Joannis Gerfonït 616
6 l$
ceteras caufas, quæ cos ad tantum perduxerunt malum,
commemoratur (ni fiillor) ipfum otium. Addendum
propter præmifià eft, quod licet quad omnibus
generaliter fit periculofum, fimpliciter veile in-
tendere contemplations quieti, & non labori quando-
que intendere manuali j fpcciahter tamen videtur hoc
perniciofiim juvenibus perfonis 3 8c fi non omnibus,
tarnen multisj maxime propter naturalis caloris in lpfis ^
cxcefiivum dominium , ac etiam propter eorum in-
difcretionem 8c inexperientiam , quæ diuturnitate
temporis removentur 3 imb etiam propter præfumptio-
nem, quæ fiitis connata efie confucvit juventuti.. Unde
ad magna poffent pervenire juvenes animarumpe-
ricula, fi non quandoque 8c fæpiùs corporalibus e^-
ercitarentur operibus. Nulli tarnen dubium , quin
contingat juvenes quandoque præ multis fenibus contemplation!
inveniri magis idoneos , quamquam de
commun! curfii id negandum videatur. Inveniuntur
namque juvenes vel ex naturali difpofitione, vel ex bo-
no regimine, vel ex fingulari dono divinæ gratice quie-
tifiimi, 8c ad exteriora quad in nullo inclinati j led
totaliter pene devotioni dediti. Inveniuntur etiam in-
veterati dierum malorum, in quibus quad nulla mentis
eft Habilitas, nec animi tranquillitas , nec cordis
devotio 5 fed ex mala confuetudine paflionibusyitiofis
abundantes, 8c penè in nullo mortificati, nihil aliud
modo monftraret, quæ fibi lion placèrent j fie 8c hîc
fiat. Si autem nec fie infernales taies mufeæ pungi-
tivæ paeem permiferint, optimum remedium eft $ ut
homo nihil de eis ampliùs curet, fed fub divina confi-
dentia patientiam habeat, 8c fie fecurus quod non
eum nocebunt non lolùm 5 immo 8c ad magnam co-
ronam eidem proderunt. #
Quatuor generalia tra malas cogditoactuiomneens.ta conp
R o pleniori in teltóu eorum quæ di&a funt, 8c
pro faciliori remedio confequendo contra tam
groflàs 8c rufticanas tentationes cogitationum, ponamus
aliqua documenta breviter: quorum primum eft iftud.
Periculofiffimum eft, cùmquis fe dare vult ad de-
votionem 8c ad fpiritualia exercitia, fi non feit Scri-
pturas, nec habet bonum direôtorem, confiliarium fi-
delem, expertum, devotum 8c diferetum, Deum ti-
mentem, de quo audeat, 8c poldt totaliter confidere
8c confcientiæ fiiæ fecreta ex toto eidem rcvelarej a-
lioquin enim continget talem perfonam fàciliùs.Ôc
periculofiùs errare à vera via fàlutis , quàm aliquem
qui communi fæcularium fidelium graditur via. Ex-
emplum fuper hoc habemus in vitis Patrum. Nam
quàm quæ pene carnis funt, fapiunt. Quis ergo d u -g dicebat quidam Sanâus Pat«:: Sividerisjuvenem per
bitet, *q uin ri.lül.i j.u venes ad^ vac_a_nJ_d_u_mTD\_e_o„ 1p_lu_sf fpi nTtr ratlp^-n t-^rrt inf-ror#» Pîiro ritlnm . in . B nnr.rnrp*
t i , quàm ifti fenes? Et ne quis murmuret, attenda-
tur qùodfunt (Scriptura tefte ) pueri centum Anno-
rum, 8c funt adolefcentes non contemnendi 3 quipo-
fteri, priorum vitam moribus tranfeenderunt. Hæc
remedia data contra malas cogitationes , dùm caufam
habuerint ex otio, valent etiam fi caufatæ fuerint ex
nimio 8c inordinato timoré offendendi Deum. Occu-
patus namque diverfis exercitiis facilius oblivifeetur ti-
moris hujufinodi, quàm vacans continuo otio ; reme-
dium nihilominùs contra eamdem caufamefficax eft,
ut homo cogitet potiùs divinam mifericordiam, quàm
Dei juftitiam, 8c cum quadam mentis libertate fidu-
cialiter fe totum projiciat in abyflum divinæ bonitatis
8c clementiæ, dicendo : Domine, quamquam multa
8c magna fit mea iniquitas, undèmeritotetimereha-
beo; fcio tamen, quôd multo eft major tua pietas,
quia eft infinita 3 undè multo ampliùs in te confidere
fe volentem intrareParadifum, id eft, fine do8tore>
ctiamfi jam unum habuerit pedem in Paradifo, retra-
be ipfum infra per alium pedem , quia fic nunquatn
intrare poterit.
