Fundamci
Arum Chi
ftus.
I. Cor. J.i
*• «•
ad Dominum precatur, dicens, M emento D o - Ahiftoriæ fidem ex confufionis patribus genita
mine filiorum E dom a in diem Jerufalem. Qui. d i- eft : ^
cunt 3 E x in a n ite 3 e x in a n ite b q u oa d ufque fu n d a -
mentum in e a . Edom interpretaturc terrenum.
Vitia itaque terreni corporis noftri, d qua:
quia ex natura corporis exeunt , Edom filii
nuncupantur, his Babyloniis , id eft , confu-
fionibus 6c perturbationibus fenfus noftri im-
perant, ut nos ea plenitudine qua repleti fu-
mus evacuent. Scriptum eft enim , Quoniam
Ex his enim , qui primùm confufis linguis con.
fufionisurbem quæ Babylonia eft condiderunt
univerfarum gentium initia difperfa funt. Hæc s
ergo mifera Babylonis eft filia, id eft, caro cl
omnium. Cui qui rétribuer retributiones fuas, J1
beatus eft, h fcilicet qui carnem fuam domi! u
natui animæ fubjecerit, quique earn fpiritui
fubdiderit. Ilia eriim omnes eos, qui imperiti
de plenitudine ejus omnes accepimus. Quif- B de Deo Sc ignari erant, omnibus voluptatibus
a - 6c defideriis fuis fubegerat, 8c captivæ menti
dominans imperabat. Sed cùm per cognitio.
nem deitatis vitia ejus, non dico abolitione
fed morte perimuntur, cùm religio, pudici.
tia, largitio, fbbrietas 8c caritas, impietatem,
libidinem, avaritiam, ebrietatem, fimultatem,
odia confumfit, 8c omnibus ©peribus fpiritûs
caro vida famulatur j tunc beatus eft, qui re-
tributionem fuam ei retribuit, id eft, qui do.
parte Jerufalem ipfe eft 5 quia ex conventu bea- C minatum in earn Ipintus, quo uti îplain Ipin-
8c cælefti confortio dîgnorum, tum erat folita, demutat.
14. Neque folùm retributor retributionis e
beatus : fed Sc ille beatus qui tenebit, & allidetir
parvulostuos adpetram. V i t i a cor.p or i s p
non funt finenda coalefcere, led in exordiis
ftatim enecanda funt. Periculofæ enim funt
quis enim capax eft Domini, ipfe Sc de pb
nitudine ejus impletus eft. Eft autem ha:c natura
turbidi confusique per vitia corporis fenfus,
ut ft femel nos in omnem peccati vo-
luntatem Sc confuetudinem traxerit, omnibus
nos bonarum virtutum ftudiis exinaniat. H<ec
ergo vitia his fenfus noftri turbidis confufio-
nibus imperant, e uti nos fundamento ipfb
exinaniant. Quifquis enim fandus eft, pro
torum virorum
Jerufalem vivorum Sc pretioforum lapidum ci.
vitas erit, quam ha:c terrena vitia ufque ad
■ fundamentum exinanire nituntur. Et quod
_ fundiamentum in nobis fit, Apoftolus docet,
dicens, f Fundamentum autem aliud nemo po-
■ teft ponere , prater illud quod pofitum eft, jam robuftx cupiditatesj Sc difficulter^adulta
quod eft Chriftus. Omne igitur religionis ini- quasque perimuntur. Levius autem eft protium
, omne fundamentum fpei noftra: eva- rumpentes avellere, teneras excidere , nexicuare
tentant: ne qua in nobis memoria Sc re- D biles retorquere. Beatus itaque eft , quifquis
cordatio Dei refideat, ne qua fpes boni alicu- in exordio inhoneftas quafque omnium cupi.
jus relinquatur. Fundamento enim fidei, quod
eft Chriftus , eruto 6c everfo, ne ipfius qui-
dem ajdificanda: nobis per pa:nitentiam venia:
conlolatio relinquetur.
13. Commemorata autem Jerufalem captivi-
tate , Sc filiorum Edom in exinaniendis nobis
ufque ad fundamentum adhortatione, confe-
quens eft , ut quatenus adversüs h x c nobis
ditatum appetitiones, qua: ex voluntate carnis
oriuntur, primum intra jus patientia: fii«e virtu,
tifque cohibebit, deinde eas ad fidem atque ad
metum Dei elifas enecabit. Omnis enim, qui
ex peccatis ad religionem transfertur, pec-
cata omnia in earn ad quam deceflerit religionem
elifa comminuef. In eo autem quod parvulos
mifera filia: Babylonis tenet & allidit ad
providendum fit I Propheta demonftret. Et E petram 5 Sc virtus qua nafcentes cohibec, Sc
x. „ . . 1 C J_________________ _ __j: .__ r . demonftrat plané, non inopes nos neque im
peritos relinquens, cùm ait, F i l ia Baby lonis
mifera , beatus q u i retribuet t ib i retributionem
tu am 3 q u am retribuifti nobis. * B e a tu s q u i te nebit
3 a llid e t p a rv ulos tuos a d petram. Veilem
percontari eos , qui otiofàs effe fpirita-
les pfalmorum intelligentias exiftimant, quam
. hîc à Propheta Babylonis fïliam di&am efle in-
• telligant : 6c6 quomodo, cùm fuperiùs fiiperba,
filia Babylonis nunc mifèra fit. Sed quia fèn- F
fus legentis corporali intelligentiâ caret, fpi-
ritalis ratio traâanda eft. Ad infelicem enim
illam confufionis 6c perturbationis noftra carnem
fermo omnis revertitur, quæ fecundùm
rides qua ne adolefcant allidit, oftenditur. Et
alhditad petram. Petra autem, fecundfim Apo-1.
