M m fiunere, quàm vetè in temporària genératione’ fua aflùmfit ille noftranv, & quàtn
il h OMI- vere' jn æterna accepit lubftantiam Patris. \
uiifufto. 90. Immo cùm hoc poftremum , de quo litigabant Ariani, perfuadereconetur
Hojas ce- ex ea raùone -, qua carnem Chrifti in hoc lacramento accipimus -, apud illos in con-
ciuütiiin feflh fuerit necelfe eft, nos in Euchariftia percipienda veram carnis Chrifti natu-
Mbh't»-” ram percipere. 'Quippe ex evangelicis hifee verbis, Sicut mißt me vivent Pater, (g}
ego vivo per Pat rem ; (dp qui manducaverit carnem meam, (êft ipfic vivet per me, conclu-
uh. t.n.ts. ^lt- ^ j/ivit ergo per Pattern ; iß} quo modo per ‘Pattern vivit, codent modo nos per carnem
ejus vidimus. Poftea inftat : Si ergo nos naturalitïr fécundum carnem per eum vtvimus,
id eft, naturam. carnis suæ adepti ; quomodo non naturahter fecundum Spiritum
(id eft, fecundum divinitatem) infe Patrem habeat, cùm vivat ipfe per Pattern. Turn
profequitur : Per Patrem autem vivit, dum nativitas non alienam ei intulit diverfam-
que naturam Sec. Quod ex inftituta comparatione nequaquam conficeretur , fi car-
ms Chrifti folam figuräm , vel etiam diveriam & alienam lubftantiam accipere-
mus. S'ed de noftrO cur hic quidquam adjiciamus-g cùm quid Hilarius intelligatj
Naturaliter fecundhn carnem per eum vivimus, continué intérpretetur, ideft, naturam
earnis fine adepti?An ullus hîc figuræ intelligendæ locus ! Quæ porro figuræ carnis
cum -carnis natura confenfio ;
91. At fi cui necdum laris probata perlpeftaque fuerit Hilarii fentenda; expen*
dat & illud ejufdem loci , Hac ergo vita noftra confia eft,qubd in nobis c arna*
11 Bus manentem 1ER CARNEM Chriftum habeamnszviBuris nobis per eum ea condition,
qua vivit ille per‘Patrem. Qua eft enim ea conditio , qua Filius per Patrem
vivat ; Nulla profeilro alia, nifi quod véram & non figuratam accipiat ipfius fab*
ftantiam. Aut igitur vera Chrifti caro in Euchariftiæ lacramento accepta nobis per
eum vivendi caula futura eft, aut non vifturi lumus ea conditione, qua vivit ille
per Patrem. Deinde fpiritalem dumtaxat manducationem quis hi®, cogitet , ubi
in nobis carnalibus manentem per carnem Chriftum habenms ■ Quid eft per carnem, nifi lion
modb fecundum fpiritum , fed & fecundum iplammet carnis fiibftantiam, feu non
fpiritaliter tantum, fed & cârnaliter ? Neque verb hoc ipfiim vocabulum prater*
mifit. Nam hæreticos , qui nullam nöbis cum Patre & Filio naturalem unitatem
concedebant , cum fugillaflet his verbis, Quafinulla perfiacramentumcarnis ftjfian^
guinis naturalis communionis proprietas indulgeretur ; confirmât fubinde , veram ac
naturalem unitatem per manentem in nobis Carnaliter Pilium in hoc lacramento
indulgeri.
ciirifti ta- • 91- Hanc autem carnalem, ut ita dicam, Chrifti prafentiam non in nöbis tan-
10 in En- tùm, feu non in folo ulu ponit Hilarius : fi quidem ablolute & ante omnem ufum car*
prefcm an- nis & fenguinis veritatem lie alferit ; De veritate carnis ft) fanguinis non rcliBus eft ambi*
cenuim. gendi locus ; nunc enim S’ Domini profefftone, & fide noftra verè caro eft , ft)' vere
fanguis : ac deinde facramenti hujus ulum & effedtum declarat his Verbis', Et hue
haufta atque accepta id efficiunt, ut ft) nos in Chrifto , ft) Chriftus in nobis fit. Præter-
ea non elfe ambigendum dicit <le veritate carnis & fanguinis , poll quàm Chri*
ftus profelfione lua hoc teftatum fecit : atqui ante ulum Chriftus pröfeflüs eft,
Hoc eft corpus meum , hie eft fanguis meus. Quid ? cùm -luperiùs memorat a Chrifto
naturam carnis lua ad naturam divinitatis Jub fiacramento communicandte carnis ad*
mixtam ; nonne fads indicat & carnis & divinitatis , etiam ante quàm communicator
caro , & dum adhuc eft communicanda, adelfe prafentiam ! Legit quidem ibi
Scultetus fiub fiacramento communicatee carnis, fed mala fide, uti jam monuimus. De-
nique hoc ipfum confirmari poteft ex verbis lib. in Confiant, n. ii. ubi deplorans
Hilarius qua ab impiis Conftantii fatellitibus T olofe gefta fuerant, ait : Diacones
plumbo elifi, ft) in ipjum , ut fianBiffimi mecum intelligunt , in ipfiim Chriftum manus
mijfe. Ut enim his verbis , in ipfiim Chriftum, Euchariftiam intelligamus , facit
intercedens admonitiuncula , ut fianBififimi mecum intelligunt : qua quidem hie per*
inde eft , atque aliis Patnbus , quoties de hoc Sacramento ad cautelam paulo
obfeurms
■ ybfeurius loquuntur, ufitata fbrftiula Norunt fideles. Euchariftia igitur ipfe eft Chti- *•11-
ftus rChriftus autem ita,ut impiorum manus in eum potuerint mittig ac mii& re
ipfa füerint. Porro hon mil& fuerunt in Sacramenti ulu : relinquitur itaque
ut etiam ante ulum Chriftus in illo fuerit.
