piflèt cis relinquendo, cùm Ephoros cis adhibuiffet.
„Relinquo, inquit, Rcgnum ipfum minus, fed fir-
,, mius 6c ftabilius : erit enim abfquc bello 6c divifio-
,,ne. „A c .f i dicere voluillèt : Bonum cfie Regnum
permittere deminui, aut aliquam partem terra; di-
mittere quam quis tenet, ut pax habeatur. Alius
quidam Princeps, didus Antiochus, gratias egit R o manis
, eo quod partem à fua abftuliflcnt dominatio-
ne, ut faciliùs, 6c in pace reliquumgubernarepoftet.
Non fempcr eft lucrum nimis magnam poflidcre pa -.
triam, præfertim cùm ipte eft caute bellorum, 6c li-
tium. Demùm cùm diflènfio crudelis allegat timo-
rem brevitatis, & inftabilitatis pacis * dico ut priùs,
quod tali ratione concluderetur, nunquam paccm fa-
ciendam eflè, ncc per bella, ncc aliter. E t minùs
bello quàm alio modo ; quia faciliùs eft credere
pacem firmiorem fore 6c ftabiliorem , quæ ex com-
muni eveniet confcnfu, quàm quæ per vim belli teda
eflct : nullum enim violentum perpetuum. De tarn
tenda conclufione ficut eft pax , potiùs bonum fpc-
randum eft quàm malum. Nos Chriftiani fumus.
Nefcio quando unus alteri debeat confidcrc qui non
vült ut omnia Temper fie permaneant, 6c de malo
in pejus labantur. Non dimittendum eft certum bonum
pacis, ad evitandum malum aliquod incertum,
6c refpiciendum ignorantiam, 6c indudionem', & cx -
citatem crudelis diflenfionis. Maximum enim malum
quod invenirc poteft ad pacem impediendam, eft quod à
pace rursùm fieret regreflùs ad bellum. Attamenhæc
eft res quam ipfamet confulit perfequendam ; 6c vult
temper fieri certam litem 6c prætentem , ut cvitetur
lis incerta futura> quæ fi inchoaretur, non eflètadeo
difficiiis ut ad concordiam reduceretur, tecundùm
exiguum meum judicium, ficut alia quæ modo fieret
: tùm quia unio Ecclcfiæ, per Dei gratiam, fiet inter
Dominos -, erit quoque Papa concors, quimirum
in modum prodeffe poterit \ tùm quia lis non eflèt de
re tam ardua, nec tantæ expediendæ extarent diffi-
cultates. Intcrrogote, ô diflènfio! Nonne faciliùs
eft (refponde mihi ) pacem folummodo continuare,
quæ per Dei gratiam futura eft, quàm earn continuare,
6c cum hoc ipfam per lites 6c bella incerta acqui-
rcre ? Nulli dubium eft quin fie. Et fi feire cupis,
quomodô? Dico, quod eo modo per quern fieri eft
incoepta. Quia, ut dicit Saluftius in prologo Cateline:
Imperium facile his artibus retinetur, qui bus initio par-
turn eft , & fmiliter pax. Et quis eft modus quo
pax fieri eft incoepta? Refpondeo, elle per bonam humi-
litatem Principum noftrorum, per bonam eorumpru-
dentiam, fapientiam, 6c liberalitatem, habendo mi-
fericordiam , 6c pietatem de pauperc eorum populo
Chriftiano, Fidem amando, 6c Chriftianitatem, 6c
earn confervando, convcnientiùfque defendendo : 6c
prætcreà ad fandam Ecclcfiam amandam, 6c earn li-
berandam ab horribili, 6c periculofiffimo fchifmatc
quod earn devaftat. Ad hoc enim obligantur gene*
raliter omnes Principes 6c Prælati, Tub poena peccati,
fi in ftatu eftè velint falutis. Scio multa documenta,
6c dodrinas dari pofl'e , 6c confiderationes , ut
modus haberetur pacem continuandi, quæ Dei gratia
fiet, ad evitanda grandia mala quæ folent indè
accidere per otiofitatem pacis filiam , hoc eft luxu-
riam, malam diflolutionem, 6c virtutum fubverfio-
nem, ficuti dicit Juvenalis Satyricus.
