nibus forinfccis, nullam imperfeétionis dicentibus indi- perfe&is, fecundùm tres conditions cubilium San&o-
gentiam, ut funt vifio, Sc auditio, nihil prohibetil- rum, in munditia, mollicie, & quiete, qualialoqui-
las cxerccri, ut in decoris, & harmonicis corpus hi- tur vox prophetici carminis: Exultabunt Sanfti inglo-
larefcat. Sechs de ta£tu videtur Sc guftu, quos vel r ia , Utabuntur m cubilibus fuis. Quæ fuerunt verba
ad nutritionem, vel generationem, ipfè naturæDeus thematis.
viantibus ingeniavit, quamquàm, imperfe&ionefeclu-
fa, quis audeat determinare quofdam proprios horum
fenfuum a6tus non ibidem reperiri.
Die decimofeptimo. Si cubiculariæ animarum (fic
cnim Beatitudines nominatæ funt feptem) fi pr£tereà
ancillæ ceteræ, quas virtutes Cardinales , 8c Theo-
logicas dicimus, lætificabunt cubilia animarum in gloria?
Hoc eft quærere, ft Beatitudines, 8c virtutes
omnes in ilia felicitate manebunt ? Non manebunt,
refpondiji quantum ad id quod imperfeblionem fb-
nat pro viæ ftatu : ut quod fint moderativæ paffionum,
vel incommodowm tolerativæ, vel expeèlativæ futu-
rorum, aut lucentes in fpeculo, 8c ænigmate. Ce-
teriim, quoad reliqua quæ decorem animarum quem-
dam operantur, illos habitus pulcherrimos remanere,
ficut non eft penitus improbabile , fic nee eft contention
temeritate ponendum.
Dcnique, quoad tres iftas quæftiones ultimas, pro-
portionabiliter fatis dici poteft de horrenda triftitia
damnatorum, quod & augebitur per refomptienem
corporum utique fetidiffimorum , 8c omni cadavere
viliorum : quödque ab intùs & ab extra erunt in omni
acerbifiimo cruciatuum genere, foris devorati ab
igne, 8c ab intus ut clibanum ignis pofiti 3 turpiffi-
mis denique vitiorum habitibus fedabuntur, torque-
bunturque 3 nam 8c vermis eorum non morifetur , 8c fo-
perbia eorum afcendet Temper, fe furiofa rabie in Omnipotentem
erigens 8c impingens.
Die decimooétavö. Si deleélabuntur Sanèti in
gloria, Deum corporalibus oculis intueado ? Refpon-
di, eos corporaliter vifuros fore Deum in carne aflümp-
ta3 quod qualiter fieri fimul poterit ab omnibus, mi-
Tantur illi qui vel Dei omnipotentiam , vel ftatus il-
lius novam totam confiftentiam non advertunt. Por-
rb li vel iris multicolor, vel imago fpeculi videtur pa-
riter à variis diftanter fituatis 3 non eft inopinabile fi-
milia de corpore Chrifti ponere in ccelo, quemad-
modiim fiio modo confitemur in benediélo Sacramento.
Quocunque demùm acies corporalis oculi fefê
converterit, videbitur Deus omnia in omnibus, oculo
fané fpirituali, non corporali, ficut Deus in eflentia
fua non caro eft, fed fpiritus.
Proponebat ftudiofitas fpeculatrix ampliora conqui-
rere de fecretis cceleftibus, etiam ufque ad curiofita-
tem, velinutilem, vel inopportunam 3 u t , fi poffit
haberi lætitia de Pâtre fine filio. Si abfque perfbnis
de .eflentia. Si de perfe&ione unaeflèntiali, velidea-
l i , abfque reliqua. Si vifionem quis habere poflèt fine
dileétione, aut dileótionem fine deleélatione con-
fequente. Si in acceptione Dei libera ftat principali-
ter beatitudinis certa jocunditas, 8c jocunda æterni-
tas. Si Sanéli fe pofle damnari cognofcunt, ficut &
verum cognofcere habent, quo paétoin fuiscubilibus
inefïàbili fecuritate lætantur. Si Deus in beatis fit co-
rum formalis, non folùm efïicicns, vel exemplaris,
vel obje£talis lætitia.
