nés 4 Orientalium epifcoporum éditas fidei.
definiriones, quas adversdm emergence«! pro-
ximè hærcfim,b congregata intra fe lÿnodo con-
diderunt. Et nos,quantum potuimus,c ad inteL
ligervciæ eorurn fenfum, expofitionis noftræ
fermonem coaptavimus, famulantes potiùs eo-
rum di&is-, quàm didorura alienorum audo-
res exiftimandi : quibus adversùm novam 6t
profanam impietatem, hæc confcientiæ fuæ 8c
adeptæ jam pridem dodrinæ d inftituta decer-
nuiit, 8c eos, qui hanc apud Sirmium hærefim
confcripferant, vel confcriptam fufceperant,
ignorationem confitentes ad fubfcriptionem
decretorum talium coegerunt : ubi Filius Pa-
tris imago perfeda eft : ubi fub indifferentis
imaginis proprietate, per profanam fraudem
Filius non aboletur, ut pater fit : ubi imago
Patris Filius prædicatus per fimilitudinis veri-
tatem, à fubftantia Patris , cujus imago eft ,
fubftantiæ diverfitate non differt : ubi per ha-
bitam à Pâtre vitam 6c acceptam à Filio vitam,
nihil differens in fubftantia, quæ fignificatur
in vita, habeat Pater, quam Filius accepitad
habendum : ubi non creatura eft Filius geni-
tus, fèd à natura Patris indifcreta fubftantia
eft : ubi ficut inter Patrem 8c Filium indiffe-
rens virtus eft, ita nullam inter le diverfita-
tem patiature eflèntia : ubi Pater, generando
Filium, nihil ex fe f in eo dégénérât diverfitate
naturæ : ubi quia nihil différât in utro-
que s fimilitudo naturæ, proprietas tarnen fimilitudinis
perfonaliumnominum refpuat unio-
nem 5 ne fiibfiftens unus fit, qui 8c pater di-
8 quas nimirum , uti monuimus , Sirtnii publicarunt, non quas
ediderunt Ancyrx. H is enim Epiphanius alias quinque prxmictit,
ac fob j ici t duas , quarum in poftrema damnancur, qui Filium
Pacri tautoufion auc homoulîon propugnant. Ec hujus quidem
audiorem elle Eullathium Sebafienum notare videtur Bafilius Cæ-
far. epift. 7 4.ubi anathcmatifmum contra homoufion in conventu An-
cyrahabito eum fcripfijfe mcmorac. Ni fi quis verbo ïntelligendum
putet fnbyripfiffe.
- Ita in mil. At in vulgatis, congregati intra fynodum. Quomodo
lue Hilarius proximo cmergmtem, ita epifcopi Ancyrx congregati
apud Epiphamum liær. 7 3 mi. 13- & >9 - Ànomoeorum appellant
c Pleriquc mfl. ad inteüigentiam eorurn fenfu. Sollicité cavet
Hilarius, ne didtotum , quorum eil interpres, audlor judicctur :
conicius feil, fidem illam, quam exeufat, non elle omnino puram.
* In Vulgatis , doctrine fut. Abell fut à mil'. Novitati dodlri-
næ Anomoeorum opponit Hilarius antiquitatem doClrinæ Orientalium
:quia nimirum illi apud Epiphan.nær.73.n.z.poft quàm An-
tiocheni Conciliian.341.fidei feleadhxrere proiefii font,hocetiam
fobjiciunt : Compcrerint illam nos fidem, quam apoftolicis inde tem-
poribus continuata ad Patres nefiros ttfque JucccJfîone accepimus, velut
fatrimontum tueri ac defendtre.
* Editi, efientia. Redtiùs mlT. ejfentia. Refoicitur cnim decre-
tum 6. quo Filius virtute pariter atque eflèntia Patri fimilis aflef
Bad cutn omnibus propèmlT. in eodem générât ; favente decret
o 7. lummatim hîc retraüato , quo Patrem dijftmilis fibi ejfentia
patrem efie dicens damnatur. Editi a lii, in eodem dégénérât.
