H 7 ..... vàX^O 248
JOANNI S GERSONI I
DoBoris & Cancellarii Tarifen fis
T R A C T A T U S D E
O R A T I O N E
E T S U O y AL O R E
Ad MSS. Codd. Cicl. 694. Qf Navarricum unum. Scilicet in Cod. citato. Tenia Parsin Cod. V<m. 185. Primpar imaf ePcaurnsd raeipne ritur Cod. Navarr. uno&: Qinf iCntoedg.e rM Tr.a fTflaartgusn ijn. alio Cod. Na-varr.
P A R S P R I M A .
P O R T E T fernher or are & non de-
ficerff- Luc. xviii. i . Scripllt Tul-
l i i f l i ~ \ ^ us aCGllrat^^mè Commentarium
^ fuo dc pctitione Romani Con- /
^u^‘ltus 5 i'uadens ut in omni loco le-
È S ê A s & s S a dens 6c ambulans recogitet leciim
afliduc, Outs es tu quipetis , quid pet's
, & a qtubus penis ? Subiit animura fcribcre tibi, G ermane
chariffimc, de petitione, non tcrreftris Conlu-
laciiSj fed coeleftis incolatus : ad hoc enim profeflionem
tuam, vocationem tuam, Sacerdotium tuum dedicata
elle mcmineris. Proponas igitur in omni meditatione
tua, in omni operatione tua, loco & tempore, quis 8c
qualis es qui oras, quem vel quos oras, quid vel proE
quibus oras. Cctcrum quod übet iftomm conftringito
lub confideratione quadruplici, ne confufionem innni-
ta quædam mentis evagatio parturiat.
T u quis es qui oras ? Si ad propria mérita refpexeris,
inccrtus es an amore vel odio dignus fis. Incertus id-
circo an tremenda cadat fuper teillafententia, Cum is
qui difplicet (inquit Beatus Greg.) ad imercedendum
mtttitur , irati animus ad détériora provocatur. Porro
cei tus dicere poteris cum Ifiua : Omnesjuflitia noflra qua- r
ß p annusmenfiruau. liai. lxiv. 6. Certus prætereà potes
cum Daniele. Noninjußificationibus noßris profternimus
preces nofiras ante te. Dan.ix. 18. Nihiiominiis tibi
conlcius eflè potes fi fidem, fi Ipcm, fi dileétionem,
fi dona tibi cetera quædam contulit Deus, quæ feire,
quæ recognofcere potes eflè gratis data > quamvis fi
gratum te fàciant & non potiiis confundant ingratitu-
dmem tuamprorsùs ignoras. Ora tarnen in meditatione
cum humilitateific virtute donorum cceleftium gratis
datorum, qüoniam proprius motus illorum eft impe- t
trare magna, ficut Fidei etiam informis facere miracu-
la j ficut Speüiberationem impetrare, ficut dile&ionis
dile&ioncm reciprocam extorquere, quodammodq
juxta illud proverbii : Si vis amari, ama. Et ita de
reliquis virtutibus donis, beatitudinibus fuo modo dici
poteft, 8c hoc quàm latè pateat vides.
l Secundo recogites in ipfà meditatione tua profeflîo-
nem in Monafterio 8c in Sacerdotio confècrationem :
videbis te conftitütum 8c peculiariter dedicatum ut fis
veluti quæftor aliquis qui prolangucntibus&indigcn-
tibus in Hofpitali magno totius urbis etiam ufque ad
carceres Purgatorii quærere debeas eleemolynam, non
tam temporaliter quàm Ipiritualiterfuftcntaiitem. Pétas
igitur ne relpiciatur indignitas tua , ignavia tua >
fed aliéna milèria, pro eu jus lùblevamine quæris mifèri-
cordiam, quam ut non impediat propria milèria tua,
1 lùpplex pete.
