1243 Jo ami s Gerforiù 1244
fö compreflafpiritu, velut muftum fine fpiraculo quod cum plenitudo Legis fit dile&io, fignum vero dile&io-
lagunculas novas dirumpit,non vajens plenitudinem am- . nis fit exhibitio operis, qui non diligit ppere proximum,
plais fervidi fpiritus intrà fe capere, diruptis venis öcner- quomödö Legem implevit ! Proximum attendite non
vis expiravit.Beata;per meamFidem,fic enim pie credere
fis mihi eft.' Beäta Martyr amöris effe6ta,quæjam ca-
nere poterat,bedum illud amor'e langueofiyiricwf . pliilo-
capta fum, amo per amorem j vtilnerata chäritate fum,
fed St amore mortua, 'ffiörtua mihi, St amato viva.
Rûrsus defè<ftionemprædi£tam fequitur, autconco-
mitatur abforptio quædam fimplificans & unièris cum
D eo , atque fuo modo mentem deificatts j quando, per-
ditis noftris alteritatibus, Scconcupifcentiis, curifquè
conclufis,ôc fùpermundanèexplicatis, in divinum möha-
dem congregamur. A it divinus Dionyfids, conformiter
ad illud eruditpris füi Pauli : mortui eftis, & vita veftra ab-
fcondita eft ctirri Chrifto in Deo : Côlôîf. m. 3. Hæc eftpaX
qua exuperät omnen fenfitm. Philipp, iv. 7. Pax quälh
mundus dare non pôteft, quià in mundoprejfuram, in me
pacem habebitisfin Chriftus.yo^.xvi.3 3. Girà, régira, ih
ventrem, in latus, in dorfum, non alibi pacem invenies,
non alibi fatietatem. Exemplüm eft Alexander, cui totus
Orbis non fatietatem,fed ardentiorem dominationis'libi-
dineminftillavit} nec erat totus Orbis illi nifi parvulus
boliis. Sic in voluptuofis intellige, qui de filiquis porco-
rum quærunt fariari. Nonne rabida fames, quando nec
laturatuf ocülus vifu, nec auris auditu ? Solus Spiritus
Domini eft qui replet in bohfë dëfîderium noftruin, qui
adipe fruiOeriti fatiat nos, qui dât manna abfconditum,
quo Propheta paftus erudtat\Quàm magna multitudo dul-
cedinis ma, Domine, quam abfcondiftitimentibuste\ P f
xxx. 2,0. Hîc eft. calculus filiorum Deibabens nomen
fcriptum, quod nemo novit nifiqui accipit. Apoc. 11.17.
Hîc in divinam caliginem inftar Moyfi vocatur fpiritus
j hîc in fibilo auræ tenuis fentitur Dominus > h k in
thalamô dormit, Se tequiefcit Salomon pacificus, &
Benjamin adolejcentulus in mentis excejfu. Pf. tx v ïi. 28.
Hîc guftatûr favus mellis, favus propter illuminatio-
nem intellëdûs, mel propter dulcorationem affeétûs.
Hîc Möyfes myfticus ducit gregem viriurn fuarum in
interiora deférti. Hîcfedetfolitariüs, & levât feTuprà
f e , ubi Dominus loquitur ad Cor ejüs. Hîc dicit Petrus:
Bonum eft nos hic ejfe. Matt. Xv. 4. Et Philip-
pus , fufficit : Joan. xiv. 8. & Maria Magdalena : Vidi
Dominum & bac dixit mihi : Joan, xxvin. 18. Hîc intro-
ducitur anima in cellamvinariam, Cant.11.4. ubibibit
ebriam fobrietatem fpiritûs , ubi fufpirabunda epi-
thalamîüm canens verba dimidiat, dileblus metis mi-'
h i ait, & ego illi, Carit. 11. i<5. ego dormio , & cor
mettra vigilat. Cant. v. 2. Hîc obteftatur dile&us de
dilé&a : -Adjuro vos filia Jerufalùm. ne fufçitetis
vel evigilare faciatis dileblam , donee ipfa velit. Cant,
vin. 4. Vult autem dùm pondus amorofum fpiritua-
lis hôrologîi câdît, & mentem percutit, vocans & info -
nans ad opusvitæ, adtivæ pro dilectione proximorum,
pro quo fit hæc tertia 8c ultima confideratio.
