239 Journals Gerfomi
240
tat s , hoc eft, quod perdolorem, Sc nonrancorem,
viraiibtam, injuriam, vel per invidiam accufet aliam
vei puniat.. Nec capiat, id.eft, ipfa non debet cape-
i-e quidquam ab ulla perfona, nec donum quodcun-
que, nec habere debet perfonam aliquam familiarem,
id eft, per nimiam frequentiam. In omnibus rebus
fugere debet ftngularitatis ut admirationis notam, hoc
eft, non debet facere aliter quam alia:, utvanamha-^ greditur in via virtutum, revertiturin pejusj non eft
beat gloriam j nec debet loqui quidquam ob quod medium ftationis, non ampliiis quam in navi, curren-
ad iâpientem animam , quæ diligenter cuftodit thc-
làurum fuum , ut cooperiat fàciem fuam coriuitam
exemplo Moyfî, Sc celet per rifiim quemdam , qui
tamen non imminuat gloriam interiùs latentem Sc èo-
gitationis gravitatcm. Gomparandùs eft dies præfens
diei præterito, hoc e ft , confiderare debet fi non fit
melior hodiè quam heri : nam fi qüis non femper propoflit
judicari, aut multùm fiipiens aut multùm reli-
giofa j nifi fortafiis ut habeat confilium alicujus fa-
pientis perfonæ vel Confefl'oris fui : nam in hoc calii
ad finem prædibfcum laudes propriæ explicari poflùnt,
vel ad ædificationem alterius , modo fufficiens habe-
retur liumilitas ad hoc fecurè fàciendum. Iplâ refi
pondéré debet de hisde quibusinterrogabitur, fifunt
digna rcfponfione, fimpliciter Sc paucis verbis. Sed
fi habeatur verbum de Scripturis vel bonis moribus,
arrigat aurem Sc non linguam, hoc eft , audiat Sc
non loquatur. Cum loquitur , non ponat ftudium
fuum ad eloquentiam , fed verbum fuum fit vulgare
potiùs quàm ornatum. In omnibus fabtis fuis San-
blimonialis non apponat operam ut appareat lùbtilis
Sc agilis fine honeftate atque temperantia. Vitare debet
omnes perfonas inpoteftate conftitutas, hoc eft,
te velociter aqua fine retinaculo, quæ fi nonafcende-
rit, defcendit, ut per comparationem unius ad alte-
rum, Sanbtimonialis percipere poflit progrcflùm fuum
vel defeblum. Cum fenferit fe vibtam faftidio vel
languore cordis, afcendat fupra petram.in qualavaii-
tur mortui, ficut folebant lavari ante fepulturam Sc
cogitet diutiiis fecum, quemadmodùm illæ quæ fiint
fepeliendæ hinc inde moventur, qualiter vertuntur,
modo in faciem modo in dorfum, qualiter caput trc-
mit, qualiter brachia cadunt, coxæ fabtæ iimt rigi-
dæ, tibiæ jacent, qualiter veftiuntur, qualiter recli-
nantur, qualiter ad fepulchrum deferuntur, qualiter
ad feretrum ponuntur, qualiter terra cooperiuntur, id
eft elfe debet Sanbtimonialis tanquam Melchifedech,
quod intelligendum eft, ne Sanaimonialis habestul-
lam carnalem affebtionem, nec ad PatremnecadMain
alto ftatu j 'Sc in primis foculares : una caula eft, g trem, nec ad alium fui generis , quemadmodùm ip-
ob tentationes quæ contingunt Religiofæ, cùm videtD fum Melchifedech fecilfe Scriptura commémorât ; non
hujufmodi ftatum, 8c incitatur ad fimilem appeten
dum j alia caula eft , quoniam hujufmodi homines
plerumque parvipendunt Religionis humilitatem, Sc
loquunturdeReligione lèviterperirrifionem, faciunt-
que eorum rifus Sc ftultas recreationes. Sanbtimo-
nialis imitari debet res communes, ut labores, aliaf-
que obferVantias , in quibus non debet eflè tanquam
effrenis. Eft hic fimilitudo quidam recepta ex Bi-
blia, qua: comparat populum effrenem bruto, quod
potiusex conluetudine fuumoperatur laborem,qüam
ob deleblationem quam habeat, Sc nön per delibera-
tionem operatur: Sc eft tritura, modus quidam ex-
cutiendi frumenta per jumentorum pedes vel boum,
quemadmodiim fit circa Avenionem , ut vaccse vel
tauri ad laborem amandum edobtij hoe eft, quod ad
obforvantias fuas trahatur , non quidem per conlue-
tudinem, féd per devotionem, ut in omnibus rebus
fingularis fit puritas , Sc non vülgaris devotio. Ipfa*-
non debet prasponere Sc prasferre fpeciales quafdam
ScpeculiaresOrationes fuas Orationibus communibus
Ecclefue, live impofitas fint in Confeflione five alibi.
