S # t Sermonem habituri fomus, Beatiffimo Ludovico. Quid
verb dedit ? Palam pofitum Dedit eft , quia gloriam Regni. ergo illi gloriam Regni. Verüm ex propheticis
6c facris cloquiis queftio pulfat animum. Ait itaque
Dnoonm dianbuos ex ore m ie . x lii. viii. Gloriam meam alteri . Qua: gloria plane eft gloria Regn i, quo-
&nia gmlo raiali.b i Rleeggmitumr. i . Tim. i. 17. Soli Deo honor infuper 6c Imperium , 6cc. Apoc.
multis capitulis. Vtimur ergo complexione tali. "Si
foli Deo gloria 6c Regnum, qua ratione gloriam R e g ni
Ludovico putabimus afcribendam ? Aut ft Ludovico
datur gloria 6c Regnum; quo pabfco foli Dep erit
Regnum 6cgloria? AbfolvimushancduSitationcm ex
nominum , feu terminorum declaratione : termino-
rum quippè ignorantia quotidiè multos paralogizare
facit in omni materia j 6c dicimus cum elcvatis , 6c
Sanbtis Dobtoribus, 6c illuftratis Metaphyficis,qubd nihil
de Deo, 6c creatura univocè predicatur > fed vel e -
quivocè, vel faltem analogicè, 6c per quandam fimilitu-
di nem, appropriationem, 6c redubtionem, quemadmo-
dum fanitas analogicè dicitur de urina, 6c medicina, 6c
corpore fano. Confitemur ergo qubd foli Deo honor
eft , 6c Regnum, 6c gloria , 6c Imperium , propriè
6c eminenter , per abnegationem omnimode fervitu-
tis 3 6c elongationem ab omni fobjebtione : fed aliis
communicata funt ifta per imitationem, 6c participa-
tionem analogam. Hinc falvatur qualiter prima 6c
foia eft veritas ipfe Deus , ut eft intentio Anfèlmi, Traftatu, De Feritate, & qubd fola eft bohitas, fola eft
. pnuibluchsritüdo , 6c fimilia , ficut Deus eft omnia in om- vinis ,n ofmècinuinbdusu.m Apoftolum, 6c Dionyfium, De Di- Ad cujus Dei exemplar 6c imitationem
dicuntur cetera vera, 6c pulchra, immó ens, 6c vita.
® Noli mirarij quoniam confonat ad illud quod communis
fchola tenet de bonitate abtus exterioris , que
tota dependet a bonitate intrinfeca abtus interioris 5
non quin abtus exterior fit b o n u s 6 c quin habeat
diftinbtam bonitatem > fed quia illam non habet in ea-
dem plenitudinis ratione ficut interior , 6c non nifi
participative , 6c imitatione ad ipfam. Dicamus pari-
formitcr de gloria Regni quam in hominibus reperi-
mus , qubd ilia eft per imitationem ad Dcum , que-
madmodum infinuaflè videtur , non fbliim ut Theo-
lpgus,fèdutMetaphyficus ipfe Sapiens: Eccle. xxm.
38. dum ait , qubd gloria magna eft fequi Dominum.
Sequi autem, quid aliud eft, quam imitari ? Hoc
modo accipiendum eft verbum thematis propofiti. Dedit illi gloriam Regni, E t hic aflümo , priuf-
quäm ad ulteriora progrediar , tres confideratio-
Prima Confideratio.
Attribuere beato Ludovico aut cuicumque alteri
Sanbtorum gloriam Regni, 6c honorem, idololatria eftj
fi gloriä, Regnum, 6c honor in fua proprietate prima
capiantur. Alioquin ea non eflent vera que to-
tiens inculcat Scriptura, qubd Soli Deo honor & glo-
_ ria , ficut 6c folus eft potens, folus fäpiens , folus
bonus. Nemo bonus nifi folus Deus. Luc. x vm . - ip .
6c ita nemo virtuofos, nemo honorandus * cum fit
honor exhibititio reverentie , in lignum virtutis.