Nuncgatimur long,tpads mala-, ftvior armis.
Luxuria incubuit.
Hinc ait Auguftinus, quod plus obfuit ever fa Carthago,
quam adverfa.Attamen inprætentiarùm apparerepof-
fet quod hoc effet, faciendo bonum padum communi
affenfu Gallorum, 6c Anglorum.Et bene poterit haberi
modus faciendi talcm contenfùm,6c eum reperiendi. Et
fi nihil aliud eflèt, nifi ut Ecclefiæ fieret uniojmateria ta-
men eft tendiffima, 6c maxime neceflària.
Ideôinfumma, Supreme Re x Chriftianorum, Rex
facerdotalis divinitus cotriecratcj nolidifienfionifidem
ädhibere, qua: contraria eft Spiritui fencto. Medita-
r e , meditare quod pulchriorem hereditärem di-
tiorem thefaurum Domino Delphino , & aliis tuis
iiliis relinquere non potes, quam paccm j peffimus
theliturus e f t , & periculoriftima heredicas bellum.
Confidera quod per nullam aliam rem melius popu-
lituiboni, & devori, & obediends habebis amorem
quam hanc pacem coram oculis mends turn ftatuen-
do, nec gratius quicquam Deo fecere potes (qui adeö"
pacem commendat) quam pacem habendo.
N il placnum fine pace Dee inquit Prudentius.
Noli inferre bellum D eo in proximis membrisftjis
de propdis ejus bonis. Cogita priftinum tempus bonum,
& faeculumaurcum, dequo loquunturPoctte
melius redire non pofle quam, per pacem nec ma-
gis difplicerc poteris, nec majoremincutere timorem
talfis increduUs inimicis tuis, & tibi male volenti-
bus, quam per paccm. Non te melius verum Chri-
ftianum oftendere pofles, & verum Jefu Chrifti dif-
cipulum, quam per pacem. Pax enim ea eft qum
Filios Dei fecit : Beats pacifici , quantum ipfi filii Dei
vocabuntur. Matt. y.p. Demumadfanöiffimum tuum
propolitum uniendi iänöam Ecclefiam pervenire non
pofles, nifi per hanc pacem. Nec dubito quin T u ,"
& Dominus meus Frater tuus, Auunculi tui, & alii
Aid tui Confilii bene omnia confideraverids, res omnes
& multi) melius fine cqmpararione , quam mea cogitate
, aut recitare poffit ignoranda , & hoc bene
neceflärium eft. Nihilominüs tarnen dabis (fi placet)
veniam: non enim temeritas eft, aut prxfumptio qute
me loqui compellit, & te hortari. ad id quod fecisj
fed eft affeddo magna,ad pacem. Et quia materia h o -.
dierna quae eft tota de pace, unione , & Concordia,
poftulabat me dicere 'aliquid , faltem in generali
non defccndendo ad magnam particularitatem. Sed
hoc eft ad perhibitionem bona; tuae voluntatis, fubli-
mis tuae prudentise , fincerx turn affeSionis ad bonum
commune ipfius pacis. Verum verifimile eft,
T e Spintum fenctum habere in fpintuali animae tutu
habitatione, qui te ordinäre velitprincipalemeleftum
fuum, & fingularem militari, ad tutandam, &aug-
mentandam Chriftianitatem, cum adeb diligenter qua:-
ras pacem , Sc cum Chriftianis confoederationem.
Quod fi fic fit (& ita certe Deo volente eft) feias quod
converttt inimkos ad facem. Proverb, xvi. f . 7. Cum
flacuerim D omino via hominis, immicos quoque ejus convenes
ad facem. T e donabit vigorofa confbrtatione,
dando feutum firmae creduliratis, gladium verte Spei,
Sc infuper te armabit communi confoederatiorie ad
Apoftolorum fimilitudinem, quibus dixit Jefus Chri-
ftus per verba propofita; Accipietis virtutem fuperve-
nientis Spiritus fanSi in ms. A6b. 1. 6. Quam nobis
concederc dignetur ille qui eft Deus benediöus in
fecula feculorum. Amai.
JO , A N -
JOANNIS GERS ONI I
V o lfe r is & CttncelUrii Parifienßs
S E R M O
A L I U S
D E t
SPIRITU SANCTO.