Debet in primis habere communes Orationes Sc pro-
curai-e eas, ponendo diligentiam fuam Sc ftudium fuum
five curam, ne fibi ipfi adulétur, hoe eft , det glo-
’•iam vel voluptatem pro Orationibus luis particular^
nominando quis fuerit Pater fuus, Mater lila vel ejus
progenies : non enim commemorat Scriptura ipfimi
habuiflè Patrem nec. Matrem vel progeniem: neevo-
cet Patrem , id eft , non debet appellarc quidquam
ad fe luper terram, immó talem fe reputare tanquam
eflèt fola Sc Deus. Et fi interdum infirmitas aliqua-
liter hominem conftringit, id eft corpus vel fenfua-
litatem de extraneo rigore vel fervitio j animus tarnen
eflè debet invibtus, id eft, ftabilis Sc firmus , nec
debet relaxare intrinfecum rigorem Sc ejus exercita-
tionem.
S E Q_ U U N T U R
XV. PERFECTION!^
NeceJfarU v o len t i Deo f e r v i r e , & eum
p e r fe t t e amar e: cum qutbufdam a liis
moral ita tib us.
P Rima. Ipla debet adhibere diligentiam Sc exple-
re omne pofle fuum, ut integram pognitionem Sc
notitiam habeat de defeStibus Sc peccatis liiis.
n nn„ • 181 n -T u ----- r r r ; Soecccuunndaaa.. lIppilaa adeeobeett tfoorrttiitteerr mmuullttuiimmqquuee iirraallccii SScc
f 0 o?ffed'ebrentV finegbgens£üe' rePug“®e mturalibus fuis inclinatiombus!1
orobib^tfHf11 • ergo famibaritas muheram Tertia. Ipfa debet habere maximum dolofem, tip
iohibita 1ei1t, 'm. u lto m• a«gi s v• i-r-o--r-u--m-,; ffaacciieess ,, ildd eefftt mnrpm fr
geitus, debet efle tanquam cum aliis, fed interims
omnes res diverfe lint. Ipla non debet incutere ali-
cui iram, nec ipla irafeiper nimiam gravitatem, nec
difloiuta efle debet per magnam levitatem 5 fed fer-
vare bonam quamdam mediocritatem, id eft menlii-
r p i vel temperantiam, ficut dicitur de fan&o Martino
, quod triftitia non turbabat vultum ejus , nec
morem Sc dilplicentiam de offenfis, peccatis Sc de-
fedtibus qüos commifit contra lanótam Dei volunta-
tem} quia ipfa non eft certa, fi juftèfatisfecerit, nec
fi Deus fit placätus.
Quarta. Ipla debet valdè timere Sc maximoperè
cavere ne recidivet, Sc ne revertatur ad peccata fimi-
lia 8c defeéhis.
:— H Qyinta; Ipla habere debet fortem afperamquedif-
vel lt?°,r^ lataI^ inJecit hilanta- D ciphnam 8c cerredionem , ut fecurè regat Sc fervet
tern: hoc eft di£tum, quod Monialis ridere poteft, qüinque lènlîis liios naturales.
interdum magis ne videatur nimis devota ad intra ,
quam ob aliam rem. Et hic datur exemplum de
Moyle, qui quoniam allocutus fuerat Deum, facies
lua taliter fulgebat ut videretur cornuta , 8c necefle
emt quod ipfam cooperiret cum alios alloquebatur.
Sic perlona qua; allocuta eft Deum per devotionem,
habet faciem fuam multo majoris gravitatis 8c clari-
tatis quam alias j ideb interdum ipfam celare debet,
ut evitet ventum fuperbi^ , qui omnia indifponit 8c
oeitruit li fuerit receptus > interdum etiam fpedabit
Sexta. Ipfa habere debet virtutem foititudinis ad
tolerandas, portandas Sc luftinendas omnes adverfita-
tes, omnes infultus 8c tentationes diaboli, mundi Sc
carnis.