Retinemus cum mf. Cam. uno Colb. & altcro Sorbon. in eo dégénérât
: maximè cùm foprà n. 10. in prxdidli decreti enarra-
tione cos Hilarius probet rite efle damnatos, qui patent effentiam
Pairh à fe m Filio degm^rgjjt. '
B Perverse in vulgatis , natura proprietas, tarnen, omilfa voce
ftmilitudo : quæ hue rcvocanda fuit ex mlT. Silvx-majoris &
Regina; Succor um ; nifi foi tè quis mal it natura, loco natura. Mox
in mf. Cain. réfutât, non refpuat.
■ quotquot foihcct poft acceptas Georgii Laodiceni litteras
.cum iis , qui jam Ancyrx ad confecrandam ecclefiam convene-j
rant, ecleriter potuerunr convocari, ut narrat Sozom. lib 4. c.
-I}. Apud Epiphanium harr. 73. n. iz. tantum duodecim leguntur
fubforipti. Scd in iis non memorantur Eleufius Cyzici, & Leon-1
tius prclbyter, quos cum Bafilio Sc Eufiathio ab hac fynodo ad
Imperatoren) Jegatos efle foribit Sozomenus loco laudato : quod
-indieio eft non qmnes ab Epiphanio efle rccenfitos. Falsb autem
crcdidit Vigilius Tapf. lib- /, contra Eutych. n. j. duodecim illas
catur ôc filins : ubi quia piè dicitur Sc Pater mittens
, 6c Filius miffus j in nullo tarnen inter Patrem
6c Filium, id eft, inter miflum atque mit-
tentem difeernatur ellentia : ubi non -intra
tempora paterni nominis veritas continetur:
ubi Filius Patri non eft pofterior in tempore j
ubi ultra tempus omne perfefta nativitaj, in.
nafcibilitrttis in fe non admittit errorem.
28. Et hæc quidem, Fratres carilfimi, om_ d«h
nis quæ édita eft fidei do&rina, per paucos lU0lt
B h juxta univerfitatis modnm Orientales, lùb c 1
his ipfîs propè diebus,quibus vosingeftam hae-
refim refpuiftis, emerfit : cujus exponendæ ea
fuie ratio, quod unius fubftantiæ filentium ‘de. i
cernebatur. Sed jam fuperioribus diverfifque <m |
temporibus , multis his caufis poftulantibus, “°«
fides alias necefle fuerit confcribi, quæ quales fi(ja
fint,ex ipfisintelligetur. Omnibus enim quæ indc;
ab iis geftafunt cognitis,faciliùs tum 6cpleniùs
earum rerum, de quibus inter nos quæltio eft,
C ablolutionem religiofam 6c unitati congruam
afferemus.
E x p OSITIO * ECCLESIASTICÆ FIDEI, *a.
quæ expofita eft in fynodo k habitâ per En-
cænias Antiochenæ eccleliæ confiimmatæ.
1 Expofuerunt qui adfuerunt epifcopi no- i
naginta feptem,cùm in fufpicionem veniflèt
unus m ex epifeopis quôa prava lèntiret. 8
19. Credimus confequenter evangelicæ 6c «
D apoftolicæ traditioni in unum Deum patrem «
omnipotentem, cunctorum quæ funt ædifica- «
torem 6c faftorem n 6c proviforem , de quo «
fententias ab univerßs Orientalibus epifeopis in unum congregatis
fui Ile éditas : hoc , puto, delufos, quod Hilarius Orientales fim-
pliciter & generatim laudaie folet ut earum auores.
' Hoc ita intelligcre quis poflet, ut Orientalium fidem ideo
fibi exponendam duxerit Hilarius, quia illi unius fubftanfia vo-
cabulqm poftrema definitione luadamnavcrant. Nihil tarnen fibi
vult aliud , nifi ut Orientales benigne exeufot quod fidem iterate
» expofoerint; cùm ex hxrelis.qux fubftantiæ filentium decer-
nebat,(tum Sirmio per Valentem & Urlkcium,tum Antiochiâ per
Eudoxium emergentisjoccafione ad id præftandum fuerint adduCti.