Tertia Conßderatio.
Spiritus Domini dùm replet hominem incolam Ör-
bis terrarum per plenitudinem redundantiæ , confti-
tuit ipfum fortem , & expeditum ad opera vitæ cx-
terioris 8c a&ivæ. Vidimus hoc in Maria , quæ poft
fufeeptam gratiæ plenitudinem in Chrifti Conceptionè
protinùs ivit in montana cumfeftinationeft_MC. 1. 3p.mini-
ftratiira Elizabeth cognatæ fuæ. Retunditür hoc exem-
plo arrogans Begardorum ftultitia, qui in talem fê liber-
tatem fpiritus eX contemplatione mentiüntùr afcéndiflè,
ut non ampliùs teneantur divinis obfequi Præceptis,tan-
quam fervilibus. Quo contra eft illud Chrifti : Sidili-
gitisme, mandatameafirvatè. Joan. XIV. i f . Etpro-
„feéto „ tanto efl’e humilior, atque ad ferviénoum
„pfo'mptior quifquis debet exmunere, qüanto feob-
.„ligatioremeireconfpicitinreddendaratione. „ Nam
vitium , non errorem luum quia qui diligit iniqui-
tatem, ordit animam jßtam Pf. Lx. 6 . operantem earn.
Ceterum legimus Moyfen poftquam locutus fuerat
ei Dominus in montis caligine ^ quod ad populi tu-
multuantis regionem defeendebat Tabulas Legis ferens,
& ex contemplations interioris redundantia, facies e-
jus radiofa, cornutaque videbatur. Etcnim ficut lam-
.pas ex lumine, fic corpus totum ex interna contemplatione
lucefcit, pulchrificatur , & nitefeit. Hinc
vultus , hinc oculi, hinc tota corporis compofitio divinum
aliquid , fobrium , modeftum , ferenum , 6c
decorum pr£e fe ferunt j fed velant faciem hanc hu-
miles, dicentes: Secretum meum mihi,fecretum meum mihi
I fa. xxiv. 16. Legimus Apoftolum, poftquam raptus in
tertium ccelum, audiverat arcana verba, qua non licet homi-
ni loqui, 2 .Cor. xn. 2. poftquam infuper mente excef-
ferat D eo , & dixerat: Nofir a converfatio in ccells''eft
Philip, ni. 20. hinc talis & tantus regreditur ad dif-
ponenda cubilia merit-orum : ad verbera , ad tumul-
tus , ad vincula. Vbi quid amplius miremur nefcio’,
vel fublimitatcm in contemplatione, vel humilitatem
in adtione , ubi Deum quodammodo propter Deum
deferens, cupiebät anathema effe ä Chrifto pro popu-
( lo ad'Chriftum trahendo. Scripfit Chryfoftomus fa-
’ luberrimum De compunüione Librum , ubi Regem
David miratur, & tollit fiipr-a modum, qui talis fue-
rit in adtione regiminis Regni’, cum afliduitate compun-
dtionis intimas , cujus voces iftas funt: Tota die con-
triftatus ingrediebar, Pf. xxxvh. 7. Lavaboperfingu-
las nobles leclum meum. P. vi. 7. Puerunt mihi lachry-
ina nie a paries die :ac noble, p f Xl i . 4. Oculi mei fernster
ad Dominum , Pf. xxiv. 1 f . Et talia fine nume-
ro per Pfalterium. Verum hoefibipr^eftabat Spiritus
Fords, quo confortari.petebät, dicens : Redde mihi
Utitiam falutaris tui &C. Pf.L. 13'. Sequitur pertinens
ad adfivam. Docebo iniqyos vias tuas. jr. 14. Vellem
daretiir h k fpatium , quo Sereniflimurn Romanorum
Regem Comparare liceret in hac laude ipfi David:
eum namque labor incredibilis adtivas vitze jugiterexer-
cet i in quo nihilominüs fpiritüm devotionis habitare
compertum eft, per collocutiones devotas ufque ad
compundtionem lachrymofam audientium. His ocu-
lis vidi & fenfi. Exultans nunc in fpiritu confiteor tib
i, Pater, qui'fideliterinaddonelaborantiquandoque
plus iritimje compundtionis infundis, quam nonnullis
in otiofa vita contemplatiönem hujüfmodi tota folli-
citudine, induftriaque quaerentibus. Ita, Rater, quo-
mum fic pl'acitum eft »ante tie. Matt. xi. 2 6 . Beneplaci-
tum , non meritum , ut non glorietur ante te ftulta
praefumptio omnis cärnis *, fed qui gloriatur in te glorietur.
