J 0 amis Gerfon'n 1072
1071
blionem 8c tutclam, hoc fortalitium. Non fimus uf-
quc adeo fliperbiautaccdiofi, utrefutemus adiré mon-
tcm. Afcendarrius montem, 8cc. Et reperio, hunc
montcm poenitentiæ très habere ftationes , infimam,
mddiam 8c altam feu fublimem. In infima eft pcerii-
nitentia incipientium .In media eft poenitentia proficien-
tium. In fuperiorivel fublimi, pcrfeblorum, qui qui
Notate qualiter Trinitas apparuit : Pater in voce, Spiritus
fandus in nube, Filius in humanitate. Jefes no-
luit vifionem illam annunciari, ni ft pro tempore 8c
loco, 8c per eos qui crant ad hoc ordinati j quoniam
Judas 6c complures alii, 6c Judæi nondb m dignierant
comprehcndere illam vifionem. Loquemur principa-
liter de infima ftatione hujusmontis poenitentiæ j quja
dem mons poteft mons contemplationisappcllari. ' Et ^ cft magis neceflària, ôc pauci inveniuntur qui afcenin
hanc eminentiorem partem dubli fucrunt Apoftoli,
aliique perfebli,pra:cipuè très illi Apoftoli, quorum me-
minit hodicrnum Evangelium Marci ix. Pofl fex dies
fumpßt Jefus Petrum , Jacobum & Joannem , & duxit eos
furs um in montem excelfum, & transfigurais eß cor am eis.
Etveftimenta ejus f alla fuerunt r e/p lenden tia & relucenfia
ßcutnix taliacjue, ut nullus opifex ea fasere pojfet hujuf-
modi fupra terram. Apparuit & Elias eis cum Moyfe, &
loquebantur cum Jefu. Refpondens autem Petrus dixit Jefit
; RabbiBonum eß ribs hic èjfe 9 faciamus tria taber-
nacula j tibi unum 9 Mojßunum , & Elia unum. Certe
nefeiebat quid dicebat. Et erant ßupidi pra timoré. Et
nubes quadam circundedit eos & obumbavit. Vmit quo-
que vox de nube, dicens : Hic eß filius meus charijßmus ,
ipfum audite. Et fiat im rejpexerunt circa eos ,' & neminem
viderunt nifi J e fum folum cum eis.
Jefus confortarc voluit hos très Apoftolos contra
ventura pcricula, 6c quöd efient telles firmiores tempo
dant ulque ad tertiam ftatiônem. Scripfi autem alio
in loco caufam hujus. Dicamus igitur quôd fi volu-
mus feandere ad montem hunc poenitentiæ (quia hoc
magis neceflàrium eft) neceflè eft Jefum nos ducere
6c dirigere. Dominas folus ejus dux fuit. Deut. xxxn.
i z . Iple folus qui ducit 6c dirigit, fine quo erratur:
cà propter foli Chriftiani ad hunc veniunt montem,
nec tamen omnes Chriftiani ; illi verb perveniunt, qui
per très Apoftolos perveniunt, Pctrum, Jacobum 6c
Joannem. Petrus fecundùm interpretationem feam fi-
gnificat cognitionem, Jacobus poteftatem, 6c Joannes
gratiam 6c benignitatem. E t iftæ très fignifica-
tiones applicantur ad triatabernacula, quæ Hint in infima
parte hujus montis poenitentiæ. Gratia taberna-
culo Contritionis, cognitio tabcrnaculo Confeflionis,
potentia tabcrnaculo Satisfeblionis potentis : hoc modo
poenitentia eft accepta, conveniens 6c ftabilis ; lcd fu-
perbia ipfam facit non acceptabilem, non convenienre
6c loco, ficut fanblus Petrus allégat poft illam vifio- ß tem, non Habilem. Joannes debet elfe in tabernacunem.
Evangelium hoc legitur nobis ad monendum
nos, ut benèvivamus propter fpem mercedisintenta-
tionibusnoftris6cadvcrfitatibus. Mons hic, eft mons
T ab o r , qui diftat forfitan duobus milliaribusà Nazareth.
