dirai generalescaulâs , Domina noftra habuiffet pec-
catum originale ficut aliæ. Et per hoc ponunt diffe-
rentiam inter Jefum Chriftum Sc Dominam noftram ;
quqniam Jelûs Chriftus nunquàm eguit privilegio,
rcdemptione, vel præfervatione contra peccatum
hoc, ficut Domina noftra. E t invenio etiam, quöd
fimâus Auguftinus, fimdlus Anfelmus, Scaliiexprefbilemjudseorum
multitudinem vendentium 6c emen-
tium. Et fuper hunc locum dicitHieronymus, quod
cjuidam fulgur exibat a vultu ejus , qui terrebat eos,
6cc. Etiam cum filii Ifrael adorarent eum tanquam
Regem, 6c cum priüs femel videbatur quail non bene
apud fe habere lenfum , propter magnum ardo-
rem quem habebat fervandi honorem Dei Patris lui
fe earn exceperunt. Augullinus : De natura 6c gratia. A inter judæos blafphemantes eum. Matth. 10, Et hoc
Cum depeccatis agimtts, 6cc. Et Anlèlmus : D e concep-
tuVirginis. Quis dicere audeat, 6cc. Etlanilus Th o mas
fuper pfalmos, dicit.
Quarta Conßderatio.
Sanâi Doäores in materia Fidem tangente, & R e -
ligionem Chriftianam, Temper mature procelferunt,
non cito determinando dubias veritates. Ideo locuti
funt in hac materia magis inquirendo quàm determinando.
Hinc eft quöd interdum videntur dicere contraria;
non tarnen dicunt: 6c poteft in tali cafutene-
ri contra eorum opinionem, abfque hoc quod pericu-
lofè erretur. Ideo fan&us Bernardus in Epiftola
quam fcriplît ad Canonicos Lugdunenlès, eos redar-
guit, quia cum feflinatione nimia celebrare volebant
Feftum hujus Conceptionis , ut fi modo aliqui celebrare
vellent Feftum &n6H nondum canonizati vel aflue-
ti 5 fine autoritate Romanæ Ecclefiæ. Ideo lànôhis Au- ß
guftinus in fine fe refert ad hoc quod fanéta Ecdc-
Îîa voluerit ordinäre. Aliud autem eft modo, quàm
tempore fan&i Bernardi : nam veritas magis eft elu-
cidata, 6c celebratur hæc folemnitasquafiperuniver-
falem Ecclefiam Romanam , 6c alibi. Quare non eft
periculum confcientiæ, vel culpabilis erroris, vel præ-
fumptionis celebrare hanc folemnitatem ; multo ma-
jus eft, ipfàmnon celebrare.
eft contra eos qui volunt quod patienter, temperate
6c frigide audiantur injuriæ D e i, 6c tanquam per
contemptum: 6c proprias injurias, immovero injurias
famulorum fuorum acerrimè nituntur vindicare. Bonis
autem phyfionomia Jefu Chrifti apparebat deleéta-
bilis 6c amicabilis , 6c ad hoc incitabat eos. Difcite,
inquit, à me Matt. xi. 2.9. ÔCc. Pariformitcr dico,
quod phyfionomia Dominæ noftræ movebatafpicien-
tes ad omnera puritatem, 6c caftitatem, 6c luxurio-
fas extinguebat, mortificabatquecogitationes. Habc-
mus quöd cùm Moyfes fuiflèt allocutus Deum, facies
ejus fulgebat, 6c tanquam làn&um quendam timo-
rem in his qui eum afpiciebant generabat. Quare
ergo 6c facies Dominæ noftræ non poterat talem fan-
âum timorem generare, ne turpiter cogitarent, qui
earn videbant, cui Deus non folùm locutus eft, fed
6c inca habitavit?
Secunda Conßderatio efi.
