s I. concludit i« banc modum : Gémit etenim ( Virgo ) E X s e corpus ; fed quod eon.
^pT,°o»ï ceptum effet ex S p i r i t o ; habens , quidem in {e fui corporis veritatem , fed non
Cl" "— habens nutum infirmittuem. Que cùm ira fmt, nemo non mirabitur , quî nonnul-
lis Vifus fit fendre, Chnfium non aceepjffe carnem à beata Virgine. Unde noc illis in
mentem vencrit, nulle expendendum.
11. Spiritus fantti vocabulo quid dixerit Hilarius I cenforibus fuis non intelleBus eft,
Unde’ )o- jy. Hine profeûo Johanni errandi nata eft occafio , quod cum lib. io. deTrin.
aliifque locis corpus Chrifti à Spiritu fanfto non modo formatum „fed etiam af-
Sieu” lùmtum legeret Spiritus làncti nomine, more noftro, tertiam fanctiffimæ Trini-
tus- tatis perfonam fignificari exiftimarit, cùm intelhgeret Hilarius fecundam. Certè
bis lib. i. n. i j . verbis | Spiritus fanBus de fuper veniens .. natura fe humanes camis
immifcuit, non fentit , ut Johannes animo fibi finxit , Spiritum - fandlum camis
' à Verbo affumtæ fuiffe caufam materialem , fed Verbum ipfum fibi naturam hu-
manam intimé conjunxilfe. Hæc enim Angeli ad B. Virginem verba , Spiritus
fanBus fiperveniet in te , perinde eifuntac , Verbum & Sapientia Patris delcen-
det in te , & ex te corpus fibi coaptabit.
Spiritum - j8. Neque inaudita aut ei fingularis videri debet hæc interpretatio. Eadem
Virginem'11 quippe Angeli verba non alio modo interpretatur Tertullianus contra Praxeam
EBBS n. 16. Nec alio fpeftat illud ejufdem lib. de carne Chrifti n. 18. Sic denique homo
anuqui iu. cum i)cu 3 dum caro hominis cum Spiritu ‘Dei. Ea ipfa. loquendi ratione Lactantius
mlm“ lib. 4. c. ii. Verbi in uterum Virginis defeenfum enuntiat, cùm a it, Defcendens
i-taque de ceelo fanBus Ule Spiritus, fanBam Virginem, cujus utero fe inßnuaret, elegit.
His adjungere licet Paftorem hb. 3. fimilit. j. ubï hæc de corpore Chrifti habet;
Hoc ergo corpus, in quod induBus eft Spiritus fanBus : maxime cum ibidem paulo
ante præmiferit , Filius autem Spiritus fanBus eft. Neque aliter intelligendum
videbitur illud Irenæi lib. 5. c. 1. Spiritus ÇanBus advenu in Mariam, ubi expenfum
fuerit quod proximè fubjicit, Verbum Tatris <& Spiritus Dei adunitus antique: fish,
ftantia plafinationis Ada viventem (pfi perfeBum effecit hominem. Apertior eft Juftini
fententia Apolog. z. ubi pritnùm Filium vim ac virtutem Dei elfe déclarât his verbis,
Prima autem vis ac minus fecundùm Deum omnium parentem ac Dominum Filius
etiam Verbum eft, quod quodam modo caro faBum homo faBus eft : quibus poft pauca
fubne&it ,Dei vis ad Virginem adveniens ei obumbravit, fecitque ut Virgo ffayida
effet : demum utramque propofitionem conjungens concludit, Spiritum ergo vim-
que Dei nefas eft aliud inteUigi (: Luca 1. 35. ) raft Verbum , quod etiam primigenium
eft , ficuti Moyfes propbeta quern diximus indicavit : atque hie f io ad Virginem adyen-
tu (êf adumbrations , non concubitu ,fed vi earn gravidam effecit.
cypriam ^ Quid de Cypriano fentiemus ? Modo quidem lib. de Idol, vanit. legere eft,
cip'Sur. Hie in Virginem illabitur , carnem Spiritu-fanBo coopérante induitur : fed horum loco
antiquus optima nota codex Germanenhs pra fe fert , Hie in Virgine labttur,
carne Spiritus fanBus induitur , eamque 1c cuoneni fe in quator mff naètum elfe
Pamelius teftatur. Qua lane corruptionis eo minus liifpeifta eft, quo magis ab ufi-
tato noftro loquendi more aliéna. Cypriani verbis ita emendatis fuffragatur anti-
qiius au cl or , quem ab Auguftino epift. 148. n.10. Gregorii tancli epilcopi Orien-
talis fiomine laudari valde probabile eft. Hie porro apud Ambrofium in append.
Tom. 1. nova edit. p. 354. habet : Cum illapfus eft in -Mariam , dim Virginis uterum
opplevit , aliud utique ex ilia , quarn quodyenerat . natum eft. Planius autem pag.
3j6. c. Spiritus Dei yeniet in te , virtus Altiffmi obumbrabit te. Prop tere a quod
mfeetur ex tefanBum , vocabitur filins Dei. Vides ergo ipfirn Spiritum , id eft filium
Dei, veniffe ad. Virginem, & inde Dei @r hominis filium praeeffifii.