Mons ifte fignificat nobis moraliter, quôd fi ve-
Jimus vidercfecreta myileria, neceflè eft ut clcvemur
fursùm extra mundum, 6c in oratione * quôdqueje-
flis nos ducat, 6c ut habeamus cognitionem ficut Petrus
i & fortitudinem contra vitia, ficut Jacobus i 6c gratiam,
ficut Sandus Joannes j 6c talibus Jefus fe manifeftat
aliter quam communibus. Jam verb fecundùm car-
nem cognovimus. Jcfusnonamifitfiguràmluam; lèd
corpus fuum redditum fuit darum per virtutem divi-
nam, 6c per relucentiam beatitudinis animæ in corpus
tanquam în momento. Nota de aliis donis liipra ani-
mam in fua generatione, cùm exiit de templo, agilita-
te, fubtilitate, impaflibilitate. Hæcclaritascorporis
lo Contritionis, hoc eft quod dilpliccntia fiat in gratia.
Quomodo in gratia? Propter amorem Deiprin-
cipaliter, eo quod amemus luam divinam Majcftatem,
6c propter peccati horrorem quod dilplicet D e o , 6c
nos facit ei dilplicentcs taliter quod non eft tam bonus
amicus ejus, quin eum odio habebat, fi fit in pec-
cato. Adeo odio habet peccatum quod voluit occi-
dere proprium Filiumfeum innocentem, ad ipfum cx-
terminandum 6c tollendum ab illis quos redemit, 6c
qui bene uti volunt. Voluit etiam quod anima be-
ncdibla: Matris fux transfoderetur magno dolore. Qui
te amatjö V irgo , odio habere debet peccatum. Quis eft
filius qui non dolercdebeat, fi fecit difplicentiam Patri
luo, 6c lèrvus Domino feo, 8c feholafticus leu difcipulus
Pracccptori luo, 6ccreat;ura Creatori, redcmptusRc-
demptori,6c qui beneficium recepitbenefedori. Notate
defilio qui feoccidit, eo quod Pater feus irafeebatur
erat deledabilisvifu, 6cfeciebatveftimentumcflèluci- C in eum. Notate de leone Romæexiftente, 8cdedradum,
6c per earn caulata fuit nubes quæ obumbrabat
Apoftolos : per earn etiam Apoftoli cognoverunt Moy-
fen 6c Eliam, ficut inParadilo unulquifquc cognofcit
alium per lumen gloriæ. Moylès fuit illic in anima, 6c
habuit corpus noviter formatum pro illo tempore,
quemadmodum habent Angeliquando apparent. Elias
fuit præfens corpore 6c anima, 6c dudus fuit de loco in
quo eft vivens, ex quo raptus fuit per Angelos. Et
fucrunt hi duo potius quàm alii Prophetæ, propter il-
lorum duorum excel lentiam, 8c propter myfterium :
quoniam Moyfes fuitprincipalis gubernator populi, &
Legis -, 6c Elias fuit fingularis zelator honoris Dei. Idco
lignum erat Jeftim non elle contrarium eis. Per hoc nobis
oftenditur veritatem non debere efle folamfinete-
ftimoniis Legis.Moyles6c Elias loquebantur Jelii de fuo
cxceflii injcrufalem, hoc eft de fuaPaflione, qui fuit
excefliis amoris, exceflùs doloris, excefliis iniquitatis
cone in filvis, 6c de canibus ad eorum magiftrum. Tales
6c mille alise confiderationes funt, qu£e nos movere debent,
utfumamus difplicentiam in gratia 6c charitate:
dilplicentia enim qua: fieret duntaxat ob timorem
poena: temporalis 8c pcllis proprise non lufliccret.
Exemplum de muliere vel filia, qua; omittunt pec-
care duntaxat ob timorem verberum, 6c odio habent
maritum vel Matrem ipferum.
Oder unt pec care boni virtutis amore.
