Domine , heres illius erit. Quid enim meriti A infiftet, nec moveri Iocofuo poterit. Stulti
eft Domino dicere, Domine Domine? Numquid
Dominus non e r it, nifi fueric diûus à nobis ?
Et quæ officii fan&itas eft nominis nuncupa-
t io j cùm cæleftis regni iter obedientia potiùs
voluntatis , 1 non D e i nuncupatio repertura
f i t ?
y. Mu lti mihi dicent in ilia die , Domine Domine
3 nonne in tuo nomine prophetavimus 1 -8c reliqua.
Etianv mine pfeudoprophetarum fran-
TentatiogicffJS.
verd ha:c audita diffimulans, tamquam fupCr
arenam opus a:dificationis impenderit | infide.
liter ftat , cito pluviis illabentibus 1 fubluen.
dus, 8c fluminibus propellendus, 8c ventis dif.
ferendus, fecundum naturam fuper qnas xdi.
ficatus eft arenarum, cum gravi ruin*
ftrage folvendus.
7. Atque ita fuperiorum k comparationum
exemplo Dominus nos voluit 8c efficere qua:
irabiiibus ^dulentiam 8c .hypocritarum fimulamenta con- B ju ffit, Sc credere quæ fpopondit. Confummatis
igitur omnibus, turbæ mirabantur doftri.
nam ejus : quia fe non Scribarum Sc Pharifæo.
rum more docuiflet. In verborum enim virtuti.
bus, effe&us poteftatum metiebantur.
demnat, qui gloriam fibi ex verbi virtute pra-
fumunt, in do&rina: prophetia, Sc damionio-
rum fug a , 8c iftiufmodi operum virtutibus 3 atque
hinc fibi regnum caelorum pollicentur.
Quafi verö eorum aliquid proprium f i t , qu«e
loquuntur aut fa ciun t, Sc non omnia virtus
D e i invocata perficiat: cum dodrinx fcien-
tiam ledio a ffe rat, b da:moniorum fugam
Chrifti nomen exagitet. D e noftro igitur eft
beata ilia aster nit as prom erend a : prxftandum- C leprofo qucm cura,<vit, de puero tribunt
que eft aliquid ex proprio, ut bonum c^ e ji- paralytico, de focru Petri, deplurimis
offerretur potiùs, quàm quæreretur, fi- A dente, Sc puero lalvato, nec talis inlfra el fi-
C A P U T V I I .
mus , malum omne vitemus, totoque affedu
præceptis cæleftibus obtemperemus : ac talibus
officiis cogniti D eo fimus, agamufque potiùs
quod v u lt , quàm d quod poteft gloriemur : re-
pudians eos ac repellens , quos à cognitione
fuâ opera iniquitatis averterint.
6. Omnis ergo qui audit verba me a 3 & fa c it >
fimilem eum ajlimabo viro fapienti, qui adificavit
£2? dwerfîs curis.
"E:
. defcendente eo de monte , je eut a funt 1
m turba multa. * E t ecce leprojiis qui- ]
1 dam veniens adarabat eum dicens 3 Pomme
f i v is y potes me mundare 3 8c reliqua. In !
exordio fermonis 1 admonuimus, ne quis force
'domum (kam fuper petram , & reliqua. Senfus D exiilimaret aliquid rerum geftarum fidei detra.
eft fuperioribus ju n t o . ' ;Qbjur|ans enim hendum, fi res îpfas profedus rerum coi*.
pfeudoprophetarum jadantiam, 8c hypocritarum
figmenta , per comparationis exemplum
perfedae in fe fidei hominem exponit , quod
is , qui verba fua Sc audiat 8c faciat, fuper petram
fit cedificatus , Sc fundamento ftabili.fir-
moque confiftat, £ eumque incidentium tem-
peftatum impetu non poflê difïolvi j in petra
fe ipfum Dominus fignificans, validum excelfi
quentium continere in fe doceremus. Nihil
enim veritati detrahit , imitationem veritas
conlècuta. Toto igitur fuperiore fermone Do-1
minus fidei præcepta tradiderat, legem excef. “
le r a t , jam inutilem atque inefficacem exce.
