423 Jodnnü
quae loquebatùr Apoffiolus péi-F飣ïs.Sc inqùïbtis6ccc-
débàt Deo , qualia tradidit ex rcvdati'one t e divinus
Dionyfîus in Lit. 'At. M ffiia ftéM tÿ i & dè JWW»
NominibttSj præièrtim cap. 7. vocàiis hârïc fapientialft
imtlonalem , ftultiwà,'& amentem. . Qua ïüpér (à-,
pientiâ dudiim Opufçula duo fcripfimtis. ScïipfèiÈnt
abi, nominaumHugodeBalmainTiaÊtatu De tnthci
via in Deum , ubi déterminât finalité? , & ex intàl-
tione, quod apex mentis fertur in Deum per amorern
cxtaticum abfque prævia, vel concomitante cognitio-
11e. Et hoc ett myflicum & abfçonditttm, quod nenip
làpientium fecuii eapit. Confehtire videtur Dominas
Bonavcntura m Itineram. ultimo. Alipqiiin
prætercà non videtur poilibilis ultima mdufliia qtiam
notavimu îbiden , Spintutr « fhmtafm nbf avn tere:
quià cîmi neceffe fit fecundïim Philôfophutn,
omnem intclligentem , feu intelledtum aliqua operà-
tione utentem, phantalmàta ipeculafi;; opoftét, ,fi
non Ipéculentur, qitodanima aliter fëràtur inDotun,
quàmperintelligentiam, ut videuiv. Pràaupponen-
tes igitur omnia, qiue divinus Dionyfius cum fuis Ex-
pofitoribus fuper bac Theologia tradiderunt, de expert
i h u it, poffumus ad intelligentiam died Hugonis
de Balma coniidcrare très niodos, quibiis videtur polie
fieri, quod amOr lit àblque cognitione : unus eft de amo-
re pure naturali , fêcundus de amore pure fiipei natui a-
li , tertius eft de amore habituali, vel potius ex habiti-
bus elicito, libero 6c aduali. |
Eft in fuper triplex adualis cognitio , quantum fùffi-
cit ad præfens j quædam red a, quædamreflexa, 6c
utraque poteft effe vel fimplexvelcomplexa,fpecialis
vel confufa. Quocircà notetur ad elucidationem præ-
miflorum numerus duodenarius confiderationum.
Confideratio Prima,
Stat, amorem naturalem caufari fine prævia cognitione
in re quæ diligit, amat, vel appétit. Patet in
hoc, quod in omni re fecundîim Dionyfium invenitur
amornaturalis.. Unde Boëtius : O fehx hominHm gems
f i veftros animo s amor quo coelum regiturregat\ Non
Gerfonii 4^4
ftim potentia-quæftbet cognöföitiva ratiohâlis-non minus
eft autem in coelo materiali, ficut nee in rebus aliis
anima carentibus, cognitio j quamvis pondéré fui amo-
ris impreflo, ab intelligentia prævia non eirante, fe-
runtur quo feruntur, multo verius 6c certius, quàm
lagitta moveatur ad fignum ex impetu per jacentem im- (
preHo*.
Çonfideratio Secunda.
Stat hominem per amorfem natüralèm non libérum
ferri inDeum, non ex aduali cognitione, quæ talem
in ipfo caufet amorem. Sequitür ex præfenti, non
cnimminîiseftamor naturalism anima rationali, quàm
in rebus ceteris anima carentibus ; imm'b non ftat j hominem
êfle fine pondéré natiiràlis hiijus amoris, qüo
fertur in Deum, etiamfi damnetur ininfemo. Con-
furgit exindè vermis ille fæviflimtis j qùein confcien-
tiæ remorftim appellamus , undè verificaturProphe-
ta : Nàn eftgaxïmfiiis, dicit Dorytinus , Ifàiæ nvij. 2 1 .
6c illud de damrtatis : Vermis eorum nonmoritur. Marc,
ix. 43 • Deniqiïe cum peccato nequit proptet hoceftè
iàlus perfeda vel aAerria. Hic amotéft advef fatius no-
fter, fecundiim legem carnis corruptæ, cui per dile-
dionem liberani 'cónfentfre nós eonVêhit-, dum ftuhus
in via, fi nolumus tradi tortoribus in gehenna.
Çonfideratio Tertia.
Stare îYon poteft , quod amor «ètîam naturalis fiat,
aut m'arieat, âbfq'uë öhlni côgnitiorté fcôrtjünâra, vel
fep'aratâ. Dé fepàratà 'qüîdem hoc tètttiriVeft, qiiod
concurrit ad t]iie'mlibet amötè’m , dùm prôdiicitur 6c
femtur prithum Oognofcehs, '<Jxïöd eft Déus. Céte-
poteft exui à fua cognitione naturali, quàm à fuo
âmorë. Proptereà manèhti Temper , 6c juhgunttir in
eitdem natufa cognofcenté àrriôf 6c cognitio naturalis.
