merus feptcnarius, qui fignificat perfcffcionem a 8c
feptem dona > & numerus duodenarius fignificat has
duodccim dignitates, qua: perfe&se funt in virginita-
tc. Notate hie quod virginitas. velcaftitas, nonim-
pedit vitam corporalem, rimmo iplam prolongat. Sanctus
Joannes Evangelifta vixit nonaginta nbvcm an-
nis, 8c San£tus Antpnius centppi 8c quatuor annis.
T u vifginitas elevata fuifti ut carnaliter Dei Mater
dies, 8c adhuc paris fpiritualiter, quando virtus Dei
fupervenit in te, & lack quod mundiflima pars totius
animse , qua? non corrumpi poteft , eft impra:gnata
Deo per amabilem cognitionem 8c faporofum amo-,
rem ha?c pars vo.catur fpiritus , ut fi denfis, 8cc.
Et fic tu paris, amplexaris, tenes 8c ofcularis pue-
rum Jefum, exemplo Virginis hujus inviolatse Domina:
noftra:, qua: eum portabat Sc amplexabatur ad-
modum tenere 6c amicabiliter. . Et velis modo fic fa-
cere, 6cc. Cave, virgo, ne impra?gncris vento fii-
perbia?, aut inflationibus ira?, 8c invidia?, autmam-
mona avaritia:, aut cogitationibus adintracarnalibus,
qua: quidem cogitationes malifunthumores, ficut fb-
let accidere. Fac te tanquam puerum cum hoepue-
ro , ficut fecit Mater, velnutrix, 8cha?cfapiens ftul-
titia’ placet e i : Si quis videtur in mundo, 8cc. i Cor.
in. 18. Sicut Deus faftus eft pucr pro te in hoc mundo,
fic te fac puerum pro eo. Notate hie contra fii-
perbos pueros, qui pullant humile oftium, quod eft
Jefus, propter hoc quod caput eorum intellc&uum
nimis eft elevatum. Facis mori aut migrare fine do-
lore corporali: hoc apparuit in Domina noftra 8c in
lan&o Jo,anne Evangelifta, 8c fpecialiter adducis bo-
nam mortem, qua? feparat vitam fpiritualem a carna-
li vita: Aioriatur anima me a mortejuftorum. Num. xxni.
i o .Pretioßificc3?(.cxv. i f . E t Bernardus :0 bona mors,
Scc.Notatequod Rachel obiit pariendo Benjamin.Facis
animam efle familiärem Dei amicam: etiam corpora*
liter apparuit in fan£to Joanne Evangelifta , qui prop-
tcrea di£bus fuit Apoftolus^ quern diligebat Jefus. Joan,
x x i.io . Notate de amorefan&iPetri, 8cfan&iJoan-
nis: proptereä dedit ei ad cuftodiam fpiritualem the-
fourum fuum Dominam noftram: ScJofeph qui erat
virgo feeundum fan&um Hieronymum , ad Thefe-
pjhontem. Adhuc habes tu Dominam noftram in cu-
ftodia, 8c familiaritate, 8c familiarius ad Deum potes
recurrere , ficut fecit fan&us Joannes in cena : Qui
diligit cordis munditiam, Prov. xxi i. 1 1 .8cc. Benjamin
amantiftimuSjScc. Impetras quod fecreta Dei magis tibi
revelcntur: apparuit in fan<5to Joanne 8c Sibyllis. Per
contrarium autem eft de carnalitate: In malevolam animam
^ Sap. I. 4 .8cc. Beati mundo corde, Matth, v. 8.
8cc. Nota duplicem modum cognitionis: unum in-
telle&us, alterum affe&ionis: Unum ficcum, ama-
rum, divitem, inflatum, turbatum, amara? indigna-
tionjs, plenum invidia: 8c ira:, fibi placentem, omnibus
paflionibus 8c vitiis fervientem 5 alterum timen-
tem, pacificum, faporofum, humilem,amicabilem,
benignum, fibi difplicentem, Deo placentem, fuper
omnes adverfas affeftiones dominantem. Nota dedu-
plici modo ftultitia?. Una quidem ftultitia bona eft,
alia perverfa: Scientia inflat: charitas adiftcat. 1 Cor.
viii. 1. Potens es in miraculis, patuit in fan£to Joanne
Evangelifta, 8c in co.mpluribus virginibus , viris,
8c femellis. In ferventi oleo mala? carnalitatis man-
fifti frigida. In exilio ä Deo confolationem habes. Et
bibendo iniquas cogitationis venenum non gravaris,
quia non fäpis per confenfum. Es in igne 8c non ardes.
