Sec und a Quoeftio.
Si animas Purgatorii bene fciant bona, 8ç preces,
quæ hîc fiunt pro eis ? Reiponfio. Dico quöd fie,
tàm per Angelorum rcvelationem, qui ad eas con-
fortandas fæpiiis defeendunt, quàm etiam per hoc
quöd percipiunc earum tormenta diminui.
'Tertia Quaftio.
Die mihi, quibus animabus magis proficiant fàn-
étæ Ecclcfiæ fuffragia ? Refponfio. Dico ca magis
proficere illis quæ magis merucrunt in hoc mundo,
pluraque bona egerunt, 8c meruerunt etiam ut fièrent
preces pro eis.
Quarta Quaßio.
Die mihi, an ne quiequam proficiatdamnatis, aut
fiilvatis hoc quod dicitur , aut fit pro mortuis ? R efponfio.
Dico quod hoc folùm proficit his qui funt
in Purgatorio, 6c qui non in hoc mundo eorum com-
pleverunt poenitentiam, quàmvis mortui lint in ftatu
gratiæ.
Quinta Quoeflio.
Die mihi, valent-ne pro mortuis opera fa£ta à pecca-
toribus, & in peccato mortali ? Refponfio. Diftinguitc:
aut is qui eft in peccato mortali orat pro mortuis ex fua
voluntate, 8c proprio motu, ac ut perfona privata j & in
tali cafu orationes ejus nec fibi profunt, necaliis. Aut
orat ut minifterDei, 8c Ecclefiæ } quemadmodùm fi
malus Sacerdos Miflam fuam dicerct, aut obfequium
alicujus mortui, 8c in hoc cafu oratio proficeret illis
pro quibus fieret -, malitia enim Miniftri non impe-
dit bonitatem , 8c bonum opus perfbnæ quæ bona
eft : fiait fi bonus aliquis Dominus eleemolÿnam fuam
faciat per manum fàmuli lui iniqui, bonus ille Dominus
nec perdit, nec perderet propter hoc elcemofÿ-
,næ fuæ meritum. Aut ille qui eft in peccato mortali,
orando pro mortuis, orat nomine, 6c ut mini-
fter fingularis alicujus perlonæ, 6c privatæ, quæ ta- (
men in ftatu gratiæ eft, five viva fuerit, fivemortua:
in tali calii oratio illius qui effet in peccato mortali,
illi prodeflet perfonæ} fuppofito quod diètum eft,
iplâm elle in ftatu gratiæ j alias enim proficeret minime.
Nihilominùs tarnen certum eft quöd , ceteris
paribus, oratio bonæ alicujus perfonæ multö eft uti-
lior 6c mortuis, 6c vivis, quàm oratio perfonæ inju-
ftæ.
Sexta Ghiaftio.
Die mihi : fi mortui ordinaverint res aliquas fieri
pro peenitentia eorum aut falvatione, 6c executores
nihil faciant, fintne propterea mortuoruöi animæ à
gloria impeditæ,aut retardatæ? Refponfio. Dico quöd
fie, quemadmodùm legimus de quodam milite in hi-
ftoria Caroli Magni, de quo legimus eum iviffe ad
bellum, 5coneraffefamulum fuum quoddaretequum 1
fuum pauperibus, cafu quo occideretur. Sed famulus
videns equum pulcherrimum, ipfiim fibi ipfi tenuit,
nec Magiftri lui complevit ordinationem : 6c poll: o6to
dies miles illi apparuit dicens. O inique fàmule, quia
non implevifti ordinationem meam de equo meo, fui
haétenùs valdè alperè in Purgatorio cruciatus : fed
hoc feias, carè id tibi vendendum, moxque infelix ille
famulus ab inimicis in Infernum fuit delatus. Et
ideo fecurè fa&um eft, implere Teftamentum fuum
in vita fua per femetipfùm , aut committere illis qui
diligenter 5 6c legitime curent adimplere.
Septima Qudflio.