Secundum documentum eft: poftquam perfona de-
vota expofuit fuo Patri fpirituali illam tentationem vil-
lanam verbis generalibus3 non eft neceflarium de ea
ultra-in fpeciali aliquid diqere , nifi forte in ilium fi-
nem , ut melius intelligi poflit ex qua caufa fit or-
ta , 8c ut ex confequenti convenientius poflit dari remedium.
Non tamen adhuc fieri debet hoc frequenter
> qui enim pnefumcret liberari fe ab hujufmodi ten-
tatione gravi per Confefiionis 8c manifeftationis reite-
rationem nimiam , erraret valde : nam, experientia
docente, frequenter habiturus efiet pejus ex hoc. At-
tendatur ergo, prout fupra ta&um eft, quod noneft
neceflarium, ut inde quis confiteatur , eo quod non
eft peccatum, nifi forfitan ipfa perfona eflet in culpa
volo. Ï Aufer ergo à me, Deus.meus, nimiumtimo-‘c ex una quinque caufarumfuperiùsexpreflàrum. Tunc
^ -*■ rv ’ ■ enim poterit fieri, ita ut petat confilium 8c auxilium
à Confeflore, 8c ut veniam confequi mereatur deoc-
cafione præftita tam abominabili tentationi 3 ut putà,
fi videlicet ipfa perfona devota confueta effet nimis va-
care otio, aut curiofitati, autquianimis jejunaffetin-
difcretè, aut quia nimis in cibo 8c potu excefliflet.
Dc his bene poteft fieri ConfefliQ , aut etiam extra
Confeflionempeticonfilium, abfque tamen fpeciali8c
aperta manifeftatione tails blafphemiæ , quæ ipfàm
perfonam vexât.
Tertium documentum eft, ut diligentifiimèab omnibus
caveatur, ne quis aliquo modo quicquam dicat,
aut fàciat, vel feriptis, vel pifturis , vel geftibus vel
figuris quibuflibet, coram utriufque fexus pueris five
juvenibus, undè poflit in eis caufari poftmodùm hu-
jufmodi nefariæ, aut aliarum quarumeunque turpium
cogitationum incentivum. Prout proh dolor ! non-
nulli facere non verentur , qui fine omni neceflitate,
rem fervilem, 8c confirma me in timoré tuo filial!
quo magis te cordialiter diligam, quàm nimis vehementer
timeam. Si autem confuetudo mala Sccurio-
fitas intendendiillis, de quibus facile occafiones malo-
rum oriripoflunt, fuerit in caufa tam turpium 8c ini-
quarum cogitationum, remedium difficiliùs poterit inveniri
5 quia femper inquiéta 8c famelica folet efle cu-
riofitas in malis enutrita 8c confueta. RemediÖm
tamen hoc eft, ut fupra j uthomo occupet feutilibus
vitando otium , 8c cuftodiat fe à videndis , audien-
dis, loquendis 8c tangendis noxiis, 8c nondando oc-
cafionibus peccatorum locum. Etiam valet uthomo
cum fenferit fe invadi talibus cogitationibus , ftatim
quafi cum violentia revocet mentem fuam indè , 8c
applicet ad alia. Etiam fi millefies una die homincm
invaferint, millefies homo fe ab eisavertat, fignando
fe figno fànélæ Cruris , fufpirando ad Deum, invo-
cando noftram Dominam 8c fan&um Angelumcuftodem
fuum, ceterofque Sanrios, quos in fpeciali habet D & ex mera fua carnalitate, feu animi levitate loquun-
T,eneratione 8c dileriione. Vel fi hsec omnia non pro- fur andari-Matrimonii.Fifint,
infligat homo fibiipfi aliquem dolorem per flagella
aut alias > falva tamen diferetione. Et finec adhuc
fic pax fuerit, nihil melius eft, nifi ut tunc homo
contemnat tales fpurcitias 8c faciat ficuti faceret , fi
quis fibi diceret vel oftenderet aliqua quas ipfe audire
vel viderc dedignaretur : tunc enim quafi cum indi-
gnatione averteret 8c aures 8c oculos, 8c converteret
fe ad alia, etiam quantumeunque alius loqueretur feu
tur auda&er de fecretis Matrimonii, aut contra
dem, contra Deum, ejufque fanriam Humanitatem,
vel contra San£tos, per modum jo c i, vel alias leviter
coram puellis 8c juvenibus , aut per turpes pifturas,
aut per geftus lafeivos innocentum corrumpuntcorda.