Secmda Confideratio.
Fas eft attribuere Beato Ludovico, aut alteri Sanbtorum
gloriam 6c honorem, .per imitationem 6c redubtionem
ad Deum j immb tali modo gloriam 6c honorem
tribuimus , tum Imaginibus , tum Reliquiis,
tum locis fäcris, 6c fimilibus Deodedicatis, in quantum
ducunt finaliter in reverentiam D e i , 6c honorem.
Quare autem non fic liceat attribuere diabolo,
qui eft imago Dei in fuis naturalibus , 6t de multis
aliis dubitationibus, dicereceftabimus $ ne diverticula
hæc impediant principalem noftræ orationis femitam
6c curfom. Rimitto vos ad Guillelmum Parifienfem: in De Fide & Legibus 5 6cceteros, fuper Sententias.
Tertia Confideratio.
A Omnis gloria Regni in rebus creatis, fundatur in ti-*
tulo ordinatæ fobjebtionis atque fervitutis , ita qubd
Chriftus Lcgiflator nofter, non folùm theologicè, fed
etiam metaphyficè collocavit fundamentum omnis
glorias , 6c Regni 6c perfebtionis Evangelicæ in fub-
jebtione j ut tandem fui pudeant infidèles , Fidem de
ftultitia lacérantes, quando ex eorum fcholaaltiflimas
noftræ JLegis conclufiones pofliimus. comprobare, ut
iftam, ex duodecimo Metaphyficæ, de felicitate intelli-
gentiarum,per fobjebtionem ad primam. Pudeat infuper
elatos, qui non in Domino, fed in fe tanquam nonac-
ceperint, glorianturjaliter à fideli Centurionc, qui locu-
tteu rcuons fdtietu ftuuas .dominatione,præmifit qubd erat fubpotefta- Matth.vm. 9. Hanc verb fobjebtionem appellat
aliquando Chriftus paupertatem fpiritüs,ut Matt.
V. 3. Beati pauperes jpiritu. Quandoque nominat cam
humiliationem , ut ibi. Qui fe humiliât, exaltabitur.
B Luc. XIV., i l . * Quandoque minorationem , ut ibi : Qui major eft veftrùm , erit ficut minor. Luc. XXII. z6 .
Et ita paret, qubd non folùm ex fibta humilita-
te , fèd ex rei veritate , 6c proprietate major in Ec-
clefia dicitur Servus firvorum : ÔC omne dominium ra-
tionalis creaturæ quanto eft latius , tantb habet plus
de fobjebtione permixtum. In his fundant Sanbti y
nominatimGuillielmus Parifienfis, peccatum Luciferi,
quia præeflè abfque fiibjebtione , atque forvitute , 6c
mutua refamulandi vicimtudine concupivit. In hoc e-
tiam fundatur omnis iniquitas tyrannidis , quia tyran-
nus non ad utilitatem aliorum, fed ad propriam requi-
rit dominari. Et hæc confideratio reprobat evidenter
omnem avariciam proprietariam 5 quoniam nullum
ens recipit bonum aliquod , quin teneatur efie illius
diffufivum, fecundum poflibilitatem foam, 6c ordinem
divinæ fapientiæ. Multa plus plurima poflènt in-
duci, propter quæ 6c fimilia confequenter concludc-
Q re fàs habemus qubd quia in Beato Ludovico ilia re-
perta font ex gratia Dei 5 Dedit illi gloriam Regni9
vt ad eundem Beatum Ludovicum dirigentes fer-
monem dicamus : Gloriam Regni tui dicent, &
potentiam tuam loquentur. Pf. c x l iv . 1 1. Et in hoc
terminatur prima noftri- Sermonis pars, quam in gene-
ralitate quadam confiftere cognofcitis.
