quod interdum per aliquem talium irricum fàéturn fuie,
ce diffipatum omne quod magnum dcliberaret Con-
filium. RedtatTullius Lib. fecundo Officiorum partem
unam hiftoriæ, quam mittit Re x Philippus Filio fiio
Alexandra , in qua quidem hiftoria dure admodum
carpit eum de cxceffivia donis quæ fuis adminiftra-
bat famulis : „ Quæ ftolida'( inquit ) ratio te ad hoc
3, induxit, ut cos tibi fidèles credèrcS futuros , quos
j, pecunia corrupifies? Nunquid hæc agis, u.t Græci-
3, te reputent non corum Regcm , fed miniftrum Sc |j
„ diftributorem : is profeetb pejor efficicitur, qui
3, recipit, eftque Temper ad recipiendum paratior,
„ & ad Temper capiendumatquepctendum. „ Exem-
plum eft de canibus happelogins gallicè diétis, qui Temper
quod datur recipiunt, 8c tamen à latratu eorum
non defiftunt. Intcllexi quidem , id vos conqueri 5
iSc increpare Thcfaurios , Ted hoc non Tufficit. Manus
applicanda eft operi. Oculus Domini conTervat
domum, oculus ancillæ minime. Non dico, Domine
, ut quicquam mihi detis y Ted date fecundùm rà-
Quxftores aut Exaélores adco oneretis payperem ve-
ftrum populum abTque evident!, 8c jufta ncceftitatc •
ut tandem omnia rumpi fit needle , 6c. pro. amorc
Tuccedat odium > pro obedientia, rebellion pro devo-
tis orationibus, malediélio veftri miTeri populi 8t Tub-
jeétorum veftrorum, vocantium 8c expedfcantium a
Deo vindiélam. Deum prccor , ne tandiu.nic vivere
finat, ut talem me oportcat vidcrc deTolationem
horrorem , Sc confiifionem. Et fi a, me quxratur
* qua: fit jufta needfitas ? Non eft meum definire. Fi-
niam ergo hie Scrmonem in orationis Torma. Glorio-
Te Rex ccelorum , in cujus benedidta Nativitatepul-
chrum hoc fadum fuit canticum, ut gloria in altifti-
mis diet Deo , 6c in terra pax hominibus borne voluntatis.
tionem 8c menfiiram , ac loca , ad quæ dare fuerit
non inutile , 8c fecundùm veftri ftatus qualitatem j
non nimis onerando 8c gravando populum , & ad
impatientiam provocando per hoc quod fiunt taxæ
6c Tevcræ aliæ exaéliones , quateniis ingentia dentur
munera, aut fatua expleatur largitas. E t fi qui fint
grandia nimis poftulantes aperte aut fècretè, com-
rauni utendum eft proverbio y Boni poftulatores bonos j habeant abnegantes.
V e lis , Dominc , potentiflime , Dominc
miTericordix 6c totius bonitatis, velis,inquatn,6cdig-
neris corrigere, Scconvcrtere omnes malas voluntates
in bonas, per veram pcenitentix virtutem , qucimd-
modiim Toleo prxdicare populo y hoc eft, ut pocni-
tentia dc prxtcritis agatur pcccatis, & a recidivatio-
ne caveatur > quod fi fia t , bona habebitur voluntas.
Fac, Dominc, ut in unaquaque terra,tarn tempora-
iitatis , quam fpiritualitatis j .tarn in univcrTali quara
in particulari, pars 6c donum bona: pacis concedatur
per te , qui bcncdióhis cs in actcrnitatc y cui fit gloria
in excelfb ccelo. Amen.
