559 S. Hilarii Epifcopi 540
oleo luminis habet caufam, ita Iut lucem fpirii A tc Moyfis irreligiofiratem populi. infolentis
talis gloria: retineamus, dodrina atque opera-
tio prseftat: ut caput noftrum ,■ fedes fcilicet
vita: Sc prudentiac Sc omnium fenfuum 3 oleo
operationis dodrinseque pinguefcat. Sed oleum
hoc non a peccatore fumendum eft: Sc orandus
eftDeus, ne hoc peccator infundat. Ut enim
a fando Sc fideli viro argui fe velle prudentis
eft 3 quia sgris animis Sc peccatorum morbo
languentibus utilis eft fevene objurgationis
pronuntians ait, Manducavit Sc bibit Jacob, t
Sc repletus eft, Sc incraflatus eft, Sc calcitra.1
vit diledus. Virtutem didi hujus ex ipfa .terra»
natura abfblutius intelligemus. Namque feu
mus crafliores pinguiorelque terras in eas fero. v
bes , e quibus effofla: funt, ex folido non re- n
dire j quia erumpente earum craflitudine, ruu “
fus ipfarum funt incapaces. Itaque fecundum i<
id quod ait, tamquam craffitudo terra eruptum eft c
fub honefto audore medicina : ita miferum eft B fuper terrain 3 docuit exemple, quia omnis terra
per peccati miferationem ufquead ipfam pec-
cantium mifericordiam decidifle. Hoc ergo
utrumque a fe deteftatur Propheta.
10. Sequitur deinde: Quoniam adhuc & ora-
tio mea in beneplacitis eorum 3 * abforpti funt
continuati petra judices corum. Caufam cur abfor-
beantur continuati petra: earn dicit, quia adhuc
fit oratio fua in beneplacitis eorum. Orat
noftne, id eft, corporis craffitudo, ex natura:
fua: lege vitiis effofla erumpit, Sc capax fui
non eft, in perniciem fuam, nein fe rerprmari
poflit, exxftuans.
13. Erumpente autem hac craflitudine fuper
fe, habet ma:rorem Propheta , dicens, Dißi-
pata funt offa noftra ftecus infermm. Se diflipari,- c
fe dijfpergi, fe fecus infernum abigi in pec-1,1
catorum calamitate exiftimat. Si enim unum f0
Prophetaa eadem quae fuperiora funt, ne oleum
peccatoris caput fuum impinguet. Hoc Pro- C membrum edmpatitur, compatiuntur Sc om-1
pheta orat. Sed peccatores ne hac quidem nia. Omnes enim invicem unius corporis mem.1
permanen-
Iniqui ad-
Prophetæ oratione terrentur, ut ab his qua:
placitafunt fibi defiftant. Nemo enim in pec-
cads, nifi b quia his deledatur, pérfeverat :
Sc caufam in unaquaque re permanendi, vo-
luptatis obledatio fubminiftrat. Ergo quia adhuc
orante eo in beneplacitis eorum funt, id
eft, quia quod erant, non demutatur pereos
' foluntate peccandi, Sc peccatores efle perbra
fumus, ut Sc in altero pfalmo ait: Difperfa ?
funt omnia ofla mea j non utique ea ofla, per
qua: corpus noftrum in hanc firmitatem vir-
tutis fua: continetur : fed quia omnes unum
corpus fumus, Sc invicem membra fumus, corporis
noftri ofla funt ceteri.
14. Velletpotius non erumpere craflitudi-
nem terra: eorum, neque diflipari ofla fecus
fiftunt j nec oratio ejus finem açcipit : quia D infernum ^ fed omnes magis hac, quae confequitamdiu
in beneplacitis eorum ejus oratio eft,
quam diu beneplacitum illis fuerit peccare.
11. Idcirco abforpti funt continuati petra judices
eorum. Petram non novimus nifi Chriftum :
quia didum eft de eo, Petra autem erat Chri-
ftus. Quo adveniente, c cümfe hi peccatorum
elecfci Sc judices ipfi continuabunt, abforben-
tur. Mors enim tune, Sc corruptio, Sc pecca-
tum abfbrbebitur, ut feriptum eft, Abforpta
tur, voce vöti ud : Quia ad te Domine oculimei: f
in te fpcraviy rion auf eras animam me am. * Cuftodi i
me d laque0 quem ftatueruiit mihi 3 & à fcandalis
operantiuminiquitatem. Intend Prophetæ ad Do- °
minum oculi, non defleduntur in aliquas fu- m
perfluarum rerum admirationes, non ad con- «
tumeliam pudicitiæ honeftas humanorum cor. "
porum fpecies contuentur, non capiuntur aut
pretiofarum veftium opere, aut blando argenti
eft mors in contentionem.Ubi eft aculeus tuus î E nitore, aut illecebrofo fiilgore auri,aut inani
ubi eft contentio ? Aculeus enim mortis pec-
catum eft. Abforbentur autem continuati pe-
træ horum judices.cum illo fuo principe, de
quo didum eft, Et tune revelabitur ille im-
pius, quem Dominus Jefus interficiet fpiritu
oris fui, Sc evacuabit eum præfentiâ adventus
fui. Per hanc ergo adventus Domini præfen-
tiam evacuabuntur abforpti, Sc abforpti ju-
dicio fandorum. Sequitur enim : yjudient verba
honore gemmarum , aut fadiofo fpedaculi
theatralis certamine, aut ambitiosä potefta-
tum fiecularium pompa : fed in omnia magni-
fica Dei opera, ad admirationemejus, qui ea
eft operatus, intendunt. Neque folùm oculis,
fed etiam mentefemper intentus eft, dicens,
In te fperavi 3 non auf eras animam meam. Ablatio
anima: non abolitio ejus eft : fèd cùm à
gloria conftituti fibi honoris aufertur, * cum *
, quia potuerunt. Potuerunt vel abforbere, F ab exfpedatione Sc affedu fpei fuæ decidit.