Utrùm aütempoflèteflb pôtéfitia cognofeitiva, quæ
non eflèt qüomodolibet appetitiv&2 puto quod non,
quià nulla res poteft ëfl'e, qu£è hoh;appetat bonum j eft
■ énim bonum , quod omniaJ‘àppetunt. Vellent àliqui
fortaftîs è converfo fimiliter dicère ,' quod non eft appe-
A titus fine cognitione qualicufique, licet imperfedàvah
dè, quæ eft fanqilam aliqüà riaturâlis impreflio cpn-
fequens ad primam caufam efficienteiii, exemplantem,
6cfinientem. . . . ^ 7 7
Sed ifte modus non rccipitur communiter ,• ficut nec
ponitur in rebus non cognitivis deleétatio, de qua ma-
gis videretur > quamquam ab’ aliquibus philofophan-
tium utrumque pofitum videatur, conformiter ad uftim
communem, quo dicimus, pratum ridere, vel gau-
dere, dùm floret, ôeflorefeit, 6cvernat. Beatuseft,
qui liberum amorem fuum conformât ifti naturali,
quia f i duo confentiunt , fiet ififis a Pâtre quicquid fie-
fierint. Matth. xviii. ip . Quippe non petent nifi
Deum , vèl conforme Deo , fimiil 6c naturæ primi-
tùs inftitutæ.
Çonfideratio Quarta.
g Stat, hominem ferri in Deum per amorem liberum
fupematuraliter infuftim , vel confervatum , nulla in
ipfo cognitione libera concomitate, vel prævia refpeôtu
illius amoris. Confiât enim, quod amorem libéré eli-
citum ab homine poflet Deus conlervare , deftruôto
omnis cognitionis a£tu : quo pofito diligeret homo
Deum tuneintelleétualiter non cognitum, fâltem cognitione,
quæ fit aôtus fêcundus elicitus -, quod dici-
tur propter immediate notata de cognitione pure naturali,
quæ eft primus aètus eflentialis animæ, immo
non eft nifi anima , propter quodab ipfafeparari non
poteft, ipfaftante, aeperindè nominaturEndelechia.
Similiter diceretur, fi Deus per fe immediate caufaret
à&um amoris liberum in voluntate, non concurrente
intelleétu , ut intelle&us eft , juxtà pofitionem quo-
rundam dicentium, quod aôtus beatificos in patria pro-
ducitfolusDeus.
> Çonfideratio Quinta.
Stat Vëtitas eortim , qü^ ttaduntur de Theologia
myftica, quod Cbnfiftat in affiôré îblô, 6c quod amor
ijle füpêrriatuiaiiter iilfpiretür iliis qui concupifcunt
fapîënti'àm. SpCÔtat hoc ad poteritiâhiDei, prout ex
piæcéd'enti confiât. Speôtat 6c ad ipfiüs fapientiam
àrqtie bOhitatehi, ut aperiehtibus os tnentis infpiret
lÿiïittlrtl âmOrîs , neque neget mundis Corde ofculum
P'oftülattnh | fed præveniat etiam in benediôtionibus
dulcedinis"defiderium pauperum, qui cum Daniele funt
viri defideriorüm. Sati'ét infüper pai*vulos fiios æterna
fâpfentia ab liberibtis coiiföiatiöhis fuæ , tanquam pia
Mater, Cujüs ubera non filgit, qui non veraciter abft
qïïe fiÛiOïîé fe côhftitü'érit Ut parvulum fubea, juxtà
féhtèntîaifi Chrifti, qüi fiihul eft fponfiis 6c fponfà 5 Pa-
tet 6c Matér, âmicüs '6c àrttica^ quoniam amor fpiri-
tüaïis féxum ïïefcit. Poteft dett^ue tota ferè Scriptura
dédiïci à6 hunt fèhfüm. Â t verb nihil ad philofophan-
tës fupêr h'óc aïfidüó pro d'éVötis miraculo^ : proptêrea
^ dicîttir, hâ’c ’fâpiehtïà ihÿfticà àpçrôpriatè Chriftiano-
ru'm éftè tàm à Dioriyfio ^ quam a cêteris. Etitacôn-
tfovcr'fià, V-el dübietâs omnjs ceflàt in hâc parte, ^uo-
niam ftat àpicém mentis in Deum fehi fine cognitione
àÔtuàli pr^viâ , vel côncbmitànte j fie accipiendo,
qûbdcogmtibnôhcàülràt amorem ilïum fûperinfufùm,
n'éc b'pôftét üt cômitetur ipfüm, diftinguendo cogni-
tiottetn apprebenfivatn, vel déclàrativarn, ab expen-
nïèhtatîvà affeduàli-.