ftolum, Chriftus eft. In quern beatus eft, qui4
filia: Babylonis parvulos, id eft, tenera adhuc
corporis vitia, allidet 6c conteret. Ipfi unige-
nito Deo ac Domino noftro gloria 6c Iaus in
fa:cula fa:culorum. Amen.
* Türon. mf. in die. In grcecodiem, fine prxpofitione in.
b In mil'. Reg. & Turon. quo ufque. A pud Auguftinum ufque
dam. Rccinemus quoad ufque , quod & habenc vecera pfalceria
German. & Carnut. Superius in Plal. i i i . n. 9. legere eft quoad
ufque pro donee.- hie vero pro ufque ad ponitur , quafi, ufque ad
fundamentum quod eft in ea. A pud Griccos , 'duo •fit aims.
* Turon. ml. terrenus. Edom apud Hieronymum de nom. hebr.
ex Gen. interpretatur rufus five terrenus: apud Auguftinum fan-
, quem & vocabulo Edom punicè fignificari fubjicit : in enar-
ratione autem plälmorum Hieronymo adlcripta terrena vel fand
Vocula qua prius hie omifla fupplctur ex m(T. Vitia non
cx natura animz, cujus origo fanfta Sc catlcftis non femel aflerta
eft, fed ex corpore, quod ex terra terrenum eft.
* Editi, ut in nos : emendantur ope mlT.
f Reg. mf. cum Turon. fundamentum autem nemo foteft forint
prater iuud quod eft Chriftus.
S Ita Turonenfis codex > fuffragantc Rcgio. In vulgatis autem
, E t cum fuperius fuper Babylonis flumina feffum atque pioratum
fit, cur nunc Babylonis filia mifera fit : gloflcma, quod ne quidero
fibi cohterct. Filia Babylonis fuperiùs luperba, ubi fuperbè ioter-
rogat, Hymnum cantate See.
b In vulgatis, fi quit carnem fuam dominatui anima fubjecerit.
Et quifquis earn fpiritui fubdiderit, ille omnes qui imperiti Deo &
ignari funt, omnibus...........fubegerit, & imperabit.- locus multis
depravatus reftauratur ope mlT.
PSALMÜS
P S A L M U S C X X X V I I .
A nequé tafnquam ignorans , qui ferutans corda
6c renes Deus eft, ad feientiama fui confeflio-
ne tua indiget, cui promtum eft b non fblùm
cogitatà, fed cogitanda perfpicere. Confeflio
autem peccati ea eft, utid.<jiiod à te geftum
... . . eft, per cognitionem peccati'corifitearis eflè
CONF I T E BO R tibi 'Domine in peccatum. Nemo enim quod agit, id ad agen- t
toto corde meo : quoniam audifii verba dunr non aüt fruâu obleélationis alicujus, aut e
ans mei Et in confpettu Angelomm pfal- j«dicio bonæ in eo opinionis aggreditur : dum
km tibi ■ adorabo templum finBum trnrn,lamnvt-U'W j ' j 3 „B perdodnnam Dei, vMenq u“e rgaâtUioanete'm S,e eda Bquæ
& confitebor nomini tuo jupermijericordiam fub fijecie aut utilitatis aut volupeatisc elegit,
tuam (êfjr ventâtem tuam : quia magnificafti
ibfrà} frper * omnes nomen tuum Jdnüum. In qm~
“ 1 cumque die invocavero te, exaudi me : mul-
tiplicabis * in anima mea * virtutem tuam.
Confiteantur tibi Domine omnes reges terra
: quia audierunt * verba oris tui. Et
cantent in viis Domini : quoniam magna eft
gloria Domini s quoniam excelfùs Dominus
(çf humilia refpicit, (df ait a de longe cog-
nofeit. Si ambulavero in medio tribulatio-
nis, qjivificabis me. Super iram inimicorum
* tuorum extendifti manum tuam : (djr faU
qjmn me fecit dextera tua. * Domine rétribués
pro. me. Domine mifericordia tua in
ftecula : opéra manuum tuarum non omittas.
T R A C T A T U S PSALMI .
D U p l i c e m inconfeflîonefignifica- tionem effe , in plurimis locis deitelfigit
eflè peccatum j per peccati intelli.
gentiam peccatum id elle quod à fe geftum
eft. confîtetur.
