IT T 9 lius tuus gloriofus, ô Virgo benigna, non intraverit
fuam gloriamfine poenadolorofà : Oportmtpern Chri-
flum. A & . XVII. 3. E t tu iplà,' Mater Dei gloriofi
( meliiis te nominare nequirem ) habuifti cor tam do-
lorofum in hora benediétæ Paffionis, ac lî gladioaut
enfe fuiflet perfofliim. E t mam ipfius animam, 8cc.
Luc. il. 3 f . Et quia ■ pofiumus, 8c debemus in præ-
fentiarùm fpecialiùs quàm alias loqui, 8c audire quo-
modo habere debeamus corda dolorofa, ut beati lî
eft Purgatorium. Scitis Deum efle juftiflimumjudicem
totius generis humani, qui reddit unicuique fecundum opera,&
fa&aJaa-y Apoc. xxii. 1 1. bonis quidem prasmium,
malis autem punitionem. Non eft immorandum ut
probetur illud : non enim eft patria, natio, aut terra
tam extranea, five fint Saraceni, aut Judaei, vel
Pagani, quin hanc fciant veritatem, 8c credant. Facile
fciri poteft quod fi Juftitia inveniatur, 8c laude-
tur inter homines, Deum fummum Regem Regum
dicere etiam de quo dolore intelligitur , &ad A fine Juftitia non1 fore. fufius es Domine, & return ju -
quid ille profit : opus eft nobis gratia, ut dicamus,
8c fruétuofè audiamus, imitemur atque operemur. Et
quia tu, Domina, gratiæ es Thefauraria, adtecon-
vertemur ipfàm poftulando, teque falutabimus, di-
centes: A v e Mar ia, 8tc.
T > E A T I qui lugent, ut fuprà. Præfumpfi Dei
^ aux ilio , me probare velle, 8c demonftrare , fi-
eut Advocatus 6c Aébor contra errores, 8c vitia, Ut exiftens in cathedra veritatis Chriftianæ , quôd
hi funt beati qui corda habent lugentia. Sed mox
forfitan mihi objicietur proverbium : Facile caufam
agit in Judicio qui fine adverfa parte loquitur 3 videtur
enim nullum loqui aut loqui debere contra me. Uti-
nam fie eflèt, quod nullus inveniretur Advocatus, leu
Patronus, qui huic contradiceret veritati. Sed heu
aliter accidit, video mille 8c mille Advocatos (per quos
vitia intelligo 6c peccata) fe partem fàcere, 8c jam
dudùm feciflè, ad retrahendos homines, ne hanc credant
veritatem, quod fcilicet hi funt beati qui lugent,
8cc. Et præcipuè quidam Advocatus, qui nominari
poteft Mundana voluptas, poliiit, 8c ponit fere uni-
verliim mundum in contrariam credulitatem. ^ Quis
eft homo, qui jam fæpenumerô audierit, immo quolibet
die mundanam voluptatem hortantem omnia
corda ad ftultum gaudium, 8c vanam lætitiam ?
Utrumque bonum in hac vita eligatur tempus, non eft
bonumtempus, fed pefiimum 3 quamvis ftulti amato-
res mundanarum deliciarumficipfum nominent. Quis
eft homo, qui non interdùm in fua fuerit fchola, 8c
qui ei interdùm non credat nimiùm. Dicit Virgilius
quod
1Trahit fua quemque voluptas.
Habeo igitur nimis duram partem, nimis potentem
contra me Patronum , qui taliter jam caufkm fuam
egit, ut fere totus illi credat mundus.' Sed vos oro
dicium tuum , inquit Pfalmifta. P fi cxvm. 137. 8c
alia innumera funt. Pofteaquam Deus eft juftus, ha-
bet diverfa loca in univerfali Regno fiio totius mundi,
fecundum diverla opera hominum qui funt fibi fub-
jc6ti. Confpicio aliquos efte , qui ferviunt Deo ex
toto corde eorum, fua adimplendo Prsecepta, 8c fi in-
terdumpeccent, moxpoenitentiamagunt, atquehinc
puniuntur, & purgantur. Proillis eft ordinatum R e -
gnum Paradifi cito poll mortem eorum. Alii faciunt
contrarium, qui nihil, aut minimum eorum quas
Deus praecipit faciunt; in quibus lunt aliqua bona,
aut apparentia: boni : hi recipiunt hie premium eorum
, vel in divitiis, vel in vana gloria, vel mundana
voluptatc 3 ifti ibunt mox poll mortem eorum ad
perpetuam condemnationem infernalis foveae. Alii
funt veluti medii inter hos duos ftatus, quia finaliter
g morientur in ftatu gratias, fed non funt omnino puni-
D ti & purgati pro eorum deli&is} vel propter multitu-
dinem, vel propter temporis brevitatem, aut propter
corporis fragilitatem, vel propter negligentiam, aut
ob aliquam fimilem caufam: conveniens eft Juftitiam
fieri, priufquam Deus elevet eos ad gloriam liiam.
