Genf. i.i} .
~Ephcfs.il.
placentium. Et oila non hxc corporalia difli- A eft , civitas c novae pacis, 8c Ipeculatorium
pari intelligenda fiint i led quia Ipes «eterni- . u . k,"'~
nitatis in oilibus iignificari lolet, ex quo du
dum eft, Hoc nunc os de oflibus meis. Quod
beams Apoftolus, quia magnum myfterium
eft, ad Chriftum 8c ad Ecclefiam refert, qua:
ex Adce fui .xternitate asternitatis fubftanriam
mutuatur. Quod in Domini vulnerato licht
corpore confixoque iion frangitur. Os, in-
quit, ejus non conteretur : quia cüm fuerit
noftrum. Hinc falutaris , hinc Jelus. Jefus
enim, ut d fæpe diximüs, ipfo nomine làluta- d
ris eft. Lex autem ex Sion non fuit falutaris,
opéré quidem vivificans , fed non juftificans
ex fide.
19. Hic verô exfpedatus eft falutaris, 8c Datus
datus eft Ifrael : fea non carnali illi Ifrael. ïfaeini*
Non enim qui filii carnis, filii Dei funt, lèd ^ al‘' t
filii promiflionis deputantur in lèmen. Tefta-
Pfal. 33. :
V. Trail.
Pfal.t.n.i.
& !£•
Confufio
piisppftji
dicium.
iniquis jus paffionis in carnem, * in ceternam B tur 8c Johannes, non efle fecündüm carnem Matth.
tarnen divinitatis 8c impaflibilem naturarri ni- ■ 1 ' ™ ^>— &*»«..*.
hil licuit paflioni. Integram autem 8c incor-
ruptam fpem jeternitatis Iignificari in oflibus
etiam illic meminimus, ubi dicitur, Cuftodit
Dominus omnia ofla juftorum, unum ex his
non conteremr : quia fecundiim demonftra-
tam ^Ezechieli refurredionem, lacramentum
ejus fub oflium fignificatione fit revelatum.
Ergo ut cuftodit Deus ofla juftorum, ita 8c
Abrahæ filios, cùm 8c filii viperaruni funt: 7' c
8c potens eft Deus Abrahæ filios de lapidibus
excitare. Dominus autem ipfe docüit, ex fi-
dei operibüs proprietärem fucceflionis exfifte-
re, nec fecundùm carnis generationem filio-
rum originem deputari, cùm ait, Si filii Abra- fohan.i.^,
hx efletis, opera Abrahæ faceretis. Sed 8c
Daniel prelbyteros condemnans , ;-ita dicit :
non i Sèmen Abraham -, fed ,Semen Chanaan, Dan.
hominibus placentium diflipavic : 8c diflipavit C & non Juda* Ezechiel quoque increpitis po-
• non ita , ut eo quod eflent carerent, fed ut
per. contemturn Dei tamquam deperdita 8c
abjeda vilefcerent.
17. ïd enim fequitur., Cotofùfîfinit f quia
' Deus (prévit idos. .Confunditur quifque, 8c
pudore dedecoris lui, 8c comparatione honoris
alieni. Et hîc illud eft, quod Apoftolus fî-
gnificat dicens, Omnes quidem refurgemus,
led non omnes. immutabimur. Sed 8c prophepuli
iniquitatibus ait, Pater tuus Chana- ew^.k.J
næus, mater tua Chethæa, radix tua 8c ge-
neratio tua de terra Chanaan. Non eft ergo
Ifrael ifte exfucceflione corporea, cui ob in-
fidelitatem origo profaniflimi generis députa-
tur. Neque huic data falus eft, qui non lu fi.
cepit oblatam : fed ei qui averlà cap.tivitate
pôpulus Dei fadus eft.