dendo fignificans. Mandatorum obfèrvantiam
exegerat , antè promiflbrum fiiorum fpem.fi.
diffimam imperaverat : quid igitur poft hæcpriædificii
fundamentum. ß Cùm autem qui ex E mùm g e f le h t , contuendum eft.
fe in fublime opus excreverit, moveri non pof-
fit vel pluviis , vel fluminibus, vel vento j in
pluviis , blandarum 8c fenfim illabentium vo-
luptatum illecebras fignificat, quibus primùm
fides rimis patentibus immadefcit : poft quas
torrentium procurfus, id e ft, graviorum cupi-
ditatum motus incurrit : atque exinde tota ven-
torum vis circumflantium b de fævit, univer-
fus fcilicet diabolicæ poteftatis fpiritus infer.
. Adeft leprofus, emundari fe rogat, pur-l
gatur verbi poteftate m cum ta d u , jubetur fi.
lere , fed tamen oftendere fe facerdoti, 8c mu-
nus quod Moyfes in teftimonium fieri pr«ecepic
ofFerre. Curatio igitur "audientis 8c credentis
turba: Sc cum Domino de monte venientis in
leprofo oftenditiir : qua: vitiosa labe corporis
co.ntaminata, auditaque regni cadorum prasdi-
catione curari ft rogat 3 0 cum tadu corporis
tur. Sed fundamento petræ homo ædificatus F vifitatur, V erbi virtute curatur. E t ut falus hæc
» Editi, quant Dei : relu&antibus mfT. Rurfum parcicula fotitis
cum non jungitur infra cap. 8. n. 8.
b Sic m(T. Acediti, dtmonia Chrifii 6c c.
« In aliquot mil. malimus. 1 ta aucem vulc Hilarius dc noftro pro-
merendam bcatitudincm ,ut falutis noftrx opus Dei c(Te non neget.
Er comfetens, inquic in Pfal. 14 a. num. i i . illn humant verecundit
frofejfio eft, ut quod per Spiritum Dei in ten am red am deducendus fit ,
id non meriti effe fui arroget. Turn num. 1$. mcritum cum gloria
Dei prxclarc conciliar his verbis : Habuit quidem hoc juftitia verecundit
, ut quidquidillud fibi beatitudinis (perat, id fro magnificent!a
Dei potiùs , quia Deo beata & ttema ér bona tribuere fit dignum,
quàm pro merito fuopoftulét. Sed tamen prtferens honorent ér miftri-
cordiam Dei, merendi quoque id per f i non exclufit officium See. ,
<t Apud Par. quodprodeft. RcCliùs in aliis libris quod poteft , id
eft, dc poteftate Dei gratis & ablque ullo merito indulta.
* In pluribus mS.jubjurgans.
f ita codex Coll?- alii* faventibus. At Bad. Er. & Lipf. cum
aliquot mff. omittunt tumque, ac proximu» verbum confiftat :
Rioxquefubjiciunt poffii diftolvi. . . . Dominus fimificat. Maliern«,
quodque incidentalm tempeftatum impetu non poffit diftolvi.
* Editi, eum autem . . . . moveri non pofte.
b Bad. Er. & omnes propi mff; dtftviat. . . . inferatur.
* In vulgatis, fubruendüf. Vcrius in mil', fubluendus. Non enim
dornus pluviis evertitur, fed everlioni preparatur. Sic lib. »■ ' de
Trin. n. x i . laudatur fundamentum non inundationibusfubluendua.
8c in Pf. £8. n. 3. Sunt & aqut arenofam domum fubluentes.
k Editi, conturbationum exemplo: corriguntur ex potioribus mil.
1 puta cap. x. num. x.
m Editi, contadum jubetur filere. Verbis evangelieis, tetlgit in*
dicens, Volo, mundare, magis congruunt mff.
n Sic mff. potiores. Alii verb fibri ,obedientis, ac poftverbum
venientis adjiciunt adoratio.
