dcfiderium aut optioncm eflet •, quod merces (lias fai- naturalibus 6c fênlûalibus , non autem aliter, quia cas
vare poflètj fed voluntas fua fineconditione6c per e- omnino tollere non poteft, ita quod infcnfibilis more
leélionemcil, utfefalvet, obedire&vclle, quodna- lapidis efficiatur, fecundùm quod Stoïci dicere coge-
vis Patronus præcipit, aut confulit. Et valdè notetur bantnr contra experientiam 6comnem rationem. Sed
hocexemplum, quod mille modis poni poflct. remanct difficultasprincipalis de voluntateDei, quam
Tertia do&rina : Voluntas rationalis 6c delibcrati- nos dicimus pcrmilfivam, l'eu permiflîonem, fivolun-
va. ouæ fît per conditionem , ut modo dibtum c il, tas noftra iplam velle debeat, aut approbare. E t lunon
repugnat voluntati D e i, quia ha?c voluntas fuit j
etiam in Jefu Chriflo* cum defidcrabat falutem totius
generis humani, quamvis fciret totum humanum genus
non efle lalvandum in fingularibus perlonis: 6c hsec
voluntas poteft nominari voluntas milericordias, pieta-
tis, autcompallionis. H;ec voluntas non peccat, quia
non eft abfoluta, nut affirmata in fe : verum Temper
reducitur ad primam 6c principalem Dei voluntatem,
ad exemplum orationis Jefu Chrifti, de qua diximus.
Exemplum : filius legitimus fentiet paternam mortem
6c hereditatem Tibi cefluram, filius hie hetari poterit
de hereditate fibi veniente, quiaindigentiahumanaad
hoc inclinatur: ex parte altera triftis erit 6c meeftus de
morte paterna. Interrogabitur: Vellesne Pattern tuum
mortuum non die? Facile cognofcitur, ipfumdicere
fic j vellem eum ad hue lupervivere j 6c fi devotus eft
Chriftianus adjiciet, fi diet Dei voluntas: & haze eft
voluntas condi'tionalis. Interrogabitur ulterius: Vellesne
paternam habere hereditatem ? Teneo, eum refpon-
dere pofle, hereditatem hanc de jure fuam efle, quam
v d le t , & debeat habere. Interrogabitur prseterea:
Vellesne Pattern tuum mortuum non fuifle, 6c quod
nunquam hanc confecutus dies hereditatem? Hicre-
quii*itur modus refpondendi, ficut in talibus ferupu-
lofis quseftionibus, qua: variis modis formari pofiiint,
fecundum quod alibi data eft do&rina , quomodo fe
habendum fit. Et pro generali regula magis expediens
eft declinare, fligere aut mittere tales comparationes,
quia difficile eft humanam non cadere, aut labi crea-
turam in unum duorum inconvenientium , quorum
quidem unum eft prtefumptio aut arrogantia, alterum
mendacium feu deceptio. Exemplum de primo, cum
fanbtus Petrus ait Matt. xxvi. 3p. fe velle mor-i cum
Jefu Chrifto potius quam negaret eum. Exemplum
fecundi in Juda , quia fimile dicebat per fi&ionem,
quod fanbtus Petrus per pradiimptionem. Magis ergo
fecurum eft confilium in talibus quaeftionibus per diftin-
btionem refpondere, aut omninb defiliere , aut alio
foam verterecogitationem, aut talem fugere interro- (
gationem: curiofitas tarnen fiepe compellit relpondere.
Fiat ergo refponfio per diftinbtionem, exemplo pue-
rorum, cum quteritur ab eis, quem magis ament, Pa-
trem fcilicet an Matrem ? Refpondent fine comparatio-
ne bene. Diligo Patrem meum 6c Matrem meam. Pa-
riformiter in calu noftro j fiheresinterrogetur, utdi-
6tum eft, dePatre luo mortuo, lecure relpondere poterit
: vellem Patrem meum bona frui vita, poteft etiam
dicere, non renuo, fed bene volotalem poflelfionem
aut hereditatem. Sed eum compelles: vellesne Patrem
tuum e vivis non exceflifle, & quod talem habere non
deberes hereditatem? Virtuslua 6cconftantia talis efle
poterit, quod fine prsefumptione aut fidtione dicet :
vellem Patrem meum vivere, 6c nunquam me hereditatem
fuam polfidere debere. Fragil itas fua , ut acci-
dit, talis eile potent, quod hoc dicendo mentietur:
ideo prima refponfio alfimilabitur relponfioni puerorum
6ceftfecurior. Et quoad modum, quomodo libera voluntas
deliberativa uti debet voluntate naturali & len-
fuali, funt dodlrinas morales communes lufficienter
datae, quae dicunt de diverfitate quae inter Philofophos
eft, Stoicos 6c Peripateticos. Peripateticienimratio-
nabilius loquentes fecundum veritatem, 6c confor-
miterad Theologiam, pollieruntnos non pofle omninb
naturalem auferre voluntatem aut fenfualem 5
fed fulficit, voluntatem deliberativam fuperari, 6c li-
beram dominari, 6c magiftratum tenere. Et cum homo
facit contrarium, dicitur peccare in affedlionibus fuis
per hoc fit quarta dodh'ina.