Invenio prasterea devoti Bernardi defiderium
tale, quod gratiam praedicationis ? feu miniftrationis
fic in alios- effunderet, non ut canale quod proti-
nus ficcatur, feces retiilens > fed ut concha plena
fupereffluens, feufons vivüs perpetuä vena fcaturiens,
qui nec facile turbatur, & turbatüs protinüs ad nito-
iem priftinum redit. Ad quid ita qumrebat Sandtus
ifte? Ut nimirum adtio contemplationis gratiam non
auferret. Hinc eft cjufdem ad Fratres documentum,
quod in qualibet adtione meminerint illius Ecclefiafticx
cohortationis.-^y^w corda,£ui tarn veraciter,quam fre-
^ quenter utinam fieret refponfiö -.Habemus ad Dominum.
Quid quod Antonius poft plenitudinem contemplatio-
riisin’deferto hauftas, ipfe neque exoccurfufi-equenti
Fratrum, neque ex circunftantibus turbis düm Alexan-
driam quandoque veniflet, aliquid vel turbatioriis, vel
moleftias fentire fe fatebatur ? Hoc miratus eft Hilarius$
fed tanta tamque radicata ftabilitateAntonii mens immo-
ta manebat j aut fi movebatur, continuo redibat in idip-
fum. Datur exemplüm fenfibile de acu nautarumaffedta
per magnetem, qux^jugiter redit ad Poli profpedtum.
Hanc
Sermo H de Spiritu San&o.
Hanc ftabilitatem contemplationis in affionc, &
a&ionis in contemplatione fuide credid&im in beatis
Gregorio,Benedidio, & fimilibus plurimis: quod de iplis
Apoilolis, atque Difcipulis hodierna die factum non du-
bito Porro de Martyribus Laurentio, Vincentio, & tali-
bus, venerabilis Richardus fentit eos in mediis ignibus ad
divina fufpenfos ferventius quam fuerant in profperis.
Hoc fonat ilia vox Vincentii, diim ureret corpus ma-
china candens : „ Ecce nunc in fublime agor , &
,fomnesPrincipestuos, feculo altior, 6 tyranne, dc-
,, ipicio. Quod autem in Chriilo patiente non
fuerat , diipeniatio fuit pronoftra Redemptione;
alioquin delefiado interior corpoream omnem
abforbuiffet triftitiam. Rursus metaphyficando
cum Theologa, confidero quod H;cc Spiritus Domini
iujaerfluens repletio,llabilit animam in (pirituali-
tate, eo quod a materialitate, qu£e fecundum Arifto-
telem maleficiumoperatur, ipiammagisacmagispur-
g a t, 6c elongat. Hinc fit u t, creicentehujuimodire-
pletione Spiritus Domini, ipia cupiditatis iervitusle-
tifera vel ejiciatur penitus, ficut in beatis , vel im-
minuta languefcat, ut in viatoribus perfectis. Super-
addamus quod Spiritus Domini, quos repleverit Do-
minosfacit, nonqualiumeunquererum, led omnium:
Omnia veftra fiat,.inquit, Appitolus.Nam Jftirim Dei
aguntttr 9 hi F i Hi Dei, Rom. vni. 14. hi liberi^fiunt,quia B
ubifpirttu: Domini, ibilibertasyz. Cor. III. 17. QuodfiFi-
lii, liberique funt, heredes eos efle coniequens eft, here-
descjuidemDei,coheredesautemChrifti. Rom. vm. 17.