Craffitudo
veld audire. In præfentiâ enim Domini abfor-
bentur, prophedcae veritatis arguitione , Sc
impiæ fuæ felfitatis opprobrio.
12. Neque folùm audient verbaquæ poflùnt,
fod etiam id quod fequitur his accidet : Tamquam
craffitudo terra e eruptum eft fuper terram.
Quod autem craffitudo impietatis 8c vitiorum
aut comes fit, aut caufa ; propheta teftatur,
dicens, Incraflatum eft cor populi hujus. Sed
£ At cdici,
lacditio Par. Alix vero ,tji
ubi obtinebat qui adhuc.
audiri. Magis placée audire. At non dif-
Miciacenfis codex
:rct priùs abforberi.
5. Multa autem fpei fuæ pericula non igno-11
rat efle, cùm ait, Cuftodi me d laqueo quern ft a- „
tuerunt mihi3 & d fcandalis operantium iniquiu-
tem. Ubique laquei, ubique funt fcandala,
mundus omnis plenus infidiis eft , five per
principem aëris hujus, five per fpiritales vir-
tutes in cæleftibus, five per filios inobedientix
in quibus fpiritus erroris operatur. Habemus
enim laquCos in ho minibus malæadhortationis,
e Sic mf. hîc & infrà confentientibus plalteriis Carnut. ac German.
Edici vero, erupt a eft. Utrumque permittit verbum erxeum
Stiff dye. Excmplo terrx , qux effofla quodam modo amplificatur
& excrefcit, ut intra fcrobes è quibus effofla eft contineri nonva-
leat, oftendit Hilarius carnem vitiis erumpentibus extra naturs
leges egreflam , intra eafdcm coerceri jam non polie.
Qiabol
periculofl exempli, Sc “ elicitæ neceflîtatis ; cùm A ^L, Jpf/ituM vneuyft. Et tu Coftnowijli ft*
t . j „rtlnnMrpe .âdhoïTanritr : ctitn. in nm^. m, i•t as mce a s. I-n vi•a ht ac, qua amb1 uL1 a1b am. ,
ab/conderunt laqucum mi hi. Confiderabam
ad dexter am (dft <uidebam : quia * non erat
qui cognofceret me. Periit fuga a me : (dft
non eft qui requirat animam 'meam. Clama-
wi ad te Domine : dixi, Tu es fpes mea 3
portio mea in terra <vinjentium. Intende * in
nos ad voluptates adliortantur, cum in pro-
fperis rebus fuis in Deum impii funt, cum per
contumelias 8c injurias ad motum nos turbu-
lenne voluntatis exagitant. Differt autem la-
queus a fcandalo. Laqueus enim eft adhorta-
tJo voluptatum Sc incentivum appetitionis in-
honeft^, quod modo laquei fallens capit. Scan-
dalum autem eft uxor irreligiofa, filius iniquus,
Sc cetera deinceps b domi nomina, 8c omnis
* «0* #.
qui cognopex
Ecclefia frater aut contumeliofus, aut ava- B orationem meam : quia humiliatus film ni-
rus,aut ebriofus, autturpis^ In his enim nobis mis. Libera me a perfequentibus me : quia
eft fcandalum,quotiens ad neceflitatem irafeen-
di aro-uendi, inhibendi, vindicandi^ex ilia quie-
tæfidei noftræ manfuetudine provocamur.
16. Novit autem unum, qui per omnes ini-
quitatem opérantes ipfe potiùs in his laqueis
femper operetur, dicens, Cadent in retiaculo
ejus peccatores : ejüs fcilicet qui operatur in plu-
rimis. Quidquid enim iniquitatum homines
eerunt, à diabolo fuggeritur : quem nunc fub C
linvulari numéro demonftrat, cùm fuperiù*
fub plurali minifteria ejus fignificaflec in pin-
rimis. Plures in eo, Sc eum fignificat in pluribas:
atque ideo iniqui laqueos prætenaunt,
Sc in retiaculo ejus cadent peccatores j quia
iniqui retiaculi * fui laqueos prxtendunt. Cadent
autem peccatores : c non tunc peccatores
cùm ceciderint effedi, fod cadentes ob
id quia peccatores funt 5 captioni retiaculi
confortati funt fuper me. Educ de carcere
animam meam ad confitendum nomini tuo
{Domine. Me * exfpefiayerunt jufli, donee
rétribuas mihi.