2 c T>e Myftica Theologia & ejm elucidatione. 426
Çonfideratio Sexta.
Statut amorem fuperinfufùm cômiteturaôtualisco-
cnitio , quâ percipitur intçlligibiliter amor ille , hoc
éft quâ judicat anima fe amare, 6c in Deo deleôtari,
immo 6c ignoté ignotis,per amorem jungi. Pro cujus
intelligentia memoretur illud de. Canticis : Averte
oculos tuos ; d , me , quia ififi me avolare■ fecerunt.. Cant.J
vi. 4. Ubi colligitur, quod duo funt oculi animæ rationale,
unus fpeôtans ad cognitiyam potentiam , alter
ad affcâàvam., Ille fêcundus propriè dicitur ocLin
lus amoris, vel oculus fponfæ, de quo in eifdem Can-
ticis : Vuînerafti\-,cor meu7toi?p.uno oculorumjftQrum.
Cant.iv. 9:. Contingit autem quod, dùm anima fertur
in dileôium per oculum amoris , fi tentet intelli-
gere quid fit illud quod diligit, evolat dileôtio , ac
perinde dicitur ;evolare dile&us. Nihilominùs eft aliter
poffibilq, quçd6c dile<$io maneat, 6c cognitio fi-
mul talis dileôtionis ad tempus perfiftat : aliter enim
non potuifîet tradi, vel feribi qualifcunque notitk de
Theologia myftica, u t, quod ilia eft conjunâio amo-
rofà dileôti cum dileôto , quod exuperat omnem fen-
fum, quod vulnerat, quod conjungit ignotis jgnotè,
tanquàmindivinacaligine, cùm fimilibus multis.
Çonfideratio Septima.
Stat quod amor hujufmodi fupennfufùs maneat abfque
Charitate ficut Prophetia, ficut Fides , 6c Spcs,
6c alia charifmata. Proptereà talis amor non eft fignum
infallibile gratiæ gratum facientis. Confbnat his communis
Schola Doôlorum, quodiiemo fcit , fecharita-
tem habéfe , juxfa illud : Nemo fcit , an ambre , ah
odio dignUs f i t , Eccle. ix. i . quàmvis iftud intelligi videatur
de amore prædeftinationis, 6c odio reprobatio-
nis. Valet hæc çonfideratio pro laude charitatis, 6c
ut qui gloriatur per myfteriorum cognitionem, in Domino
glorietur. 1 . Cor. 1 .3 1 . Si novero ( inquit Apo-
ftolus) myfleria omnia , i.C o r .x n i. z. inter quæ eft
plane myftica Theologia , nihil fum. Veritas eft,
quod ficut de donis 6c bêatitudinibusloquitur, fie de
fapientia myftica. Loquuntur de ëa aliquando Doôto-
res, nominatim Hugo de Balma, prout includit Cha-
ritatem. Proptereà dicit, quod hæc fapientia excellentes
donum eft, quàm fbla gratia gratum reddens.
Nimirùm, quia 6c gratia eft gratificans, ôc fapientia
faporifera 6c dele&ans.
Çonfideratio O&ava.
Stat dileôfcionem liberam , 6c elicitam, naturaliter
poniinapicementis, quæ diciturabaliquibusfyndere-
fis, abfque hoc, quod mens fe aôtualiter judicet aliquid
diligere, quàmvis ifta dileôtio cognitionem fèquatur,
6c concomitetur. Concédèrent iftam Philofbphi na-
turales , ac perinde multa fàlvarent abfque miraculo,
fupa: his quæ de myftica Theologia traduntur à Ga-
tholicis. Studuimus in duobus Opufculis de myftica
Theologia pridem compofitis, per multas confide-
rationes 6c induftrias ifta determinare velut ad communem
intelligentiam 6c Philofophiam deducentes hanc
fapientiam, non quod fecludere vellemus divinos, 6c
fupernaturales influxus. Abfit hæc Pelagiana temeri- -
tasj fed confonè loqui voluimus Philofophis 6c Scho- ■
laftias Theologis talia quæ non abhorrèrent à fuis
traditiombus, 6c feholis j 6c fi effeéhim eft qualicun-
queex parte, judicium fit legentium, 6c gloria Deo*
fiveronequaquam, ignofeetu, Deus, 6ctui.