0 In vulgaris, contadu. Redliils in mff. cum tadu. Sic enim*
tempus notatur impertitz fanicatis, quando carnc a Vcrboaffumt1
populus vilitatus e ft, & Verbi virtus cum corporis ta£lu jungitur,
quomodo (uperius in His, purgatur verbi poteftate cum tadu.
J' - ..... non
lentium imperatur, Sc oftendere ft facerdoti-
bus jubetur : ut prænuntiatus in lege fadis Sc
r operibus cernatur 3 8c in quo lex infirmabatur,
des reperta eft , Sc regni cælorum confortium
cum Abraham gentibus deftinatur.
6. Cùm venijjet Iefus in domum P e t r i , vid it fo - '
crum ejus jacentem & febricitantem , Sc reliqua.
In focru P e t r i, vitiofa infidelitatis arftimatur :
a f fe d io , cui adjacet libertas voluntatis, quæ \
nos quadam fibi conjugii focietate conjungit. .
Ergo ingreflu D om ip i, e in Petri domu, id
e f t , in corpore curatur infidelitas peccatorum
B calore exæftuans, & vitiorum ægra dominatu.
Mox deinde fanata, officii famulatu miniftrat.
Nam primus credidit, Sc f apoftolatus eft prin-
ceps : & quod in eo antè languebat, Dei verbo
invalefcens ß minifterio tamquam publicæ falutis
in eo 4 verbi virtus intelligeretur. præmiûm
quoque receptæ falutis, qui purgatus e f t , Deo
offeratb • fed ut donum illud non fit ex avibus,
fed ut homo ipfe à fordibus peccati corporis
emundatus, in facrificium D e i tranfeat 3 quia
quod Moyfes in lege præceperit, teftimonium
fit, non effedus.
3. Poß hac autem cum introiffet Caphamaum ,
accejjît ad eum quidam tribunus rogans eum , * &
dicens Puer meus jacet in domo paralyticus , 8cc.
Sequitur emundationem lep ro fi, paralytici
pueri curatio. Sed quid iftud eft , quôd non
dignum fe tribunus pueri dominus profitetur
elfe ut Chriftus domum ejus introeat, pue-
rum v ideat, 8c præfens :ns pprræfenti opem afferat
feque habere milites, juDere quod v e lit, Sc in
poteftate pofito parère fibi plurimos 3 fimiliter Q didit, voluntatis fuæ fervitio detinebatur.
operatum eft. R e d è autem liane ex focru
Petri fimilitudinem adaffedionem infidelitatis
aptari, loco qui de nuru Sc focru confequitur
* tradabimus. Nunc autem ideo infidelitas fo-
crus Petri nuncupabitur, quia ufque dum cre-
Petrus fidei
& apofto-
latüs prm-
& Dominum curationem verbo pofle prxftare
De tribuno pofuilfe me fatis fit , principem efle
o-entium crediturarum. Quis hic princeps fit
cui fubjedi funt plures, qui volet feire, Moyfi
in Deuteronomio canticum, Sc Salomonis li-
brum Ecclefiafticum, ubi de difperfione gentium
qua:dam locuti funt , legat : nobis tan-
7. Vefiere autemfaHo obtulerunt ei muit os da- ’
monia habentes : & ejiciebat fiir itus immundos 3 <
& c . Curationem promifcuam horis vefperti- j
nis , concurlii eorum quos poft paffionem do- t
cuit recognofcimus : omnium peccata dimit- 1
ten s , omnium infirmitates auferens, Sc mala-
rum voluptatpm infidenrium ineentiva depellens
, paflïone corporis fui, fecundfim prophe- :
tüm de puero tradatus fit.