Septima. Debet dimittere 8c vitare locietateln
omnium creaturarum, tanquam infernalem inimicum,
quie eflet vel efle poflet occafio non modö faciendi
iplam peccare 5 led etiam deducendi earn ad aliquam
imperfedfcionem.
O&ava. Ipla portare debet in ea Sc luper cam hu-
milem
241 Contra fcrnpuIoßamConfcientiam. 242
milem Crueerii-.dulcis Jdu. Ghrifti,- quakin'le quatuor Secundo,!! elaplùmtempus nimis læpè redit, per
habet brachia,, ficuti hîc:apparet,1. Primum hujusGru- tim.OJto de hoc quod- non fccerit integram Gonfeflio-
cis brachium,.. eft omnium.peçcatorum: :8c, vitiorum nem , humiliet fe peribna.Sc dicat. bcio Domine
mortificatâo.. | Secundum,; eft renuntiare 8crelinque- quod.toto nifuSc conatu nunquamfacerepoflèm Con-
re omrtiaterrènavEona Sc temporalia. Teitiunr, eft felfioriem ficut mea poftularent peccata ^ novifti tamen
fugere & .tollere, æfe omnem carnalem aflèétionem om- voluntatem meam & defiderium meurn^ quod mihi in-
nium amicorum fuorum caimaliqmv, .Quartumi^ eft lph'afti , nihil me celare vellc : fed aim Confeflbr
fe omnino humiliare Sc nihilipraderey Scintégré.p ro -; meus lûfficienter fe exiftimet de vita mea informatum
priæ renuhtiare voluntati. ;.,. : - A haéfenùs , fufficiat tibi Domine j ut enim obedircm
Nona.; Eft. continua’rememoratioT commendatio confiljo tuo, oblit-us fiim.temporis elapfi ad melius am-
8c memoria beneficiorum,; quæ à dulcijefu Chrifto
recepit & femper recipit. .
Décima^; Eft eflè diebus 8c noStibus continue in
dev.otionè & devotis orationibus.
Undecima. Eft facere totum poflè luum , utfen-
tiantur indefinenter divinæ conlblationes Sc dulcedi-
nes.
Duodecima. Eft habere magnum 8c fervens defiderium.,
Sc façere totum poflè liium, lècundùm ftatum
Ilium exaltandi Fidem, videlicet quod dulcis Jelùs Chri-
ftus ab omnibus fit cum timoré cultus, amatus, co-
gnitus Sc honoratus.
Décima tertia. Eft habere pietatem 8c compaflîo-
nem de proximo lùo, quemadmodùm vellet quqd ha-
beret de lè.
• Décima quarta. Eft Deum glorificareôc eigratias
agere, Sc eum laudare de omnibus rebus ejus Scope-
ribns omnibüs.
• Décima quinta.. Eft quod poftquam fecërit omnia,
fenferit St guftaverit,. quod dicat hum il lime Sc
devotè alloquendo.Creatorcm fuum; DulciflîmemiSc
Reverende Creator , nihil füi; Sc pèr te fabius- fum,
nihil fció. nec poflùm Sc pauperfimè,8c inepte :tibi fer-1
vio, Sc fervivij. Sc ideo humiliter veniam precorScpe-
to pro me Sc univerlb mundo.
JO ANNIS GERSONII
D o ff oris d r CxncclUrii P tr ijlen jis
D O C T R I N A
Contra nimis Uriel,im & fcrupulofam
CONSCIENTI AM.
Gallicc in MS. Cod. riff. z88.
DE us ralt quod rationabile fit fervitium no-
ftrum, quoad animam Sc quoad corpus; le-
cundum enim vulgatum proverbium, Quod m-
rms eft, bonum non eji. Ideo debet perfona taliter re-
gere corpus iuum, ne fit nimium rebelle animse ex
una p a ite ;K ex altera, ne deficiat eiin neceflitateper
amiflionem boni fenfus fui & judicii boni, fi caput
yel cerebrum nmuum turbaretur vel per nimium je-
junmm aut fietum aut cogitationem, ' timorem &
melanchoham. Et eflet minus malum excedere nimisnutnendo
corpus fuum, qulmuon fatis; quia dif-
hcilius poteft pom remedium, cum corpus eftbefum
per. ninuam & mdiferetam abftinentiam fervorem aut
timorem.