Ädanßonem apucl eum faciemus. Originaliter Joannis.
XIV. 23. 6c recitative in Evangelio
prætentis celebritatis.
L Æ T a R E, popule Chriftiane : bona enim tibi
affero nuncia. Qualia nuncia? Annuncio vo-
b is, ficuti nuncius bencdi&i Filii Dei Jefu
Chrifti, & ficut ille qui litteras portât patentes,
& authenticas ex parte illius, quod Deus in ilia
anima habitabit, quæ verbuirç ejus adimplebit |
Manßonem apud eum, &c. Quæ ergo eft altior no: i
bilitas, beatitudo,excellentia-, dignitas tibi, ô Chri-
ftiana anima, quàm te eflèDei tui hofpitam, Domini
t u i , fummi Regis, 6c Imperatoris. Nec tarnen
dubito de bonis his no vis : feripta enim funt per divinum
Secretarium fanótum Joannem Evangeli-
ftam. Confirmatata hodiè, 6c publicata in Evange-
Jio majoris Miflæ per univerfâm fanótam Ecclefiam
in perfôna Dei propriè. Si quis ^ inquit, diligit 6cc. Ibid.
Quopaètó autem verbum Dei cuftodies, fi ipfum minùs
cognoveris -, quomodo meliùs cognoteere poteris,
quàm per auditum? 6c ad hoc agendum fumus inpræ-
fentiarum ad invicem congregati. Et fine gratia, 6c
Spiritus fanéti virtute nihil proficit verbum Dei tecundùm
Gregorium in Homilia hodierna : Si non ad-
ß t 6cc. Recurramus igitur ad te , Virgo digniflima,
quæ e s , 6c fuifti principalis hofpita , poft Jefum
Chriftum, gloriofi- hujus hofpitis benediéti Spiritus
fandi, 6c quæ dona ejus gratia* cum Apoftolis abun-
dantiflimè, hodierna die recepifti. Non folùm pro te*
fbla fufficienter, teduteaimpartiaris pauperibusaliis,
egenis, 6c mifellis indigentibus vicinis tuis, hoc eft
omnibus qui humani funt generis, te deprecantes.
Quanquàm priùs plena eflès gratia tecundùm Angeli
Gabrielis falutationem j quam quidem falutationem
per devotionem modo rememorabimus, dicentes :
jiv e Maria, 6tc.
uiNSIONEMapud eumfaciemus, &c. Joan. xiv.
2 3. Si ita fit,devota anima,quod Dei tui hofpita efle
poflis, protedo fic eft : ille enim hoc dicit qui men-
tiri non poteft j qualis ftultitia, qualis turpitudo, 6c
vilitas tibi eflèt fpernere talem hofpitem : non enim
honorabiliorem nec deledabiliorem habere potes.
Crede ergo mihi, & fac quod dicam. Difpone te
modo in benedida hac die, in facrato hocFefto, 6c r
jubileo, ut digne eum recipias, exemplo Apoftolorum,
qui hodiè repletifunt per adventum hujus gloriofi hofpitis.
Fac lit hofpitium tuum mundum fit ab omnibus
peccatis, 6c ab omni eo quod illi difplicere
üxpelle faltem pro tempore parvo omnem
aliam curam, ac follicitudinem, 6c de rebus munda-
nis cogitationem i non fit corpus in Ecclefia, 6c cor
in coquina. Spiritus tendus enim, hofpes ille glo-
nofus, cum voluerit hofpitium tuum intrare, 6c oftium
pultebit, nifi invenerit cor tuum paratum ad te recipiendum
, fi non repererit quern alloquatur, non dubium
eft quin mox abfeedat. Ipfe dicit: Egofto ad
of Hum & pulfi j & ß quis aperuer it mihi, ihgrediar'& ce-
nabo fecum. Apoc. hi. 20. Valdè jucundaeft cena6c
pulchra hofpitalitas, cüm Spiritus tendus dignatur te-
• derc. Si aliquis magnus Princeps, ut dicit tendus
Gregorius in homiliis, hodiè domum tuam ingredi vellet
ad te honorandum, 6c remunerandum, diligentifc
fimus eftes ut domus pulchra 6c munda eflèt. Deus
tuus , 6c fiimmus tuus Dominus defiderat venire in
confeientix tux hofpitium.