Es pulchcrrimus flos lilii, nec violaris. Es tanquam
fola adversus omnia vitia, nec tarnen tevincunt. Fa- ]
cis animam martyrem inquantum moritur omnibus car-
nalibus defideriis, 8c ftulta: voluptati mundana?, quod
interdum difficilius eft , quam decollationem fuftine-
rc. Unus modus nature eft virginitas in juvente. Tu
cognata es Angelis j 8c incipis vitam cceleftem, pluf-
que commendanda cs in humana natura , quam in
Angelis;quoadmeritum.fccu^dum Sanaos. Cantasnovos
cantus feeundum di£tpm &ncti Joannis,quos'al}usca-
nere non po,teft. N ec omn'ino increibile eft, quin voces
fenfibiies fintinParadifo. Coronaberis quadam Corona
divinainParadifjult:ra^os,hoc eft,un^ gloria & diyino
gaudio acceiioriq, in fignum excellentiae flatus tyii’ ficut
etiam coronati funt Dodtorcs & Martyres.-pro alia caufi
aliafiidta. Dixi quae virgines perdant hanc coronam
& quae non ; fi corruptio facta efl per violentiam, non
perdunt cam, fed augmentatur, ficut dicebat £r.cta
Lucia. Si voluntas tola corrupta fit, ppteftrecupe-
rari; fed non, fi etiam corpusconuptum fit & viola-
tum per fuum confenfum. Potes confeerari in fan&a
Ecdefia & portare agnum aureum in fignum excel-
lentiae Sc incorruptionis. Notate quod alii portant
agnum , fed non fic per modum authoritatis & con-
fecrationis Epilcopalis, led vel per vanitatem , vel
propter aliquam memoriam boni lui propofiti,' vel
voti. Eft fignum quod tu es fponfa l)e i; ferya igi.
tur ei fidem Sc legalitatcm, nemlectotuojaceatabus,
hoc eft, in cogitatione tua ne finas te rogari ab alio.
Non fis pericmola Sc fuperba ex amore , Sc repellc
immundas cogitationes , quemadmodiim repefierct
Regina famulum fuum aut defpedlum hominem, qui
earn follicitaret, aut poftularet de amore Sc turpim-
dine. Notate de illis qui mox poft cogitationes de Deo,
alias recipiunt cogitationes,Sc cum illis colloquuntur.Ta
es (feeundum quod dicit fandlus Cyprianus) optima fan-
Sae Ecciciia' portio, & mcreris tlueium centefinilmy
ciunviduitasfolum mereatur fexagefimum; Sc Matri-
monium, txicefimum. T u es Regina terrae, in poeio^per
igneum currum contemplationis elevata, exempio Elis,
qui virgo erat; 8c ibi eflet prolixa materia.