An tantum valeat oratio faóta pro mortuis, illiqui
earn iacit, aciï-proicipiboraret? Refponfio. Quoad
habendum gloriam Paradifi,ip(atantum valet, & f e -
pius plus, lècundüm quod faéta eft ex majori chari-
{ tate : fed quoad pcenitentiam quam debet homo
pro peccatis fuis, non tantum valet ad diminutionem
ejus. Per quod patet, non eflè omnino lucrum, &
utile fe pro aliis obligarepro beneficiis tenen'dis, aut
recipiendis ab alterius pecuniis: & ideo bené confi-
lidercrit Religiofi, & omnes alii Ecclcfiaftici. Hie
mentio fieri poteft de eo qui propter hanc cauliun
nihil recipere volebat ab aliis: poteft tarnen bene re-
cipi pro fuftentatione; non autem utquisefficiaturdi-
tior, aut majoremftatum ducat, velmagnumcumu-
let thelaurum.
OBava Quaftio.
Si expendam quatuor albos argenti pro Mifia qua-
dam, erit-ne totus profeótus illeMiflk pro me? R e fponfio.
Hie intelligi debet donantis 6c recipientis in-
tentio, 6c fufficere debet generalis intentio, ficut vo-
luerunt quidam dicere de Indulgentiis, quöd fcilicet
j qui plus dat, majorem debeat expe&are profeótum:
6c pariformiter rogare debeat Deum, quödlècundum
hoc in quo feit me eflè obligatum pro altero, mea
dividere velim fuffragia, nec meam dimittere necefli-
tatem.
Nona Quaftio.
Poflimt-ne acquiri Indulgentie pro mortuis ? R efponfio.
Teneo quöd non: quia Indulgentie ordinat
e Itint- pro his qui fubmittunt fe Cu rie mifericor-
d ie , que hie eft, 6c durat ufque ad mortem , non
autem poft mortem : 6c fumuntur dies Indulgentie
pro diebus poenitentie injun&e. Et propterea bene
fit,dando Poenitentiam ingencrali fic: Omnia bené-
fnfta ttta fint in rerhiffionem feccatorum tuorum. Dico
etiam quod abfolutio a poena 8c culpa, liberat a Pur-
,, gatorio, 6c earn homo dèfiderare poteft, impetrare,
' 8c ea uti, fi habita fuerit. Etiam fi in poftrema hora
mortis perfona petat gratiam, utliberatafit a Purgatorio
, oratio fua exauditur.
Decima Gfctaftio.
Si compleo Poenitentiam mihi in Confeffione impo-
fitam, an-ne ero liber ? Refponfio. Si ipfa rite im-
pofita fuerit 6c diferete, ita } 8c fi faóta fit in ftatu
g ra t ie : fi autem fa&a fuerit in peccato, quamvis ad
falutem non fufficiat, teneo tamen non obligari
quemquam, ut denuö earn incipiat. Exemplum de
reftitutione aliqua faéfa, aut eleemofyna data in peccato.
Et ad hoc ordinata eft diferetio Confefloris
principaliter, 6c propter alias caufas, ad inclinandum
etiam poenitentes, 8cdocendum, 6cinftruendum eos
quid fit peccatum, 6c qualiter fibi cavendum fit a pec-
. cato. E t ideö magnum eft periculum ordinare Pref-
$ byteros, aut Confeflbrcs nimiiim fimplices, 6cigno-
rantes.
Undecima Qua ft to.
Quod opus eft melius ad aliquam animam juvan-
dam ? Refponfio. Sacramentum deficere non poteft.
Item quod pro, & nomine Ecclefie fit, cumdefun-
öhis non eft excommunicatus j aliter enim nihil fibi
prodeft. Videtis ergo quale malum fit, animam ex-*
communicare: nec unquim ego id facerem finemagna
caufa. Dico etiam quod Mifia boni Sacerdotis valet
duobus
duobus modis : mali veto .duntaxat uno , 6c nocerc
poteft altero per peccatum illius. Infiiper eleemofyna
in tantum valet, inquantùm obligat hune qui earn
recipit ad orandum j at fi nihil fecerit, eleemofyna in
fè amiflà eft > valet tamen alio modo, in quantum
eft opus bonum 6c poenalefa&um propter amorem Dei.
ïdeb benè videndum eft cui detur , præfertim fi fit
res magna. Orationes , etiam jeiunia , 6c abftinen-
tiæ, eatenùsprpficiunt , quatenùs opera funt poenalia,
6c propter gratiam , 6c amorem quern facit Deus
his qui in devôtioneorant, 6ccharitate. E th ic did
poteft quomodo contemplatio deleftabilis proficiat,
atque hie fundari pofiet tertia ratio, quod corlugens
adducitjocunditatem, fccuritatem', 6c fenfum.