Quod fecundum diéfcum Ariftotelis : Natura facit
phjßonomiam Principum dignam talem, ut moveat
afft identes ad timorem & revegentiam. E t experientia
hoc docet, ficut alpe&us leonis eft tremendus bru-
tis. Quare non potuit afpeétus Dominæ noftræ per
vifionem fuam extinguere malum 6c carnalem motum,
6c movere ad caftitatem 6c temperantiam ?
Quinta Conjideratio. j
Quinta confideratio poteft addi, quod licet Virgo
non habuit fomitem vel extin&um; tamen juftitia
priginalis non fuit in ea; fed loco illius gratia , ficut
in nobis Baptifmagratiamaffert; & fecundum hoc re-
Ipondetur oppofitionibus quoad defedtus corporalcs.
E t 11 fuiflet mortua ante Paflionem , defeendiflet in
Limbum, 6c fimilia 6cc. Secundum 6c ultimum du-
bium. An Domina noftra habuerit fummam pulchri-
tudinem corporalem? Etvidetur quod non, quoniam
hujufmodi pulchritudo (ut di<5tum eft) vanaeft, peri-
culofilllma, 6c occallo peccandi. Refpondeo quod
pertinebat ad Dominam noftram, habere illam pul-
chritudinem corporalem; Deus enim principaliter corpus
formavit, 6c DeifterfeEla funt opera. Deut. xxxir.
4. Et debebat portare fpeciofiorem inter homines. Sfte-
eiofus forma, P f x liv. 3. 6cc. Ideo virtus erat gratior,
ficut dicit Virgilius f . AEneidos:
Gratior eft pule hr 0 .veniens in corpore virtus.
Et Ariftoteles:
Non omnino felix eft ^ qui fpecie turpiffimus eft.
Sed dico ulterius, quod hasc pulchritudo & phyfionomia
talis fuit temperantias, 6t naturalis harmonise,
taliterque compa£ta ac dilpofita, quod non movebat
ullo padto afpe£lantes ad iniquam, vel diflolutam de-
ledtationem , immo ad caftam 6c devotam, ut dicit
Bonaventura in tertio fententiarum. E t hoc volo per-
luadere 6c declarare perquatuor confiderationes.
Prima Conjideratio eft.
Habemus quod phyfionomia Jefu Chrifti erat talis
, ut in ea*eluceret omnium virtutum exemplar :
malis apparebat tremenda , 6c autoritatis plena, ut
moveret eos ad bonum timorem; hoc latis apparuit,
quando in diePalmarum ex Templo ejecitinnumera-
Tertia Conßderatio eft.
In operibus naturæ videmus quod bafilifeus lolo
alpeóhi occidit hominem : Quare non potuit Domina
noftra afpeótu luo extinguere malum 6c carnalem motum
, 6c incitare ad caftitatem ; ficut lyren, fecundum
quofdam, vel animal diótum gallicè fàinnier, vel ficut
videmus in lapidibus pretiofis , quöd aliqui naturali-
ter movent ad gaudium?
Quarta Conßderatio eß.
Quöd experientia cognolcimus vitia hominis often-
dere lè apertifllmè ad extra in vilu, vel geftibus hominis,
utfuperbiam, iram, luxuriam, timorem, ela-
tionem. Hinc Övidius Metamorph.
O cjuam difficile eft, crimen nonprödere vultu !
Multö faciliùs credendum eft quöd virtutes Dominæ
noftræ (quibus prorsùsrepletafuit)feextendebant,
radiabant, radiabant, 6c extrinlècè manifeftabant ;
ut fimplicitas, humilitas, continentia , virginitasj
quemadmodiim de lanöto Antonio fuateftatur Legenda.
E t de fanéto Dionyfio habemus , quöd plebs ar-
mata eum refpiciens timebat 6cc. Et proptercà alpi-
cientes minus movebantur ad malam voluptatem,
quàm afpiciendo parvam aliquam filiam 6c innocenr
tem. Nota de ftatu innocentiæ. Et facies Helenas tam
lubrica erat, quod fine incontinentia afpici non poterat.