zo. Captas autem imperitarum gentium p0pulus
ta 8c confufionem refurredionis 8c honorem D mentes » & impiiflimis vitiis ac rêligionibus caPclv«
1. difcernit, ita dicens : Et relurgent ahi quidem
in vitam , alii autem in confufionem
æternam. Confundentur ergo quorum offa
difperfa funt, quos fprevit Deus, quos tamquam
indignos ne conformes eflènt gloriæ
fuæ 8c refurredionis abjecit. Relurreduri
adeo, ut confundantur : non immutabuntur
verô , 8c ex eo confundentur. Hæc enim refurredionis
ftatuta conditio eft : 8c idcirco
fubditas, in Iibertatem fidei 8c nomen familiæ 8entcs'
cæleftis ablolvit. Qui enim erant dæmonum
fervitus, fadi funt Dei populus. Et quis hic
fit captivitatem avertens, de le iple teftatus
eft. Hanc enim non lex , non patriarcha, non y. Tuü.
propheta, non angelus, non aliqua alia cæle* W w
ftium, vel dominàtuum, vel poteftatum, e vel e
thronorum, vel virtutum virtus avertit 5 fed chriftusV
ille qui accepto libro in ftrnagoga cùm ifta qUanda
tamquam ex præterito pro decreti definitione E legiflet, Spiritus BDo mini fîuupper me, propter 1«.
lèrmo, quia id ut ita maneat fit ftatutum.
18. Commemoratis verô humanis 8c inlb-
lentiæ 8c iniquitatis impietatibus, ut is qui
titulo præfertur intelledus in finem .poflit in-
telligi : tali Propheta fpem beatorum finis
ipfius adhortatione confirmât, dicens, Quis
du bit ex Sion fa Lutare Jjrael ? dum avertit Do-
minus captivitatem pie bis Jitoe, exfultabit Iacob ,
ire lattabitur Ifrael. Una enim hæc fpes reliqua
Spes, >
hujus ufit
quod unxit me, prxdicare captivis remiflio- &c-
nem, 8c cxcis vifionem, dimittere confra&os «
in remiflionem , prxdicare annum Domini «
acceptum 3 fidem 8c * audoritatem confum- « 1
mats fignificans prophetic, ait, Quia hodie M.«.
impleta eft prophetia hxc in auribus veftris.
Hoc igitur populi Dei averla captivitas eft
cum oculi intelligent^ panduntur, ci\m prx_
frada peccatis corda in requiem relaxantur
fuithumanæ b infirmitati 8c fidei, per quam F cùm annus Domini acceptabilis nuntiatur, quo
Efa-ii-
eft Jefut.
inter tantas prxfentis vitx calamitates xter-
norum bonorum exfpedatione requiefeeret.
Et ideirep certus hujus beatitudinis Propheta
, tamquam ex vafto humanarum miferiarum
proclamat profundo, dicens , Quis dabit ex
Sion falutare Ifrael ? Namque fecundum alium
prophetam, Ex Sion exiet lex, 8c verbum Domini
ex Jerulalem. Hoc Verbum Domini ca-
ro fadum eft. Hxc caro 8c Sion 8c Jerufalem
a Regius codex , in internam , quod primiim nobis arriferat;
minus taiiiexi ad rcm. Deinde etiam cum aliis mlT. habet, divinitatis
, non ut vulgati, divinitatem. Hie diftinCtc aperit Hilarius
quam Chrifti naturam «elitpaflionc caruiiTe.
b. Editi infirmitatis; emendantur ex mlT.
<• In uno mf. Vatic. 6c Mic. nobis, non nova.
pænitentiæ noftræ Deo accepta eft confeffio
cùm nihil præteritorum reputatur ad crimen
cùm nova omnia lunt, nova libertas eft, no
vi filii, 8c æterna Iætitia eft.
21. Exfultabit Iacob , latabitur Ifrael: J*cob fl
idem namque ipfe patriarcha utrumque no- pla"al°
men Ibrtitus ex merito eft. Nam quia manu
ealeem fratris continuiflèt in partu , Jacob
nuncupatus eft : fupplantaturus deinceps 8c
d DiCtum eft haCtenus tantum feme! in Pfal. 13. n. 7. Potuic
tamcn dici in Pfàl. 9.11.1%. 19 ,10. Sec. in quibus occurrit vox
falutaris : quod argumente eft pfalmos alios quàm qui, haftçnus
expofiti Hint, ab Hilario fuifl'e traitatos.
