1o79
Apuleii. Expeâa paulifper Sc non erit : Sc fi foil's
vis quomodo ipfo tibi permanfura f i t , fifte fi poteris
firmamentum, ne amplius volvatur, tunc fperes pul-
chritudinem tuam duraturam, non autem aliter : ipiâ
enim motum fequitur firmamenti Sc cum eo vertitur.
I0 8 0 nenli urbe, quinmox id feiretur Parifiis. Et quiàdi-
ccrc coepi de Rege : fi mihi dicas : fum Rex. Reve-
rà nobile nomen eil 8c dives , fcd care venditur, fi
modo quis velit reble fuum cxequi debitum : vix enim
die quolibet vel momento uno quiefcere poteft Rex
Si dicas mihi: fum mirum in modum fortis j ficetiam ^ quicunque, fi fuum exequatur debitum. Ideo fiepenucft
bos aut taurus, 8c multo plus elephas. Et fi nef-
cis quid Miloni per fuam acciderit fortitudinem, vide
hiiloriam. Si mihi dicas, tefapientem ciTe 8c prüden-
tem , 8c pro tali te haberi : mihi crede , habcri feu
teneri poteris pro fapiente j fed certe fi hoc feires,
nunquàm diceres : Dicentes f i eJJ'e fapientesfiulti fafli
funt. Rom. I. 22. Mirabile e ft . tempus noftrum ho-
norabilius eile lapientibus hominibus, quam fuerit un-
quam: Romani enim nonplures quam duosfe habere
affirmabant lapicntcs : Catonem, fcilicet, êcLelium.
Græci feptem. Hebræiunum Salomonen!. Nos verb
non modo habemus duos, nec unum , aut feptem,
fed in tam copiofo numero habemus , quod eos nu-
mcrare nequimus, nec omnes ad lùa deputare officia.
Res noilræ optimè gubernari dcberent poftcaquàm tam
copiofi funt fapientes. Si mihi dicas : Nobilis fum 8c
mero propolint Auguftus Caslär dimittere 8c renun-
tiare Romano Imperio. Et Diocletianus de fa&o re»
nunciavit, nec quibufcunque precibus amplius voluit
tenere Imperium. E t poftquäm Marcus Aurelius fue-
rat adoptatus per dibtum Diocletianum Imperatoren!
ut ei luccederet, non adeo hetefehabuit, neejoeun-
de, ficut prius: verum femper erat triftis 6c cogita-
bundus. Legitur etiam in hiftoriis de quodam fanfto
& lapienti homine j cum dici audiret amicum fuum
Imperatorcm elfe eleblum , 6c eum hoc acceptafle
officium, ei mifertum fuifle 6c compaflum, ccepitque
lanblus homo ille lachrymari 6c plorare ob ingentem
laborem 8c periculum ad quod ledederat amicus fuus:
6c ideo in Principes non debet haberi invidia, nec de
llatu ipforum $ led potius mifericordia 6c compaffio,
funtque adjuvandi omnibus viribus. Concludo ergo nos
magnæ antiquitatis , adeb ut non fit memoria ejus? B non habere titulum aut occafionem fuperbiænec ela-
Refpondeo per.contrarium : vanam elfe hanc jabian-
tiam, fe ex aliorum laudare probitate. Si enim pras-
deceflores tui nihil fecilfent quod magnee eilet probi-
tatis 6c laudis, non nominati fuilfent nobiles. Fac ergo
tu faótum aliquod pulchrum quod laudandum fit
; led omnis humilitatis 6c fubjebtionis. Ideo
querere debemus Dominum noilrum in bovino prte-
lepio : non autem in auratis palatiis , nec adorna-
tis.
Dico fecundb, iplum quserendum eile in Templo,
hoc eft, debemus eum rogare devote, ut nollri mi-
fereatur, ut nobis veniam detnollrorum peccatorum.