AtWiks <0. si Athanahum in eadem verba evangelica eodem fenfu accepta refpexilfe
‘ ou‘v™c.ü! intelliiras haud difficuker affequaris cur hb. de jncarn. p. 7a,, dicat;, Ideoque cim
sliemu. 1 b ’
pr'mixm ad nos accident, È X V n c i x s s tBt i p s L c o r EOs î o r Ma v i t - s i
ut mbit nan tenue argumentum fun diyinitatts exhibent, a » , qui hoc fibi corpus for
maverat, aliorum quaque condit&rem firmatorem effe. Nam cùm Patres à nobis CK>1ST1'
pranominati verbis. Angeh ad Virginem declarari exiftiment prim urn filii Dei
ad nos adventum . ut in^Virgine & ex Virgine corpus libi fbrmaret ; lunc rede'
colhgicur , eum corporum noftrorum eohditorem ac proinde Deum eife , quem
Evaligeha nobis figmficant proprn corporis fui formatorem. Sin alio refpexit, unde
quails ei conllitit, filium Dei, cùm ad nos primiiiu acccilit, corpus libi for-
inaiTe ; ut exinde eum cetera corpora pariter condidilfe ac Deum elfe cdnfiçeret»
Certè Athanafius Verbum aliquando in Scripturis Spiritus fanfti vöcabulo lignificari
non dubitavit : cdtti epift. 4. ad Serap. Tom. i. p. qyo. blalphemiam in Spiri-
tum fanótum earn elfe interpretetur , qua Chrifti neget divinitatem. r
6i. His aecedit Rufinus jn expofitione Symboli ; qui licet priöfa hæc verba Non““m
Spiritus fanBus fupervenm in t f,.d c tertiafanûæ Trinitatis perfona didta elfe no-
ftro more intelligat, fubfequehtibus tarnen Filium indiçari arbitratur, eft au-
tem , inquit, Vmus Altiffmi, rùfi ipfe chrifius, qui eft Dei virtus Dei fapientià *l'Tuni
Maximinus quoque telle Auguftino , quamvis dilfentiente , priora ilia verba ad U,,t
Spiritum-lànèlum , ad Verbum autem poftrema referebat. Afferere, ait Augufti-
nus lib. 1. contra eumdem Maximinum c. 17. n. 1. canabaris, Spiritism fanBum pra.
ceffffe, ut mundaret & fanBificaret virginem Mariam , ac deinde venirct Virtus Altifft.
mi, hoc eft Sapientia Dei , quod eft chnftus ; (gr ipfa ,ficut Jcriptum eft , adificaret fibi
domum , hoc eft , ipfa fibi ere are t carnem, non Spiritus fanBus.
61. Si operas unde Hilarius cum antiquis Patribus in eum intellfeendi mo- a«**
dum confpirarit ; npn décrit rçfponfio. Ac primo quidem nemo in veterum S f » .
lechone verlatus inficias ierit , Spiritus aut Spiritus fanBi vocabulum apud
eos non fingulare elfe unius perfonæ nomen,fed commune totiusnaturæ divinæ «"«»“i '4’
quod Patri, Film ac Spiritui-fanâo indifferenter ab illis attribuatur ? Hujus rei
palfim occurrunt exempla in epiftola Barnabæ c. 9. apud Paftorem lib. 3. Simil
y. apud Irenæum lib. j.c. 1. Hanc vocem Theophilus Antioch, ad Autoiic! veluti
Filii propriam recenfet in hune modum : Verbum operum fiiorum adminiBrum ( Pater)
adhibuit, k per ipfum univerfa molitus eft. Hoc appellatur principium , quoniam
principatum ac dominationem habet in omnia qua. per ipfum fabricata fint. Hoc igitur
cùm fit Spiritus Dei , (Bft principium , & fipièntia , virtus A l t i s î Imi
labebatur inprophetas. Vox eadem naturam divinam fonat in his Athenagoræ pag’
«0. Cum fater & Filius unum fint, ita ut Filius fit in Patre , & Pater in Filio unitate
potentid Sp i r i t u s -* vel cùm Tertullianus contra Praxeam n. 17. ait Di-
centes Filium carnem effe, id eft hominem, id ell ffefim ; Pattern autem S r I r t t’u m
id eft Deum. Eodem intelleÆu loquitur Clemens epift. 1, c. 9. Je fus Chriftus Domi.
nus nofter, qui nos fervayit, cùm prmùm effet S p i r i t u s , caro faBus eft. Quo fpe-
dtac illud Augullini epift. 140. ad Honoratum H. n. Verbum caro faBum eft , g- habituait
in nobis : reddite vicem, & ejficimim fpiritus ,(êfi habitate in Mo.
63. Longe'magis-.ad rem noftram facit hæc Athänafii régula ! In ewangelico fer* Simone
, utfipe memini, cùm diceret ( Chriftusî)> fe filium hominis effe , eo ipfi humani- f
tatem fiam pra fe fert j quemadmodurn ubi de S p I r i t u mentionem facit, fuum ille
Spiritum fanBum effe déclarât in quo otnnia fiiciebat. Spiritus enim eft , inquit hb. de
ï-ncarn. Chrifti, Verbum Deus. Sic qui apud eumdem audlor eft lib, de communi
effenria partis & Filii & Spiritusufah&iiDeftafm ergo Verbi ipfe Chriftus Spiritum '-f*
SAN CT u M appellat, (Sf viciffm humanitatem fiam filium hominis appellavit. Hinc ’ i7'
Gregorius Nâxiamr. Or, 4a. n. i9.:,Chriftüm exfiftere docet unum ex duobus bon-
trariis, came nirnirum :S p I R1 T u , quorum alterum deitatem dédit, alterum acte«
pit. Habes & ift Coinmentario olirn Ambrofid adfcripto in Rom. t. 3. Eum , qui
erat Dei films fecundùm S p Ir i T um s a n c t u m , id eft fecundùm Deum , 'quia
Deus fpiritus eft, (ëp fine dubio fittBus eft, faBum dicit juxta carnem Dei filium ex femini