Chriftum verb Dominum efie omnium, multiplici titu-
lo,quis ambigatPAc perinde quis neget eum coheredibus
fuis omnia tribuere alundead fruendum, vel ad obfe-
quium? VoxeftApoftoli: Scimusquoniamdilioentibus
Deum omnia cooperantur in bimum, R om. v r 1 r . z 8. £c fic
etiam omnia aliena mala. Attendatur rursus hoc dominium
fuper corpus proprium quod obeditpromptefpi-
rituificrepleto, longe excellentiusquam viderat Ari-
ftoteles, cujus tamen hate eft iententia: quod « vir-
tuofi omnia cofmant ratieni. Datur 8c ipfum dominium
fuper exteriora, in languoribus :curandis , in
fubjiciendis dasmonibus, 8c generaliter in mirabilibus
faciendis , prout expedit vel perfonse fiicienti, vel
aliis pro quibusfiunt; ficut ordinem naturae jam dixi-
mus gratis fubditum effe. Quod fi ita fenfiffet Avi- c
I 2 4 6
cenna, ponendo materiam exteriorem fubditam efle
rationali animx p ubi fundare nititur magicam naturalem,
tolerabilius dixifiet j fed altera fuit intentio
fua.
Colligimus ex prasmiflis, quod ad morum mutatio-
nem notabilem in microcofmo, fcilicet in hominibus,
coniequens eft mutationes in macrocofmo , hoe eft,
in majori mundo notabiles fieri, ficut in diluvio, ficut
in fulminatione Pentapolis peccatricis , ficut in
horreri&o fcelere Judasorum pro nece Chrifti, quan-
,do folobfcuratuseft, terratremuit, petrxfeiflkfunt.
Denique quid deprecatio affidua motu fuo poflit, hoc
& Jacobus, & Eloquia facra, & miracula crebra telinguarum
collatum eft nnulieribus, & Mariæ Matri
Jefli, fèdentibus, & orantibus in ccnaculo cum reliquist
Auget difficultatem didum Apoftoli, i .Tim. 1 1 . 1 2.
qui docere mulierem non permittit. bed aliud eft quod
L e x communis vetat, aliud quod privilegiata feu
privata concedit. Itaque Maria Apoftolorum fuit A-
poftola.
A Quarta quæftio. Amplius quærunt : fi in Apoftolorum
Epiftolis erat doni illius latens energia, ut pro
legentium varietate fefe darent intelligi litteræ, ficut
linguæ? Hoc non oportuit.
Quinta quæftio. Quærunt amplius : anfoliApofto-
h darent hoc modo vifibili Spiritum fândum ? Probable
eft quod fic, quamvis Simon Magus oppofi-
turn putaverit, dicens : Date mihi hanepoteftatem. Act.
v i r i , 19. Et hac de Simonia grandis pellet efle de-
ciamatio, fed pergimus ad terminum.
®5x^ 3uæ^'<?- Qy^runt alii : fi hodierna die Spiritus
lancti repletio confirmavit Apoftolos nunc doâo-
rizafosfic qubd peccai-e non poflent, velerrare, ciim
dePetro dicat Paulus, quodreprehenfibilis erat, Galat.
II. i l . Quia non reâè ambulabat ad•veritatem
Evangelii? Sed concedimus reprehenfibilitatem fuiflè
venialem, non mortalem..
Septimaquæftio. Sed cur hac diePentecoftes potius
quam altera, datus eft Spiritusfanâus? U t fcilicet ejus
igneaLex nova tunc daretur, quando vetusdonata eft.
Ocrava quæiiio. Cur præceflit repentinus sc vehe-
mens Ibnitus? Quoniam lolet hoclpiritus bonus facere
ad humiliationem:. malignus ex oppofito blanditur
ad arrogantiam.