Tunc ego ad ftudiofiratem : abi precor 3 precor
abfifte, tempus difputandi, Sc tempus inftruendi, pri-
mum in fchola, alterum in Sermone. Suffecerit ha-
öeniis tuæ importunitati paruiflè, noli ea quærere
quæ vel impoffibilia funt inventu, vel quæfitu foper-
yacua , vel pro tempore & loco parùm idonea.
Redeat permitte orationis noftræ languidus jam, &
pænè laflüs greffes à ccelisad terras, aSan&isadnos,
à quæftionibus ad morales eruditiones, quamquàm
non fine moralibus documenta multa quæfiveris.
Ita ftudiofitas ad fe, ego ad me redii. Protiniis refo-
mere cqgitavi Gres confiderationes intcrmiflàs. Unam
dc incipicntibus, altejam de proficientibus, tertiam de
8CC.
Secjuitur Oratio.
Attendite ergo ( ad vos mihi fermo eft , ô puc-
r i,) fi ex Deo eftis verba Dei audite. Lætificate
Sanétos , pudorem diabolo facite. Non fileo, non
quiefeo, fieftudebo loquiut à vobis, intelligar. N ihil
loquar ampliùs nifi ad vos,8c pro vobis,ôpueri,habete
partem vcftram in fermone , illam nolite repellcre.
Si frequenter in domibus veftris, ut deccret inftruere-
mini de falute vcftra, & puritate veftri cubiculi, quod
eft conlcientia, fi diligenter incitaremini ad amorem
Chriftianæ Religionis, doendo fæpè ad quid faéfci
eftis, ad quid tenditis, in quo periculo damnationis
eftis, ego faciliter dimitterem vos, 8c filerem.
Dixijam: non fileo, non quiefeo, nolo quod in
futuro mordeatis nafiim meum 3 quid admiramini 3
quid afpicitis ? Silueritis interim, & fcietisquæfithæc
parabola. Date quartam partem horæ verbo D e i, &
honori Sanétorum, 8c faluti veftræ, qui non unam
horam, non duas, fed dies integros, fed hebdoma-
das fàbulis fæpè datis : aut certè recedant mali pue-
r i , recedant perditi, maneant boni quibus loquar.
Recedant, inquam, non teneo, non impedio 3 ad-
vertant tamen periculum, fi fine benedibtione finali
difeeflerint. Denuncio vobis, ô pueri 8c adolefcen-
tes ingenui, denuncio vobis tria quæ fervetis circà
cubiculum confcientiarum veftrarura. Cuftodite cu-
biculum confcientiæ veftræ mundum in vobis, ut fî-
tis mundicordes, id eft, mundi corde. Cavete, ne
per malitiam veftram cubiculum aliarum confcientiarum
verbo malo, vel opéré deturpetis. Videte demùm,
fihæcduononfervaveritis, faltem poftimmun-
ditias lavate per lu&urn Poenitcntiæ , 8c Confeffio-
nis.
Sit in primis ( ô pueri ) cubiculum confcientiæ veftræ
mundum, ut tàm re , quàm nomine pueri, id
eft puri dicamini. Eftote fimiles Angelis D e i , fi-
miles innocentibus atque virginibus. Et dùm feien-
tiam quæritis , attendite quod in malevolam animant
non introibit Japientia, nec habitabit in cor fore fubdito
feccatis. Sap. 1.4. Horret taie cubiculum coinquinatum,
& foedum. Nolite perdere mundîtiam innocentiæ : notât
enim Ambrofius, quod innocentia fàciliùs eufto-
ditur, quàm per veram poenkentiam ipfà jam perdita
reparetur. Videte fpeculanova, pulchra, ôcnitida,
citb inficiuntur, cito maculantur, fed tardiùs emun-
dantur. Taliseftætaspuerilis, atque virginalis, foe-
datur celeriter & frangitur , tardiùs emundatur , &
ad integrum nunquam reparatur. Sed quid aget puer
pro euftodia munditiæ confcientiæ fùæ ? Dicam, audite.