Duodecima Quaftio.
Quomodo, 6c quare cantamus Miflam pro defun-
ftis , five Requiem, pro illis qui ante fexcentosannos
defunfti funt : 6c fi mortui cognofcant illosqui orant
pro eis : 6c fi pofîiint redire ad nos: 6c fipoftmodum
prent pro nobis in Paradifo. Quoad primumdico, hoc
prodefle aliis, 6c etiam illis qui orant, 6c orationes procurant}
cumhoç,aliquiinterdùm damnati non funt in
tam magna damnatione, propter aliquas fundationes, 6c
bona opera quæ fecerunt in eorum vita. Et ideo perfona,
pofito quod non haberet voluntatem unquam dimitten-
di peccata fua, attamen temper facere débet omnia quæ
Hr Prophet is, refpondit Deus, f i alijuis ex mon
fiUrgeret 'non illi crederent. Luc. xvi. 2.9.40. 31.
Devoti Auditores : fi damnati habent talem curam, 6c
diligentiam ne damnemur , 8c noftram hie cpmplea-
mus poenitentiam, quia aliud remedium non eft. Multö
potiùs credere debetis animas Purgatorii majus habere
defiderium , ut de peccatis noftris poenitentiam
agamus, 6c hortantur modo nos, alta voce dicentes :
hi in mundo funt beati, qui corda habent lugentià»
Cur? Quià liberati funtab hoc in quo nosfumustör-
mento , vel de horribiliori, fcilicet de perpetuo Inférai
tor mento. Chari homines : non fallamusnofmet-
ipfos , credamus amicis mortuis , non autem man-
danæ voluptati, quæ nos avertit quominùs cor Ju-
gens habeamus. N on fimus fimiles illis qui dicunt : Si -
vidcremus aliquem mortuum venire de Inferno, huic
crederemus. Audiftis quid Deus his verbis refponde-
rit ? Et révéra ilia refponfio fuit benè oftenfa, quan-
do Jefus Chriftus refucitavit temetipfum : quia Judæi
non credebant, 8c multasquoquevifiones habuerunt,
6c vidcrunt de animabus damnatis , qui tamen non
egerunt poenitentiam. Et talis appetitus defidcrandi
habere tales apparitiones eft curiofus, 6c procedit ex
parva Fide. Etiam fi unus damnatus exiret Infernum >
dicercs fortaflis, te eadem ratione exire pofte, cum
ibi efies, 6c pariim curares. Domini mei, 6c Fratres
mei, omnes meraimus mortem æternam qui mortaliter
. , , peccavimus. Et quis eft ille qui fie non peccaverit ?
poteritbona. Quoad duo alia, fi benè fciant qui orant B Deus Judex nofter nobis eleftionem d a t, vel quöd
proeis, 6cfiredire poflint ad nos. D ico , omne illud
efle in voluntate 6c ordinatione D ei, nec eft aliqua fuper
hoc data regula generalis. Verum eft, animas in Purgatorio
exiftentes fcire, 6c percipere inderdum orationes
fieri pro eis, habendo videlicetconfolationem,
& alleviationem poenarum fuarum: ficut etiam in hoc
mundo aliqua perfona percipit orationem fieri pro te,
cum fentit fe liberatam ab aliquo maleficio , vel tri-
bulatione in qua erat. Interdum etiam per mifericor-
dem Dei difpenfationem mortui apparent vivis, velut
petant ab eis auxilium, ficut recitat Gregorius deillo
qui apparuit cuidam Epifcopo, orante eum ut curaret
triginta Miflas dici pro eo, ut a Purgatorio liberare-
tur. Vel propter viventium inftruftionem, ut eos ad
bene faciendum moneant, 6c cor eorum ä terrenis rebus
abftrahant. Quoad quartum. Si mortui, poft
quam funt inParadifo , orent pro nobis, 6c praeferhie
verberemur Poenitentie virga, vel quod rigoro*
fum habebimus Judicium poft mortem. Non fimus
ufque adeo ftultiut virgamrefutemus, 6c mortem eli-
gamus. Pucr etiam, qui in tantiim timet verbera} non
talem faceret eleftionem: verum potius virgam p re beret
, 6c ut vapularetprecarctur, ut mortis Senten-
tiam per hoc effugeret, quam per hanc verberatio-
nem evaderet. Hie ure , hie fieca , dicit Auguftinus.