Nona quæftio. Cur cum Apoftolis8c Difcipulis co-
habitabant mu ieres, dim à fanßis Patribus poftmodùra
cohabitatio talis culpata, prohibitaque eft? Demur
nunc talcs in gratia confirmati, concedetur 8t iiujuf-
modi .cohabitatio, Sed hæc rara avis eifin terris.
I M quomodo dicitur Spiritus
fanâus docuiffe Difcipulos omnem veritatem, ciim
hoc fit appropnatum Filii; cùm prætereà multL ve-
ritates philolophantium nefeifle-videantur, utGeome-
triam, Aftronomiam? Refpondent D oâores, quôd
Scnptura facra per antonomafiam dicitur omnis veri- •
tas_ In qua fuperba confbnditur nonnullorum garrulitas.
. quæftio. Sollicitât alios inquifîtio deSpiritu
ian£lo:quot, 8t qualibus modis mittitur, quibus illa'-
bitur, 8t quomodo procedit a Patre & Filio, Stbïcde
fchifmate Grtecorum plurimum. Qtiomodo remiflio-
nem peccatorum facit Spiritus fimdhisiEt fi detur plenitudo
poteftatis Ecclefiafticm fine Spiritu fanöo gra-
tificante, feu fine gratia gratum ficientej quoniam
bic grandis laqueus Hsi-eticorum, ut vidimus in hoe
L-onciiio.
Duodecima quaftio. Rursüs qu* & quales funt irre-
miflibiles in Spintum fanöum blafphemim, 8c de diétin-
étione donorum inter fe a Virtutibus, Beatudinibus &
Fruéiibus?
Tredecima qusftid. Item per qua: figna cognofcitur
ftantur. Hodiernum inter oetera miracula, quodoran- D adventus Spirilus fan1âiinmed1 tem. Q: uibus i.nof.uper artibus
Apoftolis patratum eft.
A T Q U I follicitat propter hæc & prædiâa nonnul-
los multiplex inquifitionis vel ftudiofitas vel curiofitas.
Prima quæftio. Quærunt aliqui, cur modo, ficut
ohm figna eos qui credunt nonfequuntur j utferpen-
testollant, ut linguisloquantur novis, &c. Refpon-
det Gregorius In Homilia Evangelii de Afcenfione, 6c
Apoftolus dicens , quod Lingua funt in fignum , non
fidelibus,, fid. infidelibus. i . Cor. x iv . 22.
Secunda quæftio. Quærunt qualis ilia fuerit lingua-
rum varietas : an diverfis fbnis eadem lingua refbnabat?
Vel an idem fonus fe vario modo intelligibilem reddi-
derit, ficut in audientibus erat varietas ? Videtur fecundum
magis eflè probable.
Tertia quæftio. Ampliùs quærunt fi donum hoc
gumentis feu regulisprobantur f i ex Deo fint ?
Décima qtiarta quæftio. Denique fi quis poflèt fcire
certitudmaliter de fe, vel altero, quoc habeat Spiritum
fanCtum, cùm videamus hæreticos promptos ad
moriendum plus aliquando quàm Fidèles Catholicos
& unde procedit hoe? Videtur enim quandoque in ip-
fis hæreticis gaudium ad mortem ; led avidum, eflè-
rüm, plenum deïpérationis, 8c intcrnic coniblationis
Vacuum. Inipfis verbCatholicis Martyribus gaudium
eft charitate conditum , humile, patiens, benignum-
plenumlpeatquefiduciainteriüs fuaviter coniblante. *
Talia magis 6t magis occurrebant Ipeculativè tra-
öanda, ftd aliud tempus, 8c alium locum expoftu-
lant. Ipfa tetigiflè fitis fiierit.
Finiamus tandem in oratione 8c adventu Spiritus fin-
â i in pos deprecantes dicamus eidem : Veni (hnaé Spil
l i i
« I
M W t i t l i i
Ifjlii
iiiwliSfi j
I l i i l f i m i i i l l i
m m m
l i s »
f ijs if ? :■ ; ;ii l l i i * '
lIB lP f
l l i i gp;
mm
l i l
» I
1 site i i 1 1 ilJi I