dürft eft ut in quantum effici licet, dictis A cunctis fieri oporteat docetur ita: Omnis terra i. <
~ ■ • * " ■ ” ™ 1 adoret te, & pfallat tibi : pfalmum dicat nomini
tuo Altißimc. Mendacio inimicorum in nuncu,
pads diis demonftrato, falutis noftra; ‘inftituta
pra;bentur : ut terrena omnis origo noftra
adoret 8c pfallat Altiflimo , verum Deum 8c
univerforum conditorem reli&is impietatum
mendaciis recognofcens.
9. Senfum diapfalma diftinxit. Sermo enim Qui
ad Deum cum oratione dire&us, ad homines “D®
Domini obfecundemus dicentis, Sic luceat lumen
veftrum coram hominibus, ut videant
opera veftra bona, 8c magnificent patrem veftrum
qui in cælis eft. Vitæ enim noftræ ho-
neftas ad ejus laudem erit referenda cüi vi-
vimus. Denique idipfum ex fubjeétis docetur.
Sequitur enim , Pfallite nomini ejus, date glo-
riam laudationi ejus : quia ex organi noftri
pialterio, id eft, corporis animæ famulantis
efFe&ibus , præbetur per nos Deo glorioia B nunc refertur : quos tamquam longé a cognilaudatio
j cum gentes opera noftra Contuen-
tes, patrem noftrum qui in cadis eft magnifi.
cent. Et dabitur laudi ejus gloria, fi digne
nomini ejus , organi, id eft, corporis noftri
operatione plallamus.
6. Docemur a etiam confequentibus mo-
nitis ad ordinem obfequelx , Prophetä vel
1 Spiritu per Prophetam ita admonenteDielte
Deo > Quam terribilia funt opera tu a ! Quis
tione Dei confidentes, Propheta ad proxi.
mura advocat, dicèns, Venite, & vidcte opéra i
Dei. Docuit autem 8c Apoftolus efle plures
longé à Deo pofitos , quos do&rinæ adhorta-
do tamquam in vicinia collocaverit, cùm
ait, Et cùm veniflet, evangelizavit pacem £
vobis qui.longé, 8c pacem his qui propè. Ex
lege enim multi tamquam de propé manen-
tës crediderunt, gentibus longé advocatis,
10. Prophetica igitur prædicatio omnes ad 1
Dei opéra contuenda advocavit : fed non ea b
opéra , q,uæ cun&orum adfpe&ui iubjeda g
font, cadi, aëris, terræ ac maris 5 ( hæc enim j1
omnes contuentur 3 ) fed ea quæ fidelium tan-
tùm ftudiis comperta fiint, quibufque faluti hu-
manæ cum ingenri admirabilium virtutum ter-
rore confultum eft , Pharaone impietatis fiiæ
poenis in exemplum humani timoris coercito,
ut terror damnationis irreligioforum metu rejEterna
enim non trepidec ad majeftatem ejus , qui C
fiecula inftituerit , mundum condiderit, tem-
pora revolubili viciflitudine curfuque dimen-
fus fit , cadum aftris ornaverit, terram frufti-
bus repleverit , mare obicibus concluferit,
hominem ut his aut uteretur aut dominaretur
elegerit) Per luec enim omnia virtutis ac po-
teftads ejus ceternitas nofcitur, Apoftolo di-
. cente, Qua; enim invifibilia ejus, a creatura
* mundi b ipfius fadis intelleda adfpiciuntur ,
quoque virtus ejus 8c divinitas. Hxc D%ionem inchoaretj cüm in terra; iter mare
- ^ v‘ ariiit, 8c aqujc in aridam converfie ftint j cum
Jordanem pedibus populus egrefllis eft, 8c in-
grefluro repromiffionis terram Ifrael fluentis
ftare juflis, reliquus ad gradiendi fecuritatem
fluvjj alveus decucurrit. Ad hujus igitur legis
8c prophetarum Dei opera contuenda Propheta
gentes advocat, dicens, Venite3& vide-
te opera Dei 3 terribilis in conjiliis fuperfilios ho-
minum. * Q ui convertit mare in aridam 3 in fluminc j
terribile nomen Conditoris efficiunt: 8c ope.
rum dignitas majeftatem ejus qui ea fit ope-
ratus oftendit. Horum igitur operum condi-
tor efle Deus 8c a nobis prsdicandus eft , 8c
a ceteris confitendus: non hxc omnia efle dii
mentienda fiint.