Denique tota ratio confiderationis præfèntis confiât
in hoc quod dicit Philofophus de vehementer ha-
bituatis, quod in fuis aôtionibus non délibérant, aut
a tem ita fe habent, quod fè deliberare non judicant.
A git enrni ars perfeda modo naturæ, ficut oftendunt
omnes artifices, 6c mechanici circa exteriora laboran-
tes, textores, cytharifta;, feriptores 6cc. Quanto
amplius hoe inveniri poteft in aétionibus immanenti-
bus vel intrinfccis : nam 6c fiepè multa cogitamus,
multa diligimus fub omni facilitate, quas nec cogitare,
nec diligere judicamus. Prxcedit nihilominus, 8c co-
mitatur naturaliter in omni diledione, prarfertim eli-
cita 6c meritoria, cognitio dile&ionem , 6c fi non
^ cognitio, reflexa, tarnen, reda. H,rc eft traditio omnium,
tam Philofbphorum, quam Thcologorum, 6c
Moralium , cum experientia dicentium per, vo.cem Aii-
guftini. Invifa diligere fiojfumus, incognita n.eqmquam.
Confideratïo Nona.
. Stat fimplices idio.tas per Fidem, Spem 6c Chari-
tatem citius 6c fublimiiis pervenire adTheologiammv-.
fticam , quam eruditos in Theologia Scholaftica 6c
difeurfiya. Sunt ad hoe multas rationes, quai-umali-
quas qotat fandus Thomas, inquirens, cur fimplices
funt aliquando devotiores, quam literati. Ita Fides
talium minus eft inquieta per phantafias Contrariamm
opinionum , quas nec audiunt, nec ebgitant. Sunt
infuperhumiliores., quibus gratiamdat Deus,, qui cum
fimplicibus gi'aditur : omnium verb fuperborum 6c
fubhmium colla propria virtute ealcavit. Eccli. xxtv. 1 1 .
gPraéterea fimplices liabent aliquando curam de falute
fua majorem in timore. 8c tremore.
Qualiter autem fitiftis fimplicibus, immb6cpueris
ambulandum pro myftica fapientia, tetigimus in Opuf-
culo quodarn De fimfilificatione cordis : via fecunda.
Dicebat, unus: Ego per quadraginta Annos 6c amplius
verfavi,, 6c reverfavi multa ftudendo, legendo , oran-
d o , meditando in otio temporis multo, 6c nihil inveni
compendiofius, efficaciusve ad confecutionem Theolo
g ie myftice, quam ut fiat fpiritus 6c anima fub Deo
tanquam parvulus 6c parvula, juxta metaphoram an-
tedidam, ubi mendicitas fpiritualis locum habetpre-
cipuum cum Fide fimplici, quod Deus Puernatus ejl
nobis & fiarvulus datus efl<nobis. Ifaïas ix. 6 .
Confideratio Decima.
Stat concordia Theologorum, 6c de Theologia myftica
loquentium, preemiffis confiderationibus, ficut
•< arbitramur, attentis j cum Philofophis autem Fide ca-
’’rentibus nequit efle conventio in hac parte. Ratio,
quia nolunt credere ut intelligant, incedentes crafla
cervice, 6c eredo collo, nolentes captivate omnem
intelledum, neque vofuntatem in obfequium Chrifti.
Quamobrem veriffimè enunciatum eft, quod h e c eft
propriè propria fapientia Chriftianorum, tanquam fons
fignatus, cui non communicat alienus, quoniam car-
nalis homo non fiercifiit ea qua Dei Junt. 1. Cor. 11. 14.
Stultus eft enim ille, düm fit ei Chriftus fietra fcanda-
li I Pet. II. 8. & fignum, cui contradicitur.Tjuc.il. 34.
dum non int'(at fier ofiium Joan. x. 1. ut pafcua in-
veniat, maximè quia non vult manducare fianém de
coelo verum, Joan.vi. 32. nec bibere vinum germinans
virgines. Zach.ix. 17. Per cujus tarnen facras Com-
munionis frequentationem fuper omnia' fit homo de-
•votus, 6c habilis ad Theologiam myfticam, fivitam
6c mores huic falutifero Sacramento conformai-e non
omittat, prout alibi fub confideratione multiplicino-
tatum eft.
Confideratio JJndecima.
Stare nequit, ut Theologia myftica fit in hominis
mente fine qualicunque Dei cognitione. Fueruntqui
dicerent, nihil nos cognofcere de Deo nifi per abne-
gationem. Contra quos eft cum ratione 6c autoritate
Articulus Parifiis condemnatus. Sed aliundè deduci-
tur confideratio prsefêns $ notando, quod omnis ap-
D d 3 pre