XXXIV P R JE F A T I 0.
i in. volunt, in librö io. adefle plurima , qua ipforum opinioni faveant. Quid enim
r'os l aliud fonare videatur hoc num. 13. quod in Chrilhim quamvis idtus aut vulnus
inciderent, afferrent hue quidem impetum p.iffionis, non tarnen dolorem paßionis infier-
\tent ? Id porrö cum illuftratur fimilitudine teli in aquam aut ignem aut aerem im-
mifli , quod quamvis a natura habeat ut Sc foret & pungat & vulneret, hec forat
tarnen nec pungit nec vulnerat , quia de natura non fit aut aqua forari, autaeris
pungi , aut ignis vulnerari; praconcepta ex prioribus Verbis opinio ihirum in mo-
dum cohfirhiatur. Aliter autem fentietttibus non levius negotium faceffit illud num.
}j. quo hegatur Chriftus dolorem corporis noftri fenfifle, quia non humano more,
fed ex virtute Spiritus fandti &Virgine conceptus ac natusfit : adeo ut vere qui-
dem in forma- fervi exftiterit ob carnem ex Virgine affomtam , fed ob fpiritalem
• ls eonceptionem * d peccatis f i vitiis huma.ni corporis liber fiierit.
ixinfuip- 1 uo- tfuidcm delibatis prioribus hujus libri paginis ab ipfo fanftum virum
tioni vindicandi propofito pane abfterriti fumus, fatius ducentes cedere , quam aperta
pricTod«5 conttadicere veritati. At cum aflenfom , ipfius pracepto admoniti, ad finem ufque
libri foftinuiflemus, ex diftis pofterioribus affulfit luX, qua priorum caligo depelleretur.
Quamquam neque de ipfo libri to. initio male eXiftirttandi locus ullus fuerat,
ii indubitata fuiflent poftreiha hsc libri 9. verba : Sicuti neque aim fiecundufn homi-
ncm aut fiet, aut dormit, aut trifiis efi; Dem obnoStius tfj'e aut lacrymts, aut tmori,mt
fimno efi confitendus s fid jalael Vnigeniti in fie verdate ,fiecundum carnis infirmitatem,
fietum ,fiommm, fitim, Ußitudinem , metum (fupple pajfits ejfie :) pari necejfie efi fiecun-
dum hominem natura, diet atque bora: profiejfus ejfie intelligatur infieientiam. In his enim
Veluti certum & quod extra controverfiam fit ponitur, Chriftum ut hominem ex-,
pertum efle metum, triftitiam &c. quamvis ea ut Deus nefeierit t unde hoc quod
'obfeunus eflet conficitür, eum pari ratione ut hominem profeflum efle fe nefeire
diem judicii, quamvis earn non ignoraverit ut Deus. Quo pofitö, catholica fides
adftruitur , ac pracluditur omnis de libro fubfequente male judicandi occafio. At
verb h<ec Hilarii efle nemo hactenus dubitavit; nulli igitur idotteafuit caufa de fi.
dei illius fiflceritate dubitandi. S.ed hanc nunc ex certioribus demtmftretnus.
in cwiiiij. ;, hi. Primum occurrit illud lib. 3. A. 10. A cunts (fir infantia ufique adconfiumma-
nnimiin/-' tum <venerät virum:perfimnum , fitment , fitim , Ußitudinem , lactymas hominem ege-
bat.o uc. rat_ ^ £)cmde lib. 6. n. 15. Chriftum corpoream humilitatem foam noh fblurtl
non filuifle ,. fed & fepe nufflerö declarafle cum Hilariusmultis eXemplis probet,
hoc etiam refert illius didtum, Nunc anima me a turbata efi. Senfit igitur animam
Chrifti turbari potuifle, ac re lpfa fuifle curbatam: adeoque paflionis motum in atti-
mam illius sque ac in carnem ittcidete potuifle.
trifticia, III. Quod autem libro decimo in eadern prorfos fententia fteterit, Vel ex num.
a“™& ’ i-4> & 66. manifeftum eft. Ac triftitiam quidem a Chrifto fofceptam efle frequens in eo
doioi. docet.^ai ergo, mquit num. 36. non propter mortem\fied ufique ad mortem tristis
quarendum eH unde fit trifiis. Et mot: Adeo autem non proptermortemfitfeepta t r Istitia
efi, utfit defittuta per mortem: quod & repetitnum. 39. Sic num. 63, docet, Chnfium non
fibiflere fied nobis ; ut aßumti hominis veritatem ipfie quoque affedus humana confiueiudinis
fuficeptus proteflaretur. Si plura cupis, babes num. 41. Nec propter mortem timet, aut
ufique ad mortem anxius efi : num J4. Vagit infant: num. 55. Vere fiefium Chrifiumfieße
non dubium: num. j6. qui & fievittd doluit. Hoc autem eo magis notandum. qubd
eo loci verum Chrifti fletum , proindeque verum dolorem ptopugnet. Denique
num. 67. generatim audies , Pajpts quidem efiunigenitus Deus qua homines pati pofiunt.
wciiri- nS- Neque etiam quatenusa Chriftoarceret timotem, triftitiam, dolorem,am*
*•». ho- bigi permifit, cum num. 48. iis quse ad humanam ipfius naturam, & qua; ad divi-
ZT Z Z uam pertinerent ,diffusi enumeratis,concluditeum fiecunditm hominem pro nobis in-
firma omnia pati, Jed fiecundhn Deum in his omnibus triumph are. Ea ipfa diftindtione
rurfom utens num. 6r. ait : Habet in conquerente admortem fie relidum efie, quia homo
efi: babes eum, qui moritur, profitentem f i in paradifio re enure, quia Deus efi.