Procuret ante omnia à parentibus fuis ut col-
locetur apudMagiftrum bonum, fanètum, pudicum,
incorruptum, quod Horatius maximum reputat. A-
lioquin fi Magifter non fit morofus & devotus, & d e
Rcligione follicitus, ipfe plus nocet frequenter mori-
bus puerorum, quàm profit ingeniis eorum, ficut de
Archilocho di&um eft. Talis eft lupus inter pueros
oviculas, non paftor 3 deftruètor, non inftruèlor j
corruptor, non correâor, Alterum quod tu , puer,
debes inquirere, eft bona fbeietas. Moneo fèmel & bis,
immo millefies repetens monere non fufficio : déclina, ô
puer, à focietate perverforum, 6c immundorum, quales
( telle Apoftolo ) regnum Dei non fojfîdebùnt. 1. Cor. vi.
p. 10. SumpfitidemApoftolusàGentiliPoëtà, quod
corrumfuntbonosmorescolloquiaprava. ibidem:.'xv. 5.3.
Si colloquia, quanto fortiù s confortia. Taies fi tibi den-
tur, accula, révéla, aut certè potjùs fuge, quàmre-
■ 1 ‘ inane.
mane. Non mentiebatur Propheta , dicens : Cum
San&o Sanüus er is , & cumferverßperverteris. P f xvii.
27. Et iterum: Habitaverunt inter Gentes, & didice-
runt of er a eorum. Pf. cv.- 3 f . Et Metricus:
'Unica fra va fecus inficit omne f ecus.
Eft alia fbeietas, 6 pueri, quamävobisfugiendam
oftendo. E t qualis eft ifta fbeietas? Mala, credite
mihi, mala valde, & peflima. Ifta eft daanonis fbeietas.
Cur audito miramini ? Nolite mirari, quia
verum eft quod dicitur 3 aut certe miramini, & cavete.
Scitote quoniam daemon manet, habitat, & ja-
cet in le£lis immundis malarum confcientiarum quan-
do fine labore font, fine ftudio, & in otio, tunc eos
inducit cogitare vilia, &turpia, qu^ verecundum eft ^
non folum facere, fed dicere. Hanc focietatem ne-
quifiimamdiabolifugitoteprecor, 6 pueri. Sedquas-
ritis inter vos forte, 6cdicitis: Quomodo fugiemus?
Audite bcatiHieronymi confilium: Semfer aliejuid bo-
ni facito, ne te diabolut inveniat otiojum : Et rursiis:
Am a feientiam Se rif tur arum , & carnis vitia non amater
approximavit ,* fcd filius loco ofculi, momordit
libi nalbm, & erafit. Dùm alii culparent, &mira.
rentur, exclamavit : ô Pater, tu me fufpendis, tu
me interficis, lîenim, dummejuvenem (ut debuc-
ras) correxifles, ego non veniffem ad hanc mortem
inhoneftam.
Hoc eft, ô pueri, quod ante notaveram, quod ne-
que ego, neque alii, dum prædicamus, neque Ma-
giftri præcipue, debemus vos dimittere quin mo-
neamus, & corrigamus vos^, ne poftmodùm mordeatis
nafos noftros. Hoc dicebat quædam pia Mater
pueris fois: Ego taliter vos corrigam, quod non morde-
bitis nafum meum.