Hinc apprime fequirur : Sed diverfis temporibus fides alias necejfe
fuerit confcrtbi. Quibus leClis Vigilius, Hilarii confilium nonfaris
prudentex adverteus , catlvolicas putavit fynodos, quas illehîc
excufarc conatur : & lib. y. contra Eutychen n. z. in cafdem
refpicicns afleverat nimiitm imperitos temerarios efie, qui nefeiant
multas fidei confiitutiones, pojl Nicanam fynodum, contra novorum
bareticorum infanas eruptiones, diverfis in lotis congregatos epifeopos
tdidiffe.
k Celcbrata eft hæc fynodus, ut tradit Arhanafius lib. de Synod,
præfente Conftantio , Marcellino & Probino Coll". indiCl. 14.
anno à morte Conftäntini y. proindeque Julii Romani Poncificis
y. Chrifti 341. ex oCcafione dedicandæ ccclefix, cujus fundamen-
ta ab annis decem jecerat Conftantinus. Epifeopos po. in ca
convcniHc aiunt Arhanafius & Socrates lib. 1. c. 8. Sozomenus
autem lib. 3.C. y. ex editione Valefîi cum noftro Hilario con-
1 Aiebant, fi Sozomenol. 3. c. y. habenda fides, reperiße fehanc
fidem [criptam manu ipfius Luciani ejus qui Nicomedia martyrium per-
pejjus eft. Verùm, ut mox oftendemus, quxdam ex ipfa Atna-
uafius ad foribit tamquam ab Acaciö & Eufcbio in Encxniispro*
lara , Acacius veto plura ejufdem verba Aftctio attribuit. Ne-
que obfourè indicac Hilarius , eos ipfbs, qui fynodô intererant,
formulx hujus exftitifie auClores. Obfotvamus obiter, longé
aliud efie Antiochenæ eeelefiæ fymbolum, quod lib. 6. de Incarn.
c. 3. deforibit Caffianus.
Baronius ad an. 341. n. zz. unum ilium putat fuifTe Grego*
rium > eique objedum elle quod ptava fentiret, cùm primùm in
eo conventu deftinatus eft epifoopus Alexandrinus. A liant hujus
I formulx conforibendæ caufam a flirt Athanafius lib. de Synod.
} P- sJ»i- quod nimirum cùm non unus, fed plerique & qui in hac
I fynodo primas agebant, ab omnibus de harefi mate audirent, am-
i biguas profefliones edendo fairem fuenm facete conati fint.
I “ Voci proviforem, nulla grxca refpondet apud Socratem , fed
apud Athanafium in noviflima editione rcflituctur ex mlT. x, «oom
n ia :
1169 de Synodîs, feu de fide Orientalium. 1170
ia î 8c in unum DominumJefum Chriftum, A 1 generatus Filius : anathema fit. Et fi quis
> filium ipfius unigenitum , Deum per quemom
» nia, qui generatus eft 4 ex Pâtre , Deum de
j £)eo totum ex toto, unum ex uno, perfe&um
» de perfe&o, regem de rege, Dominum de Do-
> mino,b verbum , fapientiam, vitam, lumen
> verum viam veram,refurre<ftionem,paftorem,
» januam , e inconvertibilem 6c immutabilem,
j divinitatis effentiæque 6c virtutis d 6c gloriæ.
. incommutabilem imaginem , primüm editum
Filium conditionem dicit , quemadmodum ‘
unum conditionum j aut nativitatem , ficut <
funt nativitates j aut factionem , ficut funt *
fatfturje , 6c non ficut divine Scripture tra- ‘
diderunt fingula qujeque , qu» fuperius di- «
6ta funt j 6c fi quis aliud docet, aut evan- >:
gelizat praiter quam quod accepimus : ana- t
thema fit. Nos enim omnibus , qu«e divinis <
Scripturis tradita funt a Prophetis 6c ab Apo- c
totius creaturæ,quic femper fuit in principio B ftolis , .vere 6c cum timoré 6c credimus 8c
apud Deum Verbum Deus, juxta quod di&um fequimur.