P R JE F A P I Ö. XXXV
' 14. Senfim fine fenfo labitur Sc ruit cohjediita eoruift , qui Hiiatiuiri ab infir- «■ 1 it.
mitatis noftra: affedtionibus divinam humanamque Chrifti naturam eximere eo
argumento confirmare fe putaht, qubd cum adhibita duplicis hujus nature diftin- CH*lsli-
dlione ab objedtis fefe expedire facile' potuiflet , aliam tarnen viam inierit , & ad
alia confugerit refponfionüm prafidia. Certe' diftindtionis hujus quam non needi-
gens fuerit, rurfom teftis erit Tradtatuspfalmijj. n.i.ubi fermonem ita fibi tem-
perandum pröponit., ut quia (Chriftus j infirmitates omnium portavit, fi- peccatorum
nofirorum frequenter & voce fit ujus fi- lacrymts 7 extra contumeliam Dei fit fi- aßeßus
fi- fiermo qui hominis eSi. Ibi quippe in Chrifto fecerhuntür t)eus & homo: & cum
in homihe hominis infirtni non tantum fiermo, fed & affedus fuifle concedatur hdc
extra contumeliam Dei intelligendum efle admonemur. Ita& Commentariis in Matthäum
, quös ante librös de Trinitate feriptos efle pröpe certum eft , in Chrifto
carnis innrmitatem a Verbi Virtute diftinguit: ficque veram illius eforitionem fuif-
fe cöAcedit fecundüm infirmitatem carnis,ut tion obrepferit ilia,nifi quantum Verbi
Virtus voluetit ac permiferit. Igitur, inquit cap. 3. n. u.chn ejuriit Dohtinus ,non
media Jubrepfit operatio , fid Virtus ilia quadraginta dierum non mota jejunio , natura
Jutt hominem dereliquit. Non enim erat d Deo diabolus ,fied d came wtneendus : quam
utique tentare non aufus fuifiet, nifi in ea per efuritionis infirmitatem quafiunt hominis
recognovißet. Et hum. 3. Earn ergo in tentando conditionem operis propofiuit, per quam
fi- in Deo ,ex demutatione lapidum in panes, wirtutem poteftatis agnoficeretfi- inho-
mine, obledamento cibi, patientiam cfaritionis Hinderet. Adeo novit in Chrifto diftin-
guere qnä Dei quaeque hominis font j ut cum in ipfo adftruat viftutem , quie fa-
mem arcere valeat, ultro etiam confiteatur infirmitatem , qua; eforitioni permiflä
fit ita Vers , ut propter hanc ei patientia meritum attribuat.
11 j. Sed & cum Hilarius paflim ac nominatitti lib. n. n. 6. öbfervet hunc er- Cur praeter
f°rum omnium, quos refutandos fufeepit, fontem efle , qubd adverfarii difipenfia- ™ “ ?rl
tionem aßumti corporis rapiunt ad contumeliam divinitatii, S’ impietatis caufias arripiunt S^Hiu-
de fidlutls noflrst fiacramento j atque cum illis ita agendum , ut diftindlis iis qua Dei
client, fi- qme effent ttmporum ac myfleriorurn , nec contumeliam divinitas fiufiiperet,
nec difpenfiatio afferrit errorem ; eaque ratiohe omnia edrum objedta dilui , feque do“S.dlI>‘
foperioribus libris diluifle admoneat: mirari fatis non poflumus unde hanc refpon-
dendi rätionem didtus fit neglexifle. An qubd ei uni non haret, aut faltem illam
non fatis frequens ihculcat ■ At ArianiS Chrifti divinitatem ob ea qua paflus eft
AegaAtibus, muh feciflet fatis, fi hac in humanam, noh in divinam illius naturam
cecidifle dumtaxat f efpondiflet: anhoh. vifos eflet principium , ut löqüuntur, pe-
terei Non tantum dicendum,fed & demoAftrandurn ei erat y prater naturam ih-
fir mam iioftr^c^ue fimiletti j aliam in Chrifto efle longe potiorem 5 infirmitatis
pirorfiis iieftiarn * iricorruptibilem, immutabilem j cujus pöteftati nihil non cederet;
Hoc cum opus , hie labor erah Is etiam eft tötius libri io. Icopus jex cujus potifli-
mum coghitiorie pendet ihtelligentia eorum, ob qux Catholicus Pralul in erroris
mlpicioiiem veilit; Ut autem manifeftior fiat 3 de hareticis iilis,qui paflam efle volunt
Chrifti divinitatem j quoftpie ideo Theopafchitas Vocant, nonnihil hie neeeC-
iarib prxloquendum.
1 V. De h&refi quit Chrifti divinitatem pa-JJkm ejfte afterebati
116. Poft Philaftriiim Brmenlem Auguftinus ad Quodvultdeiiin h^reC 73. quam- varia ha-
dam hsrefim tacitisf illius atuStoribus commemorat, qua in Chrifto divinitatem do-
luifte ^cum figeretur capo ejus incrucei afterebat. Hanc Romarium Concilium lub Da-
malb epift. ad Päuiirium Antioch: apud Theodoret: lib. 5. hift. ecd. c. 11. coiifigit
his verbis: Si quis dixerit in crucis paftiohe dolorem fiiftinuifte Filium divinitate ipfa>
& non came animaque rationali quam aftumftt in forma Jervi >ut Scriptura facra loquitur3
anathema. Hinc forte mos antiquus obtinuit 3 ut epifeopus ordinandus interrogaretur,