Dominum frfum noftrum, cum Mic. fubdit,
qui transfiouraasit. ' ... 1
h Quod proximi fequitur, Videtur poftulare a ctlefti ■ jerufalem
ut non moveamur. Quamquam Hilarius, quia nunc uleftes fumus
in Chrifto, ut loquitur in Pf. r n . n. 3. docercvidetur infra , ut
8c in Pfal. h i . n. x. celeftis jerufalem vocabillum Ecclelix mi-
litanti conVcnire. ^ ‘ V,' - -n
‘ Verbum eft addimus ex mlT. Magis placcret , & htc & ul*
jerufalem eft. Mox ediri habent mssltitudine frequentium : refra-
gantibus mlT. Quae hie videntur intricata , confer cum verbis Apo-
ftoli ad Hcbrxos.
k Keg. mf procurforet.
1 In vulgaris, Hos rr^.Magis placet cum mff. Hos enim, fcij- San'
it os atque Angelos. Hos igitur putavic Hilarius nöbis confulere.
vitæ præfentis moleftias, per alienæ volunta- A 9. Retributio autem ut bonis adeft, ita 6c
tis mores atque lafeiviam infidiantes : ut irall malis non abeft. Nam fequitur : Beclinantes
camur ut oderimus, ut amemus, undique ex- autem ad oblivatiohes adducet Bominus cum ope-
fpe&amur 6c appetimur. Sciens ergo Dominus rantibus iniquitatem. Ethic quoque duplicis
non adversùs carnem 6c languinem nobis pu- fignificantiæ fermo eft, declinantium ad obli-
gnam efie, fed adversùs mundihujus potentes gationes, 6c operantium iniquitates. Qui de-
6c nequitias fpiritales, ait Evangelia confum- clinant, ex alio in aliud déclinant, id eft, ex
mans : Ecce ego vobifeum fum omnibus diebus bonis operibus re&i cordis in obligatiohes. Et
ufque in confummationem fæculi. Adeft enim : quas elle obligations éxiftimabimus ? Eas nem-
& cùm fideliter invocatur, pernaturam fuam pe, quas folvi propbetamonuit, dicens, Non 1
præfens eft. Spiritus namque eft omnia pene- B tale jejuniumdelegi , dicit Dominus} fed foive 1
trans 6c continens. Non enim fecundùm nos omne vinculum iniquitatis, diflolve obligatio- «
corporalis eft, ut ciim alicubi adfit, abfit.aliunde
: fed virtute pra:fenti, 6c fe quacumque eft
a aliquid porrigenti, cum replente omnia ejus
fpiritu in omnibus fit, tamen ei qui in eum cre-
dat adfiftit. Nam 6c tribus vel duobus in nomu
ne fuo congregatis erit prarfens, 6c in circuitu
populi fui eft ex hoc nunc 6c ufque in «eternum.
q. Sed quid fibi vult, efie eum in circuitu
populi fui ex hoc mnc& ufque in fcculum ? * Quia C
non relinquet virgam peccatorum fuper Jortem jujlo-
rum y ut non extendant jujli ad iniquitatem mams
(has. In virga poteftatem intelligi Convenit $
infigne enim poteftatis eft, Virgam accepit
Moyfes, qua poflet omnia: fuit 6c virga Aaron.
Sed fuit & virga Pbaraonis ,fuit 6c virga^Na-
buchodonofor. Ergo in circuitu nos Dominus
cuftodit : ne fuper fortem noftram peccatorum
virga derelinquatur. Veniunt quidem tri-
nes vehementium commutationum. Sf quis «
ergo fe, d pra:ceptis Dei declinans, his ooli-
gationibus colligaverit 5 adducetur cum ope-
rantibus iniquitatem , in eamdem fei licet fen-
ten tia: pcenam, trangreflor 6c iniquus futurus.
Qui enim operatur iniquitatem, ab obfervatio- iniquitati*
ne legis alienus eft: qui autem declinat ex lege,
legem in qua manfit ant^, tranfgreditur.
Deelman*
cxlcgc.