T R A C T A T U S PSALMI .
1.1 Salmi hujus ratio, titulo contine*. :
tur, fod potiùs fpiritali quàm corpo-
rali intelligentiâ : 8c ideo in titulo in-
telleiïùs oratio eft. Nam fi fimplex , fecundùm
David gefta, fonfus cfletj oratio tantùm pfal-
mi titulo fuiflet inferipta. Sed quia ad oratio-
nis cognitionem fpiritali intelligentiâ opus.
exfpeclant
effet; idcirco imMiûs oratio.!quia fit intçlli.
effedi, per id quod peccatores funt , oppor- D£en^a> præfcribitur. Scimiis enim efle Sc ilium
r David, cujus tabernaculum quód ceciderat
excitatum eft, juftum, orientem, regnantem,
id eft, Dominum noftrum Dei filium : qui
frequenter fugerit, frequenter latuerit, frequenter
17. Propheta autem, per fpem fuamac fidem
tutus, confidenter de fe ait, Singulariter fum
cyo, donee trdnfeam. Scit impiam efle, ut fupra
oftendimus, combinationem. Deo autem de-
ditus, nullis aliis Xceculi negotiis occupatus,
eft Sc fingularis, donee tranfeat. Et quid eft
illud quod tranfeat ? Scandala fcilicet, 8c re-
tiacula, 8c laqueos. Et quo tranfeat, qua:ren.
oraverit , in ipfo quoque tempore
paflionis Scfleverit, 8c ad Deum in tribulatio-
ne clamaverit, non ob naturalem quafi paflionis
metum, fed affedum hominis quem gere-
bat oftendens: ut per hanc orationeriT 8c films
dura eft. Nempe e6 qud> didum eft 5 fidelis E Dei ad quern orarec ,& ipfe non fimuktus ho-
- - - r- « • . . . mo jfed. verus poflet intelligi. Ejus itaque efle
ha:c intelligitur oratio. David quidem in fpe-
lunca loquitur j fed prophetat in Chrifto. David
fugit j fod fugam Domini fui non tarn per
verba quam per fugam prophetat. David fpiritu
defecit j fed Sc Domino triftis eft anima
ufque ad mortem. David femitas Deus cog-
noicit j«fod 8c Filium nemo novit nifi Pater.
David in fidei fuce viis laquei abfconfi funt}
enim Sc fandus Sc verus eft, qui ait, Qui autem
credit in me non judicabitur, fed trans-
iet de morte in vitam : Dominus nofter Jefus
Chriftus, qui eft benedidus in fæcula fæculo-
l'iim, Amen.
P S A L M U S C X L I .
phetavic.
Intellettüs David, chm ejfet in fpeltmca F Domino.^quoque in. prædicationis fuæ curfii
ubique parantur infidiæ. Hic in fpehmca orat 3
ille orat in corpore. Servus Dominum prophetat
Chriftum : David ifte illum David omnium
paffionum prophetat exemplo. Atque ideo hæc
non tarn David de fe ipfo, quàm de Domino
per David dida intelligitur oratio.
2. Voce me a ad Dominum clamavi , voce mea i
T / 0 C E mea ad Dominum clamafvi,
" 'voce mea ad Dominum depreCatus fum.
Ejfundo in confpeHu ejus * tribulationem
meam : ante ipfiim pronuntio, in deficiendo
1 Quid fint •ceffitatis elicita laquei, intelligcri eft ex hi!
n s . n. 17. etttn interdum occurrit caufa ira, dolor is
aftcilio, qutrelt neccjjitas, mala cupiditatis occafio. Rurfum in Pfal.
1+*-11 • 4 - prxdicatur ncceffttas per naturam corporis, -vel permotum
»»ima femper fluctuant,! admix ta.
id eft,quodin Plal. n8. lit. I/, n. 3. & alibi cariftima nobis
nomma. Quomodo fcandalo fint, ibi cnarratur.
c Similis locus eft in Pf.113. n. 9. Hoc autem vult tantùm Hila-
iiusjfcmpa- pixexfiftcrc peccatum, quo homo peccator efficiacur,
: quam in laqucos diaboli cadat, feu poteftati ejus tradatur.
Si ad hoc aflumfit hominis affeaum., ut non fimulatus- ho-
, fed verus intclligeretur ; verus quoque debuit efle ille affc-
vera triftitia , verus dolor, verus paflionis metus : qui ca-
i quia afliinuus, Verbo aflumenci non naturalis redtiprxdi-
i r , ut explicatuni eft in Pfal. <5 S. n. 18. Vidcfis Traft. Pf.
!. Nequefruftra aicinPf 139.n. li. Geräts hominisDeiquena-
1 m, habebat & ex hominis infirmitate trepidationis afjeftum, &
sonftientia dininitaris fccuritatisftduciam.