Deinceps pro fecunda parte, quæ ad fpecialiora descendit,
animadvertendum eft, qubd fopremus Rex uni-
verforum Deus,ultra communem, 6c publicam in rebus
omnibus creatis fuæ bonitatis diffufionem,dat ex fpecia-
libus quibufdam titulis creaturæ rationali humanæ triplex
Regnum. Dat Regnum naturale, 6c intrinfccum,
feu monafticum 6c perfonale: 6c illud fundatur in fob-
D jebtione ad rebtam rationem. Nolo mihi credas, ft
non oftendero ex fchola Philofophorum , qui hoc afjfiécrea
ntet. raVliiso n(ii.nquit Seneca), omnia tibi fubjtcere , fub- Audi quid adjecit : fubjice te rations.
Dat Regnum civile 6c politicumj & illud fundatur in
fobjebtione ad publicam utilitatem, cum elebtione vel
Dei, vel hominum, vel hereditariafocceffione. Hu-
jus rei mihi teftis eft Philofophus in politicis, qui per
hoc, inter Regnum 6c fyrannidem condiftinguit. Dat
Regnum divinale & Evangelicum ; 6c illud fundatur in
fobjebtione ad ipfàm Charitateqi. Audi Chriftum in
juEfvtiatniagmeleioju hsodierno : Primitm quoeritc RegnumDei& (quæ eft Charitas) & hæc omnia adjicien- ' turvobis. Matt. v i . 3.3. Hoc Regnum poteftquotlibet
Dominis ex æquo convenue : 6c eft inabdicabile, fer-
vata Charitate. Rursùs, de primo : Regnum Dei intrk vos eft. Luc. XVII. 1 1 . E t Horatius in Odis : Latiùs
H I3 SLpaitriuitu s mregnes avidum dom and o , quam fi L ibi am remetis
SGerravdiaibtu usj nui.ngas , & uterque Poenus.
gnuEmt e Sfte Inmepcae riinu EmpviefltRoeligsn: uImm.perare, inquit, fibi9 ma* tiensviro forti Et Sapiens: Melioréftpa- , & qui dominatur animo fuo9 expugnatore ur- bium. Prov. x v i .32. De his Cicero, Paradox..4 .6c Horatius,
in Odis & Satyris, 6c Boetius, De Confol. cadunt in
candem fententiam. Defecundo nimis abundant aubtori-
tates Scriptural, ut in themate noftro ad literam. Et ibi: Regnavit David. 2. Reg. viii. 1 f . 6c ReghavitSalomon.
I . Par.ix.30. E t de jure hujus Regis habetur, i .^^.vin.
cap. de elebtione. Deut. xv 11. Sub hoc Regno compre-
hendo omnem civilem politiam, five fit Ecclefialtica,
five temporalis. Quod enim Ecclefia appellatur R egnum,
habemus. Matth, xiii. D e tertio dicat nobis tefti-
cmifotin niousm D ecoo nnoffctiruos R feogcnruemto rumdivinorumJoannes: Fe- & Sacerdotes .Apoc. 1 .(5. Quod
eufttiiqs ureeg faitl ep eSra gcreartdioatmiu m, f.ive charitatem. Et Petrus: Vos 1 Pet. 1 1 . p. Et glofla ad Rom. I .Servire Deo regnare ^.Immo audi, quasfo, qualiter
ipfie etiam virgines Chriftianas philofophantur. Die
nobis, beata Agathes, in quo confiftit Regnum quodleifbtet
, feu ingenuitas generofa ? Ingenuitas fumma hac , in qua fervitus Chrifti comprobatur. Quominus admi-
ror Boëtium in hac fententia: Cujus agi frenis fumma li- bertas eft. Frenum Dei accipe 9jugum fuave9 Matt.xi. 30.
& onus Leve charitatis, utibi. In funiculis Adam traham eos9 in vinculis charitatis. Ofee 1 1 .4 . Porro gloria cu-
juflibet Regni eft pax, feu tranquillitas, 6cferenitas
ejus. Notat Maximus Artaxerxes in Epiftola foai Hefter, x i 1 1 . De qua gloria aptè intelligitur verbum
noftrum, fi ad Beatum Ludovicum traducatur, ' quod Dedit illi gloriam Regni.
