Oculi id
Dann, non
ad aliud cf-
443 S. Hilarii Epifcopi 444
H Neque elati f«n< oculi Alia iftud pro- A
y* 4
prietate græcitas elocuta eft-, dicens, V\Tè i/u-
'naeicÔMffïS oi A*« , id eft , non ex alio
in aliud elati funt. Elevandi autem oculi le-
cund ùm di&a prophetæ funt, Elevate oculos
veftros, Sc videte quis oftendit hæc omnia. Et
Dominus in Evangelio ait, Elevate oculos veftros,
& confpicite regiones , : quia albæ funt
ad meffem. Elevandi ergo funt oculi 5 fed non
a rurfum a in aliud elevandi : ut femel in id quod
elati funt perfeverent.
Ereftus in 3. Dehinc fequitur : Neque ambulavi inma-
Deum D a - -s ncfluc in mirabilibus fuper me. Magni pe-
ria fu a non riculi res eft, fl in modicis ambulamus, Sc fi
iufoiefcit. non, in mirabilibus demoramur. Magna elor
quia Dei funt, ipfe mirabilis in excelfis eft :
& quomodo tamquam bonum opus de fe Propheta
præfert, quôd in magnis Sc mirabilibus
. non ambulet ? Sed cum addidit, fuper me 3 in
b his non ambulat, b quæ hominum mirabilia
ham, etiam convivii lætitiâ teftatus eft : &
Apoftolus carnalibus Sc parvulis in Chrifto i
panem ne gat. Propheta itaque orat, quia non
exaltaverit cor fuum, quia non in magnis Sc
mirabilibus fuis ambulaverit, quia non humilia
fenferit, fed exaltaverit animam ftiam, uti tam.
quam abladato fuper matrem fuam rétribua,
tur anima: ejus : fcilicet perfe&i Sc cæleftis Sc
viventis panis retributione fit dignus, quia
B per fuperiora quæ commemoravit opera, ci-
bum jam la&is excellent.
6. Sed heque fibi tantum hunc vivum è cæ-
lis panem precatur : univerfos autem ad ejus
fpem adhortatur, dicens, Spcret Ifrael in JDomi- ,
no 3 ex hoc nunc & ufquc in faculwmfeculi. Spem
noftram nullo fine temporum claudit, in im-
menfum exfpecfcationis noftræ fidem tendit.
In fieculum iæculi fperandum eft V e quia per
fpem præfentis fæculi, fpem futuri fæculi conf.
i.
Corde hu-
milis eft,
& maena credunt’ur. David enim 6c propheta C fequemur I in Domino noftro jefu Chrifto | qui
& rex, erat humiïis antea 6c abjeAus, neijue eft benediAus in fæcula fæculorum. Amen.
convivio patris fui dignus : fed Deo compla- ________________ !_________
cuit , un&us in regem eft, adlpiratus eft in
prophetam. Noninfolefcit in regno, non odiis
commovetur : perfequentem fe amat, inimi-
corum mortes honorât, inceftuofis Sc parriçi-
dalibus filiis parcit. Imperator contemnitur,
pater læditur, propheta vexatur : ultionem non
ut propheta orat, vindi&am non ut pater fit-
mit, contumeliam non ut imperator exfequi- D
tur. In his ergo quæ fuper fe magna Sc mirabilia
fiint, non ambulat. .
4. Sed videamus quæ fequuntur. Si non
htimiliter fentiebam, fed exaltavi animam meam.
Quæ prophetæ ifta diverfitas eft ? Non exaltât
cor : exaltat animam. Non in magnis Sc
mirabilibus fuper fe ambulat : fed non humi-
liter fentit. Excelfus animo eft, Sc corde fub-
miffus. Humilis in fuis eft 3 fed non humiïis
P S A L M U S C X X X I .
Canticum graduum.
91/ f BMENTO Domine David,
y -S YJ- omnis manfuetudinis ejus. Sicut ju-
ravit Domino, votum vovit Deo Jacob. Si
intrabo in tabernaculum domus me as: f i ad-
fcendero in leBum *Jlratus mei. Si dedero *
fomnum oculis meis , (fifi palpebris meis
dormitationem, donee inveniam locum Domino
, tabernaculum Deo Jacob. Ecce audi-
vimus earn in * Ephratam,11US.riumilis ÎUIS Cil j n u n mi nmi i . ± . inve.ni.m.us earn i
fenfu eft. Senfus enim ejus * in cælo eft, E in campis filva. * Intravimus in tabema- *
cula ejus : adorabimus in loco ubi fietermt
pedes ejus. * Surge Domine in requiem *
tuam, tu £«f area fanBificationis tute. Sacer-
dotes tui induantur jufiitiam , (fifi fimBi
tui * exjultent. Propter David fiervum *
tuum , * non avertas faciem Chrifii tui. *
in cxium. anima ejus eft in excelfis. Corde autem ( ex
Manh. ij. qUO fecundum Evangelium exeunt cogitatio-
nes mala:, homicidia, adulteria, fornicationes,
furta, falfa teftimonia, blafphemia ) humilis
eft, fuavi illi manfuetudinis jugo fiibditus eft.