10. Non declinandum igitur ad obligatio*
nes ift : neque libertas noftra eft nexibus fe*
culi 6c mundialium negotiorum vinculis infe-
renda. Novit beatus Paulus fblutos ligari non
oportere, cüm dicit , Solutus es ab uxore ? noli
querere ligationem. Et hoc non de criminofb
vinculo neceflarix ligationis ita fenfit. Cete-
rüm funt alia vincula, qua: fidem noftram im-
pediunt 6c obligant, fibique connedtunt: ma-
xim8 augendx pecunix labor , 6c negotiandi
bulationes, fed non permanent : veniunt per- D^n^ncerus profe«ftus. Hxc enim ita obligant
fecutiones, fed non perfiftunt. Multi redigere
libertatem fidei noftrx in captivitatem volunt:
fedb c o N F i.s 1 o n 1 noftrx, quam in Chrifto
habemus , nemo dominatur, Non enim fuper
fortem noftram peccatoris virga derelinquetur.
Dominus namque in circuitu populi fui eft in
xternum ; ne vidi 8c fatigati virgx imperio,
ad iniquitatem extendamus manus noftras.
Sed virga cüm inciderit, auferetur : 8c peccapeccatis
, facramentis , commerciis , ut fibi
nos captos pofleflbfque detineant.. Ab his ergo
mens , voluntas, ftudium folvendum eft i
quia déclinantes ad obligationes und adducen-
tur cum operantibus iniquitatem.
11, Erit autem Ifrael pacifiais , non dereli-
da fuper fe virga peccatoris : fed in fide per.
feda ac fpe xterna manens, audiet pro por-
tione fibi dici, Pax Jkper Ifrael. Ille eft enim ephef. 1.14,
tor cùm incubiierit, non derelinquetur. B r e - E Pax noftra, qui fecit utrâque unum , Domi-
V e e s t quidqüid patiemur ab adverfariis nus nofter jefus Chriftus, qui eft benedidus
in fxcula fæculorum. Amen.
H K
Opus (it,
Probttm I
Volunta-
Dei : e T h a b E T vidoriæ præmium , licèt
non habeat proelii longi laborem. Dominus
adeft. Etiam fi vis aliqua compellet,abftinea-
mus manus noftras ab iniquitatibus, non extendamus
opera noftra in peccata : quia Domino
in circuitu nobis conftituto, virga peccatoris
non derelinquetur ut maneat.
8.e Poftqux converfio fit Prophetæ, recrû
; bucionem à Domino ei qui ab iniquitate manus F *
abftinuerit imprecantis : Benefac Bomine bonis
& reftis corde j probitatem 8c fadi 6c voluntatis
m utroque fignificans. Multis enim vel propter
nominum favorem, vel propter periculum 6c
metum, fadi opus bonum eft. Verùm nifi ex
Voluncate boni fimus, etiamfi hominibus boni
videbimur, tamen Deo boni non fumus : quia
p ê r f e c t a b o n i t a s inredi cordis con-
fiftit affedu.
P S A L M U S C X X V .
Canticum graduum.
T N cotmenendo Dominus captivitatem
Sion sfafäi fumus ßcut confolati. Tune
fepletum efi gaudio os noßrum, lingua
noßra exfultatione. Tune dicent inter gentes
, * Magnificawit Bominus facere nohif
cum : * fumus latantes. Converte Bomine
captivitatem noßram 3 * ßcut torrens in
außro. Qui * feminant in lacrymis, in gau^
* Infià,dum
* magn'tfica-
vit Dominus
illis. Mp.gn. *f*a,[ty
* Infrà non
kgitntficut
7ft?J.
• Addimus aliquid ex mff. in <}uibus deinde porrigendi, non porri-
genti. Paulp antè , fecundum nos corporalis, id eft /noftri ad inftar,
qiu fccundiim corpus corporales fumus , Sc lccundum animam cor-
Ppn alligiti. Qmbus fimilc eft illud Trad. Pfal. Ij4- n. 16. Et
°c quidem ita tn Domino, qui non in loeit ut corporalis, fed ubique
Owtnitnt cemitur.
b Vulgati confejjioni: caftigantur ope mf. Reg.
c Sola editio Par. poftquam; alia:, poftque.: cmendantur ex mff
d Ita mf Reg. juxta lxx. Atcxcufi , elegitDominus. Turn Par.
ex mf Mic. fed foive omnem nodum ( Mic. mf hie addit tuum)
iniquitatis. Ediciones alias, fed foive omne vinculum, nodum iniquitatis
ditfolve.
Cc ij