Eia nunc pergamus ultra id agere quod in omni
pertrabtatione difficiilimum eft. Defcribamus quodlibet
illorum Regnorum, ut ex deferiptione, veliit ex
luce perfpicua fplendefcat quicquid 6c diximus , 6c
dibturi fumus. Regnum in fua generalitate eft focie-
, tas ordinata in imperando 6c obediendo fècundum L e gem
seternam , utendoLegis xternas nomine, ficut
Auguftinus loquitur deferibens peccatum , quod eft dittum, faSlum9vel concupitum contra Legem Dei ater-
nam. Hanc Legem appellare poflumus vel divinam
fapientiam , vel divinam voluntatem , vel divinum
rebtse fua: rationis judicium, in adminiftratione rerum
Grxcorum & pr^fens, ficut ab exiftimatione mea
non longe eft.
Regnum Divinale6c Evangelicum eft focietas ordinata plurium9
vel tanquamplurium, infruendo & utendoJe cun- dümLegem & difitamen charitatis. Dicitur: vel tanquam plurium 9 propter vires Animas.
Ex his pauculis deferiptionibus, veluti ex totidem fy-
deribus, illuftrari 6c cognofoi faciliüs poteft quicquid
Legum omnium traditioneseloquuntur. Ceterüm glo-
^ treiam R peagxn tir caunjquufliillbiteats e fotr d(finiciust pra:diximus) pax. Eft au
, fecundum Auguftinum
r1i pum. ddiej pCairviuitm. Dqueei .r eOrurm do f u(ave rcbu fiqeucue ntrdiubumen esu nlodcaem d iejpftopfai-- tio. Loca hie intcllige in foa generalitate, prout lpiri-
tualibus convenire poteft nomen iftud.
Erit igitur gloria Regni primi, naturalis fcilicet, 3c
intrinfeci, pax ordinata, five tranquillitas temperata omnium
virium in homine,in imperando 6c obediendoj hoc
fatiutitaem ftarenequit cum peccato: oportet enim ut Ju- & pax ofculau fint. Pf. Lx xx iv. 11.
Gloria fecundi regni pax eftordinata, 6c concors ci-
vium in imperando, 6c obediendo: hoc fimiliter requi-
rit juftitiam 5 quoniamfrultusjujhtiapax, inquit Scrip-
tura. Jacob. 1 1 1 .18 . non ejfpax impiis, dicit Dominus.
Ifaiie. L v i i . i i . remurmurante fynderefi, quo-
d niam de hocjudice nemo reusabfolvitur.
Gloriatertii, eft pax ordinatafruendiDeo, 6cceteris
utendi in eo. Ha:c pax eft inabdicabilis, fervata Charitate
, quamquäm non fit prxterquam in sterna felicitate
perfebte ftabiiita. Ex quibus pulchram corrollärio-
rum moralium 6c metaphyficalium catenam conebtere
liceret, fi vaCaret. E t quoniam R e x nofter pacem hanc
in omni Regno foo habuit: tu Deus nofter Rex univer-
fie creature t u gloria &honore coronafli eum. P f viii. 6 . &pofuifti in capite ejus, tanquam in capite veri Regis, coronamdelapidepretiofi. Pf.xx.4. H oc idem fonant verba
thematis noftri. Dedit illi &c. Quinetiam ipfa anima
Regis noftri,eft filia Regis,cujus omnis gloria eft ab intus,
Pfi XLiv .I f . tarnen infimbreis aureis circum amibia varie- tatibus operationum fulgentium. Signatur infuper ami-
nbutam S moaleg Jnuufmti taipapsa preurit i ilnlu cdoe fliognum magnum, de quo: Sigfubpedibus
ejus , mulier amitta Sole & Luna , & in capite ejus corona ftellarum duodecim.