Aut qui caniculos, vel cattos, aut pullos, vel alias be-
ftias lafeivientes, 8c ad lafeivias 8c turpes cogitatus dc
facili infpicientium animos provocare valentes nu
triuntj Scab hujufinodi taliumvifu, aiiditu, 8cta
6 1 iT)c êxercitüs diferetis dévotor umfimpticmm.618
eros 8c puellas innocentes non cautè euftodiunt } dclebiliùs fortificatur. Nihil ergo confultius, mfi ut
f d fine omni verecundia coram eis cumhisturpia fic- tranfeatur faciliter in his , 8c non nimis immobiliter,
g| perinit:tunt 5 R magnum fuum 8c talium innocen- 8c quafi ex direrio eis repugnetur, fed quafi ex adverfo
tum periculum animarum. De facili namque pueri, Aper indirerium,^alia videlicet in cogitatu fortiter ap-
i innocentifîimi, occafîone ex hujufinodi nefan- prehendendo.
dorum auditu, vifu, tariu, v el, 8cc. data, cogitabunt,
inimico coopérante 3 utinam non ex cogitatione etiam
opéré poftmodùm compleant quæ loqui non licet.
Sed dimittamus ilia 8c veniamus ad alia.
Quartum documentum eft, tentatio ilia gravis 8c tur-
Et ut breviter remedium breve
cam: aqua pcenitentiasin lachrymis corporis, 8cge^
mitus fpiritus in contritione cordis pro peccatis, hanc
malam tentationem , 8c quameunque aliam maculam
animas, efficaciiis abluit, purgat, 8c extinguit •, ex-
perto credatur, fi tamen (ut fupra monuimus) diferepisblafphemiæ,
ion læ-r
ifcricor-
feuquæcunquealia,quæinfolacogita- p t io non défit, ita ut caput, fenfus, 8c ratio r.
tionc adhuc verfatur, vincitur ut communiter melius dantur. E t durnmodo firma Spes de Dei mil
1 contemnendo, oblivioni tradendo, 8c fe de ea cxcu- dia non abfit 3 ita ut eX nimio timoré oflenfio-
tiendo, 8c ad alia fbrtiter mentem retrahendo, quam nis divine in defperationis voraginem non laabbaattuurr j;
multum cum ipfa litigando, repugnandg-, & difpu- : deficimus-quippe’ e x ;nobis,in cunftis, fed nouufque-
tando. Ratio efficax eft hujus : de quanto enim ni- quaque ad perditionem gratite I>ei : ipfeenimno-
titurquisfufflando fortiter extinguere magnum ignem, -vit fuftentare noftram infufficientiam & mfirmita-
de tanto ignis inflammefcitvehementius&augeturci-c tem, plus quam Pater & Mater , qui nos fccundum
tius. Similiter,eft de potentia ho'minis imaginativa, camera genuerunt, dummodo nos noluerimus fpon-
five virtute phantaftica; quia quanto magis^iqua fpe-^ te declmare e^tra ejus confidentiatn, & divinam cha-
cic apprclienflva per cogitationes compugoantcs frica- ritatem.
tur & movetur, tanto fortius in ipfis figitur, & in-
F I N I S .
I M i P
l a Ill i i i
l l i f i H i
• I
I I I 1 1
i; rh
l l l i l i l
p iitflili
i f q i
M ill 1111
H if^p Si ê ifli B
i l i l i
w M à n
Qq 3 JO A N - |H
1 1 1