3 1 Jaarmis
oware lie dicatdr; Unde eft advertendum, quod tunc
dicifur aliquis aliilm fibi reconciliare, quando ipfum '
oftenlùm, quomodocumque poteft, placabilem reddit.
Homo igitur'cum mortalitcr peccaverit, rapinam in
Deum committit j quia honorem Deo debitum per
obedientiam abflrahit, plus diligens peccatum quam
Dciim 3 & fie conftituit fibi inimicitias inter lc 8C
Deum, 8c confèquenter contra omnes elebtos* ejus.
Sed ifta guerra 8c inimicitia tollitur com hOmo devb- '
tè iufeipit Dominicum Corpus, eo quod tunc remittitur
homini offenfa Dei ob mcritum Paflionis Chri-
fti, in cujus memoria hoc Sacramentum agitur, 8c
e jufmodi. T une homo conflituitur amicus D ei, cu-
jus gratiam confèquitur homo devote eum in Sacramento
fufeipiens, 8c eledtorum fliorum. Ipfe enim
Dominus Jelus interpellâtpro nobis ficut dicitApofto-
lus , Rom. viil. 24. 8c eft propiciàtio pro' peccatis noftris. I. Joan. 11. 2. Kursus folent8c vulgares acceflùm ad
hoc Sacramentum exprimere : fic Joan. W il. Gotef. Li-
ebam. 8c Phaen. Sed verbahujusdidtainfpiciendo di-
ligentius poflet aliquis dicere, quod impropria client.
Dicitur enim ibi de Corpore Dei cum Deus fpiritus
fit , 8c corpus non hàbeat. Item, poflet aliquis di-
cere , cum in hoc Venerabili Sacramento fufeipitur to-
tus- Cfiriftus , fdlieet ipfius Corpus , 8c Anima, 8c
ejü’s Divinitas j 8c verba ilia exprimuntfolum Corpus
quàfp'âflial rion: eflènt ibi, hec fùfciperentur. Et con- .
cordât1 etiam modus loqtiendi Latinus , quia dicitur :
Suiceptio Corporis Domini.
Ad primam objeblionem poteft d ic i, qubd verba
ifta pofîùnt fie intelligi: volo fiifcipere Corpus D e i,
hoc eft ,• Chrifti, qui eft Deus habens Corpus fe-
cundùm quod homo. Ad rationcm, quæ obji-
cit ,: -qualiter tàm in vulgari , quàm Latino fit
fblùrri mentio! de Corpore Chrifti fub fpecie pains',
ficut etiam fit mentio de Sanguine fub fpecie
virfi',' dicitur , quod ifte modus loquendi concordat
cOnfecrationi hujus Sacramenti. Nam cum dicuntur
ifta vèrba : H o c e s t C o r r1 u s m e u m , liiper
panem1 -, panis tantum convertitur in Corpus, non in
Dfvinitatem , nec in Sanguinem, nec in Animam,
quàmvis nequaquàm eft fine iftis : hæc enim flint ibi
non propter converfionem, fed propter infeparabilem
cöUjtindlionem -, Sanguis enim eft ibi ratione commix-
tiönß fcilicet cum corpore> Anima,ratione commu-
nieàtionis eft ib i, eo qubd eft imita Corpori : nam
^vUsGhriftusfiimitur, non mortuus. Undecanitur:
A v # vivons Hofiia. Divinitas autem eft ibi ratione
ilrwoirs, quia rtimquam deferuit Chrifti humanitatem.
Similiter eft quidem de Sanguine lub fpecie vini, fei-
lrcet, qiiod fit converfio vini tantiim in Sanguinem
vifëùte cönfecrationis, licet alia Corpus, 8c Anima,
8c Dcitas etiam fint ibi ratione infeparabilitatis. Totus
igiturChriftirsfumitur, ficutfirmiter credendum eft,
filb fpecie panis , fcilicet Corpus Chrifti, Sanguis,
Anima & Deitas. Sic & fub fpecie vini totus fumitur..