Propterea hi ponuntur veluti in carcerem, quern nos
Purgatorium appellamus, quoniam ibi animas purgantur
& purificantur. E t de hoc carcere locutus
lum, ciim dicerem prius, qubd cor dolens amicos
fiios liberat a duro carcere.
Dico inluper, quod milericordia Dei fummi noftri
Judicis eft talis, quod unaperlona latisfacere poteft, &
folvere debitum pro alia. Verum eft, fi perlona quas
fatisfacit, eftadhucinhacvita, 6c alia fit in tali ftatu,
quod feiplam juvare non poflit 3 polfit tamen juva-
ri. Hoc quod dico eft propter damnatos , quia in
In ferno nulla eft redemptio. Non dabit commu-
tationem , & pretium redemptions anima fua , & la-
8cobfecro, 0 devote popule, qui hie eftis ad audien- q borabit in aternum. Pf. xlviii. 8 .9 . Et inter varios
dum demonftrari 6cagi veritatem contrariam , feili- " J- -— J Jcet
noftræ Fidei veritatem. Vos , inquam , rogo>
nolite tantam fidem adhibere mundanæ voluptati
quæ loquitur fingulis diebus per fe, 6c fuos Procurato
r s innumeros, quin habeatis cor paratum 6c volun-
tarium credere 6c imitari illud quod vobis verum elle
oftenditur, 6c tenendum.
Uni partium (ut Icitis) non debet omnino fides adhi-
beri, non audiendo alteram. Audi alteram partem. Vo-
lo fuftinere partem contrariam mundanæ voluptatis, 6c
probabo illos elîê malediétos qui ipfam fequuntur. Per
oppofitum verb hi funt beati qui habent corda lugentia.
E t fundabo Sermonem meum, qui eft veluti aétio quæ-
dam veritatis, in tribus rationibus principalibus:6c dico,
quod cor dolens (intelligo que de bono dolore,de dolore
poenitentiæ ) tria excellentia adducit bona, co r, inmodos
redimendi, 6c liberandi amicos noftrosäPur-
gatorii carcere, principalis modus eft, orando pro ipfis
in corde humili 6c contrito : Quia cor contritum &
humiliatum , Deus , non defpicies : dicit Propheta.
P f l . ip. Quid eft quod adeö impediat habere cor
humile, contritum 6c devotum in oratione, ficut mundana
voluptas? Quid aliud vult ipfa quam bibere Sc
comedere3 confabulari 6c ludere 3 fequicauponas, 6c
fugere Ecclefias5 audire potiüs detradlionem, autvi-
lia, 6c immunda colloquia, quam Prsedicationem. Sc
faciendo non liberantur amici alicujus de Purgatorii
carcere. Hi non oftendunt fe habere magnam cu-
ram aut memoriam de amicis ipforum,’ nec de eorum
liberatione, qui ita furdam aurem eis prasbent,
dorfum cogitationisab eis veriunt, veluti fi eos dedigna-
rentur. Sed vos (Deo lauf!) devoti homines, qui
quam, lugens, feu dolore affe&um. Nam liberat D hue veniftis, fignificatis perveftram præfentiam, veamicos
ab afpero carcere. Liberat fèmetipfiim à doloro-
fisjudiciis. Recipit hîc gaudia fècurè, 6cfàn£lè. Per
contrarium verb mundana voluptas amicos fuos incarcérât
,. dat malam mortem, bonamque aufert confolatio-
nem. Ideo nullus eft qui dubitare debeat,quin pars mundanæ
voluptatis falfa fit, 6c periculo fa, atque fugienda,
6c veritas Fidei tenenda, quod hi funt beati. Sec.
Prima mea ratio fundatur in hoc , quod cor lugens
liberat amicos fuos ab afpero carcere. Quære-
tis continue , qui fint amici fiii, quis fit hie career?