5 JOANNIS GERSON1 I
Pro tertio document© dicam id quod jam dudum
audivi à quodam de Nobilioribus veftræ Curiæ. Et
eft , quod cùm femel mentio fieret de fiiperftitionis
aut malæ fidei modo , refpondiftis, potiiis vos mife-
ricordiam Dei ulque ad mortem expeélare velle, quam
fàcere , aut permittere , ut quicquam circa vos fieret
noftræ veræ Fidei contrarium. O pulcherrimare-
fponfio , 6c Regiæ veftræ Dignitati admodùm con-
gruens ! O rcfponfio quæ Régi Chriftianiflimo jure
optimo convenir ! O rdponfio digna ut in publia
s defcribatur Annalibus 6c Chronicis ! Et benedi-
£tus Dei Filius hodie ex Maria Virgine natus ad de-
ftruendas 6c extirpandas omnes Tuperftitiones 6c ini-
quas creduiitatcs, ex Tua gratia femper hanc in vo-
his continuet voluntatem. Profeéto quicquid de
corpore futurum fit ( ignoro enim quando de-
ficiet) anima benè remunirabitur , 6c hoc Tufficit.
Quartum docümentum Tecundiim modum quartæ
infcrnalis beîliæ , quæ ex duobus pugnantibus eft
conflata vitiis , quæ Tunt Tatua largitas 6c avaritia,
quæ Tuum devaftant 6c proximi bonum. Domine ,
fiaéfcenùs populi veftri habuiftis dileétionem, 8c præ-
cipuc aliquorum fingulai'em habuiftis amorem , 6c
atteéfcum fpecialiffimum ; hoc révéra ingens donum,
eft , Be magna Dei gratia. O Dominc, fi cognoT-
ceretis querimpnias 6c gemitus , clamores & TuTpiria
quæ haétenùs , 6c adhuc quolibet die vefter fiicit po-
pulus 5 non eft in vobis cor adeo durum , quin
ad compaffionem moveremini. Quia ccrte tam mag-
no vos diligunt amore , ut parati fint 6c diTpofiti
vobis obedire , Teque 5c corum bona pro veftra cx-
ponere perfona, 6c regno veftro. Confiderate quod
pulcherrimus eft 8c pretiofiffimus talis populus, thefau-
tusx
r N c c melius confervari poflet argentum , quam in ■
talis populi manu j ncc promptius reperire poftetisin
npcefiitate veftra pecuniam , quàm in hujufmodi populi
manu. Reperire," inquam , ad negotium aliquod
gvduum , non ad profufionem quandam , quæ fine
neceifita.te .effiindit^ 6c proptercà in neccffitatefiua
habet nihil. Solet dici, (6c ver’um eft) hune nonefîè
patriæ Tuæ Dominum , qui à populo fuo eft odio habitus.
Nunquam permittat D eu s , Domine , ut per
hune , aut alium modum, vel permagnos, nimium
Voftoris & Lmed la r it Far'tfienjts
S E R M 0
E X H O R T A T O R I B U S
AD C A S T I T A T EM.
D O M I N I C A I.
POST NATALEM DOMINI.
^4d MSS. Codd. ViSl. 287. & Zf6.
P O E N I T E M I N I.
CA s t i t a s pura diuturnior eft in pcenitentia.
Qyotidie in hoc mundo De.us mifcet amicis
Tuis triftitiam cum gaudio, ut eos prohet tarn
in proTperitate, quam in adverfitate. Hodiernum
Evangelium quod incipit ubi illud de Purificatione,
6c hoc nobis fignificatj quia in pulchra illaPi oceffio-
ne quae tunc fa£ta Tuit , crant Maria, JoTeph, Puer
Jefiis, Simeon 6c Anna, Domina noftra portabat pue-
rum Jefum , ipfum amplexando , 6c veiuti dicendo:
dulciffimc Fili cordis xnei, quis es tu , Be qux Turn
ego ? Sum ancilla, tu es benedidtus in xternitate. Tuuc
cum gaudio quod tibi nunciatum fuit, puriflima etiam
tibi nunciata fuit cordis tui triftitia , videlicet quod
gladius Paflionis Filii tui pertranfiturus eftet animam
tuam. Quid illi dicere poteras? Bone F i l i , fi fieri
poteft , non habeas banc Paffionem, verumtamen fiat
voluntas tua. Ofculabaris eum 5 6c plorab^s tenere-
Non ergo .expc&are debemus nos peccatores, quin
pati habeamus , vel nobis invitis per damnafionem ■.