Illud eil quod voco Deum querere in Templo, le-
cundum dibtum Jefu Chrilli dicentis : Domus me a,
domus orationis vocabitur. Matt: xxi. 13. E t h * c oratio,
6c commendandum, ut de tua propria glorierisnobi-
litate: quanto enim veteres tui amici fuerunt nobilio-
res, tantb plus vituperaberis 6c minus exculäberis, fi
minus viam tenueris quam prïemonftraverunt tibi. Si
de tunicis tuis gloriaris, qua: lunt aurex, aut ex fe-
rico confcbt*, artificiosè admodüm context*. R c -
fpondeo I quod fi te iplb pulcher fis, magnam elfe ftulti-
tiam habere nimis pretiofos habitus, diminuunt enim
aliquantuliim de tua pulchritudine. Si qu* in te fue-
rint deformitates, has ipfi ollendunt 6c docent, quia p o ra t io , cum aflbeiatur jejunio 8t elcemofyn*. Ideoditionis
fecundum opinionem Sidonii duas debet habere alas
quae earn ferant 6c praelentent coram Deo : jejunium
videlicet, 6c eleemolynam: Bona eft oratio cum jejunio
& eleemofyna, Tob. xn. 8. hoc eft, tune bona eft
faciuntut infpiciaris & confidereris ab aliis, cujusnam
fisftaturæ. Et proptercà non poteft pejus conmliho-
mini turpi 6c deformis formæ, quàmutornetur, quo
videatur pulchrior. Si de divitiis tuis gloriaris, quarum
magnam habes abundantiam. Refpondeo tibi : quod
fi cas liberaliter diftribueris, cfficientur minores : fi
autem eas tenueris temper in area claufàs, non cris
carum Dominus, fed euftos 6c famulus, 6c fie dives
noneris, fedferviens, occupatus, 6c impeditus, illas
euftodiendo divitias. Si dicas : magnos habeo amicos
6c multos. Spem quidem habes , fed non opineris,
nec certus elfe pofiès, nifi infelix fueris aliquanto tempore
6c infortunatus : in adverfitate namque videtur
amicus. Ideo dicit Francifcus Petrarcha in remediis
fortuitorum : Felix ne feit amari. Et fi fueris adver-
fitatibus prelfus 6c infortuniis, non tibi fuperbiendi nec
præfumendi relibta eft occafio; fed totius humilitatis.
c o , Deum quærendum non elle in vinaria taberna : illic
enim non eft locus jejunii, led gulæ. Non debet quæri
in ludo alearum, quia non eft locus eleemolynæ. Qui
enim plus habet qùam opus fit ei pro luo gubernami-
ne, dividat, 6c pauperibus eleemolynam taciat. Qui
nimis parùm habuerit, ut folùm ftatum lüum ifto
luftincre poffit, illud fervet, nec fortunæ exponat :
venit enim interdùm fortuna mala citiùs qùam puta-
tur. Jejunarc igitur debemus in lànbta hac Quadra-
gefima. Nec eft res magna detaliquadragintadierum
jejunio cum Jelù Chrifto, illiquiexpeblat pranderein
menlà lùaperpetuo, 6c fine fineinParadilb. Profebfco
enim qui confident magnum Paradifi gaudium quod
haberi expeblatur ab hominibus, ad medietatem jam
eft refebtus , nec quicquam gravat jejunium. Dico
ulteriùs, hanc orationem hauriri debere ex fonte cordis,
ut fit irrigata veræ Contritionis lachrymis, hoc
Si de tua glorieris potentia? te humilia: quanto enim c i l, amaro dolore 6c dilplicentia delùopeccato. Tafueris
potentior, tantb minus habes facultatis, ut execution!
per alios demandentur è te volita 6c cupita,
nifi bona fuerint 6c honefta. Ad propofitum récitât
hoc Tullius in lib.de Ojfic. quod Pericles 6c Sophocles
quondam fimul erant, ut confultarent in fabto Ro-
manæ civitatis. Inter cetcros præteriit eosjuvenis quidam
puer pulcher , quern relpiciens Sophocles ait
Pericli : Pericles, ô pulchrum puerum ! Ad hoc re-
fpondit Pericles : Prætorium decet non folùm manus,
6c linguam, fed 6c oculos continere. Ideb nihil face-
re debet Princcps, quin totum ponderetur, 6c per ra-
tionem menfuretur, 8c quin velit unumquemque illud
feirej fi enim non vellet, adhuc tarnen Iciretur, 6c
præcipuè hi feient, ad quos nihil fpcélat. Sic quæri-
mus, ubi eft Rex ? Quid agit R c x ? R cx dormit.
Rex furgit. R e x audit Milfam , aut rem divinam.
R cx prandet. Talia Régi adminiftrantur ciharia.
R e x fpatiatur. Non fkccrct faltum quidem in Seno*
lis fuit oratio Magdalenæ, làn£li Petri, probi Tobiæ,
bonæ Judith, 6c complurium aliorum. Et qui hoc
modo Dominum noilrum quæreret, ablque dubio
eum invenirct : ficut enim dicit Gloflàtor quidam Riper
Jofuë , Tanta funt efie acta, lachryma, quod im-
yerant Altiffmo. Lachrymæ de corde prodeun-
tes tantæ funt efficaciæ, quod Deo imperant ut
omnia dimittat, eumque mitigant, quamtuncunque
priùs fuerit lùccenlùs. Sic queritur Dominus no-
fter in arbore Crucis : non enim eft ufque adeb cor
durum , quin gemat 8c lachrymetur , fi perfeétam
habuerit memoriam amariflimæ PalfionisJefu Chrifti,
quam lùftinuit pro nobis in pretiofiffimæ Crucis arbore.