7. Alii enim fortuitu hxc exftitifle com-
1 memorant, alii sterna manfifle confirmant.
Et idcirco mundum ipfum Deum efte^contendunt
: dum aut fuapte cum voluit pote- £ pertranfibunt pede. Ipfe enim Deus elïè intel.
ftate conftiterit, aut dum initio caret, careat
dominantis arbitrio. Alii autem iblum cxlum,
quia igneum fit j alii aera , quia motu ac na-
tura indiflecabih circumferatur j alii aquas,
quia indefefla; effluant , Deum nuncupant.
.Plures terra metalla, robora, fcopulos , her-
bas, deos adoraverunt. Nonnulli deos efle
aut putrefa&orum corporum ofla , au| defla-
grantium rogorum bufta mentiti funt : ho.
ligendus eft, ex cujus terribilibus confiliis hu-
manæ faluti per hæc opéra confultum eft : ut
opinionem de Deo ( quia nemo cælum con-
tuens Deum efle non ientiat c ) fcientia nos
8ç cognitio talium operum de audore confir-
met.
ir. Verùmhæc quamvis virtutum Dei ope- (
ra fint, non tamen lpei 8c faluti fatisfaciunt0
univerforum. Populo enim tantùm Legis mare
Unie deos
plures 1
rum omnium conditorem Deum nefcientes. F in terram demutatum eft,ejufque itineri Jor-
Et idcirco talem confeflîonis noftræ ordinem
Propheta efle docuit oportere : Dicite Deo,
Quam terribilia Jitnt opera tua ! in multitudine
yirtutis tua mentientur tibi inimici tui : ex multitudine
fcilicet virtutum Dei, venerationem
falforum in diis nominum mentientes.
8. Sed quia mentiuntur inimici, quid à
1 Ira mlT. At cxcufi docemur ergo. . . .ad ordinem obfequeU prophet
alts fpiritu & c-.
b Excul! excepto Par. ipfius facia : Par. ipfius faili. Re&iùs
mff. ipfius faclis : nifi quis ex grxco w mti/M.ot malic ipfis faHit.
» Hoc fatctur Tullius 1. i . de nat. Deór. Quid potejl eJJ'e tam
apertum tamque perfpicuum, cism ulum [ufpcximus, cdeftiaque contemplait
fumus, quàm effe aliquod numcn prtflantifftmt mentis, quo
htc regarder ? §fuod qui duhitat, haud fane intelligo, cur idem ,fol
fit an nullus f i t , dubitare pojfit. Sic Ladancius 1. r. div. inft. c. %.
danis aruit. Sed quid hoc ad univerfie terræ
falutem proficit, ? Omnibus enim hoc quod
Venite di&um eft, competit -, quia de univer-
fis præfcriptum erat, Omnis terra adoret te.
Quid ergo mihi ad falutem tantó poftea ge- \
nito Jordanis turn arefa&us impertit ? Imper- “
tit plané. Hujus enim primüm aquis, pecca- n
Nemo eft enim tam rtidis, tam feris mor: bus, qui non oculos fuos in
ulum tollens, tametfi nefeiat cujus Dei providentiâ regatur id ornne
quod cernitur, aliquam tamen effe intelligat ex ipfa rerum magni-
tudine, motu, difpofitione, confiantià , utilitate , pulcritudine, tem-
peratione. Hinc Orofius initio lib. 6. hid. Deum enim quilibet ho-
minum contemnere ad tempus poteft, nefeire in totum non poteft. Hoc
eft quod noftcr dixit Hilarius in.Pf. j i . n. z. Deum pofle negari
cophlio ixnpii cordis, led contra fidem ac judicium lange mentis.