■ ■ m de^r tempus pratteritum, nifi in
general! ad petendum a Deo veniam. per generalem
contntionan ut dicendo: haftenus Domine tempus
per Vkanl J 1*13111 & di®>team,. tibia-
hud reddeie nequeo , nil! cor contritum Sc humilia-
D H ei'g° B M M & ipfum non de-
picias. Corconmtum&hmmUatum Deui nm.defpims-. ll.L.zp. Delitlajwventutis nteu , & imoramias mens
ne memwens Domine. Pf xxiv. 7. ^
Tom I I I , Pars I .
bulandum in tuo deinceps .fervitio.
Tertio., perfonaaélivaquæquotidieoperatur, non
debet conari habere talem pacem Sc tranquillitatem
cordis atque cogitationisficutfolitariaperfona: in hoc
enim eflè poflèt vel nimia lliperbia , vel vanus cona-
tus, aut gravis melancholia, vel odiofa triftitia Scdil-
plicens illis quibus ilia perfona placere debet. Suffi-
çiat ei recurrerc ad Deum.horis certis ad hoc magis
çonvenientibus 8c liberis , Sc fo celare quantum fieri
poflit, ne appareat devotior quam aliæ perfonæ'quibus
convivendum eft, fictamennefiat:veldicaturmalum
Sc peccatum.
Quarto, quælibet perfona quæ dedere vull cor luum
8c amorem luum Deo, debet lèiplàm diligentiùs cu-
ftodirc, non. cogitàndo res particulares parvas vel magnas,
nigras vel albas 3^ fed elevai-e cor fuum in fipien-
tia Dei, in fua-potentia, dulcedine.r bdnitate 8c mi-
" foricordia, Sc fie de talibus generalibus confideratio-
bus, quæ contingunt perfonæ, veluti dicendo : O Deus
optime,-, dulciflime, mifericordiflime, 6 , Pater, See.
Per 'hocænim nunqùam laberetur qtiis in phantafiasSc
phreneles, ficut fieri poflèt fingendo. in fo res corpo-
rças nimis permanénter Sc fixé. Et ideo prohibetur
interdum nimia cogitatio Sc continua de peccatis pro-
priis Sc de aliis fàblis, vel de igne infemali, vel de
morte propria.
Quinto, quoad tempus fiiturum debet perfona pro-
ponere fibi cavere velle a peccatis , Sc præfertim in
quantum peccatum noceret alteri : eft enim multo minus
malum aliquem folum eflè in manu Dei Sc mifo-
ricordiæ fuæ , quam cum hoc quoque aliis obligari.
E t fi perfona fo debilem fontiat, Sc ad peccandum in-
clinatam læpius, ipla etiam læpius relùrgere debet,
poftulando humiliter Sc benigne veniam à Deo Sc ejus
auxilium, ficut filius qui cecidit, manum Matri fuæ
C porrigit : nam contra feipfum irafei folummodo nocet,
tiiftitiam générât Sc tædium malum, Sc interdum del-
perationem 8c dilplièentiam de vita propria j nec caret
fuperbia velle facëre'aliquam rem per feipfum Sc
lùa vi aut confidentia, quæ nec poteft nec fieri debet.
Etfimillies indiececideris, millies refurge, con-
vertendô cordis tui oculos ad Deum Sc dicendo : Domine
juva me, parce mihi, conforta me , miforere
mei.
Sexto, quæeunquëveniant cogitationes five carnali-
tatis five invidiæ five iræ fùerint, perfona cavere debet
ne opere eas compleat, nec quod ad intra confontiat. Et
tunc foiat cogitationes non eflè peccata mortalia > fod
eflè magnam^ virtutum materiam : contingit enim üe-
piflîme , quod quis fcntit in fo 8c cognolcit tales eflè
cogitationes diu permanentes, fod non confontit. Qua-
re? quia difplicent, Sc eis refiftitur j defideraturque
quod ceflènt. Et foppofito quod non poflint expelli
j-jquin cito iplæ vel aliæ redeant} non tamen volunta-
rie acceptantur, nec opus eft illas confiteri , nifi in ge-
ncrali Sc conditionaliter, dioendo: Habui varias cogitationes
Sc motus carnalitatis vel vanæ gloriæ vel vin-
dibtæ vel o d ii} Sc timeo ne tantopere reftiterim Sc
tarn cito ficut debuiflem , hoc ego confitcor. Si tamen
quilquam dè confonlu expreflo cprtus flier it, di-
cendus eft ille confonltis} & magis fabhim ipfum.
Item fæpénumero prodéftvertae in incuriam Sc con-
temptum omnes talés 'cogitationes;, 8c' interdum dè
earum ridéré importlmitaté^, ' 8c de inimico qui eas
Q_ mit