eft in Evangelio , E t Deus erat Verbum , per 31. Minus forte exprefsè videtur de îndif-
quem omnia fada funt, 6c in quo omnia con- ferenti fimilitudine Patris 6c Filii fides hæc
fiant : qui in noviffimis diebus defeendit de locuta effe , maximè cùm de Pâtre ôcFilio 8C
furfum 6c natus eft ex vireine fecund ùm Spiritu-fan&o ita fenferit fignificatam in no-
Scripturas, 6c l- agnusfadus eft, mediator Dei minibus propriam umufeujufque nominatorum
8c hominum, prædeftinatus fidei noftræ ,6c dux fubfiantiam ordinem & gloriam , ut fint quivitæ.
Dixit quippe, Non enim defeendi de calo, dem per fubfiantiam t r ia , per confonantiam verb
utfacerem voluntatemméam yfedvoluntatem ejus unum, _ ,
qui me mißt. Qui paffus eft 6c refurrexit 8 pro 51. Et primùm feiendum eft, non adver-
nobis tertia die, 6c adfcendit in cælos, 6c fedet C sùm hærefim, quæ difïïmilis fubftantiæ Patrem
in dextera Patris 8c iterum venturus eft cum 6c Filium | aufa eft prædicaré, in Antiochia
Fides hæc
quatenus
folpcCla.
Excufâtor
ex foopo
1 gloria judicare vivos 6c mortuos. Et in Spiri-
1 tum-fandum, qui in paraclefin 6c fandificatio-
» nem 8c confummationem credentibus datus
> eft, juxta quod 8c Dominus Jefus Chriftus or-
> dinavit h difcipulos dicens , P e r l it e , & docete
> univerfas <ientes, bapti^antes eos in nomine P a -
3 tris & F ilii & Spiritus-fantti : 1 manifefte utique
Filii verb
fuiffe conventumjfedadversüs eam," qua? poft
fandam fynodum Nicamam inid proruperat,
ut tria nomina Patri vellet adferibere , de qua
fuo loco tradabimus. Memini enim, me in
exordio fermonis patientiam 6c a?quanimitatem
legentium atque audientium ufque ad abfblu-
tionem omnium didorum meorum popofciflbj
ne temerarius quifquam in mejudex antecog-
Hxrefis
nova poft
que Patris vere patris , certumque run vere uc icmuaniuquiiquamm
filii & Spiritus.fandi verè fpiritui-fandi 3 hif- D nitionem perfedi fermonis exfifteret. Volens
’ • ■■ ' r igituT congregata fandorum fynodusimpietatem
eam perimere ,qua: veritatem Patris 6c Filii
6c Spiritus-fandi nominum numero elude-
retjut nonfubfiftente causa uniufcu"'r
' que nominibus non fimpliciter neque otiose
1 propofitis, fed fignificantibus diligenter pro-
1 priam uniufcujufque nominatorum fubftantiam
• ÔC ordinem 6c gloriam, k ut fint quidem per
• fubftantiam tria , per confonantiam vero
> unum.
> 30. Hanc ergo habentes fidem , 8c ab initio
> 8c ufque in finem habituri in confpedu Dei
> 6c Chrifti , omnem hæreticam 6c pravam
> fedam anathematizamus : 8c fi quis præ-
j ter falubrem Scripturarum 6c redam fidem
j docet, dicens aut tempus , aut fpatium,
» aut fæculum , aut efle aut fuifle prius, quam
» Grxca cxcmplaria hîc addunt o o W ,ante facttla.
b Ingrxcis excmplaribus , AsywZfirm, eatpixf faucet : 8c mox
apud Athanaf. oVli», «Anfltww} & apud Socrat. o<W» «Anflen« , pro
viam veram.
e Mf. Çorb. • cum pluribus aliis , inconvertibilis & immutabt-
lis : quomodo aliàs exhibebatur hie locus lib. in Confiant, n. Z3.