Dixi poftremo, ipfum quærendum efl’e in fepulchro,
non autem in leélopigriti^, neccamalis deleaationis,
In leSlulo met quafivi ilium, & non inveni. Cant. Il- 1 •
Eft Ecclcfia, quæ in perlbna illorum qui voluptates
quicrunt mundanas , dicit. In lettulo meo quafiyi
ilium, fid non inveni eum. Etproptereanon amplius
cum quasrere debes inleblo, fed in fepulchro. Sepul-
chrum in quo pretiofum corpus Jelu Chrifti fepul-
tum fuit 6c pofitum , nobis oftendit quod quemad-
modum mortuus fuit pro peccatis noftris , 6c ad re-
fufeitandos nos ad vitam gratis , nos mori debemus
mundo ut vivamus cum eo. Sicum enim ait Apofto-
lus: Confiyulti fumus cum illo per Baptifmum in mortem.
Rom. vi. f . Nos qui Chriftiani fumus 6c Sacramento
Propheta David : Dies annorum nofir drum in ipfis fip-
tuagmta anni : Si autem in potentatibus oUoginta annt,
& amplius eorum labor & dolor. Pfi lxxxix. io . Sic di-
citur humanam crcaturam , communi curlu , viverc
feptuaginta annis, 6c bene complexionatum oblo-
ginta: quod fi prastcrierint, in labore vivent 6c lan-
guore. E t per hoc quod dixi facile poteft concipi,
quale accipiendum fit tempus ad Deum qujerendum.
Nam qu^rendus eft tantifper dum dies eft pulchra6c
clara , 6c cum lol in plena eft meridie , in fua vi 8C
Baptifmatis regenerati, in pretiofa morte mortui dfe ^ vigore. N ec expeblandum eft quoadufque occafum
debemus 6c fepulti cum illo, hoc eft, quod omnes
nos mortificare debemus 6c eradicare à corde noftro
voluptates & inclinationes corporis atque carnis,
ut caro obediens fit fpiritui ablque ulla refiftentia.
Hæc lùnt quatuor lo ca , in quibus qua&rendus eft
Dominus nofter. Primo, in præfepio, ad fe humilian-
dum. Secundo, in Templo, ad veniam orandum. T er t
io , in Cruce, ad peccata noftra deploranda. Quarto,
in fepulchro , ad carnem corrigendam. In his quatuor
locis ipfemet docet nos eum quærere per os
Joëlis Prophletæ : Convertimini ad me in toto corde
veflro injejunio , Ó'fietu^ & planElu^ dr f i in dite corda
vefira, Joel: 11. 12. 6cc. Convertimini ad me. Ubi?
In præfepio boum, 8c addifeetis humilitatem : Quia
mitis fum & humiliseorde. Matth, xi. 29. In toto corde
'jefiro : in agendo gratias, 6c veniam implorando , 6c
petierit, quia horâ ilia quis obfeurus eft nimis , hoc
eft diblum , quod Deum quærere debemus à juven-
tutc noftra ; intereà dum bonam habemus 6c vivam
inter bonum 6c malum diferetionem, 6c vigorofi (ù-
mus atque pbtentes ferre atque adimplere Dei Mandata
noftri Creatoris : qui enim expectaret feneblutia
ætatem, fenlum perderet 6c diferetionem ; 6c pofie
agere atque adhibere talem diligentiam, qualis ut ipfe
inveniatur requiritur. Et qui expeblat donee occubuerit
lo i, fintque noblis tenebræ, hoc eft, donee anima corpus
deferuerit 6c feparata fit, ablum eft. Fruftra in-
veftigaretur, nunquam enim inveniretur. E t ideb Vos
oro per omnem amorem ejus, quern ad hunc habetis
qui nos omnes redemit de inferni fervitute, quod in
hoc lanblo tempore Quadragefimali (quod quidem tempus
principaliter ad hoc eft ordinaturo) eum quæratis
quæritemifericordiam Patris mei. Hoc autem fieri de-B in locis 6c modo quem exprelfi * 6c proculdubio eum
bet in T emplo, in jejunio& fietu: In jejunio per Pcenitcn-
tiam, & fietu per Contritionem, quia in venitur in arbore
Crucis. Et feindite corda vefira, hoc eft diblum, fe-
parate corda veftra a carne, auferendoa corde veftro
concupilcentias 6c carnalcs affebliones; quod fi fiefe-
ceritis in tempore convenienti, haud dubie hunc in-
venietis quern quaeritis. E t hoc eft quoad fecundam
confiderationem noftri Scrmonis.