T enendus ergo humilitatis & altitudinis
modus eft : ut corde humiles, fenfu vero Sc
anima fimus excelfi.
c. _D ehinc lre quitur : Sicut ablacrr.a tumm fu per Jf uravni t nD ominus Davidm wv&eBrSÊiÊtMaMte m, (ef■i
mm fuam, fie rétribués in animam meam. F »** fiufirabitur eum : De fruBu ventris
matrem fiiam , fic
8' Ablaftato Ifaac, accepimus Abraham feciffe
ccenam : quod abla&atus, jam puerili c atari
;1. proximus Iactis excederet. Et Apoftolus om-
nes d rudis fidei, Sc infantilis adhuc in Dei
rebus feientia , lade potat. Ergo profe&us
maximus eft, jam lade non indigere. Ad fortui
ponam fuper federn * tuam. Si cufio-
dierint filii tui tefiamentum meum, & tejü-
monia mea h<ec qua docebo eos ,• filii
eorum ufque in fieculum fedebunt Juper federn
tuam : quoniam elegit Dominus Sion,
a In edit. Hilarianis ex alio in aliud, abundac ex alio : neque :
exftat aputl Zenonem, aut in rnff.
b Hilarianse edit. que. homini magna See. perverse : homini
ôuippe mirabilia & magna videntur divina, in quibus ambulare
Propheta non negatur. Rcftiùs mH. ut apud Zenonem , qua ho-
minum, hoc eft , qua: in hominibus. Itaque verba fuper me. non
intelligit Hilarius quæ fupra me, fed quæ in me funt : ut dicat
David, Magna & mirabilis in me videtur poteßas régis , pro-
pheræ See. fed hac ego poceftate non fum ufus. Clariùs eadem
expofitio rurfum apud Zenon, per modurn concionis ad populura I
habita traClara, pro qua hominum magna &c. habet qua magna
ab hominibus hoc putantur in faculo.
c Apud Bad. Er. Zenon. & in mff. Reg. Sc Mic. puérils atatf-
T um in Reg. à prima manu & apud Zenon, proximum. Forte, jam
puerili atate potum laclis excederet.
d In vulgaris, rüdes fidei, & infantiles. Magis placet cum Tu-
ron. mf. rudis fidei & infantilis, le il./c«e»ri<e. Habet etiam Reg-
Ö* infantilis. • . • .
c Abc fl qui a à mil. Sc apud Zenon, apud quem deinde confi-
quendam, in mff. autem confequcntes, non confequemur.
(
pneient cam in habitationem fibi. H<ec re- A David : Scerit his paftor, Sc ego erö illis in
■quia mea., 'in Jfi mlum /f im li : hie habit*- eDgeou “D o* m&in Dusa yloldcu Pturisn “fuPms ,B Sc m dyidfpioo neaömr umad» :
bo , quoniam pr&eLegi earn. Viduam ejus — • • * • • r
b en e dicens bene dicam : pauper es ejus fatu-
rabo panibus. Sacerdotes ejus induam falu-
tari: (ffi fimBi ejus exfultatione exfulta-
bunt, llluc producam cornu David: paravi
Lucernam Chrifio meo. Inimicos ejus induam
jbritt.
Dauid teftamentum pads : nolunt credere «
quDd docentur, neque his fidem habent f qui-
bus deberi venerationem confitentur. Et reli-
giofi quomodo erunt, audoritatem abnegan-
tes feligioni ?
i. David cum patribiis quiefeebat, ipfe te- !
ftamehtum data: per Moyfen Iegis cognoverat: *
coufufionem : fUper ipfum autem * fo r eat B tanto poftea Deus per prophetas locutus eft
fanBificatio meet.
T R À C T A Ï U S P S A LU l
M n ès quidem anteriores pfalmi gra-
■ 1 duum in profe&um nos fpêi celfioris
David èxcitandum, paftorem, regem, orien-
tem, juftum, in cuius diebus falus Ifrael fit,
ad quem Deus teftamentum pacis difponit.
Ergo eft David, non hic Jefle filiüs pfalmo-
tum ex parte confcriptor : fed David ob cu-
ftodiam gïegis fui paftor 5 Paftor enim bonus
pro ovibus fuis animam ponit : ob aterni re-
gni gloriam rex, cui didum eft^ Rabbi tu es rek
Ifrael • 8 ób judicium jufttis, Pater enim non
extollunt : Sc per dodrinam fidei^ fpei, Cjudicat quemquam, fed omne judicium dedit
johan. X ï
joh an. g
*
confefïionis , humilitatis, a operationis in fu.