Hoc habetur in Libro D e afibus. cap. 30. Legi
quendam magnum virum narrantem de feipfo, quod
habuerat unum juvenem nobilem, pudicum, & ca-
ftum in principio, fed per-malitiamuniusMagiftrifui
fuit feduétus} & pluries' monitus, noluit tandem defiliere,
fed plus obediebat Magillro illi incrimine pef-
fimo, quàmamicisfuis, &D eo . Quidevenit? Au-
*"■ , 9 redite> “ on “ * ‘,5 lbd Sapienti 5^ Quia mulia diterem'horrendam. Vénérant amici illius pueri in ma-
"" - p - n a Domna v i f i r a r / mala docuit otiojitas. Eccli. xxxnr?2p. Ipfa perverfa » film • R r A iNi™ _____
eft do6lrix, immo fedutrix, quas fufflat ignem furio-
forum defideriorum carnalium, aut venenum nutrit in-
fclicis invidias. Sciebat hoc Horatius dum ait:
] i non
Jntendas animum Jludiisy & rebus honefiis.
Jnvidia , v e l amore vigil torquebere.
Dicit forfan hie aliquis ex pueris : Ecce perdidi
munditiam cubiculi mei, vel ex propria, vel alienaR
malitia, quid mihi reftat, quid foper eft? Proepofoi15
jam , & repeto : vide faltem ne dederis caufam in
gna pompa vtfitare eum : & diim poll cenam, retra-
ctis omnibus ad cameras ornatas, dùm puer eilet in
le£to fuo ccepit horribiliter clamare , & plangere.
Vénérant ad eum fervitores fu i, & amici, 8c dùm
nefcirent cur clamaret, nec dicere vellet, advocatus
e ll Decanus Ecclefiæ, 8c alii Canonici. Concitusille
venit, refidet ad leâum clamantis , fuadet confiteri
pecCata, hortatur ut confidat in D e o , non inhomi-
ne. H æ c cum Decanus fortiter ei diceret • tandem
puer eum audiens, infpexit terribilibus oculis dicens-
Væ illi qm me feduxitl Ad quid, ad quid fuper me
yerbo, vel opeie,^ quod alius in^cubili confcientiæ , divinum âuxilium invocabo? Ècce jam video* apertum
Infemum , video præfentes dæmones paratos me ra-
pere. Et cum omnes ut fe potiùs fignaret inclama-
renti figna te , puer. IUequafinihüadvertens, clau-
lit oculos, 8c avertit ftciem, 8c cum diris, 8c mife-
rabilibus vocibus miferam animam exhalavit.
Intellexiftis-ne hoc exemplum terribile,* ô pueri»
foæ maculetur. Hoc certè eft officium diabolicum,
perdere focios foos, illos fècum in damnationem tra-
nere. Sufîiciat tibi, ô quifquis es immundus, dam-
natio tua, parce vitæ alterius, immofâmætuæ, im-
mo vitæ propriæ, fi foiretur. C o g ita , precor,
quantum potes. Iterùm] quoque atque iterùm vetùm
. X • ------- cAcuipium terribile, ÖDuérihementer recogita^, quantum d£plicet Deo , quan- Ad auditum ejus nonnetotitremuiftis? Nunquidnunc
in fê perverfos e f t , & malignus , quantum
■ ..................... I I V°- f tiaP P ™ 1* } P°?n/tct «ftimo3 fed gaudetevos
habet de periculo nunquàm fàtisfàciendi plenariè
puer ille qui caufà eft perditionis tôt animarum ex
immundo fàèfco foo 3 dùm tamen fit vitium fî-
cut mala feabies, de liho ad aliùm , immo ad
qui boni eftis. Aliquidigitur audire non pigeat Peto
te , o puer, fi quis induceret te adcomedendumCarnes
per totam Quadragefimam, 8c in die VenerisSan-
I f . . I „ : J | H H ï P t la , quiddiceres? Nonne repellereseum valdé veloahos