95. Vidit quidem Hilarius, huic noftra de veritate carnis Chrifti in Euchari-
ftia fidei fettlus humanamque fapientiam repugnare. Verum iis quantumvis obftre* chtiM-'
•pentibus lapientet Occlirrit ac ulenduln proflus indicit his verbis-' 1 Hon eft huma- tuL^ol
no aut ficuli fienfiu in Dei rebus loquendum : neque per violentam atque imprudentem V
prxdicationem,caleftium diBorum fianitati extorquenda perverfitas eft. Qua jeriptafiimt cctiM.
•legamus &c. Legimus autem Chriftum nobis corpus fuum tradidifle. Non eft igitur
audiendum quidquid reclame! infirma hominum ratio. Nunc enim ipfius Do-
•mini profejftone fide mftra vCre caro eft , & vere fanguis eft. At quomodo unum
■ Sc idem corpus poteft eile fimul in tot tamque diffitis locis 1 Relpondet tibi Hilarius
: Quod Chriftus affirmavit ,anne hoe veritas non eft ? Contingat plane his verum
non ejfe , qui ChriftumJefiim verum ejje Deum denegant , hoc eft, qui Chriftum ne-
-gant elfe Omnipotentem , aut prxftare pofle, quod praftare fe dicit. Hoc tutum eft
Ipfius in rebus creditu difficillbus confugiiim. Quamvis non alfequatur quomodo
Filius ex Patr-is lubftanda genitus fit , qui januis claufis ad difeipulos ingreflus
fit Chriftus , aut qua ratione veram nobis carnem luam fub myfticis Ipeciebus por-
tigat; numquam. tarnen vel minimum de diftis Domini dubitat, quem certb feit
plUra pofle , quam valeat humana ratio comprehendere. Hujus fidei fua exem-
plum denuo prabet,cum alium a duobus pracedentibus explicat noftra unitads
rhodum: qui nunc paücis eft perftringendus. Ante tarnen non videtur filendum,
■ etiam Cyrillum Alexandr. dial. 1. p. 407. exemplo Euchariftia u ti, ut eos refellat
qui non aliam inter nos putant nifi voluntatis confenfionem. Coficorporei enim, in-
quit,/«® fimms in Chrifto , una carNE pasti , (eft uno Spiritu obfignati: (dft ckm
Chriftus fit indiyifibilis neutiquam enim divifiis eft,) unum omnes fiimus in ipfio. ldeoque
ad Patrem dicebat, Vt unum fint ,ficut ft) nos unum fiimus. Vide enim ut in Chrifto &
; fcinEto Spiritu omnes unum fumus turn fecundum corpus > turn fecundum fpiritum.
III. ijnitas Chrifli hominum. Chriftus nos cum ‘Ta.tre unum .ejfe efftcUt.
94. Tertius unitätis modus , quem Hilarius primum tra6tac , futuram fpe- Tettiusu-
6tat vitam. Quam enim unitatem (uis precatur CKriftus his verbis , V t fint unum, ftrxcum
ficut nos unum Jumus, intelligendam putat ex his fubfequentibus , Et ego honorem, moda^gio-
-quem dedifti mihi, do eis : ut turn fu’turi fint unum, cum gloria: illius, quam a Patre
accepit, participes efficientur. Omnes, inquit lib. 8. n. 12.. qui credituriin eum font,
unum cum "Patre ö? Filio erunt. Et quomodo erunt, mox docemur: Et ego honorem, quern
dedifti mihi, dedi eis. Et nunc interrogo, utritm id ipfum fit honor , quod ■ voluntas j cum
voluntas motus mentis f i t , at ’verb honor natura aut fpecies aut dignitas. Ex quo poftea
concludit: Jam igitur unum funt omnes ( Pater, Filius, fideles ,) in honore: quia non
alius , quam qui [ a Patre) accept us eft, honor datus eft{ a Filio fidelibus ^ neque oh almd
dcitus eft , quam ut unum omnes ejfent. Unde fit ut ere dentes omnes honor Filii ad unita-
fem Paterni honoris ajfumat. Quamvis autem de hac unitate fibi a Chrifto promifta
certum fe dicat per fidem ^ ipfius tarnen rationem nondum le probe Icire fatetur
ibidem fubjiciens, Fidem teneo , atque caufam unitatis accipio: fed nondum apprehendo
rationem j quomodo datus honor unum omnes ejfe perficiat.
9j. Triplicem ilium unitatis modum paucis completftitur num. 16. ubi & cau- Triplexii-
fam exponit, ob quam ea de re dilputarit. Hac autem idcirco a nobis commemorata candauni-
funt: quia voluntatis tantum inter Patrem Filium unitatemmentientes,unitatis noftra
ad Deum utebantur exemplo: (en caula,:) tarn quam nobis ad Filium, & per Filium ad picione.
Patrem , obfequio tantum ac •voluntate religionis unitis , nulla perfiacramentum carnis
fanguinis naturalis communionis proprietas indulgeretur s ckm & per honorem nobis datum