Qtliccfuid fit de ifto, alibi habet videri, fedhocfufficit
iiipræferfti fèiré, quod neutrum fuperflnit, fed hoc fit
fifie càlilà in Miflà. Circa hune modum loquendi de
fufeeptione , poteft lntroduci metaphora muîtùm in-
citativa ad devotionèm , 8c exemplarem inftrublio-
ném dignæ præparationis de aliquo magnifia) Principe'
, feu imperatorc, qui benigne vifitaturus eflèt
qtlémdam ex liiis fubditis pauperrimum, volcns hofpi-
rarri eirca eum. Sed videamus breviter, qualiter in tali
calif poflèt fè hàbere ifte pauper ad tam magnificum
Principem ante fitfcêptionem ejus. Æftimo , fi dif-
cretüs eflèt, longo tempore ante adventum tarlti hof-
pitis muîtùm anxiaretur in corde, cögitans maximam
dignitatem Domini, , 8C in fe maximam vilitatem 8c
âbjeétionem 5 8c vehementer admiraretüf, quod tari-
tite Dominus dignarctur tam vilcm perfonam tam gra-
fiosè vifitare, non volens eum per hoc gravare , fed
ëjus paupertatem ditare, 8c copiofa munera dare, &
ita multum timeret, 8c paveret magnitudinem tanti
Domini. Tamen quia tantam utilitatem eflet confe'-
cuturus’, multum affedtaret ejus adventum , 8c exin-
de domunculam fuam quanto poflet toto conatuador-
naret lifiis'Scfloribus, expurgaretque omnem immun-
ditiam, 8c omne quod timeret pofle ofFendere oculos
tanti Domini, 8c hoc ante adventum. Cum autem
fentiret eUm advenire, occurrensei, 8c'qUafi deficiens
propter. Majeftatis magnitudinem , cum maximo af-
fedtu 8c amore1 eum fiifciperet 8c cumgaudiointrodu-
ceret. Cumque iufcepiftet, confideranS*benignitatem
Domini erga fe, aeftimo quod faspius repeteret 8c dice-
ret : O magnifice Domine unde unquam merui tantam
dignationem quam mihi mifero oftenditis : acci-
p ite , quasfo, bonam meam voluntatem pro fadto;
nam nihil dignumhabeo, quodveftne magnificentia;
poflem offerre , fed potius fi inveni gratiam in con-
fpedtu veftro, mihilargire dignemini, quo mea maxima
paupertas ditetur nec dubium quin exaudiretur.
Interim verb quod Dominum tantum in fiia domuncu-
la haberet, diligentifiime obfervaret oftiola domus
fu£e ac feneftras , nequis forte ingrederetur afpedtum
hofpitis tanti ofFendens, aut forte, qubd lamentabilius
eflet, expcllat.
Juxta hunc modum devotus homo formarc debet
fuam meditationem, 8c debet homo fimplex 8c idiota
exhortari, utfehabeat fimiliter erga Dominum Jcfiim
Chriftum quern fufeipere proponit. Debet enim longo
tempore ante , fkpius hanc horam meditari, 8c
quandoque apta oportunitate in Ecclefia , aut in camera
fiia folitarius recogitare fliam nihileitatem , 8c
immunditiam propter fua peccata, 8c fuam paupertatem
, propter, defe&um virtutum. Et cx parte hofpitis
lufeipiendi confideret maxifnam dignitatem, puri-
tatem , 8c opulentiam : 8c ex tali meditatione gene-
ratur in hornine humilitas , 8c amorisinflammatio ex
confideratione dignationis Domini ,* qubd licet ipfe
tam vilis f i t , tamen eum Dominus non abominetur j
fed eum velit vifitare , 8c omnem ejus inopiam aufer-
re , ipfum dignificando, mundando 8c ditando fan&is
virtutibus’.
