J91 joannis Gerjonii irafci in altcrum, aut iram fimulare ; vel ut ille in corre-
dtione ipfe excedat irrögando injurias, contumelias in-
fercndo ; vel ut ex ira plus propriam vindidtam „gquatri
alterius bonum qiuerat; vel ut is quicorrigi, èmen-
darique deberet ,peralterius feritätem fiat longè dete-
rior ; compertum enim habet, manfiietudine quam rk
gore nimio utiliüs aC faciliüs ad bonum quemque pofte
adduci. Ita impatieiltiam, juftitias, vindidtam tegit ^ pote cujus ä Domino vota efficaciter 6c penèmiracu-
ffigie corredtionis * quae profedto nequaquam cprre- löse complentur
J 9 2 ris 6c impatientife labatui m foveam, de fceletjsDeum
arguat, 6c quàfi impiym fit eum, qui tanta devotio-
ne ilium fuppléx ôraverit 5 nonexauditum, creptutn-
que fuiflè.
Nonnunquam alia fraude, quod didtum eft, fug.
gerit, ut fciliçët, cùm is liberatym fe cernet; devo-
tum, fendtum, ac Deo amiciflimum fefe credat ; utdtio,
fed plane deftrudtio cenfenda eft.
Nonnunquam è Contrario iub umbra mifericordiæ
ac lenitatis fuadet, ne quis alterum reprehendat, neve
fibi indicet errata lua atque defedtus ; ad quod tarnen
ex Lege Charitatis is obligatur, ficque utrumque per-
dere ac jugulare molitur.
Nonnunquam cùm quis audit aliquem detrahentem
alteri 5 6c fi illud minime fibi placeat, agit tarnen hq-
ftis, ut metu difplicendi ei qui detrahit, is aut male
- didta confirmet, aut taceat faltem ; nofcit enim holl
is non parvum eflè delidtum , detradtionem vel patienter
audire. Deberet namquè talis autverbo, aut
In primo autem cafii talis fperare debet ; ideo Deum
fuis non annuere petitis , quod id fuæ faluti minime
expédiât. ’ In fecundo vero ambigendum fibi, timen-
dumqueeft, fibi elfe ofFenfum Deum, neqùedignum
præfenti cafligatiqne ; exauditionem vero precum fuam
mercedem eflè debere ; itaque fe damnandum finali-
ter.
Nonnunquam homini fcrupulos immittit innume-
ros, reddens illius confcientiam’miro modo dubiam,
atque ardtam,; nfc quid boni aüdeat efficeré, utetiam
crebriùs delinquat ; frit enim eum peccare. qui id
agit quod pro certo confrientia malum eflè judicat ;
quamquam res in fr mali haberet nihil. Facit etiam
iftud hoftis ob alium deteriorem finem, ut fcilicet talis
faciei triftitiâ, aut quomodolibet aliter oftendere pa-
làm ingratum efl'e fibi hujufcemodi detradtorium fer-
monem. Qua in re poflet ab obtredtante percundta-
ri ; fecerit ne u^quam bonum aliquid is de quo fer-
mo habetur : itaque dicere debet fore longe melius B tanta facilitate peccat, necullo paclo adimplere valet
illius bona, quàm mala referre, aut certè ilia non a-' Mandata illius.
qui deliquit in delperationem delabatur , judi-
dicans fe rêprobatum,àDeoquedamnatum; quoniam
liis, fed ei qui peccavit, ob fuam emendationem re-
ferre oportere.
Nonnunquam fub fpecie difcretionis, abftinentias 6c
jejunia fieri vetat; ficque fomnum, gulam, acediam
hac vefte contedtos, in habitaculum fpiritus introdu-
cit.
Nonnunquam efficit ut fliaquis fomnia ftudiosè a-
nimadvertat ; 6c tarnen ut his quidem, contra D e i, Ec-
clefiarque Prasceptum certa Fides adhibeatur ea vera
eflè, cundtaque per ordinem, veluti indicabant, eveni-
re faciet. Similiter 6c de aliis fuperftitionibus innu-
meris, uti quod manè obvium habere canem aut lepo-
rem putet quis fignare ilia die futurum infortunium.
Et ut paucis loquar , tam variis 6c multiplicibus hu-
julmodi luperftitionibus fimplices referti funt, ut vel
id cogitare animus perhorrefcat quas fanè ideö diflè-
minat hoftis, quoniam eas novit Deo admodum difpli-
Nonnunquam reddit hoftis confrientiam ante com-
miflum fecuram 6c amplam , 111 neque peccare quis
formidet, neque poftmodiim pceniteat.
