XLiv P R Aß F A T 1 0 .
Virtuti*
vocabulo
Chciili di-
Edligic.1"
epim öso« afleritür : & Cyrillus lib. n. in Johan, cap. iz. naturam humanam ad
Deum Verbum %evx*f, non (fvmtaf adfcendifle docet;quia nimirum exfe&exlua-
pte conditione non habeat ,ut cum Deo unum fit. Triftitia igitur aliaque infirmi-
tates noftra a natura Chrifti aliena fuerunt , & confequenter ei non naturales.
Non naturales inquam, non nature mortali,fed natura: a qua ei virtus fuit relur-
gendi. Quod Hilarius in Plal. 33. n.7. declarat,ubi cum pramififlet, Omnia,qua ho-
minumfint, & omit S' pajfus eft.., bine efl quod efinvit, fiiivtt See. lubjicit , Et ut
his omnibus n o n n a t u r a , s e d ex a s s u m t i o n e fubjeBus ejfe pojjet in-
telligi , perfunBus his omnibus refurrexit.
146. Neque obfeurum eft,cur eaulusfitloquendiratione. Quod enim luperius de
vi vocis Chrifli eftobfervatum ,longe hie majorem locum habet. Et quidem cum
una in ChriftoVerbi perlona fit, cujus propria natura divina eft,cuique humana,
quamvis perconjunftionem lubftantialem, tarnen pervoluntariam afliimtionem ac-
celfit; cur hanc non liceat velut extraneam relpicere ? Si autem Chrifto velut quid ex-
traneum eft aflumtus homo ; pariter extraneum ei erit quidquid in hominem a t
lumtum conveniet. Quocirca cum in Pfal. 139. n. z. dicat, Quod enim Deus eB,natura
f ix eß, qubd autem homo fuit, natura noBra ajfumtio eß jcumqueinPlal. 68.n.iy.
hoediftum, qubd neque forma firvilis ajfumtio tamquam genuina originis conditionifque
natura eB, ea ratione probet, quia id, quod ajfumtum eft, non proprietas interiorpt . fed
exterior «cc-e/t/a.-conlentaneafibi loquitur lib.9.deTrin. n.7. cum res hominis aflumti
res natura noflra , res autem divinas natura fua vocat in hunc modum : Homo natus
(earn dum confuetudinem natura noftra locutus eB. Ham tametp in partu (ef pafsione ft)
marte naturje nostra resperegerits res tarnen ip(as omnes virtute natura suae
gejftt,dum fibi ipfi origo nafiendi eft ,dum pati vult quod eum pati non licet,dum mori-
tur qui vivit.
147. Jam itaque perlpicuum eft , qui lalva fide dixerit in Plal. 138. n. 3. Ajfumtio
autem inftrmitatis non fecit inprmum ; quia aliud eft naturam ejfe , aliud ajfumpjfe naturam
: (tf extra generis necejftatem voluntatis accejpo eft. Neque magis iulpcclum eft
illud Traft. Plal. 34. n. 6. Univerfa, qua mortis noftra funt ac timoris, ita pertulit, ut
in eum inciderent hac potiits, qudm inejfent, dum inprmitas noBra magis eft , quam natu-
ralis in Deo eft. Incidunt quippe infirmitates noftra in perlonam divinam, cui at-
tribuuntur;fed in propria illius natura non infimt : dum illis ea liibjacet natura,
qua de nobis aflumta eft. Facilius quoque jam aflentietur quilque, Hilarium in iis
locis, in quibus Chriftum omnino a noftris infirmitatibus eximere videbatur, tan-
turn naturam illius propriam,non earn quam a nobis lufeepit , ab iis vindicate.
Quod ut magis ac magis exploratum fit, qua; ab eo virtutis vocabulo vis attribuatur,
nunc confiderandum.
148. Nihil apud veteres ufitatius eile, quam Ut virtutis voce Chriftidivinitatem
enuntient, vel ea fola teftimonia, qua ex ipfis Theodoretus ad ealeem dialogi 3. ad-
versus Theopalchitas collegit, amplam fidem faciunt. Quibus addimus unum illud
Ambrofii lib. t . de fide c. 7. n. 56. Chriftus ut homo turbatur: non turbatur ejtts •virtus,
non turbatur cjua divinitas ; fid turbatur anima , turbatur ficundum humana fragilitatis
ajfumtionem. Ad Hilarium verb quod attinet, quamvis hac voce, cum de Chrifto ei
lermo eft, fepius utatur, non occurrit tarnen animo, utrum earn ulquam non ad divinitatem
ipfius referat. Hanc eo vocabulo perlpicue fignificat in Plal. z. n. zj. dum
ait, Hon idcirco non Dei filius, quia gy hominis eft filius. Hon enim cum divinitatis de-
cefpone fit humilitatis accefiio : nec per confortium infirmitatis contumeliam V 1R T u s
excepit; quippe cum inprmitas honorept donata V i r t u T I s. Nec minusclare cap.
9. in Matth, n. 7. habes : Ajfumtio corporis non naturam V i r t u t i s inclufit: fed ad re-
demtionem juam, fragilitatem corporis V i r t u s ajfumfit. Huic loco fimilis eft alter
Traft. Plal. 143. n. 7. quo Verbi exinanitio fic exponitur : Neque V i rtus in hu-
militatem fife licet cobibens defeat ex fife ,& humilitas cohibitd in fife Virtute jufiepta,
dim quod non erat ejfe ceepit , profeBum ejus qua a fie non defecerat Virtutis accepit. Ita
lib.