Sic igitur concipietur in homine affebtus j fic mixti
dicuntur reverentia, 8c timor mixtus amore. Ifta autem
reverentia neceflaria ad fiifceptionem tanti hofpitis
, quas fi deeflet, indigna redderetur fufeeptio le-
, cundum quod dicitur. Indigne fumis, non fiimis re-
' verenter. Cum verb appropinquat dies fiifceptionis,
debet homo diligenter domum confcicntias fuse perlu-
ftrare 8c omnem immunditiam expurgate per humi-
lem Confeffionem, 8c tunc ardentiflimis 8c fanbtiflimis
meditationibus, fcilicet recolendo beneficio exhibito
fibi indignoinanima8c corpora,ac etiam amaramPaf-
fionem Domini, in cujus memoriam inftitutum eft hoc
Sacramentum j quam Paflionem ignominiofiffimam
fubiit propter ipfum ex nimia dilebtione, ne ipfe xter-
naliter pateretur, 8c hujus velutrolls, floribus 8c li-
liis hofpitiolum cordis adornet, 8c thalamum tanto
fponfo prieparetperveram pacem cordis, excludendo
omnes fcrupulosmquietantes, 8c omnem curam fuper-
fluam rerum mundanarum , quia in pace faShts eft locus
ejus. Pfal. lxxv. 2.
E x tunc in ipfa hora fufeeptionis , primo debet
fe homo fufeipiens totum recolligere, 8c ad gratiam
ejus preeparare j quia tunc ccelum quodam-
) modo aperitur, 8c ipfe fponfus animas Chriftus Dominus
Re x magnificus tunc advenit, 8c fibi unltur,
8c fic ad manum Sacerdotis feaptet, acfiDeusomni-
potens manum porrigeret. Et cumprcefentemfenfe-
r i t , intra cordis brachia ipfum reclinet per exclufio-
nem omnis terreni amoris. Tunc procumbens coram
tanto hofpite, fiducialiterpoftuletabeo, quodfaltem
licitum eft poftulare: nam ftultum eft petere, quod
poffit in renegari j 8ccertusfit, quiadabit fibipetitio-
nes cordis fu i, prout fibi melius noverit expedire.
311 încitatïo addignefufcip.Corpßs^Dominic. 322
Agat gï^tiaS ex iritimîs vifcéribüs pro töntisbeneficiis7 invidia;, ira ,cultonbus fe adornet, fcilicet fan&is
fibi collatisl • Obfervetddhdediligenterctiftbdiamfii- virtutibus. ' Nam ficut dicit Bernardns : Bona vefiis
per portas 3 8c feneftras fbas j hoc eft j' ferifûs’fuos:
nam per iftois mors intrat Ufqu'e ad animam, id eft, ton-
cupifeentia peccati pervënit üfquë ad cbnfènfiim per
fenfiis corporis, fi negligénter cuftöditi füeiint. Per
tales verb irrümpentes hoftes i'pfè dulcis hofpes ànimæ
niiîlis moleftatur, feu quandoqiie , quod ëfî gravius,'
expellitui*. Sed attendendum- e f t , ^uod mors non
poteft intrare ad aliquem, nifi ipfe voluntate feu con-
fènfù ipfàm attraxetit, 8c hoc in malum fibi ipfi,
quia peccatum eft adeo voluntarium, quod fi non ef-
fet voluntàriiim, jam non efîèt peCcatum. Cum aü-
tem talitêr commifltim fuerit peccatum mortale, mox
Chriftus expellitur ignominiosè, in quo magna ei fit
contumelia j quia dicitur :
Turpins ejicitur quant- non fufeipitur hojpëi.
Si enim magnum eft peccatum Domino hofpitium
negare, confiât qubd valdè magnum eft jam fùfceptum
ab hofpitio expellere. Et taie vitium eommittens
comparatUr Judæ, qui poftquam cum Chrifto cæna-
v i t , ipfüm tradidit. Talis etiam ordinem honeftatis
pervertit, qui neutroreverentiàm exhibet éi præfenti
nullam. Inde fimilis eftjudæis, qui cum ramis pal-
marum 8c clamore Chrifto occurrerunt, 8c honorifi-
cè fufeeperunt, 8c ipfum poilmodùm crucifixenint.
Sunt enim aliqui, qui Chrifto feptem feptimanis hofpitium
præparant1, 8c poftquam eum fufcepei-int,
nullam ei reverentiam exhibent, immb tot contume-
lias inferunt, quod oportet eum inde exire. Unde
admirans Bernardus dicit : Q u id minus pr&fenti quam
futur b dëbetur ? Q u id minus revenu*, tempus refurretlio-
nis exigit quàm PaJJionis. Hæc ille.