Proinde tertio verfètur-medltatio tua, in quibus ver-
bis vel operibus oras Deum : nam multa ftint privilégia-
ta quæ fortiuntur cfficaciam, nedum ex opérante > fed
ex quadam vi operis operati, prout in Euchariftiæ con-
fecratione 8c lumptione , 8c aliorum Sacramentorum
miniftratione quamdam vim lufeipiunt ex parte Divini
8c EcclefiafticiMandati j ficut 8c Oratio Dominica
quam Deus per le fecit j ficut HoræCanonicæ vel ce-
j teyæ Orationes quas Eccle fia dicendas inftituit. A lia
etiam funt opéra pro quibus IndulgentiasPontifex de-
dit. Die igitur D co , die Ecclefiæ : Exurge in Pra-
cepto quodmandafli. Pial. vu. 7.
Demum quarto meditationem tuam converte : quorum
fisMinifterj ad orandum videlicetDeummiflùs,
inftitutus, rogatus vel obligatus : fit hoc ex generis
propinquitatc, fit ex eleemolÿnarum lufeeptione, fit
ex amicitiæ vicilfitudine feu requifitione ; quoniam fi
mittentes lunt in gratia, qucmadmodùm lunt omnes in
> carcere Purgatorii, 8c plurimi ex Holpitali magno
prælèntis lèculi, tua non eritingratanequeprorsùsin-
efficax Oratio, etiam fi peccator fis. Daturexemplum
dum mittitur per fervum nequam à Domino bonæ in-
P | 1 ten-
249 T>e Or atione & ejus galore.
tentionis eleemolyna petentibus. Vides igitur quis 8C
qualis fis qui otas, quia donis gratuitis non Omilino cares
: nam mediator inftitutus c s , quia Dei Præccptum
& Ecclefiæ Mandatum 8c thclâurum habeis, quia ab
? aliis mifllis 8cjuflbs es.
Alterum principale quod iplà tibi meditatiô tua debet
fuggerere, eft quem vel q uos oras. Et quidem de
OmnipotentisDeiimmenfaliberalitatfe, cui proprium
eftmifereri lèmper 8c parcere * qui omhipotentiam
fuam parcendo maximd 8c mifetando manifeftat, cujus
indillgentiam nulla peccatorum * nulla flagitiorum,
nillla IcelerUm quantumoumque multiplicatorum enot-
mitas fuperare valet. Milltum promerit hæc ex intima
cordis humilitateFidefubnixa, vivaci meditatione
rilminaflè} etiam ubi nihil in le quod non merito difpli-
cere polfit, invenerit. Cetemm quia mos humanUs
hoc habet, ut mediatores 8c interceflores quærat, dùm
potens aliquis rogandus eft. Quoniam prætereà re&è
pronunciavit Dionyfius hanc eflè Legem divinitatis, ut
ad fitprema reducantur infima per media : tu juxta con-
lilium fob cap. v. 1. ad aliquem SanBorum convertè-
re : quod agere potes fub quadruplici meditatione.
Convertcre igitur ad aliquem San&orum vel Sandtam,
qui DcO proximior eft in glorificatione, ficut 8c majo-
ris meriti fuit, quemadmodiim de anima Chrifti, 8cBca-
ta virgineMatre Dei, de juftojofeph fponlb fuo, de
2 j o
non relinqucrct Dominus virgam f ccfcatorum fuper ior-
tem juftorum vel pojftilorum afHiflrorum. Alii funt
pro quibus eft orandum, quatcnùsubifupehibundavit
delictum, fuperabundet & gratia, qui funt fupra mo-
dumpeccatores, perfecutores & holies acerrimi. T u
demquc fuper omnes Stpi-æ omnibus mifircye mimtm*
flacens Deo j Eccli.xxx. 14. Pete at èoutvUs tuas M-
rigat, omniaque tua con J!lia in eo permancant Job iv
A 20. Inluperquid abeo poftulas,id eft folidlim 8c fta-
bile bonum atternæ felicitatis. Reminlfcerc confor-
miter ad banc meditationem tibi conjunâorum, qud-
hiam ydftomm & maxime elomtfticorum ettram nmhi-
y « , in orationc fun, Fidem »eg,mit, &eflinpdelideterior.