vcl voluntarie per poenitentiam. Si enim Peus non
pepercit Matri fuse pura: 8c innocenti y quomodo fpe-
ramus eum nos liberaturum abfque pcena fuftjnen-
da? E t feitis quod pccnitere , eft difplicenriam habere
de pcccatis prxteritis, contra quae pradium inefioavi.
Exhortatio mea 6cadvocatio eft, fibideinceps.caven-
do apeccatis, ornando Te virtutibus , ad quod icien-
dum Be facere volcndum coogregati Tumus in.pofir6-
961 Sermo lT)om. L T ofl Nat hit. 7 )om.T)e Caft. 96 2
__ Uor ànni . mix eft vioilia nrimæ nrpnir ChrJ- rionem. Är ma hac die anni,quae vigilia primac poena: Ghr niicr />(!■ Tr,r~r^U V
fli. Quoniam autem gratia nobis necefiaria eft (quam-
vis quotidie inchoari poffit annus) ubi melius eamin-
veniemus, quam in Maria, qua; eft Mater illius gratia:?
invenitur Jefus cum Maria, ficutapparet in ho-
%
tionem, 8c ideo puer eft aliqualiter ipfius JoTeph. Et
hie apparet Tua exccllentia. Nominabatur etiam Patei*
in appropiatione 8c antiquitate. Exemplum de Pra:-
latis 8c Tenibus. Deus autem pati voluit hoc Matrimo-
nium, tam ad celandum Incarnationis myfteritfm,
quam ad auferendas omnes caufas Judxorum contri
Dominamnoftram. Notate quod JoTeph nutriebatje-
Tum, ferviebat ei, tenebat eum, ofculabatur eum 5 JoTeph
erat cuftos Doming noftra;, 8c aliqualitcr caput cjus.
V'ircaput, Ephef v. 23. 6c per hochabuit aliquod jus
authoritatis paternalis in Chrifto JeTu, 6c etiam ad Do-
minam noftram. Admiratio Maria; non procedebat
cx ignorantia , fed ex confideratione fiiblimium Ju-
diciorum Dei de Tua humilitate , 6c de Tua dignitatc.
dierno Evangelio, 6c alibi in multis Evangeliorum lo-
cis. Recurremus ergo ad te , 6 Maria M ater, Bcpe-
temus bonum (ut dici folet) novum annum gratia:,
vel Encxnia: meliora Encxnia habere nequimus y ibi
non eft fuperftitio nec ftulta credulitas 8c obferva-
tio. Nos earn a te poftulabimus in memoriam crafti-
norum Encaeniorum, cum dulcis Filius tuus tibi En-
cxnia dedit de Tuo nomine 8c pretiofb fanguine fuo >
Be quoniam non fuifles Mater talis Filii, fi non abhor- ___________ _______ ______ ______
ruifles omne peccatum, 8c nififuifient peccatores, Bcc. A Notate qualia mirabilia , 6c contra eos qui volunt
Ideo te falutabimus, 8cc. ea comprchendere , 8c qualiter plura fciri poftent.
Valde ad propofitum recitatum eft nobis hodiernum
Evangelium, quamvis principaliter Tpebtet ad
diem Purifications: In hoc Evangelio tanquam in fpe-
culo quodam pulchro 8c claro fefe mihi oftendit pura
& munda caftitatis virtus, quse dulci fuo 6c Tapido a-
fpe£tu me recreavit, ficut contraria fiia pcenam intu-
lerat 6c tormenta. Video caftitatem Tumere tria hof-
pitia, fecundum tres ftatus, 6c fecundiim hoc tria habet
nomina. Hofpitatur in ftatu virginitatis , 6c eft
virginalis caftitas, matrimonii Be viduitatis. Caftitas
eft integritas corporis 8c mentis , feu cogitationis
nunquam habendi confenfiim probandi, vel expericn-
, — , __ qualiter plura fciri poftent.