Quarta do&rina. Voluntas, dequa meminit tertia
dodlrina, quae deliberativa eft, fi fine conditione fit fir-
ma vel affirmata, temper referri debeat ad voluntatem
Dei abfque murmuratione 6c contraria impatientia. Ve-
rum dicere debet Temper: Fiat voluntas tua, quia ve-
lit, nolit, voluntas fit, aut fiet. Verumcft,' ponilolere
quinque aut fex figna voluntatis Dei. Unum eft de Prte-
cepto, aliud de prohibitione. Et his duabus volunta-
tibus obligamur conlentire, fiveconcordare, & nobis
placere debet Deum fic prascipere, aut defendere, lal-
tem non debemus in contrarium murmurare. Quoad
voluntatem confilii fui, non obligamur earn adimplere.
Attamen iplam honorare debemus , non impugnare.
Pariformiter quoad voluntatem de omni illo quod ope-
ratur per bonum Ilium beneplacitum, quia htec voluntas
dumtaxateft refpebtuboni. Sed quoad voluntatem
permiflionis eft major difficultas, quo padlo humana Tele
habere debeat voluntas, quiah*ec voluntas non dicitur
nilirelpeblu peccatorum 6c operationum damnandarum
ac deteftandarum,ut permittit 6c fert damnatorum dam-
nationem , & obftinationem obftinatorum, malitiam
malorum, fubllra&ionem gratias peccatoribus. Interrogabitur
ergo fic, exempli gratia: Voluntas tua aflimu-
laturne voluntati D e i, quod velis feparari a D eo , 6c efle
extra gratiam luam inpeccato mortali, indignusPai*a-
dilb, ad damnationem asternam deftinatus ? Credo nullum
adco efle inlenlatum, quirelponderet, voluntatem
fuam efle talem, nequequilquameft, quitaliter dicere
debet, aut conlulere. Sed quid faciet fenlus talis qui eft
contrarius Dei voluntati, voluntati, inquam, permit-
fionis, quae proprie loquQndo non eft fua voluntas, fed
eftirafua', dilplicitumllium, 6cjufta contra peccatum
indignatio ? Refpondeam , voluntatem D e i , quam
dicimus permiflivam, proprie non efle affirmativam,
fednegativam, velprivativam. Ideo non oportet dare
proprie voluntatem affirmativam, verum potius nega-
tivam, in huncmodum Deo dicendo: Deus nofter,
Pater Coelorum, vis 6t praecipis ne peccemus j verum
eft, quod ad benefadendum nos non compellis j 6c fi
peccare volumus, illud fers 6ctuam nobis aufers gratiam,
quod tejuftiflime facere pofle fateor equidem >
fed, Chare Domine Deus, terogitomihiparcasquod
facio, ac feci malum, 6c quod tu pateris me facere,
atque modb 6c deinceps non patiaris me contra tuam
peccare voluntatem. Eft quafi dicere ut tuam auferas
permiflivam voluntatem, & cam convertas in voluntatem
tui beneplaciti, per hoc ut agam bonas operationes.
Scio enim, te non velle me in peccato permanere, 6c fine
gratia tua efle,pofteaquam mihi praecipis contrarium.
Haixaflertionimis bonitati tu«e ell contraria, dicere,
te velle quod pccccm, 6c te me peccare facere, cum
tarn diftribte peccatum prohibeas 6c punias.
Pofllimus lecundum has quatuor doblrinas, qua: (ut
veruindicatur) diijficilesfunt, 6c fine continuo ulu 6c
meditatione, intelle^u fubtilesj dicere poflumus 6c co-
, gnofeere modum concordandi voluntatem nbftram voluntati
divinje in omnibus caflbus fimpliciter noftram
utilitatem, five fit profperitas, five adverfitas, five
in propria perfona, five in alio, five in virtute, five in
peccato. Et hoc eft veluti lux quasdam, quee monllrat
6c oftendit viam bene utendi, Trablatu fuperius De con-
filatione mortis oarentum nominato , per decern con-
fiderationes, qui incipit: Eo.qmd omnis humana ere a-
tura 6cc. qui multo tempore ante hanc primam confi-
derationem fuit compoficus.
J O A N -
JOANNI S GERSONI I
Do&oris & CanceUarii Tarifienfis
O P E R U M
TOMI T E R T I I
p a r s s e c u n d a
c O N T I N E N S
OPERA MYSTICA ET PIA.
Totri 111. Paff U 2 2 JOAN