Propterea amandi funt detraftores, 6c pertecutores dili-
gendi funt, quia gratis noftram nobis dant felicitatem.
Provocemus 6c appellemus a Curia Juftitie ad Curiam
mitericordie, in qua Domina noftra eft Magiftra. Sci-
mus neceflarium efle, ut vel in hoc mundo ploremus, vel
futuro , fecundum quod diftum fuit in morte Artenii
Abbatis. Pafior beanu es^ Arfeni^ quoniam hie flo ra
fti. Nam hie, vel in futuro plorare necefle eft: ut
per hanc confiderationem judicafi poteft, quomodo
tim -pro illis qui eis adjutorio fuerunt, diim effent C cor dolorofum per Poenitentiam habet jocundam fen-
adhuc in Purgatorio. Dico quöd fie: 6c propterea fe- fationem, 6c fecuritatem.
cura res eft orare, aut orationes procurare, veljeju-
nare, aut dare eleemofynas, vel alia bona facere pro
defunftis. Et fi quasras, fi preces , 6c alia fuffragia
qua? fiunt pro mortuis, etiamprofintaddamnatorum
liberationem. Dico quod non } quia in Inferno nulla
eft redemptio. Si arguasdeTrajano, qui fuit liberatus
depcenislnferniper Sanfti Gregorii orationem 5 dico
eum non fuifle damnatum , propter gratiam quam
Deus illi facere volebat. Complures alia? curiofie quae-
ftiones hie fieri poflent, fed easbrevitatis causa relin-
quo.
Finiendo ergo, 8c vos exhortando, tangam brevitcr
duas alias rationes fimul, propter quas cor dolorofum
Quoad tertiam (quam in initio propofui) ratio-
nem, cor dolorofum bene fentit, 6c percipit quod
qui hie per Poenitentiam vapulat, mortem evitabitln-
ferni. Ideo dicebatBeatus Auguftinus: Dole at feeni?
tens, & de dolore gaudeat. E diverfo verb, mundana
voluptas temper remorfum habet, 6c timet temper
ne pejus habeat. Non eft fimile gaudium paci con-
feienti«: 6c talis paxdatur per Poenitentiam, auter*
tur autem per humanam voluptatem. Alia ratio eft,
quia Poenitcntia curat hominem a malis tentationibus,
6c inclinationibus qua: ipfum ad peccatum trahunt :
voluptas verb mundana temper eas inflammat, magis
magifque , ad exemplum alicujus qui cruciatur febriper
poenitentiam ef^eatum, 6c mundana voluptas eft D bus, qui totus ardet bibendi defiderio : fibibat, ha-
fpernenda: quoniam cor dolorofiim liberat à rigorofo bet bet voluotatem voluptatem aliduam aliquam Dræfentemi prïetentem} fed ted ddeinde «ndè rnn-continuo
Judicio, 6c jocundum dat tenfum teufentiendi aftum :
voluptas verb mundana dat mortem, 6cbonamaufert
confolationem. Boni homines : reperio in Evangelio
quod malus dives gulofiis, qui negabat Lazaro micas
menfæ fuæ, cùm effet in Inferno, meminit amicorum
ejus viventium quinque fratrum fuorum, 6c rogabat
Deum, ut mitteret ad eosmonendos 6cconjurandôs,
ut fibi caverent, ne defeenderent in ilium tormento-
rum locum. Cui refpondit Deus : Moyfien habent &
Prof betas. Non (inquit dives damnatus) fied mine ali-
quem ex mortuis & i f f i illi credent. Sinon credant A îo jfi
pejus habet, ufque ad mortem etiam. N il ergo
melius eft, quam ad pauxillum temporis Peenitentia:
fuftinere dolorem, qua: ducit demiim ad fanitatem,
ne quifquam fic languore afficiatur permalam cupidi-
tatem, 6c malum ardorem ufque ad fincm} dici poteft
ufque ad proverbii modum : quöd Tangere infe-
ïïum fe r arfiuram vilem , fer taftum ilium fiuam nan-
cificitur curam. Demüm econtrariö, contra periculo-
fum, hanc mundanam voluptatem, Advocatum, fiima-
mushas tres quas adduxi rationes, 6c pro lugenticor-
de tres. Sumamus etiam mortis refpeftum. Audi