b Chr
Divifum
negat qui
crucifixus,
qui fcpul-
uis, Sc qui
in ex lis cft.
ac divinitate aflèritis deftitutum nonne ille ipfe eôdem tempore latrdni dixit 3
Hodie mecum eris in paradifio ?At dum mortuus jacebat in terris, in paradifo regna-
re qui potuit, fi divifiis atque à divinitate defertus tum fuerit?
179. Eum etiam tum diviium non fuiffe non femel repetit. Nam poft quàm
num. 6o. monuit diftinguendas eflè naturas, aliamque fepultam, aliam eflè refufci-
tantem , ac perinde fepultum non put are, quem refiuficitajfie intelligas ; refùficitaffe non
ambigere ,quem negate non audeas nonfepultum : utramque in uno eodemque Verbo
conjunciam mox inculcat. Non enim, inquit num. 63. alius cft moriens tg régnant,
ne que alius eft commendans fipiritum (g exjpirans, neque non unus efl defcendens ad inferos
, (g adficendens ad cælos. Et num. 64. Numquid dhifùs est Chriftus , ut alius fitfiefùs
crucifixus, alius Chriftus virtus (gfapientiaDei i Turn initio num. 6y Aliud Apoftolus
nefcit ,neque aliud fie ficire judicat : nos autem ffi infirmis ingenii, ftp infirmions fidei
Chriftum Jejum ficindimus , dividimus, duplicamus... Alius enim nobis Chrillus crucifia
xus , alius Dei fapientia, alius fiepultus. Etpoftpauca ex verbis Apoftoli, fu i deficen-
dit, ipfie efl (g qui adficendit, fie eofdem urget Chrifti divifores : Numquid defcendijfie ad
inferos corpus quod in fiepulcro jacuit dicetur? Si itaque qui deficendit, ipfie efl ftp qui
adficendit, ftp neque corpus defcendijfie ad inferos creditor, rejùrgens ex mortuis corpus
adficendijfie in cælos non ambigitur: qua hic prater occulti fiacramenti fi) incogniti mun-
do ac principibus fiaculi fides reliEia efl ï ut ciim unus atque idem fit defcendens (dp ad-
fcendens,unus quoque nobis Jejùs Chriftusfit,(g Deifilms, f i hominisfilius,fi Verbum Deus,
f i homo caro, (g pajfius, ftp mortuus, ftpfiepultus, ftp rejùrgens, f i in calos receptus, (g
fiedens ad dexteram Dei s habens in fie uno eodemque , per difipenfiationem atque natu-
ram , in Dei forma (êp informa fiervi, fine aliqua Jùi & partitwne quid homo efl , ftp
divifione quad Deus efl. Si in his omnibus Chriftus fine divifione : ergo in nullis
eorum divifiis, nec in paflione, nec in morte,nec in fepulcro. Manfit ergo Verbum
etiam in fepulcro cum carne conjundum. Plura hujufmodi eodem libro contin
en ts fed locum indicaflè fiifficiat, ex eoque pauca hæc fpecimina in medium
protuliflè. Unum hisadjicimus locum ex lib. 9. quem in hac difputatione præter-
ire non licet. Nulius enim Patrum eft, qui argumentum præcipuum, quo Verbum
à fepulta Chrifti carne non divifum propugnant, difertius profequatur, quàm
eo loco Hilarius. Ideo quippe, Paulino Aquileienfi audtore, Chriftus fie fus (g pafi-
fius f i mortuus (ftp fiepultus ftp refurrexiffe fècundum Scripturas Dei filius declaratur ;
quia à carne numquam poft ajfumtionis fiacramentum impajfibilis ftp indemutabilis Je parafa
divinitaspradicatur. Gregorius quoque Nyff epift. ad Euftathiam & Ambrofiam,
ubi Chrifti divinitatem fimul in paradifo cum anima & cum corpore in fepulcro
exftitiflè afferuit, hoc didhim fuum fie confirmât : Propterea corpus ipjùm Do minus
appellaturob inharentem ( Ceainfidentem) ipft divinitatem. Non alia ratione Ferrandus
diac. epift. ad Severum n. 8. primo ponit : Totus Chriftus apud inferos fuit fecunditm ani-
mam rationalem ,fied non totum s quia caro ibi non fu i t , cum qua cft totum. Totus Chriftus
in fiepulcro fuit fecunditm carnem, fed non totum-, quia anima ibi non fu it, cum qua
eft totum. Verbum tamen Dei fg cum anima Jùa apud inferos , ftp cum carne fùa in fiepulcrojùit.
Et quia Verbum cum anima apud inferos , & cum carne in fepulcro
fuit, fubinde déclarât corifequens eflè, ut totus Chriftus apud inferos & totus in fepulcro
reétèdicatur, ob unitatem fèilicet perfonæ Verbi, animæ rationalis, & Garnis.
Similis eft Auguftini fententia Tracft. 69. in Johan, n. 3. Unoverbo illi maxime
ex Symbolo fidei, qua carnem mortuam, fepultam, & excitatam , Chriftum mor-
tuum, fepultum, & a morte ad vitam veniflè confitemur, Verbum in morte Chrifti
à carne non divifum eflè propugnant. Verùmquî Hilarius hoc ipfum conftanter ad-
ftruat, audiamus.