Prætereà etiam fblent dicere vulgares volentes ac-
cedere ad hoc Sacramentum fiifcipiendum, Joli. W il.
Zutreten Zugottis Difche. Ad hoc ergo adducatur
metaphora de invitato ab aliquo potente , quomodo
fcilicet talis fe habere poteft. Nam gratus eft valdè
dé amicitia fibi exhibita, in hoc qubd eum invitât.
Item aliqua mimera fecundùm fiiam poffibilitatem præ-
mittit ad convivium. Item cum vadit, veftibus cul-
tioribus fe induit, eum qui fe invitavit favorabiliter
fàlutat. Accedens verb ad menfiim, priùs manus lavat.
In menfà fèdens, diligenter confiderat quæ fibi
apponuntur, fumitque cum reverentia 8c modeftia.
Poll Convivium cordialiter regratiatur invitatori , fed
8c dedignatur 3)011 fiifceptionem tam prætiofbrum ci-
borum vilibu^ uti cibis, dicens : Non locabo lèrvum
fùpra Dominum. Juxta hunc modum hortari debet
accedens, ut fè exhibeat velut accedens ad convivium
potentis, fcilicet Chrifti. Dicit autem Sapiens : A d
menfam magnam fèdifti, diligenter attende qu* appofta
funt tibi, Prov. xxin. 1 .8c feito quod talia oportet te
præparare. Iftam autem menfam magnam , dicit
Auguftinus , non aliud ejfe , nifi unde fumimus Corpus
Chrifti, , & Sanguinem. Et fic Sacramentum
Corporis Dominici dicitur menfà magna propter ma-
•cnitudinem charitatis ipfum inftituentis, fcilicet Chri-
l t i , qui ex magno zelo charitatis inftituit > fecundùm
quod dicitur 1 utlus domus tu* come dit me, Pf. lxviii.
10. id eft comeftibilem me fecit. Ad iftam autem
nienfam invitatur quilibet fidelis, fecundùm quod dicit
Sapiens : V mite, corne dite panem meum, Prov.iX. ^
f • Similiter exhortatione Chrifti dicentis : N i f i man-
ducaveritis carnem filii hominis & c . Joan. VI. f/L. Id
ad iftub nuptiale convivium, fecundùm quod
tactiim eft in principio hujus colleblæ. Debet autem
quilibet fidelis multum gi-atus eflè de amicitia fibi tauter
exhibita , fcilicet quod ad convivium Regis æ-
terni invitatur, quia valdè eft honorificum. Sed 8c
munera pro fua poflibilitate ftudeat præmittere , 8c
lmt Contritio, Confeftîo, 8c operisSatisfàélio, quæ
valde grata funt 8c accepta R é gi gloriæ. Et ita ve-
itibus laccratis 8c immundis abjeélis, fcjlicet fiiperbiâ
T om i / / / . Par s. I %
eft humilitas , bonn veftis eft manfuetudo. Sic 8c bona
ÔC pretibfà veftis èft charitas, quâ- præcipuè indui
opoitet eum qui accedere vult forcé i, quod abfit, fi caruerit baadc h voecf tceo n, viêvci uamcc e; dnee
- rEev pânrægefltiiim : pferit, Dominus ei diêat juxta fententiam Am ic e ., quomodo hue intrafti, non habens * v'eftëm nuptialem•, Matth. xxir. 12. fcilicet charitatem
Dei 8C ’ proximi : 8c condemnabit eum dicens : Liga-
tis ’màftibus & pedibus ejus, mittite eum in tenebras ex-
feriàres. ■ f ’. 13. Ingrediens autem invitatus favorabi-
liter ialütat eum qui fe invitavit -, quod 8c fiicit fidelis
cum dévotis orationibus 8c meditationibus ipfum Do-
amdivneùnmtu Jmef pùrmo fCpehrruimftu fmac fiaàtl u8tca ftà, luotbiffêercurman. s, Nuto fnu ulom
tis autem mânibus nequaquam licet aGcedere. Sed