Oderunt peccare mali formidine pcena.
ait Horatius. Sumet periculum dc leiplo, fi reciperet
talem pcenitentiam in alio: poteft tamen dubitari poena,
modb cum hoc etiam lie dubitantes timeant offenfam
D e i, 6c ab eo leparationem. Nota d epoenitentia eo-
rum qui funt in inferno, qua: nihil valet, nec poenitentia
Juda:, quia fine fpe gratia:. Notate, in aliquibus patrns
fe occidunt, quando offenderunt Dominum liium. Deus
quoad Jud^os, 6c utilitatis quoad falvatos. Non erat ^ non vult quemquajn fe corporaliter occidere j fed quod
aflumatur conatus 6c dolor ad fatisfeciendumjfuftitia^.
Eft mala tentatio, fe veile occidere > fed bene poteft
quis abbreviare vitam luam per abftincntias diferetas:
non quidem intentionc abbreviandi vitam propriam3
fed ad latisfeciendum. Peccatum adeo dilplicet Deo,
quod fecit apparerc tanquam furiolum, non quidem m
fe, fed in poena perpetua fine remiflione j 6c tamen
ipfe tam dulcis eft 6c tammifericos, qubdadpnmuni
verbum veniam dat quod ei dicitur bono corde, ci-
licct Peccavi. Explevifti perverfas tuas voluntates,
violafti Pr*cepta mea, expendilli ftolidè omnen
haec loqucla ad docendum Jelum, fed propter Apo-
ftolorum inftrublioncm. Cum Petrus viderct illam
pulchram focietatem, & loqui audiret de Paflione Domini
noftri, guftafletque faporem glor ia , fuit tanquam
raptus 6c mutus, nec cogitabatquicquam aliud,
nil! vifionem illam, 6c poftulavit fieri tria illic taber-
nacula, non cogitando quideflet manducaturus, po-
taturus aut induiturus, 6c qualiter humani generis Re-
demptio eflet adimplenda. Notate de fanbto Paulo
, qui ignorabat fi fuiflet raptus in corpore , aut
fine corpore. Hic pra:cipitur nobis obedire Jelu.
10 7 3 Sermo in jJomtnica I I Quddraçefimoe. 10 74
tuam hereditatem, nudus es 8c vilipenfus, intantum
ut mundus (cui utlervires, mereliquifti) nonamplius
tecuret. Male ulus espatientia mea, 6c earn irrififti.
Attamen revertere ad me, 6c egoterecipiam. Quod
non eft cor tam durum , quin debet fieri mollius ad
talem dulcedinem ? Qualiter fumus tam perverfi, ut
potius amemus adire diabolum, 6c fecere voluntatem
ejus per peccatum quod nos tradit morti asterna:,
quam recurrere ad talem Paftorem, Patrem, 6c mife- ‘
ricordiflimum Dominum ? Quidvobis videtur, nonne-
merito condemnabitur iniquitas noftra 6c ingratitudo,
qua: eo paólo refutat 6c offendit Dominum liium 6c
Crcatorem fuum ? Propterca dicit Sapiens, quod Deus
eft patiens retributor, Eccli. v. 4. quia patitur pecca-
tafieri, 6creddit mercedem de ipfis, nifiagatur poenitentia.
Superbia fecit cogitjire nonnullos potius ad
Juftitiam D e i, quam ad milericordiam fuam, utdeji-
ciat- eos in murmurationem , 6c qumrit quare Deus
patitur peccatum , fi tantopefè ipfum odio habeat ?