Quantum ad tertiam confiderationem , in qua re-
ftat videndum , in quo tempore quxrendus f i t , 6c
meliusinveniripoffit. Amor Dei, gratia fua, 6cSpi-
ritus fanbti. Videtur mihi, qui bene confidcret vitam
human* naturx a principio ufque ad finem, qubdra-
tionabiliter comparari poffit motui6crevolutioniipfius
folis , qui fit in die uno : quemadmodum enim fol C
illuminat in die terram 6c per ealorem fuum iplam
germinare facit 6c fru&ificare 5 pariformiter anima
noftra corpus noftrum movet, 6c per ealorem illi vitam
tribuit, 6c fruflificare facit fiepius, etiam moveri &
tranfire: 6c quemadmodum dies inquinquehorasdivi-
ditur, videlicet primam, tertiam, nonam, meridiem
6c vefpcram : lie dividitur homo in quinque states,
quas funt fatis proportionate, 6c fimiles quinque ho-
ris praediblisj quod 6c videre poteftis, fi confiderare
volueritis. Sicut enim dies matutinus ad primam u fque,
claritatem non habet, nec ealorem, nec vim, nec
vigoremj fic nos nec fenfum hibemus, neque veram
diferetionem ulque ad decimum quartum annum. Si
prsterierit decimum quartum annum 5 exit per infan-
tiam, 6c earn intrat statem q u s dicitur adolefeentia, 6c
tunc multum crefeit, 6c ad feiplum cognofeendum D
dat operationem. E t fic protenditur dies ad tertiam,
quando fcilicet fol afeendit altius, inclaritate quoque
crefeit 6c calore. Deinde fubfequitur meridies, cum lbl
eft m magno fuo vigore. Et fic homo intrat in ma-
jorem vigorem 6c perfe&um juventutis ealorem, cum
tneefimum annum attigerit, aut paulo ante. Sivcncrit
ad annum quinquagefimum, declinari incipit 6c debi-
litan, 6c lie fol vergitad nonam, incipitquc declinare,
claritarem quoque ejus 6c ealorem amittere. Deinde
iequitur hora vefpertina, 6c tunc fol jam declivis eft 6c in
imo ’ tendit ad occafiim. Tunc etiam cum homo
leptuaginta habet annos, fencx eft 6c attritus , ten-
ttque ad finem fuum magnis paffibus. Si prstcrie-
nt octoginta annos , potius languct quam vivat,
he vixit hominis statem. Hoc eft quod dicit
invenietis. Siinvencritis eum, fequamini ipfum quo-
cumque ierit: vos ducet direble per viam ad ccelos,
ad Regnum Paradifi, quia afeendit in ccelos: 6c illic
vitam habebitis gaudiumquc perpetuum, fine fine. The-
laurum quoque cognofeetis , quern hodiernus Evan-
gelifta confulit inveftigandum , 6c eft ipfa Paradifi
gloria. Quam nobis concedat Pater, Filius, 6cSpiritus
fanblus. Amen.
JOAN N I S GERSONII
Dettoris & CancelUrii Barifienfis
S E R M O
I N
DOMINI CA T ERTIA
QUADRAGESIMA.
De ddölationeRegni in le divifî.
A d M S . Cod. Fici. Z 8 7 .
Omne regnum in f i divifum defolab it nr. Luc. XI. I f .
Matt. xii. 2 f . & Marc. in. 24.
C Hariffimi, quia beatifunt qui audiunt verbum Dèi
& cuftodiunt illud. Luc. xi. 28. fecundum hodier-
num Evangelium : rogemus Deum devote, ut
ejicit a nobis, & à Regno fpirituali animarum noftrarum
malignos fpiritusj ne ego mutus firn ad bené loquendum,
6c vos lùrdi ad débité audiendum, exemplo dæmoni-
aci cujus meminit hodiernum Evangelium, qui erat
mutus, cæcus 6cfiirdus. Malignus Ipiritusifte ejicie-
tur , non quidem per Beelzebub principem dæmo-
niorum (ficut probat Chriftus) fed per Spiritum fan-
blum 6c virtutem ejus , & per prcces illius gloriofæ
Virginis quæ portavit, & labtavit Salvatorem noftrum,
6c quæ ob hanc rem hodiè fuitdibla^/^a bona ancilla
faoblæ Marthæ bonæ hofpitæ Domini noftri : Beatus
î y y î à -