Verius potiorcs, Carn. duo Colb. Germ. Sorbon. juxta grxeum,
inconvertibilem dr immutabilem. Intcgram illam fententiam ut ab
Acacio Ik Eufcbio in Encxniis prolatam prodit Athanafius lib. dc
Synod, pag. $11. Acacius autem apud Epiphanium hxr. 7 z. n. 6.
hxc & plcraquc fupetiora verba Afterio attribuit.^
4 Grxcé , Aitàftaus, $ ßv\»s , 5 Jb'fys n Purgye.
« Abeft femper apud Athanaf. & Socrat. Ob hanc vocem, à
qua Arianos vehementer abhorruifle Hilarius lib. 4. de Trin.
n. y. indicat, ipfe infrà n.33. fignificat eam formulam fibi minus
fuifl'e fufpeäatn.
f Ex grxca phrafi legendum homo facltts eft ; & mox apoftolus
fidei, non fradeftinatus fidei. t t
Ï Apud Socratem , > Xj<ùa.?*rnt vzfy xjvyf.
Hoc lccundum abeft apud Athanaf.
h Sic Bad. cum mff. Alix veto edit, difeipulis.
‘ Editi, Manifefta tuique Patris ( hîc add it Bad. perfona ) vere
patris, cert a que Filii vere filii, notaque Spiritus-fanfli : caftigantur
grxco & potioribus mil.
minis, triplex nuncupatio obtineret fub falfi-
tate nöminum unionem , 6c Pater folus atque
unus idem atque ipfe haberet 6c Spiritus-fàn-
<fti nomen 6c Filii : idcirco très fubftantias efle
dixerunt, fubfiftentium perforias per fubftantias
£ ° edocentes , non fubftantiam Patris 6c Filii
p diverfitate diffimilis eflentiæfeparantes.Quod
autem didum eft, ut fint quidem per fubftantiam
tria , per~ confonantiam vero unum , non habet
pud Orientales
reClè
dicantur.
Grxce , dc i f ) t» \xmrJ<ni tfitt, ry jjlovpQatfoft. qus
ba v. c. Huctius lib. z Origen. q. z. n. 3 depromta fuilTe toi;-
jcClac ex Origcne, lib. 8. contra Cclfum aflerente Patrem; & Fict
Jtio r î afelyfucm., 1 »5 r> QVfttpettiq,
Lipf. & Par. generarctur. Er. cum vetuftiorc mf.Colb. 8c Germi
generatur. Bad. cum ceteris, generatus. Grxcé, « d i r vio» f @ot.
m in piîùs vulgatis adjicitur hîc & Spiritum-fanclum : abfque
.Cloritate. . .
a Hoc faltem obtendebant Eufcbiani, qui fibi adverfantes ’, Sa-
bcllianx hxrcfis nomine fblebant infamarc.
Quod enim vertit nofter interpres tres fubftantias, illi tfûi
rdrets dixerunt. Vtr'um,uti monet Epiphanius hxr. 73. n. 17.
ne quem hypoftafeon appellatio pirturbet -. ob id enim bypoftafes ab
Orientalibus ufurpantur, utperfonarumproprietates fubfifientes exfi-
ftintefque déclarent. Et poft pauca : Mérita fubfiftentis exfiftentifque
Patris & F«hi & Spiritus-fancti proprietates , fubfiftcnttum ptrfo-
xarum bypoftafes appellant Orientales ; non ut tres illas bypoftafes
ria principia trefvedeos effe dicant : nam eos anatbemate damnant,
qui très Deos dicunt. Neque vero tunc temporis hærefis fofpicione
laborabant, qui mV» in divinis prxdicabant. Hoc ipfum enim ca-
tholicè,etiampoftea prxdicavit GregoriusNaz. Or. z9. n. j &
alibi ; prxdicaverunt 8c Occidentales , puta , Confcntius epill.
apud Aueuftinum n ? . n. 4.foribens, Vna virtus eft, quam trina
pojjidet virtus ; una fubftantia eft, in qua tria funt qtu fubfiftunt.
Auffuftinus ipfc epift. 170. ad Maximum n. y. Ft hac om-
B S I „ec confute unum funt, necdisjunäc tria funfjedciim
Ctnt unum, tria font ; & cùm fint tria , unum font.