Apoc. xii. 1. Itaque anima Regis noftri eft mulier ob ve-
• hementiam dilebtionis. Eft amiftafolejufctix. ,dum in-
duta eft lumine g_l oria:_f icut ve.f timento. P f ci u .i.E t ta lis
, - - ------- apparet in quolibet trium ccelorum animæ, imaginis feiab
eo conditarum , quæ participative plus 6c minus licet rationis,6c mentis, feu intelligentiæ fimplicis,^vel,ad
derivatur, 6c effluit in omnes creaturas, præfertiminC literam, incoelo Paradifi. PrætereàLwwtotiusmuta-
habentes ufum rationis. Utrum vero Le x æterna di- bilitatis ef\fubpedibus ejus, hoc eft, affeblibus, per ufum
catur prius de intellebtu divin© quàm de voluntate,
difeuffionis onus nonhîc fufcipio, quia de hoc in Summa
multa Jocutiis eft N . ôc faciliter fe homo refol-
v it, fi propriam vocem ôcconceptum cognoverit, 6c
fi non fè per chimerinans phantafias gratis involverit.
Regnum naturale 6c intrinfecum, feu monafticum
in homine, eft focietas ordinata in imperando & obediendo
virium diverfarum 5 ut Junt int elle Elus , voluntas ,
fen fus , & hoc fecundùm dittamen relia rationis naturalis
indiu. Poteft autem deferibi dibtamen rebtæ rationis
quod’eft facultas indicativa, docens tribuere unicui-
que quodfuum eft, ficut juftitia deferibitur quod eft perpétua
& conftans voluntas, tribuens unicuique quod fuumeft.
Regnum civile 6c politicum eft focietas ordinata
plurium hominum fub uno, in operando & obediendo,
fecundùm Leges pofitas &, civiles, quæ vel divinités indebitum
relatum ad Deum, abfque foeda fobjebtione ad
easres, per amorem cupidum, aut libidinofum. Denique
coronaftellarum duodecim eft in capite fuo.Et quale eft caput
iftud, nifi ratio,fynderefis, vel ejus virtus principalis.
Qua: font verb duodecim ifta: ftella:, nifi prerogative
duodecim fingulares, quibus ornata anima noftri Regis
refulgens incedit, cui 6c gloriam Regni Dominus dedit.
Et h ec totidem dibta font pro fecunda parte noftri Sermonis,
que fpecialiora aliqua ultra priora appofoit.
Exponamus nunc pro tertia parte 6c ultima, parti-
culariter 6c breviter gloriam Regis noftri, tumadfoi
preconium,tum adnoftram qualemcumque edificatio-
nem. Enumeremus (fipoflimus, Domino miniftran-
te) duodecim iftas ftellas corona: f o e , que eft corona
perfebtionisinelyta ,'protegens eum. Prov.iV.p. Sunt aur
- r 0 . 1 . . ■■ j 1— ---- — temquatuorprerogative feu dignitates, 6cferenifulpira
e unt ad regimen animarum pro eterna gloria D gor es, tanquam quatuor ftelle prefulgide in coro
quoad fpiritualem politiam, vel font humanitus adin-
vente pro regimine corporis ad vitam hanc munda-
nam, quoad politiam temporalem. Mediam confinxe-
runt quidam in Ecclefia, dum Jurifdibtiones 6c poflef-
fionesfuas (utique temporales) Jurifdibtionem fpiri-
tualem appellaverunt. E t hoc invexit confufionem in
Ecclefia magnam, 6c fchifmata horrenda, utfchifma
na Regis noftri, 6c hoc ratione primi Regni. Quatuor
ratione fecundi. Quatuor ratione tertii : 6cirihocqua-
ternitatisternario corona Regis noftri radiofa confom-
matur. Et nos in earumenumeratione, Sermonis noftri
, Deo propitio , terminum ftatuemus.
Nos vero fomemus ternarium iftum , fecundum
triplicem habitudinem quam habuit Re x nofter