Nonnunquam in opere latam confrientiam reddit;
verùm ad tribuendam delperationem pofteà'delidhim
exaggerat, oftendendo horrorem fceleris 6c commifli
delidbi immanitatem ; quàm fcilicet fit enorme eum
qui talis fit, qui talis habeatur, tarn deteftandum ad-
mififlè fàcinus; contra vero anteà nonnunquam diftri-
dtam, anguftamque confrientiam reddit, fàcitqueti-
mere, ubi non eft timor habendus. E t eft inftar eo-
rum, qui pueris viam tranfeuntibus proclamant : la-
beris, cades, ut metu turbati impingantac ruant præ-
cipites. I ta his lapfom inculcat hoftis, damans 6c di-
cens continué : erras, deficis, peccas, te haud du-
biè damnas. Hoc namque modo confcientiæ pacem
ac quietem perturbât, adimit; adeout talis neque 0-
cere : frit nempè homines non in D eo , fed in hisCrare, nequebonumquicquamre£befacerequeat. Conconfidere,
ac fpem locare fuam. Ideo vero horum
cordibus impreflæ flint ; turn quia neque lapientes au-
diunt, neque eorum diétis fidem præftare volunt ; turn
quia ufque adeo nefandæ funt opinionis, ut quicquid
obtigerit huic alicui dementiæ tribuant. Verbi gratia,
fi quid illis boni evenerit, confeftim dicunt : id bene
fiiturum 6c ipfe putabam, meo enim in fomnio hanc
rem ego confpexeram. Deum quipperelinquentes, 6c
fibi omnium bonorum autori non veriti gratias proindè
nonagere, ad has impias, ftultafque credulitates cun-
d a referunt. A t fi (quod frequenter fit) ilia die acci-
dërit malum aliquod, diccnt; etiam fibi id contigiflê,
quia talé aliquid viderint, aut canem vel leporem ha-
buerint^obvium. Identidem 6c de fanitatibus arbitrant
e , quas non Deo vel naturae; fednefcio quibufdam
brcvibus,aut confcriptis pomis, aut hujufmodi incan-
tationibus attribuunt. Sunt hæc profedo fine qua-
cunque ratione folo verfuti inimici fuafii, quæ etiam
tingere etiam 6c iftud poteft propter aliudfreleftiusôc
longe majoris periculi ; ut videlicet #quis hujufmodi
fcrupulos vitare volens tantam amplitudinem confcientiæ
arripiat, tamque effrenatam fibi afliimat auda-
ciam, ut nulla Præcepta penfi habeat, nihil æftimet
illicitum. 'Quamobrem cundis in tentationibus medium
fervandum eft; quod equidem fieri poterittum
fapientum confultatione, turn fubfidio orationis, turn
fliper omnia humilitate ad Deum , cui Spes de illius
mifericordia commixta extabit.
Nonnunquam illis quos frit minime confiliis 0b-
temperaturos, fuadet fapientes frequenter conflilcre,
ut talium peccata minus habeant exculationis ; nonnunquam
vero hanc conftiltationum fliadet frequen-
tiam, cùm eos qui conluluntur, male lana confilia
daturos arbitratur, ut 6c qui dat 6c qui confiliumac-
cipit, unà fimulque pereant.
Nonnunquam hortatur humanum nihilpendere
fingulis diebus Dominicis fubExcommunicationispce- Dconfilium ; fed vel à folo Deo vel ab Oratione inftruna
diftridiflîmè ab Ecclefia prohibentur. Porro longe
fàlubriùs foret 6c tutiùs, DeumacSandos adiré cum
fiducia, quàm in his Iperare dementiis. Quamobrem
quifque caveat has melancholicasinfanias incidere; neque
vero alios 6c præcipuè juvenes in talibus fidem habere
fuadeat. Eft enim diflicillimum ab hisquemquam
erui, cùm ea teneris ab Annis imbiberit.
Agit nonnunquam hoftis , ut in ftiis calamitatibus
quis immodcratiùs de divina confidat ope; ut fi hæ
permanferint, nec divinitùs fuerit liberatus, murmudionem
expedare, vel propriæ prudentiæinniti, &
quafi fecum ita dicere : Quid in hac re agendum tibi
f i t , ipfe quàm alter quifquam melitis nofti; tibi enim
meliùs res ipfe, tibi tuus animus, tua tibinieliùscom-
pefta eft facultas. Infuper hos qui confilium tri-
buunt, fortaflis impellit utilitas propria, feu honoris
forte cupido mo vet. E t hæctentatio inter cçteras eft
perniciofior 6c amplioris periculi, perfonisdevotis VrX~
fertim , 6c his qui acuta intelligentià pollent, & elt
profedo maxima fuperbia.