Sed opus eft ut refpondeam carnalitati mundante,
vanae, K verfatili, quae contra te virginitatem loquitur
, quae etiam divifionem nititur ponere inter tret
flatus illos; ficut fingunt Poetae de invidia, quaepo-
fuit fe inter Junonem, Palladem, ScVenerem, per
contentionem de pulchritudine earum. Dicit mundana
carnalitas, quod, fi quaelibet eflet virgo, mundus
defieeret. Primo, cafus minime dubitandus eft, 8c fi
eveniret, mundus defieeret quemadmodum nefcio
quando efle definet. Secundo, neceffitasalicujus flatus
non arguit fuam excellentiam fupra alios, paitetdear-
tificiis, 8cin corporchominis de oculo. T e r t io , fie-
ret provifioper publicam ordinationem. Dicit pra-
; terea carnalitas, Matrimonium yalere melius virgini-
tate, propter bona filiorum, Sc Reipublicae. Nec
yolo hie , nec alias culpare Matrimonium: fed dico
quod, ceteris paribus, flatus virginitatis, quantum efl
de fe, & de virginitate, Sc pro tempore prsefenti,
perfedlior eft. Dico quantum eft de fe, quia inta-
dum perfona melius fe falvare poteft in Matrimonio
aut propter conditionem fuam , aut propter aliquod
aliud grande bonum quod inde contingit. Dico pro
tempore prasfenti: quia in antiqua Lege aliter erat ad
populum Judasorum multiplicandum, fed inodb pof-
fumus augere Chriftianitatem ex omnibus. Nota di-
£lum fantli Auguftini de Abraham, Scfandlo Joanne
Baptifta : 8c dicunt quod opera bonarum virginum
funt meliora 8c faepius magis meritoria. Nota quod
Matrimonium pueris folum corpus miniftrat. Notate
quod virginitas generat fpiritualcs filios inter f e , 8c
per preces. Notate de pracdicatione, quas multipli"
cat filios D e i; non ergo requiritur hie divifio inter
flatus, quia etiam poffunt efle alias virtutes nontyqua-
les ; • ficut nupty fuftinebit potiiis mortem propter
Deum quam virgo , 8c fic de plurimis alias conditio;
nibus. Proptcrea dixi, ceteris paribus, quod eft donum
a Deo,8cc. T e r tio , dicit mundana carnalitas,
virginitatis ftatum efle nimis difficilem , & periculo-
fum, 8c tanquam impoflibilem, five in Rcligione,
five extra Religionem. Refpondeo, ipfum in ipitip
efle difficilem, nifi benegubemetur, 'fedpoftmodum
96 ƒ Sermo I poft Nat fait. Domini. De Caftitate. 966
eft facilipr ; quam Matrimonium , quoad caftitatem tern, vel cum votovel eft facilipr: quam Matrimonium , quoad caftitatem fine mtn>' D,Vn SRä
fervandam, 8c quoad ajiasoccafionespeccati.; utfunt
avaritia, ira; diffenfipfles, zelotypia;,: 8c alia mala,
qua: regnant in Matrimonio, nifi caveatur. Etadhoc
afligno quatuor caufas profanatione quas virgini contingit
8c non nuptae. Exemplum de femina fefe af-
fligente rp roVpteTr fvpi rri tuäal ema confolationem ‘h«aihieeonudaaimu.. | U uonam circumtantiam , Praslatufque ordinet
Notate a iu in c v quod -J— drat ----------------fandlus Auguftmus,b 5 propter V vere-t_t Ucundiam
, de loco ejus qui votum emifit Ü de focietate fua
cundiam quæ qua? ei dat in fuis meditationibus auxilium •,s
.8c de viéln fins for'i-vx» fi,'«»» __ 'H a
propter bonam conluetudinem quæ abfeedere fkeit
hunc humorem ad locum alium. Notate per hoc, fient
Apoftolus conlentit, quod melius eft rnbere quam
uri i . Cor. VII. p. & tibulationem carnis hahèbunt hujuf-
modi. f . z 8. Notate de manducando temperate. V idua
in principio habere poteft majores tentationes,
qufim virgo, ratione experientiæ: aliqüando per contrarium
virgo , propter curiofitatem defiderandi res
non cognitas. Notate, quod Medici jurant, non tc
confulturos fomicationem. N otate de Amon, qui po-
fteà odio habuit Thamar : & de ilia quæ permifit
fe violari, 8cdeindè poenituit. No ta , quod impedi-
tur ftatus perfeétionis, aut ob timorem ne melius
valeat, aut propter timorem fragilitatis, aut
ad probandum conftantiam , aut propter malam
focietatem, dec. Concludo quod parentes, vel
tern, vel cum voto vel fine vote ? D ico , quod cum
voto, fimodb-difcrete fa&um fit. Nota de illdqui
dedit pira 8c piros. Notate quod ferVitus Religionis
elt libertas, 8Cc. An oporteat facere duo alia vota,
paupertatis 8c obedientiæ ? Dico quod non} immô
eft periculum, nifi fit in manu alicujus Prælati 8c
per bonam cireunftantiam Prælatufque (ie lo c o Phis run v n t iim pn-n'l.v J . c_•.. . /-
sucicmicm ,ccc.v-onciuao, quoa vel etiam vivere debet ipfa.8c contentari pauco 8cdcrr
nhi peccarent qm impedirent ftatum virginitatis B fiduo dabit propter-Deum, fi eft extra Relieionem
ppeerr mmaalhittiiaamm.. JJuuffttaa ddee ccaapuf6a ppootteefftt qquuiiss ccoonnffuul eerree aa-- H M H I
miço.fuo vel amicæ fuæ, ut .eligat melius pro falute
fua, quia diverfihomines falijgntur in diverfis ftatibus,
8c per hoc feiri poteft quando eft peccatum impe-
direab ingrefliiReligionis, velà tentationeftatusper-
feâionis, fiait impedire ftudium Theologicum , vel
affiimere Prælaturam ; 8c quando non. Dicit deinde
finaliter contra has res carnalitas, in immunditia ; efle
contradicrioncm , ftatum virginitatis efle. faciliorem, ’
8c cum hoc perfeâiorem , quia virtus. eft cii-ca difficile.