torum
mv
e i
quaicmis
noinof, ( “täis ‘
goat;'
torum ablutiojohanne ptcriitentiam pradican-
te doiiata eft : & per quem populo in repro-
miffionis terram iter fuerat, per eum via no-
bis cadeftis tegni, & noviE generationis lava-
cro pofteffio atternorum corporum inchoatur
aquis ipfis baptiimo Domini confecratis. Ob
quod ad id quod di&um erat, Venite, & vi-
Jete opera Dmini, quhn terribilis in conjiliis fa-
per filios hominum , qui convertit mare in aridam:
in fhmineperiranfibuntpede, rie ab his qua: ge-
fta iunt antea, ipei noftra: eflet interciiaie-
curiras, cum de futuro tranfibunt dixiftet j
ideo fubjedum eft, Jbi Utabimar in ipfi. Per
has enim Jordanis aquas, in ilia qus a pro-
22 Pbetis promifla funt terra: bona, greflu abluen-
dorum corporum tranfitum eft atque traiifi-
tur : & ibi cafteftis lacramenti latamur exor»
diis. Cujus Ixtitix & tempus Sc caufam alius
propheta teftatur, dicens, La:tare defertum
» fitiens, 8c exfultet defertum, & floreat tam-
» quam lilium, Sc effloreant Sc exfultent deferta
>> Jordanis. Invalefcite manus invalids 8c genua
» difloluta, confolamini modici animi, ferdu in*
». valefcite , nohte timere. Ecce Deus 1 nofter
” judicium reddet, ipfe veniet, Sc falvabit nos.
>> Tunt aperientur oculi caxorum, 8c aures fur-
>• dorum audient, 6c audietur lingua mutorum,
n Tunc jaliet claudus tamquam cervus, Hoc
ergd illud eft, quod fignificatur, Ibi Utabi-
murinipfi: Qua: in adventu Domini Sc Jor-
danis baptiimo Sc mfirmitatum omnium cura
tiofle expleta Hint. Qu6d autem, ibi Utabi-
rmrs ad Jordanem pertinet. Ita enim didum
eft : infkmine pertrawfibunt pede, ibi Utabimttr.
n. Quod autem in ipfi, quis ifte fit in quo
latabimur in ipfo., Propheta fubjecit, dicens,
Qmtfiminabiturin potentia fiiain atermm. Non
ambigimus quis ifte « it, fi didi hujus evan-
. gelici recordemur, Data eft mihi b omnis.po^
teftas in cado Sc in terra • euiites nunc do
cete oranes gentes ■ 8c Apoftoli dicentis
'> Propter quod exaltavit enm Deus, Sc dona-
vit illi noraen quod eft fuper omne nomen •
■> ut in nomine Jefu omne genu fledatur, cale!
. ftimn 6c terreftrium 6c infernorum, Sc’omnis
> lingua confiteatur , quia Dominus Jefus in
> glona eft Dei patris. Et hac non de divini-
ferns fua dida fuht poteftate. Ilia enim ut
1 femper eft domlnans, ita Sc dominabitur fem-
. per : led id aternam gloriam ejus aCTumt* ex
Virgme carnis natura transfertur. Jefus enim
ejus hominis, qui ex Maria natus eft , min-
eupatio eft : 8c Jefu nomen, quod iuper omne
nomen, eft dofiatum. Non enim hk, ut in
ceteris ,Jefii Chriftofed Jefu tautiim. Ei
ernm A caleftibus Sc tetreffribus 8c infeniis
adorato Sc per omnem linguam in Dei patris
gloria efle confefib , aterni regni donatur ar-
bicnum. Sed ut in pluribus, nunc quoride la-
«jmtas noftra non fatis proprih fignificatio-
Qnafado illud
regnum
Angéli no-
ftri' adjki-
Matth iS.
Quï Deus
î H à m ut & fuPeriùs in H S4- n- 8. Aj>ud Bad. Er. Lipf. & in Reg. mf. omitcitur omnis.