4. Succedit deinde in hoc puero poft para.
lyfis fanitatem c curationi populi de monte D tis abforbens.
tarum d id a , infirmitates humane imbecillitadefcendentis
, falus gentium. Jacebat enim
puer diflblutus in domo humili, corruptibili,
Sc ingreflu ejus, cujus tamen egens erat, Sal-
vatoris indigna. Et tribunus feit puerum verbo
' pofle fanari : quia falus gentium omnis ex fide
eft, Sc iii præceptis Domini vita eft univerfo-
rum. Igitur jàcentes in læculo, 8c peccatorum
morbis diflolutæ genres exiftimandæ funt :
omnibus undique artubus fluidis, 8c ad confi-
8. Videns autem le fus turbas multas circum f e , 1
jujjît difcipulos jùos ire trans fretum. * E t acceaens \
a d eum quidam Scriba a i t , Md g ifier , fequar te c
quocumque ieris , 8c reliqua. Multa incurrunt, 1
quæ fenfiim communem movere pollunt. h Atque
non nos intelligentiam fingimus, fed gefta
iplà intelligentiam nobis impertiüntur. Neque
enim res intelligentiæ, fed rei intelligentia mb-
fecundat. Turbæ plures funt, 8c ire trans frecplicanda.
ftendi officium ingrediendique corruptis. Qua- E turn Dominus difeipulis præcipit. Non exifti.
rum falutis lacramentum in tribuni puero ex.
pletur, non tamen ingrefluro domum Chrifto.
Licèt enim in lasculo demoratus fit, vitia tamen
feculi 8c peccata non adiit.
y. Miratus deinde fidem a i t , 2fon inveni fantam
fidem in Jfiael. A Non erat tribunus ifte de
gentibus: 8c quomodo in Ifrael fides talis non
c eft reperta j cüm qui crederet eflèt Ifraelita ?
Sed ut fimilitudinem futuri h x c ipfa veritas
mo cadere in Salvatoris bonitatem , ut cir-
cumcurlantes relinquere vo lu e r it , 8c ftcre-
tum quoddam ‘ impertiendie falutis eligere.
Deinde confequitur Scriba, dicens magiftrum
fe quocumque ierit fecuturum: ftd nihil a Scriba
drehim fadiimve legitur, quod pollet offen-
dere. Dominus refpondit, vulpibus effe foveas,
8c casli volucribus nidos quiefcendi, filio autem
hominis, quö rechnet caput linim, locum elft
æmularetur 3 idcirco verbi ratio fubjeda e f t , F nullum. Et diftipulum poftulaflè, dari fibi temtantam
fidem , quanta gentium eft, in Ifrael
non reperiendam, 8c cum Abraham 8c Ilaac 8c
Jacob in regno cailorum ex ultimis gentibus
quieturos. Perfe&a quidem eft in puero focun-
di!im credentis fidem veritas fanitatis: fed prx-
fentium efficientia etiam futurorum imagini
proficere monftratur, quando 8c tribuno cre-
* Vocabulum verbi abed a Bad. Er. Lipf. & aliquot mff.
Supplendum hic jubetur. Turn parcicula fed apud Par. per-
peram cxpun&a eftr.
c Lipf. & pav. curatio populi: pravtl. Planuis hxc ita diccrcS ..
Populi dc monte defeendentis curacioni in leprofo fignificatx fuccc-
dit falus gentium prxfigurata in puero port paralyfis fanitatem.
Quamquam dc noftro repofuimus paralyfis, maxime cum in mf.
Tur.exftet paralyticis.abi in edit is Sc aliis fcripcis habetur paralytici.
Bcccenfis codex, nam oral: non fibi conftat, dum proxime fubpus
patris fopeliendi: hoc negatum, 8c pii at-
que humani officii vetitam religionem. Ergo
rerum tantarum, 8c tarn diverfarum ratio pro-
menda e f t : atque i t a , ut lecundüm continen-
tem rerum ordinem 8c graviffimas veritatis
ipfius caufas, interioris fignificantia: intelligen.
tia explicetur.
jic it , cum crederet, quia eftetifraelita.
* Editi, in Petri domum, id eft, corpus.
f Rom. mf. apoftolatu. Hilarii mencem illuftrat illud Innocentii
cpift. ad ViClricium dicentis dePctro, per quern & apoftolatds
epifcopatüs in Chrifto ccepit exordium.
8 Mil. Cain. Colb. Vatic- Sc Rom. minifteria. . . . operatus eft.
b Lipf. Sc Par.' at non nos, Bad. & Er. ad qua non nos .- refta-
gancibus mff.
1 Bad. & Er. imperanda falutis.
S f