Exemplum de pulchra imagine 6c abyfio, quam unus
quidem infpiciet, 6c alter duntaxat loqui audet. Sy-
meon benedixit Dominse. noftra; in hoc quod erat
Presbyter Lcgis, nec fecit Crucem, fed verbis benedixit.
N otate dc excellentiis Saccrdotum, 6c qued efte
debent ficut Simeon jufti, pleni timore TanBlo, Spiri-
tu fandlo, 6c TanBtorum defidcriorum •, 6c quod in
Tpiritu veniant ad Templum : tunc Deus manifefta-
bit fe illis in fiicris. Notate de ftultitiis Fcfti Stulto-
rum. Notate de malis Presbyteris. Jefus fuit fignum
cui quotidie contradicitur , vivendo contra Legem
ejus. Et notate quod mali de omnibus faciunt eotiam
faciendi carnalis voluptatis quæ fequitur ad ta- B rum incommodum, nec tamen ob illud Prædicatores
élus pudendi membri, ad generationem ordinata. Caftitas
matrimonialis, eft abftinentia ab opere carnali,
nifi inquantum Matrimonii termini ipfum patiuntur
& requirunt. Exemplum de homine, qui jejunat,
quamvis in prandio manducet. Caftitas viduitatis in
generali , eft contincntia quæ fervatur in corde 8c
torp ore , poftquàm perfona fuerit in Matrimo-
nio , ut Domina noftra, vel poftquàm expertus
eft carnalem voluptatem , five in Matrimonio ,
five extra. Et hoc modo Sacerdotes pofliint dici habere
caftitatem vidualem qui vivunt cafte poll eorum
corruptioncm. Et hæc tria hofpitia Hint fccundùm
très vitas : unam contemplativam , aliam aétivam,
tertiam ex düabus mixtam , modo unam fcrvando,
modo alteram. Simili modo vita contemplativa ad
virginitatem fpeélat, activa ad Matrimonium , mixta
ad viduitatem ôc Prælatos. Caftitas pulchra 6c pura
eft in ftatu virginitatis, ficut claufura argentea in ftatu
matrimoniali, ficut claufura auricalcca aut ftannea
in ftatu viduitatis eft , tanquam claufura mixta ex auceflare
debent. Exemplum hie eft de pluvia, quæ
fiicit crefccre malas herbas ficut bonas. Notate de
tribus generibus hominum , qui audiunt Sermones,
malis, bonis, mediocribus, quemadmodmn infirmi
flint refpcélu Medicorum, aliqui pejus fc habent quam
priusi alii non egent Media’s 5 médiocres proficiunt.
Si virtutes animæ Mariæ Virginis non confortafiènt
cor ejus, per earum dilatationem mortua fuiftet in PaT-
fione , Ted faciebant earn flare. St abat, Bcc. Aliter
fuit in JeTu Chrifto , quia fenfualitas per miraculum
remanfit fine confortatione Telicitatis ipfius animæ. Ut
capitur ibi confecutivè, non caufaliter. Hie tangitur
Sacramentum Confeffionis. Notate quod eft: tanquam
miraculum , de aliquibus peccatis bene poijc
confiteri. Anna hîc laudatur, de qua loquar in tertio
punélo. Et poftquàm, inquit Evangelium , peraéla
client omnia : 6c hîc laudabo perfeverationem 8c obe-
dientiam Legis , contra eos qui dùm Miflam audiunt
impediunt, 6c extra templum in particularibus ora-
toriis. Notate de illis qui' celebrant eorum nuptias
ro 8c argento. Puer Jefys Tuit de Tolo ftatu virgini- C extra Ecclefiam, 6c de Miffis in locis-particularibus,
tatis. Jofeph de duobus. Maria 6c Anna de tribus.