T 94 fint. Quo contra ei qui extra civitatcs habitat, fugge-
r it , multo fore melius in urbibus morari, neminem
enim hie cfle, a quo erudiri queat; ibi vero eum ver-
bum Dei auditurum, 6c ingentia qua*dam patraturum
opera; nec oftendit quam innumera illic confcicntifr
De diver fis diaboli Tentationibus. WN
o n n u n q u am p o ft abu n d an tem fum p tio nem cibi 6c
p o tu s, d ev otio n em 6c lach rym as im m ittit h o ftis , u t
quis h anc g itlam in c o n fu etu d in em d u c a t , quafi ipfe
devotionem efficiat.
N o n n u n q u am h ujufm o di d ev o tio n em 6c lach rym as
poll grande 6c immoderatum jejunium immittir; vel diferimina fint : quàm etiam difficile fit , propter rerum
ut fequatur cerebri vacuitas, exinanitio capitis, 6c to- neceflàriarum caritatem nimiam, vitam ibi tranfigere.
tius corporis permaxima lælio, fiatque poftmodùm^ Ceterùm ilia omnia ob id, fient initio dicebam,
mmOSÊ— -•------ J— in confiderationem deducit, atque afltè oculosftatuit
hoftis, ut neminifliusftatus placeat, nemo in illo con-
tentusfit, novas quifqUe mutationes cupiat ; utqueita
pedoris tranquilla privetur pace, 6c continué gravibus
ac moleftis inconftantiæ fludibus agitetur. Has igitur
cundas tentationes', 6c fi quæ fimilcs inveniuntur, à fe
quifque depellerc, 6c illis in hunc mod uni apud fe
relpondere debet. Scio utique mala 6c bona ubili-
betreperiri; quod fi mala quædam meus continct ftatus
, in eo tamen nonnulla funt bona, quæ alibi minime
reperiuntur. Alibi prætereà mala aliqua inveniri cer-
tüm eft, quibus vita mea caret 6c eftimmunis.
Admonet nonnunquam hoftis, ut ad hocqiiis hotni-
num in confpedu fefe vituperct, vel etiain delida quædam
committat Scperpetret, ut fe indicet nec fidura
elfe, nec hypocritam. Quod profedo in grande malum
ab hofte luggeritUr : namper hujufmodi quæ hic
adversùsfuamgloriamdicere, agereque videtur , alitalis
melancholicus, triftis, iracundus; vel ut ipfe has
abftinentias, jejunia, vigilias in morem vendicet, 6c
confuetudinem; ut in hac fingularitate fuperbiat, live
in malum pramdidum incidat.
Nonnunquam hortatur, ut quis Angelos vida-eve-
l i t , miracula cupiat, optet revelationes habere; 6c
aliquando. pramftigiis fellacibus five'in Ibmno, five in
vigilia hamc apparere facit, agens hsec omnia, vel
ad decipiendum fub effigie vefitatis , vel ad introdu-
cendum in ilium fuperbiam. Quamobrem hujulmo-
di defideria fliper omnia deteftarivitareque debet quifque
devotus. Ea enim quae dc his per alios gefta
funt, debent fibi admodum lufficerc, fetilque fibi eflè
utique debet fi in coelis mercedem accipiat.
Nonntinquam ingentem mirabilemque dulcedinem
in modum 6c fimilitudinem devotionis indücit, ut in
hujufmodi fuavitate hominis tota conquiefcat fruitio,
neque Deum amare j^rieque ob aliud fibi obfrqui velit,
nifi folùm' ut hoc potiatur. ' quando in eum majof irrepit fuperbia ; vult quippé
Nonnunquam in divino famulatu duritiam immit-^ hoc paélo verax haberi 6c reputari is qui fuam laut
it , atque fpiritus triftitiam, ut à Domino fe quis de-
relidlum cenfeat, neque iHi ampliùs impendat obfe-
q uium ; fed ad carnis fe conférât voluptates, 6c in
illis confolationem requirat. Porro qui Deum pure,
finceriterquc diligunt, quique fiélitio amoi-e pro fua
fola deleélatione ei inhærent, hoc in cafu probantur 6c
innotefrunt manifeftè.
Nonnunquam agit, üt qui ftatum aliquem delege-
r it , eos qui in illo flint defedtus 6c incommoda con-
fideret. Certum enim eft quemlibet ftatum proprios
habere fingularelque defedtus; 6c illos quidem frequentes
ac plurimos, qui profedto patienter ferendi
6c modelte tolerandi flint. Hæc autem cfficit hoftis,
ut ad impatientiam quemque impellat, alium ftatum
oftendens fempfer efle quærendum : fed de his parti-
eulariùs loquàmur. Delegit aliquis cælibem 6c fine
conjugio .ducere vitam. Huic ftiggeret, id elle nimis
dem minime quasrat, quam tamen fuo in animo flagran-
tiffimecupit: ita autem efle agnofei comperirique poteft
, cum ea ipfe quae is' de fe iildigna dicit, alius
quoque aflerit 6c teftatur : nam id 6c molefte fort,
Sc fefe tunc excufet 6c commendat.