Diftfnguite : aut difficultas provenit ex. opere in
fe, quod eft gravins ; autß b naturalem fragilitatem
perfonæ 8c fuæ complexionis ; aut propter malam focietatem;
aut propter iniquam inclinationem fuæ con-
fuetudinis. Prima 8c fecunda difficultas. rfaciunt ad
,8c de vidlu ejus. Poteftne facere vil-go Votum illud
contrf parentum ejus voluntatem ? Ditö quod fic fi
fit in aetate apta Matrimonio. Nuricia eft oratio, ipfä
eft ,qux fe r t , 8c refert nova ab amico ad amicum,
quod fignificat "ftatum amborum. Notate quomodo
8c de periculisi Notate qualiter oratio fit fuperba de
fuapulchritudihe'V'el humilitate. Nota demodis pe-
tendi. Quomdab poteft virgo femper otai-e nodledc
die, ficut dicit textus? Dico quod ihtelligendum eft
in.profpcr.tate 8c adverfitate. Vel ilia conditio intel-
hgiturmoraliter,‘qüändb, fcilicet, non eft ruptaper
peccatum mortale.-: Quod melius, aut ipfam orarb,
aut lybqrarfe. Dico, utiumqiie efle'iteceflirium, Sc
in principio magis operandum eft ad tollendas otiofas
Cc vagas cogitationes. Quid faciet de Idcro fuo ? Di-
c o , quod fe nutnet. Lucrum feminie parvum e f t,
etiam vivere debet jpfa..8c contentari pauco, Scderel
i n n r t n ii K ir n r e in s - ö n T t « . r _ n v « .. .
bet excufari, nec etiam quarta. Ad bene fervandam
virginitatem, aut viduitatem, inquantum habet ftatum
fimilem virginitati ad vacandum D eo , Evangelium
hodiernum nos docet quod virgo habere debet, E x emplo
Anna:, qua; fuit de tribus flatibus; primo nu-
tricem, quam nomino fobriam difciplinam, jejuniis
8c obfecrationibus. Nunciam , quam voco oratio-
nem. Unam ancillam pro camera fua fecreta, quam
dico follicitudinem in templo. Sobria difciplina vel
poenitentia liberat animam 8c corpus ab omnibus ma-
lis occafionibus, in quantuffi fieri poteft; corab eva*
gatione cogitationis; oculum avano, aut curiofo, aut
luxuriofo afpedhi; linguam animia loquela, 8c blanda
impudentia, adulatoria, vel f iä a , vel lafciva, nifi
fortaffis inConfeflione, 8c in neceflitate fe laudandi,
x a -----------■) ** va. vAua uaiPioncm,
oc permanum altenus, aut fecrete, ad evitandum fu-
perbiam 8c adulationem , ftultamque reputationcm
Notate, qubdvitaredebet, capere 8c dareplusquam
point fub titulo eleemofynai, afit behefeciendi alteri
Eleemofynmejus potiiis efle debent fpiritualiter, quam
corporaliter. Notate de illo, qui profecit rofas ad
latnhas. Ancillaeft folitudo, fugere muhdum quantum
poteft perdiferetionem 8c bonum confilium exper-
torum; nam aliter iftcidere poflet'in phrenefim, vel
in pejus. Fugere focietatem difTolutam, 8c generali-
ter omnesrecreatiOiss 'qu* teridunt a'd carnalitatem:
ficut choreas; nec fit nimiumcum juvenibushomini-
bus, pueris, vel-aliiq; -ipfadimitteredebet puerorum
voluptatem nuptis; ilatim tentaretur etiam velle habere,
pueros, yel, de pejori, utifeciunt magna: ilia
ceteris paribus. Tenia non poteft 8c de: G Dominai, quæ ^ Ü S v f f S
cccuuulll ppCaalbb)Paaannntt,,d &88cc ddeeiinnddee iirraaffeeeebb^aann ttuurr,, qquuaannddifoot iddfii qéfttuiisæsee ijuufess D Nriso. mdntnera^v^afr foR em e n fi^ ^ u ifn viSgiom. i^uatCu oorrh.hoo^."