Ideö (ut dicit Ariftoteles) clamabant fenes Tro-
jæ , ut ejiceretur. Per oppolitufn de Domina noftra,
6cc. Eccle. vin. I . U t in facie fapientislucet fapientia ; fic
polftmt aliæ virtutes 6cc. Ea propter concludo, quod
fua pulchritudo corporalis ei periculofa non fuit, quia
iplà optime utebatur ea, nee aliis fuit nociva, propter
illud quod difturn eft. Fuit ergo pulchra corporaliter
6c Ipiritualiter, ideö digna ut diceretur Dei arnica
, 6c ab co vocaretur hoc modo : Tota pulchra es
arnica mea. Cant. iv. 6 . Cujus amoris nos participes
faciat
D
333 Sermo alius de Concept tone B.Mariæ Vire i ? 24.
miBTTirnrnfff & H p e rgtembe-faciat hïc per gratiam-, & in Paradifo pergloriambe- H i ü auomn^ IfeÄ PSaS
nediâus Dei Filius, qui d l benediótus in fecula fe-
culorum. Amen.
J O A N N I S GER S O N I I
D o e i or is é r C u n cdU rü Parißenß s
E R M O
A L I U S
Fomeridianus incompletus, fub eo-
dem tbemate, ut fupra.
0 V i r g o digniflima , Virgo gloriofa , Virgo
dulciflima & benigniflima , V irg o , qum per
verba propofita thematis noftri furta pulcbra
es appellata, Dei arnica, qum hodie generofe conc
e p t fuifti, ’ quie es refugium fingulare, & certum
omnibus , te requirentibus , & orantibus; velis per-
mitteremodo, Domina, quod te laudem ; concede
mihi fortitudinem & virtuteis contra omnesadverfarios
tuos; & omnes hos quipraefentesfunt, concede dig-
. ne audire & intelligere aliquid quod ad fänäam tuam
fit laudem, & communem noftram aedificationem. R
Ad. quod fiiciendum, & ut omnes anirnse noftra: fin tB
pulchrm , & Deo placentes, impetra nobis aquam
gratia: ad nos purificandos • tu enim fons es omnino
plequs gratis: illius, ficut in gratiofa tua falutatione
teftatus 'eft Angelus. Quam quidem iälutationem tibi
pradeotamus dicentes-, Av e gratia plena
H omnes tamdiligenter, ficut hie fumus
congregati utaudiamus loqui de tota pulchra arnica
D e i, pcenam apponeremus & diligentiam fuum imi-
tandi exemplum, vitam luatn , 6c luos mores, con-
verfationem denique ejus in pulchritudine & Ipirituali
bomtate. Sedheutimeo, nemultinoftrüm affimilen-
tm cormculm, qua: faspd balneat, nec tamen alba
efficitur. Sic multi veniunt ad Deiverbum, quoddi- ■
citur- ad animam lavandam, & earn albam efficiendam
per puntatem placentem Deo; fed exeunt fiepiustam „
mgri ficut pnus, vel nigriores. Alfimilantur his, d e^
quibus dicit Ariftoteles, qui diligenter audiunt Medicos,
nil tamen lecundiim eorum operanturprmcep
ta- Vt. ergo cum fruftu & utilitate audire poflimus
verbum D e i , ad faciendas animas noftras pulchras
qc placentes: revertamur ad earn , cujus celebramus
iolemmtatem , totam pujehram amicam Dei cui
dives; divinitas matrimonio conjunxit pauperem hii-
mamtatem noftram ; hoc opulentum fuit matri-
momum , & earn falutemns dicentes. Ave Marias
cCc. ' , ’
C J E TE R IS paribus, melius valet confiteri Curato
luo: non enim dubium eft, quin ipfi Curati habeant
poteftatem, nec te decipientdandotibiAbfolutionem
tnajofem quam eorum fe extendat poteftas. Item els
conhteberis magis meritorie , ratione verecundim
“ <5uia meIlus tibi cpnfulere poterunt fecundum fta- r-
n>m tuum ; nec femper fingulari Confeffione denub U
omnino incipere oportebit. Valet etiam melius pro
B H H H B i uxore, & liberis quam fi unnsva-
ac & alter iliac. Non dico Religiolbs non ha-
H h I s fed bonum e f t , & tu t iu s , faltem
bete ftcultatem & veniam 4 Curato; quoniam ipfe
qui tibi omni momento eft ad miniftranda Sacra-
menta aftriftus etiamfi peftjlens ,nön fic p t
Mendicans : .pfe etiam eft , qui pro te teneturDeo
H H no” 1 1 1 Ideo omni jure decet,
tem ab eo habeas licentiam vel teftimonium Con-
• Tomi I I I . Pars I I I ,
feflioms alten fadhc: quomodb enim aiaspro tepof-
fet refpondere Deo. Tene cermm , er d , l i „ e i l er.
