reliquis videatur deuotus Bernardus De dmiccim grk-
dibus humilitatis & fuperbu. Confeffioném idèo po-
fui pro iigno humilitatis, quia vix teinporibüs no-
fti'is fit aliquaConfeffio pure, nudè, & intégré. Ut
quid ita ? Certe propter hypocrifim Et amdfem va-
niflimæ famæ noftræ , quæ timorem mundanum
1 »3 * Hane veram dreit fapientiam Lablantius non alibi qu^:
rendam elfe, quam in fchola, cui titulus eft, ftulci,
tia. Ita ‘Pater j quoniamficplacitum eft apüd te: ait Chri-
ftus. Matt. xi. 16.
O qüis dabit nobis haue ftultam fapientiam ? V x
filiis hominum, lapientes fünt in ocuTisfuis, & coram feparturit,
& pudorem talem quidem 6c ita tyranni- metipfisprudentes;quiaquantomagis fapientiam
cum, ut cogitate fit ingens horror. V * præcipi- A fierait, tanto ipfa longiüs .fiet ab eis. Et prqFeftoni-
tantibus, 6c volutantibus femetipfos in paffionès ig- fi fian^paiTuli5^mu crèd^éi'int, captivandoonintin
nominiæ
iæ in flagitia corporis extraordinaria , quia intelle&um in obfequium Fidbi, ipfi non intelligent,
claudunt nt læpiùs fæpiùs
os ad Confelnonem, 6c mutï tendùnt Oftium ad fapientiam veram Chriftiis eft , 6c idem
ad infernum. I
Audivi i quibufdi
res partus, vel mortis æternæ periculo fe exponere,
quàm aliqua de fuis pudendis impudicitiis confiteri,
non ob defebfcum Fidei 6c credulitatis Sacramenti ( ut
dicebant) fed quia tanto pudore vexarentur, ne fa-
Jubriter loquerentur coram uno iecretiffimo Sacerdo-
te , quæ ipfi damnabiliter, 6c quail palam impuden-
ter operabantur cum aliis nihil celare feientibus. Ce-
terîim compaffio de peccatis aliorum certiffimum eft
humilitatis veræ fignum j ficut e contra proprium eft
fuperborum aliis indignari: Fera jufiitia, inquit Gregorius
Nam 6c Sodoma interpretatùr muta, fane hiimile : turgidus 6c elatus fpiritus îlkïd quando1
ufdam quod maluiflent tolerare dolo- poterit introire? Attendants, obfecro, quantulum
' 1 illu d e ft, quod extra Dëiïiïi egredientès Icire conamur.
, compajfionem habet, falfa indignationem.
Si quis audit vel cognoicit aliorum peccata multa
vel magna, 6c indeprecatur vindiólam, aut gaüdet
Viderunt hæc Philofophi Plato 6c Socrates
6c omnis Academicomm Schbla, qui poftquam defe-
ceruntfcrutantes ferutinio, voCem, hand fufpiraverunt.
,, Hoc fcio quod hefeioj iramo nec hoc fcio quod
nefcio ,,. Bonus erit ta'lis exltus in infipientiam fuam
cognofcendam, ft non ftipïàDeum exeuntes, evanu-
ilfent in cogitationibus luis j 6c ft à Deo , fub Deo
egrelfi rediflent in idipfum, Deum ut Deum glorifia
cantes 6c gratias agentes, qui feientiarum Dominas eft
1 .Reg.11.3. 6c docét feièntiam : ipfi non ita. Aft verus
humilis, in fe quidem ftuftus, Deum conftituit iapien-
H|| ____ ^_____ ^ tiam fiiamyconfilium ftmmjSc diim profundiftimeconcade
inflidta l non fecurè precatur, neque gaudet} quo- B vatur,recipit in feipfum, vèlut in centra quodàm fpeculi
niam reverfus cognofcere debet fe multa punitione
digniffima commififle, quibus tamen petit indulgeri,
non irafei. Sic egit fanbtus Pater qui audiens pec-
catum fratris, flevit 6c dixit : Ille heri , ego hodie.
Idcircô vis aptam meritis vicem impendere . inquit
Boetius,
Dilate ju r e bonos, & miferere malts.
Noviffimè fubjebtionem feu deje&ionem pofuimus ter-
tium humilitatis fignum : nam verè humilis eft, qui
ex vera fui cognkione fibi vilefcit. Hie fe divinis gra-
tiis in dignum piitat, hic laudes horret proprias, velut
inildiatrices, tollere volentes ipfum
in a ltum ,
Z)t lapfu graviore ruat.