* Regius mf. vel thronuum.
i Ita m(T. At cxculi auctorcm.
emendo primogenita, 8c bénedidioiies occu- A
|j6. pandô. f t interpretationis virtutem Genefis.
[ expofiiit, Jacob eum, quia fiipplantator fra-
I tris fit, nuncupatùnï. Per agnitinnem autem
I- confêfli Dei, turn cùm fe ab eo homine, cu-
I. Jus in luda dominabatur, benedici popofeir ,
I quia Deum^ àdVersùs quern generis fui popu-
I lus fecundùm futuræ paflîonis facramentum
Lm in luda carnis invaluit, fidei ocülis confpe^
pr- xiflet in corpore 3 Ifrael, quia Ifrael Deum
T R A C T A f Ù S P SALMI .
Iacob
Iftael!
pulusj
l . f l Auc i n s & beams' ßaWHi hon ighav bavidtvdn-'
led,uc propheta, evahgeirex dodri-
v^ .n®y^in iten>pörfe lic£Jt Legis tore cor- tor.
poralemnägens vitam^ camen, quaiitum in fd
x .. . * - apo^fiotr-iii^acfipi^qe^iafi^nlittnitnatr^
videns fit, meruit nominärh Et fecundürrl B ceftimohio de fe Dei^dem pr^ifen5,, cfim dfi
ipfius Genefis projphetiam, in Jacob juniorem ^effy, JnVeni virum %cundünu iconmeuttl dä.
i populum, qui
} Iignificari abfolutum eft. a Hoc ergo exfulta-
5c bit Iacob , & latabitur Ifrael. Secundùm Ec-
p- clefiæ ordinem hie unus eft populus, dupli-
|D’ cis 8c profeflionis 8c honoris t neque enim
geminatis fententiis iddpfum cæleftis ferme
fignifîcati Sed quia fides prima quo quis invo-:
I cari luper Ie Dei nomen b precatury fide ah‘
qui eilet ex gentibus crediturus-j David '; qm; filius Jeffe-elt. Noiienimrihimii t
cos fuO^ beHo per&qnitür y heqüe ihifidiami^ ?•.
bus libk decertando: arn?fö refifti tf; fed < exemi chHfti *-
plq Domini chjüsr. 8c nomen 8c lemtatem taülaior-
prxfigurabat^.prodiCBis orat , petiditans pfali
lit, pacieris pdia- gratuiatur 5 8z ideoi feGUni
dünn Domini cor. rej^ertus eft. : Quia cum M*tn,.;**-
Domino ^ duodeciTn mifliä.legionum ange^ sj~ ,'z
ceriorem populum fupplantat, cüm Jtid^o iri- C lorum pbflent in tempore paflronis affiftere t
fideli fidelem fe optat eile gentilis. Hic ergo tarnen ad Tomne ofliduiht höniilitaels' explenA
Jacob eft, fpe prjeoccupatje benedidionise ex- dum, palfioni fe 8c | infrmitati iple' perfnifit ^
fiiltans. Jam verb ubi baptifmö renatus, 8c; orans tanefim, 8c diceni, Pater commendo in (
fide conlummatus , Deum ineelligenrias ocu^ manustuas;fpiritum.meum. Quo exemplo hie Luc-*■ }■ ■ **'
lis 8c mente adfpexerit 5 tunc jam Ifrael lar- idem, per fimilitudinem palfionum Futürar ejus
tabitur, quia jam fupplantato leniore Deum paflioms propheta, nort concradioit non refide
vddeat, vifurus veriore confpedu, feeun- liftit inimicis j malum, pfo malo ex pr^cepto
dfim illam beatitudinis ^onfiönem , Beari evangelicq non reddehsr :- fed dofriiniese maiii.
mundo corde, quoniam ipfi Deum videbunt, fuetudinis emulator. ,, ciim- cribulaüir cüm
Domini 8c Dei noftri Jefu Chrifti , qui eft D proditur 3 / chm fugattsr , Dominum , cujus
benedidus in fæcula læculorum. Amen.