■ honora antiquitatem Parochiahs
Ecclefiæ , ad cujus ædificationem , non autem
deftru&onem pofteà admilfi funt Mendicantes
ut fint coadjutores 9 minus principales, ordinati ad’
Curatos ipfos, quos in ntceffitate adjuvare polfint &
debeant; non autem contra voluntatem , & in di-
minutionem ordinariæ Jurifdiâionis, aut in manife-
ftum damnum Parochiarum fe temerè intromittere -
quoniam & hoc effet contra charitatem , & contra
lalutem proprrarum animarum ipforum Mendicantium
Etfidicas: Quare confitebor Curato meo j habeo
A Hfet. ReHfponde Coa f:u VCur a<t3Uu‘sb utSe rmeme iBtcet H& fu fntiocnit phoofc-
oiCr ^ ’ ■ Pr°r'fe fa“ J.tatem P « e t , immo Epifco-
p committunt Curatis fuam autoritatèm. Supplico
& hortor, .ut qqæhbet perfonaChriftiana, quanmm-
H B IÜ “ ntaminata fit immundis peccatis & abomi-
nabihbus, confiteatur. Nam humane f r a g u L T it t
peccare , diabolic*, perverfitatis eft perfevetare Cogitet
perfora quod citb vel tarde dicere oportebit pec-
<ata , nec ïpfa feit quando habebit tempus Stboram
Cog,tet etiam quod Presbyter, filucrari poffetmun-’
dum aliquem , non revelaret peccatum^ Cogitet
Presbyta-ummehùs feamatnrum quàm priùs. Suppl,
co Sebortor omnes Patres , Maires & Magiftros ut
diligenter curent quod eorum filii epufiteantur , ’„ë-
que ceJent quicquaim Et fi dicataliquis: quidpotuifi a j i M M decem, ü — l rum. Utmam nihil mail, nec per alios ; fed credo
quod in pluribus inftruuntur malis , quàm crcdipoff«’
Q.U1S diceret, quæ mala docerentur, &quis eos docet?
Nihilhoc dico. RemittoMarres, P^res & alios ad
eorum confcent,as. E t teneo quôd Ecclefiæ rëfed
matio incipi debet ab eis : ■ Curati & illi Ec
clefiaftic, qui ad hoc funt ordinati , diligen am ad
■ m l ut be“ g ne traâmt eos qui confitebuntm
ut hoc honefte manuteneatur. ur’
E R M O
T E R T I U S
D E
CONC E P T ION E
B. M A R I JE
V I K G I N I S ,
aftribitur eidem Cancellario , fed
juus ejje non apparet.
Non videtur Gerfonii.
MsA Jotapulchra es arnica mea., & macula non eft in
te. Cant. iv. 0. g I s T r I tnei Venerandi & Patres dileâif-
fimi, ut gratia almi Spiritus fanäiinnosve-
■ lit redundare Mariam plenam gratia ficha
beo mvocare: Ave Virgo, fons gratiæ, tota ara-
tiofa, tota pulchra fâçie, Virgoqueformofa,folafine
fcabie, maculaquc rola. 9
■ Tot» pulchra es arnica mea , &c. MagiftrimeiRe
verend,, dum quæro mentaliter hujus v«bi gloffim,
4 repe»