U m conftanter legat Hilanüs, qui dominabitur , ncqûe H
S r 101™ gr*CUm A laeino differre ,.'lcgcrit neceffe eft ,
A nem didi vræci elocuta eft. Quod enim no.
bilcum icribitur, Qui dominabitur in virtutc fua.
in atermm, ingfæcis ita legiturg *
Çora « tvtvduf. mntf ? Qjjoi nobifcum
ta oeternum, id fimplex Sc in omne tempus
fine definitionis alicujüs proprietate commune
eft i quod cum illis ? a',£,oç, id certi SC
defignati iæculi fignificationem habeh
13. Unigenitus enim Dei films etfi reoma-
Vit femper, non tamen. femper regnavlt in
B corpore. Efgo ubi defignati Sc tamquam de-
monftrati faculi dominatio, per id quod H
aimn dicitur, virtute verbi ipfius cdntinetur,
tempus illud oftenditur , quo glorificato in
gloriam Dei ebrpori 8c nomen Dei donatur &
regnum. Et hujüs qüidem dominandi fàculi
tempus ablblutè Apoftolus docet, dicens, Cùm
evacuaverit omnem principatum 8c potefta-
tem Scvirtutem, noviflima inimica devirtcetür '
mots : tunc loins in virtute fuafæculo domîna-
C bitur.Nunc enim quamvis regnet, tamen pria. .
ceps hujüs faculi petiit, ut modo tritidi Apo.
itolos-cerneret : 8c funt fpiritales nequitiæ in
caleftibus, adversùm quas ipiritalibus nos armis
beams Paulus inftmxit, adversds quas militantes
nps-fidei noftræ A ngeli, qui feciindùm Èvan»
geha quotidie in cælis Deum patrem vident
profequuntür, 8c mifericordia Dei protegit-
. 14. Atque ob id confequitur • Oculiejùs fiper
pifientes rejpiàunt. Ab omni enim in peccatis
D murante, vultus Domini averius elfe Hæc
namque indemutabilis Dei fignificata conver-
fio eft : non quod tamquam pet naturam epr-
poralem fe quoquam aut avertat aut refé-
. rat 5 fed quod par atque idem aqualiter femper
manens, uniufcujufque auxilio pro meri-
torum diverfitate aut défit, autadfit- Ex per-
Ênaenim peccatorum itaferiptum eft : Aver-
te faciem marri d peccatis eorum : & iterüm
Quare avertis fàciem tuai« 8c dexteram tuam s
1 & rürfum, Avertifti faciëm tuam, Sc fâftus
■ fum conturbatus. Obi autem juftorum perfünà
traftatur, hæc difta funt : Oculi Domini fii-
per juftôs, Sc aures ejus in preeeS ebrum : 8c
itemm, Oculi tui videant æquitates : 8c déinceps,
Defignatum eft fuper nos lumen vultus
tui Domine. Ergo incorporalis Deus mifern
COrdiæ fuæ ocu’.is, 8ç tamquam minifterio &-
niulantium Angelorüm protegit ventes * 8c in
omnes credentes donüm d le divins: mifera-
ï tionis effundit.
15. Hoc Judas denegant, his bperibüs Dei
infidelis populus côntradicit, gloriam fibi in
Abraham elefti generis ufurpdns, Et confe
quentibus iftud diftis Propheta dertionftrat,
ad iâ-quod dïXerat, Octeli ejus fuper rentes rejbi*
ciant, conneétens illud, Q ui in iram provocant,
non exakentur in 'fe. Hoc quod in fe' exaltan-
tur, Dominus in Evangeliis condemnat, dicens,
Nolite ' proferre inter vos, dicentes
d Addimus fttx. Rcg. mi. Proxiihc iiinuic Hilarius, quod ill P f
"• T- apemus exponit , Angelos polie did membre Dei '
quibus nobis profpiciac. *
Ailem liopofiui,
M
! Judzi
1 provoccut.
■