iT im .v . 8. Sit in omnibus & pro omnibus car-
do defideriorum tuorum & orationum, voluntas Dei
bencplaccns & perfeda: exaudiatpctceatdinem bunc
deiideriorum tuorum, quomodolibet dilpofuei’it Dcus,
per arma jüftitiæ à dcxtrisprofperitatisScàfiniftrisad-
rafitatis, per infamiam8ebonam famam, &fatiseft
Hoc tapdem pi-ocotopertotene, qüodpræmiftæcon-
iiderationes & limilcs proficiunt apudeos, quifeiplôs
ad orationem continuo ufu voluerint extendere five
exercere. Quemadmodiim Cicero Tullius protefta-
tur, dum eloquentiæ Præcepta tladit; dicens quèd f i
deejt exemtam , modicum vel nihil art prhficit. Hoc
multo magis obfcrvandum eft in Præceptis de orandd
BcatqJoanneBaptifta, 8c SandisApoftolis, & de_fu-B Deuih , Jflioquih verba fiimt furdo êclux oftenditur
blimibus Angclorum Ôrdinibus, Martyribus 8c Confcf-
loribus, Virginibus, 8c Continentibus lâtis conftat.
Aut ideo certè fecundo ad aliquem Sandtorum convertcre,
qui familiariori quadam devotione tibi cogni-
tus eft ut Patronus Ecclefiæ, in qua Baptifmum lulccpi-
fti, aut in qiia Beneficium vel Ordinem fortitus es, vel
cujus ingiefiils es fandtum Templum. Eft orandus prætereà
Sanélus cujus nomine infigniris. Eft orandus ille
ctijus virtutes 8c vitam mirari foies 8c colere cognitam
ex literie. Dcniquc mira fiducia lèmper adorandus eft
Angélus propriæ euftodiæ deputatus.
Aut tertio rursus, ad aliquem San&orum convertere
pronecclfitatibusaliquibus fublevahdis, vel pto impe-
tranda Ipeciàli quadam gratia,qui Sanélus vel Sanéla pri-
vilegiatum donum recepiflc memoratur à D eo , ut pro
talibus opem fèrat : Divijîones enim gratiarum funt,
ficut tradit Apoftolus, i Cor. x u . f . quod verum eft
nedum de viatoribus fed etiam de Beatis. Sub quo refpecxco.
Excrcitium verb fi vigilantcr aftücrit &eiat
fibimatenamorationisdevOta:, rein omnem quae fub
qfpeCtu vel auditu , vel alio fenfu fe rcprxfcntavcrit.
Vidobit lubulcum poft porcos? Rccordabitur Evangelical
parabolic dc filio prodigo8cclementiftimoPatre.