Refponfio : reble queereres, fi Deus permitteret peccati
turpitudinemfinejuftitia: pulchritudine, ficut eft
pulchritude 6c ornamentum civitati ut ei fit patibü-
lum 6c career ad feciendam Juftitiam in puniendis fla-
gitiofisj lie etiam Deus novit bene uti malisad glo-
riam fuam 6c bonorum commodum. Superbia qumrit
infuper, qualiter peccatum unius horse puniturperpe-
tuo? Refponfio: vides hoc modo, fuperbia, injuftitia
fteculari, quod ipfe pro flagitio occidit hominem perpe-
tuo, quantum eft de fe. Prseterea eft de peccato quemadmodum
de fovea aliqua, a qua nemo exire poteft
nifi per gratiam. Item eft contrablus qui fit inter
inimicum 6c pcccatorem: feitis contraélüm feblum
duobus verbis, autMatrimoniumaliquoddurarefem-
per , nifi tempore 6c loco quis poenitentia ducatur.
Superbia quserit, quid profit Deo dolor nofter? Re-
fpondeo : nihil ; fed valet nobis qui fumus creaturse
ejus, 6c omne hoc ipfe vult propter nos, 6c propter
honoremjuftitise fuse. Juftitia eft prseclariflima virtu-
tum 6cc. ut ait Ariftoteles. Exemplum deRege, qui
adeo diligebatJuftitiam, quod voluitfibi eruioculum
unum pro filio fuo, qui meruerat amittere duos , 6c
perdidit unum. Sic, 6c amplius fecit Dominus nofter
Jefus Chriftus ad nos redimendos , fi uti voluerimus.
Quis dolor fieri debet? Refponfio : quoad oftenfem
tollendam fuflicit habere dilplicentiam de hoc quod
quis peccavit, 6c deinde fe emendare, 6c mutatur poena
mortis perpetuse, medio bonse Confeflionis, in civi-
lem. Quoad poenam quse adhuc perlblvi debet, dolor
eft neceflarius in magno amoris ardore. E t notate
qualiter quidam fecilius flent quam alii: nos de-
bemus eflè tanquam Petrus in tabernaculo caluum
Confeflionis, hoc eft, quod habeamus cognitionem,
ut poenitentia noftra fit conveniens. Sed mox cla-
mat fuperbia : quarè impofita fuit tam dira or-
dinatio nobis Chriftianis ? Relponfio: feda luper-
biam tuam , quia ordinatio ilia convenientilfima
eft. Primo , fuflicere debet pro omnibus caufis
quod Deus lie vult 6c inllituit, quando dedit poteftatem
Apoftolis 6c Difcipulis fuis, eorumque fucceflo-
ribus dimittendi peccata. Fruftra hoc feciflet, nifi
homines fe illis fubdidiflènt: habetur major timorpec-
candi: melius quis feit fecere emendam condignam:
habetur melius mercatum: major gratia crefcit Eccle- ]
fi32: unitas major eft inter Ecclefiafticos, cives, 6c
milites. Notate quod Ecclefiafticus Status eft tanquam
nutrix 6c guberqatrix pedum, hoc eft, aftèétionum
6c oneris qui novit quid faciat quod debet, 6c humili-
tatem fervet. Superbia hie replicat: poteft accedere
malum per revelationem vel alias tentationes. R e fponfio:
nihil tam bonum eft, quin de eo poflit fieri
abufus. Sed rebtè provifum eft quod pro nullo cafe
mundi reveletur peccatum, nec per feblum, nec
per fignum. Ideo dicit fenblils Auguftinus. ,, Quod
3> per Confeflionem fcio, minus fcio quam id quod
Tomi II I . Pars I I I ;
„ nefcio, ,, hoc eft, minus ipfem dicere pofliim.
Multi Pr^sby teri potius permiferunt fe trucidari, quam
aliquid dicerent quod ex Confeflione habuerant.
Capiam ergo aliquas qu^ftiones. Verfusiftefelfus
eft.
Eft harefis crimen quod nec Confeffio cel at.
- Presbyter qui novit aliquid in Confeflione, fic fecere
debet in omnibus rebus, aefi nihil feiret, quan-
tacumque evenerint mala vel bona per revelationem.