Mentes habitare & gedora gaudet. Inquit Statius
7 ‘hebatdos.
[ Et Sapiens, Prov. vm. 3 i . DelicictmeaeJJecum fi-
liis hominum. Omnem ergo abjicere peccandi debes im-
munditiam, pulverem avaritix, araneas irx 6c invi-
d i x , lutum, teu fimum luxurix, ut hunc recipias
hofpitem, de quo canit fanda Ecclefia: Dulcis hofpes
amma, 6c confolatio ejus. Tres ancillas in hofpitio
confeientix tux habere debes j orationem obedien-
tiam, pacem, feu unionem. Oratio Spiritum fan-
Gtum devotè vocat. Obedientia apertè aperit. Pax
jucundè retinet. Secundum quod Apoftoli hodie, 8c
Diteipuli cum Domina noftra ad numerum ufque centum
6c viginti perfbnarum orabant, cum Spiritus fan-
ecus deteendit: ecce orationem. Erant in loco quern
Deus prxeeperat eis, fcilicet in monte Sion, 6c obe-
diebant: ecce obedientiam : erant pariter tedentes,
pacificèfetenentes in eodemloco : ecce pacem. Vi~
• deamus quopado prima Domicella fuum exequatur '''
officium, 6c tendum vocet Spiritum, veluticonque-
rendo, 6c vocando humiliter, facie plorabunda curu
lachrymis, 6c gemitibus. Odulciffime, & benignif-
umetendeSpiritus, protedorcertus, 6c defolatorum
confortator, Pater pauperum, orphanorum tutator, lu-
men caecorum, condudorerrantium, lxtitia triftium,
lubfidiumafflidorum,yerèuniceamice, quinonabisin
neceffitate, modöantèoculosmifericordix tu x ,an te
thronum fublimis Majeftatis tux tecio complandum
meum 6c qiierelam. Heu dulciflime hofpes pa uperum,
tuum hofpitium , videlicet hofpitium animx mex -
crudeliter undique eft obfeflum , ex omni parte cru-
deles ei fiunt infultus , 6c pcriculofiffima prxlia abf-
que mora , per mundum , per carnem , per inimi-
cum. Eft hofpitium , quod jure tuum eft J ipfum
enim per creationem fecifti, 6c fundafti, & dotafti
per gratiam in tendo Baptifmo, 6c per virtutes : tu
^ fblus morari debes , ipfumque inhabitare, protege-
" rc , 6c gubernare. Veni hue , Domine , ejice hos
omnes proditores 6c adverterios : teio enim quod
laeto tuo adventu , dulci tua vifitatione , fubito fu-
gient, 6c diffipabuntur , ficut modicum fumi omnes
inimici mei. Superbia cadet, qux jam altè vultfcan-
dere. Ira violenta non morabitur. Luxuria fpoliatrix,
„ 6c immunda gula , alia quoque mala vitia hofpitium
hoc intrare non poflimt. Veniat ventus , ve-
niat pluvia , deteéndat tempeftas, nihil domum il-
lam dimovere poterit, qux a te fuftentabitur 6c fun-
dabitur. Domine , in gloriote die tali, ficut eft dies
Pentecoftes, dies venix 6c remiffionis, jubilus
g r a t ix , Apoftoli 6c Diteipuli cum benedida Vir-
gine inclufi erant propter metum Judxorum in
domo in qua Cena fuerat teda magnx diei Jo-
) vis, cum Agnus manducaretur Patehalis , in monte
Sion fl ibi erant in magno pavore, in timore, 6c
in follicitudine, inträ illam habitationem -, ted
tuum in neceffitate implorarunt auxilium, 6c eis
non denegafti, immb fiibito defeendifti ad eos con-
fortandos, 6c confirmandos. Domine, ficut hoc verum
eft, defcende6cmodoin pauperem domunculam
animx m e x , defende habitationem tuam, 6c jus tuum.
Et cum jntraveris, confbrtahanc animam defolatam ,
doce tetuam , nutri prx fame morientem. Cale-
fac igne amoris tui iptem qux glacie eft ad benèa-
gendum frigidior. Veftieam Virtutum pulchris tuni-
nicis, iptem qux nuda eft valdè verecundc. Rexdf