blime gradibvis fuis provehunt. Sed hic præ-
cipilè pfalmus b nos ad cqgnitionem filii Dei
edocet, Sc facramento aflumtæ ab eo carhis
inftituit. Coepit enim ita : Memento Domine
David , S" omnis manfuetudinis ejus. Aüdent
1 Judæi adventum Domini noftri, quo in cör-
pore falutem humano geneïi reddidit, âbnC--
gantes, hunc pfalmum ad David referre, ut
Filioiob lumen mundiöriens 5,Erat enim lux ,
vera, quæ 6 illuminât omhem hominem venien-
tem ift hunc mundum : ob filii dignitatem te-
ftamenti pacis hères ; Ömnia enim mihi data
funt in cælo Sc in terra } Sc, Pacem meam :
relinquo vobis. Confiteantur ergo hecefle eft •
Judæi, longé poft tehipöta David hæc efîè
prabdicata. Eft autem Dâvid ifte, qüi Hohlen
parehtis fecundùm örigipem càrnis âccepit :
in paffione Domini impii, ita Sc in prophetiæ D nomen fumens ejus, cujus ex genere fumebat
feientia imperiti 5 Iegentes Sc non intelligentes
, c habentes Sc nefeientes, vénérantes Sc
hon obedientes. Qiia enim religionis fimula-
tione prophetarum libres venerentur, multis
cognitum eft. Contredare Iegentes manu non
. audènt, linteo fubftemunt, ad fïdem fàcra*
menti telles eos adhibent : Sc hoc éô profit
cit, ut majore irreligfofitatis crimihe eotum,
quibus tantus honos debetur, dida aut con-
Sc corpusw Omnia autem, qua: pfalmo conti-
ttentiir, Sc a geftis propheta: David, Sc dnatura
humanx infirmitatis, Sc 5 ab xtatis tem-
potibus diverfa funt. Et quia ei non res, non
conditio, non tempus aptatur, Sc in eum David
quem poftea Deus per prophetäs pollicitus
eft eonveniunt 3 non eft ambiguum quin etiam
hic propheta egregius Sc mägnüs de eo David
, qui poftea exftitit, Dei fpiritu, prophet^
Baviipn- temnant, aut diffimülent, aut nefeiaht Hoc E officio fit locutus,
H
eo didum eft, quia cum in prophetis longfe
poftea, quam David corpore exceflerat, fed-
ptum habeant in Jeremia ita • In ilia die, di-
cit Dominus, contribulabo jugum a cervice
eorum, Sc vincula eorum difrumpam , Sc non
operabuntur ipfi adhuc aliis düs, Sc operabün-
tur Domino Deo fito, Sc David regem ipftfc.
rum fufeitabo illis 3 Sc rurfum, Sufcitäbö illis
David regem , orientem Juftum, Sc tegnabit
3. Ait enirii . Memento Domine David, &
omnis manfuetudinis ejus> Non ait, Memento
mei; fed Memento Domitie David : üt alterum
qui Iöqüeretur oftetideret. Orationem autem
omneih hanc efTe uhigeniti Dei filiik per Prophetam
loquentis exiftimari necefie eft, me-
nioriam Dei Patris ergaeum fibi quemaflTum-
turus erat hominem deprecantis. Eft enim
nunc Jefus, fecundum Apoftolum, in gloria
mcmoriam
pcecantis.
I
reXl^ intelligec> & /feiet juftitiam Sc judi- F Dei patris : Sc ei omne cxleftium Sc terre.
ftrium Sc infernorum genu fleditur. Ergo fè
primógenitus Dei filiüs Deus Verbum jam
David nuncupat, per Prophetam ejus fibi hominis
nomen afTomens, qui fecundum divinitn
Vulgaca fubjiciunc, & f afeet eos, ftrvum meum David , non
^ Solus codcX Regiui , quibus de brevi vineratione confitentur.
B In vulgaris, ob judicium Dei. Vox Dei expundta eft audlo-
Philip. 1
1 cium fuper terram t d in diebus ejüs falvabi-
’ tur Judas , Sc Ifrael commorabftur fidens 3
item in e Efkia, Et excitabo fuper eos paftorem
unum altum, Sc pafcet eos férvüs meus
* Sola edicio Par. orationii.
In vulgatis , nos & cognitionetn : pravUs'efEcitur fenfus, quad
nos quoque cancrec hic pfalmus. Rcûiùs mff. ad ; quomodó liipc-
riUs n. I. pfalmus dicitur ad humilitatem nos (jp manfstetudinem do-
tens : Sc in PC. n s . I«. I), n. i. quo ad perfeftam Dei cognitionetn
atque obeditionem cdoccmur , Sec.
c In mff. Turon. & Reg. defideraiur , habentes & nefeientes,
venerantes & non $bedientes. Poft pauca in fölo Turon. exftat ,
me* JubJlernunt : at mox in utroque, teftes adhibent, oipiffo eos.
juda. ta mff. conlèntiente græco. At editi, in diebus illit fal-ùabituï
* Hunc locum
•nus, in q u 0 p 0 ft
1 Efaia fruftra quæfiturt
wm non exftat altum c
î Ezcchicle reperi-
m apud LXX. qui'
S Rcgi mf. i Turon. lucficat :
118. lie. in 138. ti.■ }ƒ. Legi
dè T riri
• Editï, db ejus. MC Reg. d beatis. In margit
fcript'um eft ha beatis , in textu autem d tranfaSli
cx Mie. ab atatis : quod intelligcndum ex his
prAfehtis ttatis eft ferme Scc.
deque legere eft in Pfàl,
k Regius’ codex cum Turön. ptr Prophetas.