forte decern , forte v-ginti, forte centum , „ eter cum cachinno ? Nonne ollenderes dieito Hi
forte mdle. Ille autem qui caufam primam d e -^ c en s : videte quam malus eft ille , quam oerverf«
d i t , quomodo potent tot 8c tales ad bonum , 8c qui talia mihi dixit ? E t ipfe bené mifer E t S
ad munditiam revocare, quomodo poterit fatisfocere, fecurus affirmo , quod pejores funt 8c peiüs l r i n
quomodo peen,tere? O fi attenderent omnes, quam illi de quibus loquor, qui alios inducunt ld immhnï
focihus ell aliquem maculare , 8c in lutum peccati ditiam confcientiarum fuarum , quam fi
pro,.cere, quam lavare, quam purgare, 8c a malo mederecarnes in die Veneris Smöa Nolo pfoT foe r f
retrahere! Scit hoe mtmiCusnoller ille diabolus: pro- ficare, quia qui culpabilis ell intelligit - uui n o n e i
curat igitur tales ad mvicem corruptiones, 8c conta- culpabilis, non egetutintelligat, nifiloriè ut cavrad
giqfas fceditates, cognofcens difficultatem plmè po- Denuncio vobis, ó pueri, fogitetalesimmtTndS
f ^ m H lten dl' ■ Clr“ hoc deb.ct § Magillrorum plus fugite, plus horrete, pliis odite, quamfi q’u*-
folliatudo prsecipua, 8c ne pueri maligniimdeantbo- rerent mterficere corpus veltrum cultello evaginato '
nos8cdevotos , fub appellatione hypoentarum, vel vel malè ftrangulare. Plus ell anima, quamcTro ^
talium nominum Tales non poflènt nimis acriter vitafpiritus, quam corporis. Accufate tales, Tmmovl
vveerrbbeerraarni:: iimmmmoo ffii nnoonn ddeeffiiffttaanntt,, ddeebbeenntt eexxtteerrmmii-- renpllirp. R S É M M I B h WÊÈS immovl
nari ab omni confbrtio meliorum : comparantur
his qui foetus in maternis uteris foffbeant, aut alli-
dunt.
Sed quid fiet eis , quid agent in Inferno damnati ex
malo aliorum confortio 3; vultis foirc quid agent ? U -
centes illis - 6c clamantes- : • Væ , væ tali, per quem
ego damnatus fom, malediétus fit in æternum, per
quem crucior in hoc flamma. Narrat Author Libelli*
Dedifcif linafcholariim, quod filius quidam nobilis ci-
vis Romani, qui confompfêratmifêrè, & immundè
j uventutem foam, dùm duceretur ad patibulum ad
mortem, fequebatur eum Pater fous flens. Vidit eum
filius fous 3 quæfivitutofculareturPatrem foum. Parepellite,
fpmte contra eos in faciem, conclamatccum
beato Bernardo: ad latrines, adlairmes: ad ignem
ad ignem. & 5
_ Poftremo, fi ni puer non fervalli munditiam con-
fcienti® in te , nec in aliis, faltem pceniteat t£, te-
1 . x ' , , ------ t-------o ----- 5 curre ad lotricem optimam, fcilicetad luftum isj;
lulabunt acernme prat rabie tormentorum, maledi- D hil ell magis diabolicum, nihil ita difphcensDm
rentes ^ poif Culp?m nolle,
peccare; diabolicum, inpeccatisperleverare. Scddi-
cesad quidpeeniterem, 8clavarem me? Video fragi-
litatem meam , ego pfdtinusllatim iterum maculabor
Noli fic mllimare, frater, fed fic quod debes 8c
quod p rsapit Deusj fuceurret ipfe, tandemmifere-
■ ir’s e : quandomorieris, 8cquomddo?
Qyid G mofte fubita , fi repentina? Qiikro
C c c c c 3 Ute.