Amici noftri, funt parentes ijoftri mortui. Career,
ftrum intentum demonftratis, vos non omnino obli-
tos efle defunélorum veftrorum amicorum. Qui invita
verb amavit, in morte oblivioni non dabit. Eri-
gamus igitur modo animæ noftræ oculos qui intrà
nos funt : videamus in claritate veræ Fidei 6c credu-
litatis animas defunblas in captivitate Purgatorii exi-
ftentes, præcipuc illas amicorum noftrorum. Facite
hoc quod ego vobis dico. Videtis eas ? Confidera-
tis eas? Confido quod fie. Aperite*ergo aures fpiri-
tuales cordis veftri. Erigite eas in altum, 6c audite
humiles preces, 6c gemebundum earum planblum,
ut cas juvctis , fuceurmis, ac Jibcretis. Confidcrate & auditis conqucri, 6c
cas, non me, & inclinate capita in fignum humilita-
■ tis, & intelligite quid dicat Materfilioluo, autunuf-
quifque mortuus heredi fuo , aut executori, vel illis
qui erant ei amici, vel benevoli in mundo. Ghare fiii
, ait Mater quae ell in affligenti carcere Purgatorii
in poenis & tormentis: Chare fili mi, cogita de me,
intuere me, audi m e , ficut manus6cJuftitia Dei eft
fupra me pofira, quae jure me tenet in hoc igne, 8c
in hac flamma, 6c in amariflima afflidlione : accede,
6c propera,- chare fili m i , qui prius eras cordis mei
vobis poftularc ut orctis
pro eis in corde humili ac lugenti. Teneo cor ve-
ftrum non adeo repletum efle mundanis voluptatibus,
occupatum aliis curis, adeo plenum ingratitudinis 6c
oblivionis, quin ad Deum devote ploraretis. Tamen
icque bene debetis facere hoc , fi bonam habeatis
Chriftianam Fidem (quam Deo volentehabebitis)acfi
eos videretisj Vel audiretis corporaliter. E t videtis j
nullum eflè cujufcunque ftatus hominem , qui fe ex-
cufare poflit quominus juvet mortuos. N e c eft is
qui verb dicere poflit : plorare non poflum pro degaudium
3 feftina fiiccurrere mihi, ut me trahas funblis , non pofliim poenitentiam agere, devote pro
liberes de amariflimo hoc tormento graviori quam lingua
poflit exprimere, aut cor cogitare 3 6c fi excufa-
tionem quadras, ac lumas te non poflè venire ad me,
certè potes in quantum mihi opus eft: non poftulo
ut corporaliter advenias , hoc fieri non poteft, bené
fcio 3 fed advenire potes per bonam cogitationem,
per piam confiderationem, aut ftatus mei memorial^
6c liberare potes ac trahere potes me miferam capti-
vam, me pauperem tuam Matrem, qua: nunc pofita
eft 6c dejebla in omnem affliblionem. Te.ergo voco,
audi me, veni ad me, libera me. E t fiqua:ras, quo
pablo me liberare debcas ? Dico quod erit faciendo pce-
nitentiam pro me , orando Deum pro me, in corde
humili,. 6c lugenti. Plora pro me, chare mi fili, plo-
ra in devota oratione. Et tibi aflero, quod aqua laeis
lamentando. In quocunque enim loco fueris,
quacunque premaris paupertate , potes quod prædi-
élum eft facere : haurire potes , 6c trahere ex cordis
tui putep (qui intrà te eft) puram aquam 6c mun-
dam, ut extinguas ignem qui in Purgatorio tuos
adurit amicos 3 quod verum eft, quantum ad eos, te
fcilicet poflè extinguere. Gemere potes 6c lamcntari
pro ipfis 3 nec fblum intelligo lachrymis corporali-
bus, quamvis hoc neceflè fit ad hoc ut cor fit per-
feble lugens, ut illud oftendat ad extra 3 fed intelligo
de lachrymis, 6c fletu qui ad intrà eft in corde. Vis
ergo adjuvare amicum tuum, tu qui hîc es ? Refpon-
debis mihi: volo. Accipe cor in te lugens, 6cipfiim
munda ab omni immunditia5 alioquin lachrymæ tuæ,
6c tuus dolor nifi parùm proficient. Interrogabis inchrymarum
(fi pura fit 6c munda, fine immunditia pec- B fuper quid fafturus fis, quo mundas habeas lachry
cati mortalis) omnino extinguet, vel magna ex parte
magnum ignem quem fuftinco , qui me cruciat, 6c
urit. Heu dulcis mi f i li , poteris ne refutare afHiétæ
huicMatri unam guttam aquæ, unicam lachrymam,
quæ in tantum ei prodeflè poteft , doloremque ejus
alleviare ? Ego fiiftinui tantos dolores 6c mala pro te,
te pariendo, nutriendo, 6c exaltando. Feci pro te,
6c emifi multas lachrymas, copiofosquoquegemitus3
tibi bene eft , te quæfo , non mihi défis in ultima
hac neceflitate. In necejfitate probatur amicus. Ora pro
me , habeas cor lugens pro me , nihil quæro quód
non poflis. Heu me miferam , fi filius quem concep
t portavi, 6c genui, mihi réfutât, 6c mihi durus
e ft , oblivifeiturque 3 quis mei memoriam habebit ? O
Deus qualis miferia, quid fàciet pauper hæc tua captiva?