Proptereà dejicit fe jugiter in terram fuæ Iragilitatisj
concavi, intelligibiliter, radiofas incidentias illuftratio-
num fupernarum, tarn D e i, qui humilia rejpidt, Pf
cxxxvii.6. quàm aliquando intelligentiarum defupet
effulgentium , à quibus illuminatur mirabilitër lient
àmontibus æterrtis.
Hæc mtellige, non quod verus humilis quæratfo-
lum duci per revelationes fpirituales, contempta ra-
tione naturaliter indita fibi : feorsùm hæc prefump-
tio j fed eandem rationem plurimùm obfeuram&nu-
bilolàm, ac proindè in errorem quemlibet p'rbmptiffi-
mam, petit tergi, mundari, polirique, ut in lumiriehoc
vultus Dei fignato fuper earn, oftendantur bona fibi.
Prætereà fenfum alienum præfert fuo, hoh innitens
prudentiæ fuæ. Exindè cavet fibi ab illufione dæmo-
ni meridiani transfigurantis fe in Angelum lucis, 2. Cor.
xi. 14. qui non aliter quamperhanc credendi aliis hu-
militàtem exuffiatur. Non omnes aliter laquei fui,
( telle oraculo ad Antonium ( evaduntur. Denique
prout de Antheo gigante fingit fabula, cui ex cafu ^-.videre eft in hoc humilitatis exit u, præcipuèinChri-
fuo in terram vires augebantur j fed in fublimeleva- fto , ftupenda divinæ llultitiæ miracula. Nam de
tus, ab Hercule ftrangulatus eft. Hic fe in omnem
creaturarum Dei peccalle fatetur , in coelum , 6c
terram, 6c omnia quæ in eisfunt : nullam èrgo fla-
gellationem ab eis rejicit , nüllam læfionem, inju-
riam nullam} hic denique Judicia Dei magna 6c occulta,
velut tumentes fuper fe fludlus expavelcit, atten-
dens quomodo nec fortium bellum , nec artificum
gratia , '6cc. quöd è catenis 6c carcere trahitur quis
ad Regnum 6cc. 6c quod nemofeit an amorc vel odio dig-
nus fit. Eccle. ix. 1. Ad hæc alta 6c longé diviniora
veræ humilitatis monita capienda, plus proficit un-
étio quàm lectio ; oratio quàm peroratio} alta fulpi-
ria quàm acuta ingénia, 6c fuper omniafrequens, fi-
delis, 6c pia commemoratio Palïïonis Chrifti, qui à
Deo exivit in mundum , ut earn in fchola fua docepeccato
damnavit peccatum, 6c de infamia famam
de ludibrio 6c ignobilitategloriofamnobilitatem pro-
genuit. Placuit infuper per ltultitiam prædicationis dc-
ltruere omnem lcientiam cxtollentem fe contra Deum.
Nam contrà fcandalum judæorum, irrifionem Gentium
, aftutiam.dæmonum, atrocitatem tyraiinorum,
reclamàntibus undi'que magno boatu Philoföphis, im-
mo propriis fenfibus} docuit parvulos fimplices ea
quæ dóóbus Plato nelcivit , quæ Demöfthenes elo-
quens ignoravit , 6c fic dociiit, quód nihil ccrtius
teneatur, quàm quod humili Fid'ei ftültitia credi-
tur.
Tertia Confiâeratio.
ret , 6c hodie diim regredivultad Patrem, verbofimul
6c fa6to confirmavit. Ad hoc enim lavit pedes T A ED S fuper bis reftftit, humilibus autem dat gratiant.
Difeipulorum , 6c dixit : Exemplum enim 6cc. Joan. D -* -' Jac. iv. 6 . Ad quern refpiciam, ait Dominus , ntft.
ad pauperculum & contritum [piritu , & trementem fer-
mones meos? Ifai. Lxvi. 2. Jtaque anima quantum exit
XIII. i f . hujus humilitatis nos participes volcns.
Secmda Confiâeratio.
uB I humilitas, ibi fapientia Proverb, xi. Z. Anima
quippe rationalis exiens è divina fapientia in fuam
infipientiam fapidè cognofcendam, fibi utique ftulta
redditur , ac proindè divinam illam fapientiam adi-
pifcitur quam jubet Apoftolus : Si quis inter vos vi~
detur fapiens efte^ftultus fiat utfit fapiens. 1.C01*. 111.18.
a divina bonitate 6c perfeftione in fuam vilitatem,
dejedlionem 6c imperfedlionem, tanto eft perfe6lior.