eDjuisc itm Eirvaabnagnetuliru ßmtb: eEr til leirsa rt eßbucsc . quPaa tdeirc eJbeafnitt u&r dMe ailtleor , & Simeon benedixit eis , & dixit Maria Matri Je fit : hr(iiee plofttus eft in ruinqm & refurreElionem plurium in Iß- , & in fignum cui contradicetur, & gladius tuam ti]o>rfutums fceorrtrdaiunmft.b it aEnti maadmer,a ut tA renvneale ntpurro fciohgeitthaatinonses mul- , film rPahta cnuume lims,a rtiet ot rftiubou f eAstfetemr, aqnanais j ajjmof te rvairt agninniotafat e, m& ft uvaixme- , & erat vidua uftqtse ad oEtuagefimum quartum annum, ]ut non exibat de templo fterviens Deo in jejuniis & ob- fnecitr a&ti ocnoinbfuitse bdaiteubru Ds $om ninooElibus, & in illa hora Juperve- , & loquebatur de eo omnibu*
Conclufivè, nos ingredi debemus Templum, ad no»
purificandos per poenitentiam, 6c nutriendum per gra-
tiam JeTu, 6c redire in Galilæam, hoc eft, in memoriam
mutabiîîtatis noftræ, 6c in Nazareth, hoc eft infànéhim
defiderium, floridum Tursùm in coelis : Noftra conver- ftatio in coelis eft. Philip, xii. 20. Poenitemini.In hoc Evangelio
audiftis caftitatem eflè ubique, 6c in tribus ftatuum
modis. Præcipuè virginitas manifeftior eft, de qua principaliter
hîodiélurus fum. Dcviduate inquantùm cum
hoc ftatu participât. E t deindè in alio Sermone dicetur
de Matrimonio,& de viduitate, in quantum ipfà aliquali-
ter eft de vita aéliva, ratione filiorum fuorum.Quomodô
te laudabo virginitas pulcherrima,puriflîma ôc mundifîî-
ma? Digna es laudari puriori ore quàm meum fit} digne- qui expeElabant redemptionem Iftracl. Qui cum compleft- T) ris tamen , ut te laudem, 6c dignitates tuas recenfêam
flCèaenanttm onmminvn tciianiv fitteactue_nmd_ ù e/mo_r u_Um_g _ eN_ma zTDa"»re.:ei t,h _re_v_ernf ir f.u n. t in Ç ali-. « — _________ _ __ _- i . . r •__ __ tur plenus fapientia , & puer confort ab a- , & gratia Dei erat in illo.
Jofèph diélus fuit Pater per curam 8c gubernatio-
nemj 8c quia corpus Dominæ noftræ aliqualiter Tuum
erat çer Matrimonii tranflationem, ut uteretur eo fè-
cundum Sanéli Spiritus voluntatem. Notate quod
votum Domiqp: noftræ non impedivit : nam erat fc-
ctum ab ea, reiêrvando femper fapientem Dei ordina-
Tomi U I . Pars III.
non omninô, nec omnes, quia hoc fieri non poflèt}
fed aliquas : 8c præcipuè duodecim , quæ te valdè
nobiliter coronant ficut duodecim ftellæ lucentes 8c
claræ, ad exemplum 8c figuram illiusfeminæ, quam
vidit Sanélus Joannes in Apoc. xii. 1. Q ua erat amiEla Sole, .& Lunafub pedibus ejus, in cujus c agit e erat corona
duodecim fiellarum. Et etiam Anna hujus Evan-
gelii in figura oélogintaquatuor annorum , qui fà-
ciunt fcpties duodecim. Aliquid ad hoc confiât nu-
p p p merus