P R.JE F A T I 0. XLV
lib. 10. deTrrn. n . i 6. Verbi virtus . non corporalibus modis fnatiens ,hec decrat unde * I1!
defeenderat. Sed adrem noftram propiiis pertinet, qubd ibid. n. 66. enarrans illud .Vo »V.
Pauli, Btpcrucifixus eft ex infirmitate,fid vivit ex virtute Dei, virtutem Chrifti di- CHIU‘-T—
vinam naturam , infirmitatem veto humanam ejuldem naturam interpretatur in
hunc modum t Eumdemex infirmitate crucifixum ait (Paulus,) qui ex virtute Dei vive-
ret: ut cum inprmitas ejfet ex formafirvi, (eß natura maueret ex Dei forma, non ambi-
guum ejfct in qua facramento (id eft, in qua natura j pajfus ejfet, ft) viveret sutekm
in eodem ejfet (efi in f 1 R M 1 t As M pafsionem, g f ad vitam Dei v 1 R X u s , non
alius ac divijus d. fie ejfet ,qui (8f pateretur & viveret. Qua: cum ita fint, quid vetat*
quo minus in his lib. 10. n. 48. Succumbere ergo tibi videtur V i rt us ijla vulneris
clavo, ad iBum compungendi exterrita demutajfe f i in naturam dolendifqhm Verbi
naturam a dolore eximi intelligamus t Immo quis ea verba aliter intelligenda cenfeat ?
149. Neque lolum vot. virtus, aut virtus Dei, fed etiam virtus corporis apud Hi-
larium ad Verbi naturam attinet; adeo ut libris de Trinit. virtus corporis perinde Swam*,
ei fit ; ac in Matth, c. 9. n. 7. poteftas infra corpus maiiiiis, auc cap. 8.n.7. ipfiincorpb-
re pafittts. Gerte Verbum homini conjunftum virtutem corporis nuncupare ei li-
cuit: turn quia aflumta caro ex ipfius prafentia ac focietate mutuata eft quidquid
potentiT öbtinuit, turn quia fpecialiter fenfit, uti.§. r. fuse demonftratum eft , ex
Verbi Virtute Conceptum eile corpus, quod ex Virgine fulcepit. .
ijo. Accepta had notione,tota dirimitur eontroverfia, quie maxima nata eft ex ’fiSK'*
verbis lib. 10. n. 13. PaJJus quidem ejt Dominus JeJus Chriftus, dum caditur, dum fif-Aimi»*"“»
penditur, dum crucifigitur, dum moritur : fed in corpus ‘Domini irruens pajfio nec non «pUati.
fuit pajfio, nec tarnen naturam pajfionis exferuit, dum ft) pomali miniflerio defavit, .£3?
v i r t u s c öRP öRi ä fine finfu poena vim poena in fe defavientis excepit. Si
enim ibi virtus corporis intelligitur Verbum quod corpus aflumfit,ha:c fibivolenc
pallionem fcilicet, qua ca:fuseft Chriftus, & veramfuifle, &non verani :veram quidem
in corpus ipfius, feu in hominem ab eo aflumtum ,.quemproinde demutarit dolore
,finju, tolerantia, uti jam num. 139. oblervatiim; non veram autem in Verbum carni
conjunftum, in quod moxdifto demutationiseffeftucaruerit. Nulla igitur hinc difee-
ptandi caufa,cum nemo catholicus ambigat, quin filius Dei, poll quam faftus eft
filius hominis , fine fenfu pcenx vim poenz in fe defievientis exceperit , hoc eft ,
diftus fit pati, quod in carne abfque ulla fiii demutatione perpeflus fit.
iji. At qubd allato loco virtus corporis Verbum intelligatur, non ambiget, qdi
-cum eo contulerit hoc Traft. Plal. 34. n. 6. Et hac quidem in eum omnia, qua noftra
necefsitatis funt , irrueruntfid ab eo x a t v r je suas v i r t u t e fufiepta fitnt,
dum mortem noftram,potent non mori, etiam t i m o r e m in fic mortis ingruentem non
renuitivel illud lib. 10. de Trim n. 47. Pajfus igitur unigenitus Deus eft omnes incur-
rentes in fie pafsionum nojharum infirmitates, fed pajfus v ir tu t e naturae s u je,
ut virtute natura jiia natus eft : neque enim cum natus f i t , non tenuit omnipotentia
fua in nativitate naturam. & poll: pauca,pro virtute natura f ix , ait virtute corporis
f i i , puta , Secundum quod ita ex infirmitate corporis noftri pajfus in corpore eft, ut pafi
fiones corporis noftri, corporis sui v ir tut e fiufciperet. Quod in Pfal. 141. n. 8.
brevips ac clarius fic elocutus eft: Licet f i pafiioni daret, non tarnen V irtus a t e r n a
dolorem pafiionis exdperet. Unde liquet, Virtutem corporis, Virtutem natura lira,
& Virtutem aternam Hilario fynonyma fuifle, iifque fignificari. Verbum , a quo
homo cum iis qua hominis funt, abfque ulla fui demutatione, fufeeptus eft.
13z. Verbum quoque carnem faftum virtutem corporis & virtutem in corpore ab
Hippolyto appellatum elfe apud Theodoretum ad ealeem dialogi Impatibilis legi-
m u sCorpus, inquit, quamvis humano more mortuum, magnam infi vita Virtutem habet.
enim ex mortuis corporibus non profluunt, ex illo manarunt, finguis aqua-.ut
fiiremus quantum ad vitam valeat V irtus qua in corpore habitavit. Item aiL : Hon
confringituros fanBi agni,oftendentefigurapafiionem nonattingere V i r t u t e m. Corporis
enim virtusjimt <jfa: & ideo Verbum adumbrant,quod aflumti corporis virtus eft,
m