alii confentiebant. Aures ne audiant nova hinc inde:
guftum, ne nimis comcdat, pratcipue fimul, 8c ef-
cas nimis cylefeótivas; manus, de impudicis tadlibus
fine neceflitate, vel ob malam voluptatem; pedes,
ne cant inordinate , vel nimis citb, vel nimis tardè;
corpus aveftimentis nimisindecentibus, autnimisbre-
™ us.i oecaffedlatKfordeSjScc. Breviter,fobria difciplina
format, 8c componit taliter corpus, quod eft
lmajf l? ^orma exemplar virginitatis 1 quie ad in-
tra habitat, ut unufquifoue qui earn viderit, dicat. Ec-
ceperfonam Dei.
. :a™Sj°getaliquis, ubi poffit hoc melius ferva-
n 8c perfeebus; Refpondeo in Religione, ; fi bené fer-
vau fit cum bona focietate; alioquin totum eft
™ b mefius eft in feculo fervare virginita-
T o m l l l . t a r s I J I .
fpuerent Cis in faeiem, aut cas morderent ufque ad làn-
gurois effufioriem; 8c adhuc pejus eft, fi fint nudæ.
Nec fufficit dicere, nuliam adefîè malam cogitatio-
nepa, hoc bonum,efle non poteft. Sciat virgo finem
elle duntaxat placere Deo ; ficut nupta tendit, utpla-
ceat fponfo fuo, Sylveltres aves pùlchriores habent pen-
nas ; hoe tamen non fit in contemptum fæcularium Ipfâ
dicere debet in fecretofuo, quod Deus fiteifponlus
Scad recreationem, i Gir,. vir. 24. 8cc.
Aliqui mundani mirantur, quid facere poffit perfona
m folitudine, præfertim fi nihil fciatlegere, velferi-
bere. Otium fuum eft habere, 8cc. Dicit S Augu-
fliqus, multos efle falvatos per hoc , quod legerunt
111 libro tnum vlrtutum Theologicarum. Salvati, in-
quam, funt per folam Fidem, Spem 8c Charitatem
. , ’ ----- -7 n“ * ***»JgiiiLi '-JUMLUA71 nuns
duntaxat. quatuori horis dormit, 8c adhuc nimis
breve ei pempus eft ad. meditandum, abfque dicendo
Horas -fuas : Nunquam minus folus fum, 8cc. Eft ala
tibi, te due. Ipia facit Proceffionem fuam per uni-
verlum mundurn, per totum ccelum 8c totum infer-
num. Affeaio devotam ipfam ducit. Hi quidevo-
tionem non habent, languent malo invidia:, etiam inter
laborandum, vel cantandum in Ecdefia. Notate
uiclufionem efle periculofiflimam, quia fi fuerit extra
bonam urbem, non reperit confilium, 8c nimis deci-
pitur perillufiones, 8cluperbiam, aut phrenefim. Si
eft in bonaurbe, nimis vifitatur ratione illius lingula^
O virginitas fanda, 8c pulcher flosEcclefijc
lan«^«.! _ O apis, qu« devotionis mel producis! O floS
lilii jalbiflimi 8c pulcher | fatis laudari non potes ob digni-
tatenv tuam, nec ; fufljoieuter hortari, aut confuli
P PP 1 propter