Videbitpatipcremnicndicum&ulcefofum? Recordabitur
Evangelical parabolic dc Lazal‘0 8c divitc
epulonc Videbit divitem multa flbi conquirentCm in
Annos plunmos ? Rccordabitur Evimgclicx commina-
tioms: finite hacnoeieanmam tuam tolleiit a te, & Ma pa-
raftteuj«, irmt ? Luc. xn. zo. Videbit fillos huius feculi
qui nabent confolationesfuasmultis modis? Meditabi-
turquoc fit confolatio quam paravit Dais diligentibus
ie. Videbit etiam bruta animalia quanta follicitudinei
licut canes domeftici, ferviunt homini ? Meditabituf
quam jufto Dei judicio condcmnantur homines inobe-
dientes cc ingratiDeo benefadtori Jiberalifiimo. Sicin
°™ ” bl,S, Ï P Cr °™n“ difeurrat tua McditatioScrepcclu
canit Ecclefia de quolibet Sanâorum : Non eft c ries ampliflimsm 8c femper præfentem matferiam ora-
D B Confiderans igitur attende 8c fac , quoniam'
ita tibi diligenti Deumt, omnia cooperantur in bonum
: meditate igitur ut columba fimpjex 8c gemenS
8c fit meditatio tua in coftfpedhi Dei femper; eft auteni
meditatio fortis 8c vehemens attentio 8c ftudium ad ali-
quid inveftigandum per intelledum vel deguftandum
per affectum : fic meditafi jubebatquidicebat- Gufla-
te, quoadfeciindum, &videte, quoad primum; quantum
foams efi DoMinus. P f xxxm. o. Rursùs idem
Pfiilmifta ait .'r In meditatione mea exardefilHgnd
P f xxxivni. 4. fubintellige illuminans intelligentlam 8C
inflammans affeâionem ; quod aliter fieri nequit ft
non in unum cólligat fe mens noftra comprimeta &
repiimens varios 8c vagos occurfiis 8c recurlus inuti-
lium cogitationum (bmnio fimilium, manu diftfiéhe re-
davgutionis. Tandem ipfa meditatio quæ labotemba-
^ CruAum, vertetur in contemplationem quæ fainventus
fimilis illi.
Proficit infuper quarto, fi revoccs ante mentis oculos
converfiitionem aliquarum pcrlonarum , five mortuæ
lint five viventes, quam probatam ellè vel fuifiè cogno-
veris : nihil enim impendit quominùs Oratio noftra
convertaturad hujufinodi perlbnas peculiariter 8c lecre-
ta quadam devotione $ quamvis iplas non canonizavêrit
Ecclefia , in quibus quid aliud veneramur, quàm relu-
ccntem in cis multiformem Dei bonitatem, qüæ ubi-
cumque 8c qüalitercumque vila fuerit, apparere poteft
abfque periculo eoli & fufeipi, devoto mentis amplexu.
Complcdtitur hæc meditatio pueros innocentes noftri
generis, quos ideo conftat falvatos, quoniam in gratia
Bapti mali mortui funtj compleditur 8c parentes no-
ftms 8c affines alios, in quibus gloria quam eos habere
pie crcdimus,, naturalem 8c ingenitum amorem non
tollit, fed perficit 8c auget. j
ad extrçmummipfn meditatione tuaquid ciliseritutcOgitatio, fed nonutcogitatioinfruéhiöfa
vel fro quibus oras : quemadmodum fub compendio re-D fed fruöuoÜOT etiaii meditatione § Tunc enim
ducimusadgiEitemarium. Quidam funt in gratia ficut contemplationem, videbit &
defimâi in Eurgatorio,; vdpluriipi viventeTinfeculo. pro quibus eft Deo plaçons Oratio ; ; quemadmodùm
fit dum pTO amico ad amieum defertur interceffio. In-
veniuntur alii quorum laudabilis eônverfatio plurimiim
ædificat Eeelcfiam, qui fi caderenc fièrent in horren-
düm feandalum omnium benè viventiüm, fàbulam 8c
derifum si aut taies funt quorum cohverfio valde profi-
oèret Relpublicæ feu Chriftianitati, faltem m m hoc
i , y _ -jj...-. j & mirabitur &
dilatabitür cor tmm. Ifài. LX. f . Nam contemplatiô
eft liber 8c expeditus mentis intuitus in tës profpicien-
das undequaque diffufiis 8ç in divina fpècfaaila fijf.
penfiis. Inde f it lit fietft aliquis benè8c continué me-
ditans feribére ê-üfh kbôriofifiîn’ia tarditate tàndefh
petVéttif m celeritèi? âbïqué lâbôfé duriiJ incipft behè
fê t fm p f e r t a s m m èeiéï-itëf- ^ rie'quë benè neque
celëfitér:uhqùàftiic¥ibit. Ifademèdftâtiôfteeteleftium 5 accipe.