Nonnunquam hortatur hoftis, ut ciim alicui opus
fuum agere incumbit, vel rem quantamlibet fecundum
morem eorum quibus convivit efficere; tunc ad va-
candum D e o , cundtis hujufmodi occupationibus 6c
quibuslibet fe fubtrahat 6c folum conftituat: vel id ab
holte f it , ut in illo tempore facilius tetras abominan-
dicque cogitationes rancoris, inanis glorias 6c fingula-
ritatis, quas certepeffima eft, mentdm hujus fubeant.
Agit etiam nonnunquam hoftis ut majori complacentiä
quis bonum vokintarium, ad quod nequaquam obligatur
, quam rem feluti necelferiam efficiat. Putä quod
r - r . quispotiuslblvere, inffingerequemalit jejunium quod
enculofum; ea etiam quae in connubio bona flint fi- ^ praecepit Ecclefia, quam illud quod propria voluntas
proponet; neque vero illius difpendia 6cfcrme in - in f titu it, qu£e profedto res prorsiis eft illicita. Ex adverfinitas
moleftias eum finet attendere. Atcontrà, cùm lb aliquando fuggerit, corporeo Temper labori intende'
re , lit quis nunquam Deo vacare queat, neque propriam
vitam animadvertere difcuterequc poffit. Sane optimum
eft, utroque moderate u ti, etiam huic, etiam
ilii viciffim operam dando, unum aiferotemperare.
Norinunquàm aliorum peccata confiderare fecit, ut
proximum quis judicet 6c infemet ; ut non cum diligat,
fed contemnat; ut nullam felatarem dodtrinamab ho®
didtamrecipiat; ut qüicquid hic boni egerit, mala in-
quisjam Matrimonio devindtus obltridtulqueelt, nec
ab eo refipifeere licet; menti objicit quanta felicitas,
quanta quieseftlibertateperfrui, fipe horum terreno-
rum occupatione Deo pofle fervire , geftanda; prolis
non angi doloribus, non maritorum duros perferre mo-
res, nullius quam lui curam habere oportere ; cete-
raque ingentia bona (quorum proculdubio expers eil
conjugium) demonftrat, atque coram oculis confti-
tuit; 6c hoc facit non quidem intendens bonum al:
. a - .---------------- - - tentione fieri alfeveret ; ut e i,fi Superior fuerit, obedirë
quod atterre, aut propalare veritatem de eminentia, recufet;ut eum,fiflibdituseft, tradletimmaniter, at-
ant lecuntate tabs ftatus, aut etiam acception ejus apud que ulla fine mifericordia corrigat ; 6c flipet Omnia ut
_ e^rn c °n^ltlone: ^ed hæc, quæ protèdto vera funt quia hujufmodi delidta non operatur, ineliorem fim
proponit, ut eorum confideratio ad impatientiam 6c
deteftationem fui ftatus, quem neqitit deferere præ-
cipitet. Vivit quis hominum in frequentia, putà in
K-eligiofo Coenqbio ; apüd hunc feffitudinis bona magpliciter
fe cenfeat, 6c hoc padto tetemmam in fe alfumat
frperbiam, quæ fortaflè majus pecCatum erit, quàm
omnes aliorum defedtus quos tanta diligentia confide-
rat, curiofitate tanta explorât. Quamobrem convenir
^ que plunmr pendit, oftendit ibidem meliùs Dab alienrsdefidtisoculosâbducere, 6c elle Orationis locum, non adeflè mundi tentationes« ' -- - iracundiæ non occafionem adeflè; tacet vero quæ fo-
Iitariis contingant pericula. Ex adverfo fblis abditè-
que viventibus, defiderium mundi ingerit dicens
quod fibi tantùm, non aliis hoc modo profunt- in
mundo vero moeftos folarentur, ægrosvifitarent ?lar-
girentur eleemofynas magnas. Inhabitant urbes5fiia-
act lalubrius fore, ac tutiùs villulas, aut rura incolere,
eo quod in civitatibus omnium malorum exempl;
Xotnt I I T. Pars I I r
eos convertere in
propria : quod fi aliéna peccata confiderare neceflàrium
extiterit, id fiat illis Compatiendo ; de his enim multo
plus quàm de corporali morbo aolëre debet 6c compati.
Id etiam fit Dominum pro his orando, 6c co-
gitando denique quod lui defeétus majores flint ; aut nifi
eum Dei mifericordia protexerit,gravioribus multo cri-
minibus irretiri, implicarique poterit ; qui etenim non
vult divinam mifericordiam ita- alienis, licut luis deli-
étis ignofeere, is profedto illam odio habere videtur.
P p Non