Noli mirari h^ c , quia divinis gratiis 6c doriis eo ell
plenior, tanquam vallis abundans frumento virtu-
turn , tanquam iritelligibilis quaedam abyfius fluen-
ta fbrbens aquarum viventium, quafi vacuum quod-
dam fpirituale j ad quod replendum confluunt omnia,
nec implere fumciunt, nifi Dens : fecundiim
Au-
Auguitmum i.ConfeJf Hancperfedlilfimatnimperfec- vivtum\ Prov. xv. i f ., quamobrem læta eft femper
tionem, hanc optimam (fificdic i poteft) peccabili- 6c jocunda humilitas} led cum feveritate } imrno
tatem fibimet alciipfit ,Paulus, dum fe pumuhi in- 6c miraculose quodatnmodo Secundum multitudinem
ter peccatores nominavit} 6c. quia non mehtiqbatiir, dolorum in corde fuo confolaùones tua Domine Utificant
ita vefè feiifit. Hoc plane,magnum miràcuium , vi- animam illam. P f xcm. ip. Superbia verb tumida
dere hominem in viitutibus omnibus clarafcere , 6c 6c timidaeft, 6c male trillis, vel pejùs læta, in-
Iaboràre plus omnibus} nihiîominùsfe primiim inter quietilfima quoque} quia ponit in ore hominum far-
homicidas 6c matricidas, 6c omnes fceleratilfimos . mam fuam, quafi alteram vitamfuam; nimirùmfilæcoitipütare.
, u, -
Dicere aliquid grandius, meditor } nefeio ft po-
tero, juvaté me. P u tb } ’ immo certe credo, quod
Chriftus 6c Maria, Paülum in humilitate. non pau-
lulùm tranfcêriderunt. yellem ergo feire nun-
quid fecit hæc humilitas , ut Chriftiis 6c Maria fe
tanto veriùs inter peccatores primos nominarent,
quanto humiliùs à Deo in fe exeuntes, fuum imper-
feélùm lucidiùs cognôyerunt? Poterat, æftimo, fic
intelligi} ac ft non horrerent piæ aures fic d id , non
quidem de peccato contralto, abfit} fed delabilita-
te ad peccandum. Nam creatura rationalis quæli-
bet labilior eft , 6c prôniôr âd cafum 6c defectum,
quanto in naturalibus , aut etiam gratuitis fuerit or-
natior, feclula Dei mahutenentia fpeciali, quafi videlicet
plus habeat creatura omnis de vanitate 6c ten-1
dentia in nihilum, quanto plus de entitate. Signum
hujufmodi evidens fuit in Lucifero, Adam, 6c aliis
multis, quomm nobilitates 6c perfeétiones quidfue-
runteis, nifi pondus gravius ad ruinam? Hoc fentit
anima Ghrilli} hoc Maria eo profundiori humilitate,
quo luddius ilia contemplantur. Hinc Auguftinus vo-
Cavit Mariam,puellam vilem 6c abjeétam in oculis fuis.
Nam quo paéto Maria 6c Chrillus, fecundùm animam,
fixius fe, 6c omnia dona fua ftabilirent inDo-
inino, fi quomodolibet fidendum elle fentirent in vi-
ribus fuis , 6c in abundantia divitiarum fuarum : 6c
fi prætereà non feipfos computarent in illorum nurae-
ïô, dequibus propheticus fermo dicit : Feruntamen uni-
verfa vanitas omnis homo •m»<?w.r.Pf.xxxviii.<5.Si non infuper
jubentem audirent : Quanto magnus es, humilia te in \
omnibus, dr coram Deo inventes grat tarn, Eccli. m. 20.
Demùm qui fe humiliât fi exaltetur } quomodo maxime
éxaltabitur, qui maxime fe humiliât ? Chriftus
autem humillirtius e ft , ergb fibiipfi, fecundùm huma-
nitatem ut fic cqnfideratam, vanilfimum aliquod ens
Bfc inane reputatus eft} reélè quidem, ut non in fe,
fed in Dominoglorietur. ad Cor. 1. g 1.
Audis ne hoc , ô præfumptio llulta cordis huma-
hi ! ô ftultifiima , inquam, cordis humani præfumptio,
nunquid hoc attendis ? V t quid fuperbis terra dr
cinis? E c c li.x .9. Veficaventofacurinflaris? Op el-
lis fragilis 6c cito rumpenda cur tenderis ? Si quæris
honores fuperba cervice , fi làpientiam, fi gratiam,
totâ (dicunt) erras via. T u quo tibi major, eo vi-
îior, pauperior , 8c ftultior emcieris. T u Pharilâï-
co more divitias tuas ja£las : noli mirari, fi nihil elee-
niolynæ capis } fed humilitas egena e f t , fibi datur.