180. Primùmad hæreticum converfus,^»«w<itt, inquit num. u.quis fit came fie
fipolians,ftp qua fit carofipoliata ? Mox mftac : Si enim non idem eft chriftus mortuus, qui eft
caro fipoliata ,• carnis fipoliata nomen oftende : (g rurfius naturam ejus, qui fie came fipolia-vit,
exporte. Eumdemenimejfe invenio Deum Chriftum <è mortuis. excitatum ,qui came fie fipoliavit,
tg rmfium fpoliattcm camem Chriftum effie i mortuis excitatum. Ac tandem qu*fi- 5 iv.
tis ipfe fatisfacit in hunemodum -. Spoliata e'nim caro Chriftus eft mortuus: & rurfüs D‘ “H°*’
Chriftum d mortuis excitans , idem Chriflus eft came fie fipolians. Naturam Dei in tir- t'.1'" “ "
tute refimrelhonis intellige difipenfiationem hominis in morte cognofice. Et cumfint utra-
quefiuisgefta naturis, unum tarnen Chriftum fiefium eum memento etfc, qui utrumque efl. Si
Unus utrumque s etiam in morte indivifus eft: neque in morte eft indivifus nifi
ob infidentem carni fpoliata divinitatem. Rurfum caro fpoliata & carnem excitans
non unus & idem eft,nifi caro fpoliata fic totus Chriftus fit, ut carnem ex-
dtans totus eft Chriftus. Totus autem non eft, fi ä came fpoliata Verbum abeft"
Sed quidNilarii verbis admifeemus peregrinaHpfa per fe planafuntatqueperfpi'
cua : Chriftum quippe m diverfis naturis diverfa geffifTe agnofeens , eum tamen
m diverf is ilhs gelhs nufquam non-unum & eumdem fiiiffe conftantiffima fide pro
fitetur, ejufque ut ante mortem, ita & in morte, & poll; mortem nefcit omnino di
vifionem. Neque enim quemquam putamus fore, qm, edm fuperids moriens Chril
ftus came fie fipolians ab Hilario dicatur, hoc ideo ab illo dici exiftimet quod Ver
bum carnem exuifte & ab ea feceffifre crediderit. Nam propter unitatem perfonä
rette dicitur Chriftus fefe carne Ipoliare , qua folam animam fpoliat • ficut ani-
mam dicitur ponere, cum corpus dumtaxat ab ilia leparat.
, • *Sl; Qli2 c“m ita fint j Hilarius non infimum inter eos locum meretur qui Verbum
a carne, quam aflumfit, numquam feparatum fuifle docuerunt. Quod fiibin-
de mamo confenfu nobis tradiderunt fandti Patres, ac nominatim Athanafius fub
iinem libn de falutan adventu J. C. Gregorius Nyff epift. ad Euftath, & Ambrof
necnon Or 1. contra Eunom. Leo Papa Serm. 6;. c. 7. & 66. c. 1. Theodoretus lib
I B | rap-C- V- Fulgentms lib. 3. ad Trafim. c. 16. Ferrandus diac. & Paulinus
Aqmleienfis locis memoratis, Johannes Damafcenus lib. 3. c. Oecumenius in
Cofofl. a. Alcumus lib. 3. deTrin.c. 16. Bernardus lib. j. de confideratione c. 9.
$. V.
D e gloria Chrifii hominumve ahorum poft refurreäionem fimgtdares
locutiones explicantur.
182. H R IS T I paffionem excipit gloria, quam a mortuis excitatus homini Hiiamd.
r ■ E sB U B lmPem«. Ac licet neminem feiamus , qui quod de Chrifti gloria & a.,
fcnpfit Hilarius, nominatim reprehenderit; rem tamen leftori non ingratam nos
raefuros fperamus.fi in his prdudiis pronoftro modulo illius ea de re fententiam '“ "'S'1
explicemus, quam ad feripta ipfius accedenti probe perfpe&amefleplurimi intereft
Namque ut plurimum aut decertat contra Arianos.aut adversus fraudulentas iilorum
arms catholicos mumre nititur. Cum autem illi ad deprimendam Chrifti gloriam
innrma ipfius difta geftaque folerent objicere s nihil contra ftudiofo Chrifti defenfori
iolfemmus fuit, quam ut ad relevandum Domini fui nomen de gloria ac potentia films
diflereret. Cifpirabit igitur fingulis fere paginis , cui obfeuri erunt illius de elo-
na Chrifti loquendi modi. Sspe enim inufitatis utitur. Et eos quidem hadtenus
lntelleÄos non fuifle hoc perfuadet, quod qui Hilarii Opera non modo in novif-
limis teculis, fed & ante annos 800. recogHovere; eos potiflimum corruperint locos
,.m quibus file de Chrifti gloria uberiüs ac magnificentius loquitur. Alii verb
lcrupulofiores e regione locorum iilorum , quos temerare non aufi funt ädoram
mil. annotarunt, Caute lege. ’
183. Gerte fi folos attendas fonos verborum, iis qua: lib. 9. de Trin n 18 o f
fendes, figmficari exiftimabis humanam Chrifti naturam ita in divinam iranfiif-
ie , ut genus mutant, & hinc una.evafent Dei & afliimti hominis natura Idem
lapiet,quod cap. x f m Matth, n. 4,pradicat Deum & hominem in Chrifto jam
ambo unum. Aliis obfeurum erit quod in Pfal. i43. n. 7. & fragmento «.pag ,367