quid' pér irianus, nifi opera intelliguntur, quæ debent
priùs ablui j quia dicitur in Pfàl.-xvn. 21. Secundum
puritatem manuum mearum retribuit mihi. Et licet juxta
teftimonium Domini fuffecit Apoftolis in hoc con-
vivio pedum ablutio , fed hoc ideo quia alias erant
mundi ànimo : nos verb qui è contra lumus immun-
di, indigemus lotione non folùm pedum , fcilicet at-
feélionum 8c cogitationum , fed 8c capitis, 8c ma,
bnouruumm,. atFqiute aourtiesm, hcoonc gerfut,a ihnoterunmtio anbisl uotpioe,r ucumm8 cavmear--
* ris fletibus abftergimus quidquid in talibus perversè
egimus, Debet autem conviva diligenter confiderare
quæ apponuntur fibi, quia valdè. pretiofa funt ciba-
ria, utpote vitam conferentia.i fcilicet panis vit* , qui
de coelo defeendit, Joan.vi.fi. quo 8c vefeuntur aves
Angelicæ. Confideret appofitum AgnumPafchæim-
maculatum : quomodo hunc verb reverenter, ac déAbigtén
oc oPmafcehdaalti ,: tangitur Exodi.xii. 8. ubi legitur de Comedebant autem acciniïis renibus cum
azymis panibus , calceatis pedibus , baculos habentes in
manibus , cum laElucis agreftibus , & fejlinanter. Et
hæc flint quibus debet fe homo probare pviufquam accédât
, juxta Béati Apoftoli commonitionem ad Corinth
ios. Datur autem quibufdam intërdùm in per-
ceptione hujus. fàluberrimi cibi, quidam fipor fpiri-
tualis , 8c guftus internus , quo iplbrum animus fùr-
fum trahitur in illius flimmi boni fruitionem : quod
donum non eft Fidei debitus effcblus, neque eft præ-
fentis temporis, fed æternæ bcatitudinis. Et cum
•- datur in Sacramento , aut extra , gratias agat perci-
piens, omnium hugitori, nec in verbis fe efïùndat, fed
fècretum fecretè teneat, 8c cum profundo cordis ge-
mitu prorumpat 8c dicat : verè tu es Deus abfconditus.
Stieedn tceurm fù fntoinne nddautumr,, qfuiima iliter eft regratiandum 8c pa- non eft current is neque volent is , Rom. ix. 16 . fed benigniffimi Conditoris, qui dat quo-
modo fibi placet, 8c prout judicaverit eflè pro ûtilitate
hominis, 8c ad laudem fuam , 8c non dat quomodo
homo vult, vel prout vult. Imputer tamen hanc
privationem fibi, 8c aferibat- hoc fuæ infirmitati fpi-
rituali, aut negligentiæ. Ignem enim pofuit infinu,
8c calorem non fçnfit : mel pofuit in ore , 8c dulce-
dinem non percepit, 8c ideo miferiam fùam recogno-
feat, 8c vitam fiiam in melius commutet. Sicut 8c è
^ cpoienttartai dfii vrienpæe riint frienfietbæli,o nqeumæ ,f en aihd ilb ofnibois t 8rcib muaalot,s efxèd-
tendit. Dicat itaque fibi ipfi : fi mihi peccatori talia
fiicit Dominus , quid , putas, faciet fi vitam meam
emendavero ? Denique cum Sacramentum expletum
fuerit, cogitet in corde fùo dicens : poft tam nobi-
lqeuma pcriobputmer noopluos f teefrtc oeria, q, ui8 ch uvnilcia c ciibbuamria Adenggueflitcaurem :
fùfcepit, qubd diligenter fe euftodiat, præcipuè auptetmum
o. s fuSui men ,i.m i na liqquuois Dino pmiixniidceu,m i nC qourpau Cso erpftu fsù Dfcoeminicum
eft collocatum, ftercora poneret, infidelis
judicaretur. XQ ualis igitur judicandus eft ille, fquuui mos.