Alios judicas, in alios indignaris, 8c vindibtam op- ^
tas, tu peccator maximus} fed humilitas benignifiï-
t^a eft, ignofei petit omnibus. T u ergo cum feve-
ritate t humilis cum mifericordia, 6c ficut elegiftis,
judicabimini. T u Princeps es, tu proprii freni impatiens
, etiam in eis quæ Dei lùn t, quafi manus
tua fit excella ad conftituendum aliuminbonum, 6c
non Dominus faciat hæc omnia. Humilis etiam, cx-
emplo D e i , cum tranquillitate , manfuetudine , 6c
pace fingula traélat, in Domino fàciens viitutem.
Utinam qui virtutes congregat vel ædificat, làpcret
6c intelligeret quoniam omnes cum humilitate con-
nexæ funt, omnes fundatæ , omnes agglutinatæ :
quâ fublatâ fùgiunt omnes, nocent 6c obérant, velut
cedente fundamento , cujus domus omnis incli-
naca recumbit. Ampliùs, fola mens humilis fecura
eft, quia non habet ubi cadat profundiùs quàm in
Deum} illic experitur pacem D ei, qua exuperat omnem
fenfum. Philipp. 1 v. 7. Porrô Secura mens quafi juge conpè
difeerpitur , laceratur , conculca’tur , dejicitur ,
6c , fi nunquam in eodem ftatu permaneat : nimi^
rùm fi difficulté!- humilietur , quia infamiam fuam
horret ficut mortem alteram. Quin etiam hoc ad humilitatis
acquifitioncm difficillimum eft , quod pu-
gnant contra earn non unum tantummodo vitium aut
duo, fed omnia } 8c quod plusobftupefees, pùgnant
iplæ virtutes omnes contra eam , Jiccc ex indireclo
primo , immo ex ea quandoque gignit monftrificq
paitu mens noftra fuperbiam. Quale igitur patet el-
fugium, ubi 6c v ida, 6c mortes vitiorum, virtutes infuper
6c mortes virtutum habent manus contra eam,.
nifi cautè provident, 6c niû in timoré Dei inftanter
fe tenuerit.
JOANNI S GERSON1I Doltoris & Cancellarii Tarijknfis,
S E R M O
A L I U S :
I N G E N A
D O M I N I .
Ad MS. Cod. V iâ . 848.
A D Deum vadit. .
Or i g i n a l i t é ». Joan. xiii. & in Evan-
gelio recitato præfentialiter : In hac lugubri
hbra, in ilia noéle anxia, in recelfu tub
moeftilfimo , bonejefu} ubi eft, quæfo piilfima 6c
dileéliffima Mater tua? Quid a g it .? quid meditatur.?
Numquid die tu nobis per milërauonès tuas: nun-
quid inlàlutata difeedes ? Liceat fibi priùs te videre,
te alloqui, tibi cum plangore 6c fingultibus ingemina-
féad Deum, Fili mi} Fili mi ad Deum } ad Deum,
dileble uteri mei} ad Deum, fpes mea, falus mea, de-
cor metis, 6c gaudium : 6c quid non fequor te quocun-
que ièris > parata quidem fum tecum in carcerem ire.
E c c e , Viri Patres 6c Fratres, pium, miferandum-
que fpeblacülum. O D e u s îO pietas ! Separatur ecce
Filius, 6c taîis Filius unigenitus à Matrc vifeero-
fiffima} mors arrocilfima vinculum corporeæ locieta-
tis abrumpit: unus Mariæ Matris cum ChriftoFilio
fpiritus feinditur, avellitur, 6c fauciatuS quodalnmo-
doquedimidiatus vitam agit morte amariorem. Nam,
) Maria ( ubicunque locoram fit ) in hac luchiofifitma
8c fuprema noble nequaquàm exiftimanda eft ignara
omnium quæ ventura funt fuper Filium. Væ tibi
Judæorum infelix invidia! Væ tibi avaritia Judæne-
quilfima ! Quando tibi Marri pulchræ dilcblionis
6c honeftatis, hæ pelles improbæ talem inFilio cru-
cem crudeliffimam6cgladium cranfverberantem tuam
ipfius animam paraverunt. Et nos fi qua nobis vilcc-
ra pietatis, fi cor etiam lapideum fuerit, nam 6c lapides
feiffi funt, 6c terra commota eft } commoveamur
corde j convertamur Ipiritu, compatiamur carne, à
facie Domini, non modo quia venit, fed quia vadit.
E t quàmvis féliciter ad Deum vadit} non tamen pro
fenfualitate lùaviter} fed acerbiffima prdrsùs paflîo-
ne quâ præmediatâ , nunc poil afpebta Mater noftra
non potuit non compati, non lugere, non commo-
r i , quem compaffionis fpiritum in nobis fufeitet a-
mor Filii 6c ejufdem Matris. Amor infuper propriæ
falutis, 8cquod omnis illius doloris 8c re-ceflùs amariffimi