In holpitio aliquo eritmalus&c. velunafeneftra, 8cc.
vel femina confitebitur peccatum aliquod de marito
feo, non autem maritus, &c. poteftne Pra: sbyterre-
velare peccatum in Confeflione diblum, vel fi dibfeum
non fuerit, compellere ut dicatur ? Etiam celare peccatum
eft de Jure divino} perfon« in Confeflione no-
minata: funt celand«, 8c poenitentise, 6c interroga-
tiones: 6c nifi ignorantia excufet, illi qui die unt peccant
, 6c etiam hi qui interrogant. Expedit tacere de
perfona cujus audita fuit Confeflio, non earn lau-
dando, nec culpando-, tollere occafionem hypocri-
fis , fiblionis, 6c mendacii. Notate de perfonis
qua: accedunt Confeflionem ob malam intentionem,
propter laudem, aut commodum &c. Si Pra:sbyter
vel Confeflor feiat peccatum aliter quam in Confef-
fione, 6c quod per malitiam ei dicatur ut c e le t, ipfe
poteft efle tellis 6c accufetor fine pcriculo. Confefe
fionis violand^e, alias non. Ideo bonum eftpraemedi*
tari pro uno 6c altero, cum quis audire vult Confeflionem.
Notate quod poftquam dibhim eft , Benedict-
te_9 vel: ConfiteminiDomino quoniam bonus, aut poft-
quam formam Confeflionis quis eft ingreflus, non poteft
amplius dioi: non capio hoc in Confeflione, nifi
priu^fabla fit proteflatio, ut dicendo: nihil femo in
Confeflione quod feio per alios , 6c tanquam Judex.
Si Judex interrogaret Confeflorem de peccatis con-
fefli, debet tacere, aut dicere: ad te non fpeblat inquire
> 6c hoc melius eft quam negare, vel excuferc.
Notate propter quid nunquam danda ell poenitentia
publica propter fecreta peccata. Notate hoc dc
defeblibus, 6c quomodo Clerici hoc non feciiint, 6c
de fiblionibus 6cc. Non funt danda: litterae per N o -
tarios de peccato occulto. Peccata aliena flint celanda
6c non inquirenda, nifi peccata qua: did debent, 6c
aliter dici nequeant, 6c in cafe ut quis poflet pro-
defle, non nocendo aliis de quibus inquiritur. Ali-
. cui qui non eft taciturnus, aut qui per iram, vel per
ebrietatem revelaret Confeflionem, vel qui hortaretur
ad malum, vel qui faceret malum, non eflet tali con-
fitendum, qui feiret vel judicaret rationabiliter per
leves ferupulos, vel judicia, vel felpiciones.
Tertio, murmurat fuperbia 6c dicit, nunquamali-
quem dicere pofle omnia peccata fea, 6c pra:fertim
uniusanni, vel meminerit duorum, 6cmodospecca-
torum. Refponfio : bona fides 6c humilis fufficit
Deo. Fac diligentiam 6c nihil celes juxta pofle tuum,
vel non habeas celandi voluntatem de hoc cujus re-
cordaris, taliter ut Confeflor tuus intelligat. Relpon-
de, vel fis paratus relpondere veritatem, fecundum
quod poftulabit iequitas, de illis peccatis, Deus amplius
non petet, nec feienter quifquam accedat ignorantem
Prsesbyterum. Notate de illis qui feienter furantur.
Nemo obligatur dicere modos vel circunftantias qux
non feciunt ad magnitudinem feu gravitatem peccat
i, immo melius eft eas celare j quod eft contra il-
las mulierculas, qua: dicunt fabellas, 6cc. Con-
gruum eft, fed non neceflarium, dicere circumftantias
qua: feciunt ad gravitatem peccati, nifi circumftantia:
de fe funt peccata mortalia: ut pro loco fecro, vel
progenie, velMatrimonio, velOrdine. Et quoniam
difficile ell fimplices homines feire talia dubia, bonum
eft omnia dicere qua: feciunt ad peccati magnitudinem.
Pariformiter dico de multis peccatis
qua: folummodo funt venialia, 6c pra:fertim cum
quis dubitat 6c habet ferupulum: poflunt dici inter- ‘
Y y y # dum