Qubfevertet? Ündèvocabitfubfidium, fipro-
prius filius ei denegabit ? Cùm corpus meum in mundo
erat ægrotum , tu fili mi , 6c vos alii amici plo-
mas? Vide quid eas faciatimmundas, 6c fcias3 nihil
enim eas inficit quàm peccatum. Aufer peccatum 6c
omnia munda erunt: ad quod auferendum, ut omnia
munda fint,tres feire debes veritates. Prima,peccavi. Se-
cunda, me poenitet. Tertia, cavebo mihi deinceps,
6c confîtebor. Quotiens dixeris bono corde has tres
veritates, five fit in camera tua , five alibi , juvare
poteris amicos tuos ut exeant carcerem , habende
cor lugens ad Deum pro eis. Siverberedas, 8c mundanam
rabatis cum magno dolore, 6c apponebatis omne poflè C
veftrum pro alleviatione mea. Heu! tamen præfêns malum
meum , 6c illud quo tune afficiebar , compara-
bilia non funt : fuftineo enim multo amariorem pee-
nam quam in ilia infirmitate quæ erat in mundo.
Et fi tu , fili mi, 6c vos alii parentes, ac amici, qui
bona mea poflîdetis 6c habetis 3. propter quæ non om-
nino Mandata Dei adimplevi, nec integram meam feci
poenitentiam , pejeravi fæpènumero , 6c multas
fraudes commifi, quod modo benè fèntio, vos dico,
qui eftis taies, 6c caufàm dediftis mihi iftorum malo-
rum quibus premor, nec compaflionem habetis , nec
mihi fuccurritis3 certè oftenditis vos multo ingra-
tiores oblivionis 6c cognitionis mei quam deberetis :
Deus autem (haud dubitetis) vos puniet. Cùm enim
in fimili fueritis mifèria, fimiliter oblivioni trademini. n
Si verb juveritis ad meam liberationem, ad liberationem U
hujusquamamicam veftram appellare fblebatis, vobis
parem referam gratiam. Et dùm afeendero in gloriam in
præfèntia Dei, quod erit ad bonum fuum beneplacitum,
veram habeo certitudinem, tune , inquam , memor
ero tui, fili mi 3 6c veftrûm, ô amici mei, qui orave-
ritis, 6c ploraveritis ad fàlvationis meæ accelerationem.
Devoti homines, redite <id vofmetipfbs , adju-
vate animas parentum , 6c amicorum veftrorum qui
defunbti funt, 6c fùnt in carcere Purgatorii : nullus enim
eft Chriftianus , quin fatis credere poflit aliquos cflè
amicorum fuorum in Purgatorio. E t vos videtis eos,
fumas voluptatem, potiùs imp edies amicos tuos
quàm eos fis adjuturus. Benè novifti plerumque tene-
ri bona mortuorum, ut mundanæ voluptatis voluntas
compleatur : propter quod patet mundanam voluptatem
incarcerare mortuos, inquantùmeorumretarda-
tur liberatio. Concludo ergo per primam hancratio-
nem , quod hi fùnt beati qui corda habent lugentia.
Quare? Quia cor lugens amicos fùos ab afpera liberat
captivitate, 6c mundana voluptas eos captivât.
Rationc diei, 6c quia in Sermone quem feci heftema
diè in Univerfitate, locutus fum aliqualiter de materia
fècundæ, 6c tertiæ rationum 3 infiftam adhùc circa
hanc rationem primam , 6c dicam de aliis .in fine
Sermonis aliquid, fi tempus patiatur , 6c Vos audire
Volueritis.
Super illo quod diétum eft, ad meliùs intelligen-
dam hodiernæ diei materiam , duodecim formabo
quæftiones.
Prima Quoeftio.
Die mihiubi eft Purgatorium, 6c qualis ibidem eft
affliélio ? Refponfio. Dico quod, de communi curfù,
Purgatorium eft in quadam parte Infèmi propè Lim-
bum , in quo fuerunt antiquæ Legis Patres , ibique
eft poena multo afperior , 6c duriot quàm quæcun-
que poena quæ poflit cflè in hoc mundo 3 6c ibiaffli-
guntur animæ plùs velminùs, fètundùm quod magis
vel minùs punitionem meruerunt, 6c fècundùm etiam
quod magis, vel minùs oratuf pro eis. Interdùm per
fpecialem Dei difpenfàtionem animæ purgantur in cer-
tis quibufdam locis, 6c in certis hujus mundi fpatiis,
in quibus earum fecerant peccata, propter quæ fùnt
in poena, quemadmodùm fànéhis Gregorius, in D i alogo
fuo de compluribüs récitât, 6 c hoc e f t pro poe-
næ eorum alleviatione.
F f f f f 3 Seeunda