» Ä ,
P S A L M U S L I I E
In finem d in. hymnis , intette&us David,
cum tvenerunt Ziphoei, dixerunt ad
Saul, Nome ecce Dasvid abfionditm
eft Oipud nos I
T J E U S in nomine tuo fal<vum me fac}
(gp. in evirtute tua judica me. Dem
- exaudi orationem me am, * auribus percipe
verba oris mei : quoniam alieni infurrexe-
runt fuper me, (djr fortes quafierunt ani-
mam meam, non propofuerunt Deum
ante confpeBumfium. D i a p s a l m a. Ectantùm
adversùs impios armis uticur, depre-
catur. ..
2. Pfaimor autem huit titulüs ex hiftorià Hocpfal->
præfcribitur : fed ante: hiftoriam , quatenus
8c quaiido 8c in quern ea , quæ fub hiftoria gcïit^”
dicuntur ,■ à nobis lint intelligenda,, mom
ftrantur. Eft enim primiim, In finem ifitellettus i- l-
illi David. Turn deinde fequitur t & càm ve*- f - f i
nerunt Ziphai, dixerunt SaHlNome ecce
E David abfeonfus efl nobifeum ? Ergo hoc , quod
a Ziphjeis David proditur, in finem eft in-
telligendum. Per quod oftenduncur ea , qu«e
in prxfens turn erga David gerebaneur, pr«e^
ibrmationem; in fe futuri temporis continere :
cum. innoeens mfedatione vexarur,cum proi
pheta contumeliis illuditur , cum Deo plaL
, cens ad: mortem requiritur, eftm rex inimico
iuo | ut Domilius Herodi atque Pilato , ab
his proditur cum quibus tutus elte debebar.
ce enim Deus adiuvat me , (fr Dominus F b BBfflBa ergo inteliigentiæ in fineiW- efl , a K
' fiffteptor efl animn mem. * Avene mala ini-
micis meis, in veritate tua difperde illos. Vo-
luntarie Jacrificabo tibi, confitcbor nomini
tuo Domine, quoniam bonumefl: quo-
mam ex omni tribulatione eripuifti me, (Bfl
' Juper inimicos meos * refpexit oculusmeus.
* Excufi hie ergo. At mf. Reg. hoc ergo, lubaud. fibi vult. vel
hoc, id eft ex hoc , leu inde.
b Regius cod. predicate, fide anteriore See. non placet. Sic tota
phrafis videtur intclligenda : fed quia fides primaeft , quaiido quis
&c. gentilis fide (upplantat anteriorem populum, edm 6tc.
c Excufi, infultans: emendantur ope Regii mf.
d Ita Miciacenfis codex. At editi , in canninibus■........-veniffpnt.
. . . dixijfent. Ab aliis legi in tarminibns, 1c vcr6 , ctfi hanc
in David illo intelledus , in quo finis eft legis
,. Sc. qui David haber claves,, adicum in-
telligentiæ ‘ turn aperiens, cùm quæ de fe à i
David fuht prophetata confummat.
3. Ipfa autem fecundùm hebræam pro- ziPh*i he-
prietatem interpretatio nominis afFert non br“icè ori*
exiguum nobis ad intelligendum profedum, ad fer
Ziphæi namque fignificantur, quæ nobifeum
verfionem permittat, in tymnis tarnen prxferrc Iblerc, fiitis déclarât
Hilarius initio T raft. Pfal. 34.
e Regius codex, qitt feffe eft, grxeum w iÇ Ÿtoraj ad litterata
reddens.
I In mf. Reg. infitmitati fnbejfe fermißt.
6 Excufi, convenerunt; mendosè.
* Editi, Pfalmi ergo intelhgentia., renitentibus mlT,
P Ita mlT; At vulgati, turn aperit.
mm