3. Nullus autem id, quod peccatum effe
confeffiis e ftvd deinceps- debet admittere ;
quia confeflio peccati profeflio eft definendi,
Ceterùm in intelledis 6c confeflis manere,
e hæc peccati jam pridem feientia veniam con-
C feflionis amittit. Confiteri enim id tamquam
recèns cognitum non poteft, quod à fè cum
peccati cognitione fit geftum. Definendum
ergo à peccatis eft, poft quàm in confeflîone
eft cognitio peccati : 6c confitendum eft , ift
Propheta docuit, corde toto non ex parte, ne-
que aliqua adhuc nobifeum cognitorum pec-
catorum operatione refidente. Quid enim fi
quis de furto pænitens y iniquis Sc turpibus
lucris pecuniam fuam auxerit ?-• Non erit qui-
Ddem fur, fed erit avarus 6c raptor. Aut fi
quis ex fornicatione definens ^ vino fè nimio
corrumpet 5 corpus quidem fiium non polluet,
fed animam contaminabit. Et fi quis a cædi-
bus temperans\ maledicus eflè perfiftet j manum
quidem homicidam non habebit, fèd
linguam habebit. Et quomodo quis ex toto
cordepoterit confiteri, nonexiguafecum peccati
parte refidente ? Deterfis itaque omnibus
vitiis confeflîone, opus eft definendi : Sc oran.
Pcccata
confellus
ab iis debec
dcfinerc.
Mo- I.
Bdplex
monftrâvimus , aut peccati noftri,
aut laudationisDei. Et hoc ita eflè, ex evan-
gelieis- diftis promtum eft nofeere. Nam cùm
ait Dominus, Confitebor tibi, Domine pater E dum fèmper ad Deum eft, ut in cohibendis
cæli 6c terra , quia abfcondifti hæc à fapienti-. peccatis exftinguendifque incentivis eorum ,
bus Sc prudentibus fæculi, 6c revelafti ea par-
vulis j laudem Dei patris, ob revelata par vu-
lis quæ ignorata effent prudentibus , confite-
tur : docens ideo abfcorifa ea effe his qui prudentes
viderentur, quia non fecundùm inno-
cenciam parvulorum præceptis evangelicis cre-
didifTent. At vero ubi in eifdem Evangeliis
dicitur, Et baptizabantur omnes in Jordane,
Hxc à De©
pendula voluntatis noftra: ftudia confirmet.
4. Ob quod jam f confidens Propheta per
confeflionem ac precem fuam in portu fe inno-
centix collocatum, ait, Confitebor t ib i D om in e in 1
toto corde meo : quoniam a ud ifti v erba oris m ei. Duplex
intelligentia: hujus, ut fuperius jam dixi-
mus , fenfus eft. Nam five laudem Deo confi-
tetur, quia verba oris ejus audita funt : five
confitentes peccata fua j .illic confeflio pecca- F per mifericordiam Dei cùm diu oraflèt g ad-
torum fine ambiffuitate fiffnificationis " ‘ alt
alterius
continetur. ^
1. Maxima auten\6c utiliflima eft letalium vi-
tiorum morbis in eorum confeflîone medicina,
itoi; confeffi° peccati non eft tamquam rerum
S r aliis ignoratarum profeflio, ut fi fur de furto,
aut homicida de cæde interrogate confîtetur :
1 Conjçftabamus legcnduno efle tui.,' fed recinendum fui, quafi
juam : quod & habenc ediciones antiqux, non mfl‘.
Rcg. m.f. & Tu^on. non cogitata : quod non difplicet pro.
»ondum cogitata ; maxime cùm fèquacuc fed cogitanda , non fed CUam fed &.
* jhlT. Àc editi, egit.
c J^’c’accnfis codex, deinceps veniam admittit..
j 10 hac, mallcmus ex. Deinde.poft tam pridem , fubintelli-
ge»dum habita. Hilarius hîc , fed maois in P Cd. i+p. n..7..iis.
jutus, jam omnibus peccatis definentibus con-
fitetur. Fidei noftra utrumque conveniens, ut
6c Dominum laudemus, Sc confiteamur intellect
pcccata:
5. Dehinc fequitur : E t in confpetlu Am e to -
rum p fa llam tib i. Parum fibi exiftimat Propheta
efle, ut hominibus tantiim prafentibus pfal—
tantum confeffionis veniam videtur concedere, qui ex infirmicate
& errorc peccaverinr.
1 Bad.Er. Lipf. & mlT. Reg. ac Turon. confitens. Mox folus codex
Turon. cum Lipf. Sc Par. collocat cum ait. Prsefcrimus cum
Par. & mf. Mic. confidens: ac deinde cum eodem mf. necuon Reg.
ac edit. Bad. & Er. collocatum, ait.
S In poftrema editione Par. auditus quam leAionem prxfc-
rens feriptor mf. Turon. in marginem rejccic adjutus.
I i