127 j Joannis
rationem fapientem, qua: accin£he er’ant ad loquen-
dum de benedidfca Trinitate.
Pofteaquam de divina unitate collocuta: fuiflent,
verum eft rationem folam non fuifle , immo fibi Fi-
dera bonam Chriftianam aflociarat, qua: rationis, &
anim* illuminabat oculos, ad cognofccndum melius
hoc quod relucebat in fpeculo , 6c imagine anima:.
Deinde fupervenit amabilis devotio, aut contempla-
tio, de qua in fequentibus fermonem habere potero, J
ft brevitas temporis id admifcrit. Bona foror , inquit
ratio ipft anima:: T u es pulcherrima imago quam Dcus
ftimmus artiFex facere voluit ad ftiam artem oftenden-
dam ad extra, fuam potentiam, fuam lapientiam ,
benevolentiam Fuam 3 & omnino ficut infpiciendo ali-
quam bene depidtam imaginem, five fit in fpcculo
aliquo claro, & polito, five ad extrain pi6bura, aut
lapidum fciflura, habetur cognitio de artifice qui
imaginem fecit, aut lpeculum, quod erat fapiens:
pariformiter, anima mea, cum te prope alpicere pof-
1’iim , 6c in lumine Chriftianas Fidci, habeo cognitio-
nem aliquam talem qualis ad przefens (ufficit de Deo
noftro, quod eft una eflentia in tribus perfonis, Pa-
tre, 6c Filio, 6c Spiritu lanöto. Nonne es fola 6c
fimplex lubftantia ? Sic profedtö. Nihilominus tarnen
treshabes virtutes, qua: funt, memoria, intel-
le&us , 6c voluntas. De memoria nafcitur cognitio,
6c de memoria 6c cognitione procedit voluntas, 6c '
amor. Ecce quo padfco, fi habeas in memoria tua fi-
militudinem, aut repra:fentationem alicujusrei. Lo-
quamur de teiplo: potes deinde ponere hanc fimilitudinem
tui ipfius in intelle&um tuum per claram 6c
adbualem cögnitionem, 6c cum te cognoveris, for-
mabis in voluntate tua amorem aliquem, 6c dile&io-
nem de teipfo. Non dico, hoc adeö perfedtum efle,
quod cognitio tua, 6c amor tuusde fubftantia tua fint3
non enim ad iftud pofle habes 3 fäceres tarnen fi pof-
ies 3 eft ergo hie memoria tua tanquam parens cogni-
tionis tua:, 6c de memoria cognitioneque procedit
fimul amor tuus 6c diledtio. Per fimilitudinem aliquam
(quamvis imperfedtam) in benedidta Trinitate,
-Pater in feipfo repra:fentationem habet ftii ipfius, 6c
fua: Deitatis, atque cujuflibet rei qua: unquäm fuit,
eft y erit, vel futura eft 3 ficut ille qui cognolcit
omnia, 6c poteft omnia. • Pater ergo poteft illam re-
pra:fentationem de fe, 6c de fuaDeitate, 6comnium,
rerum ponere in cognitionem perfonalem , ut fe di-
cendo, communicando , & diffundendo. Et quo-
niam didtio, 6c communicatio ilia imperfecta diet, fi
non prorsus aflimilarctur Patri3 eiautemnon prorsus
aflimilaretur, fi non diet una, eademque lubftantia,
6c potentia, 6c fapientia cum eo : congruit hanc
didfcionem, qua: Filius dicitur, unius, ejuldemque fub-
ftantise cum Patre efle, 6c hoc modo folum unus eft
Deus. Prxtereä, nonne Filius perfedte Patrem fuum
amare debet ? Ita certe 3 nam omne quod habuit,
ei contulit, nihil fibi ipfi rctinendo, 6c tale ei dedit
donum. Oportet ergo Filium permemoriam6cgra-
titudinem dare donum Patri adeö perfedtum, ficut eft
donum quod recepit, 6c fic facit: dat enim ei Spi-
ritum fandtum qui eft perfects amor perfonalis Patris
ad Filium , 6c Filii ad Patrem. E x quo fequitur
Spiritum fandtum procedere tarn a Filio , quam a Patre
, contra errorem Gra:corum. Videre poteftis in-
fuper Deum nunquäm folum fuifle fine perfedtiflima
6c jucundiflima focietate', quae eft Patris, & Filii, 6c
Spiritus fimdti. Proptereä non eft interrogandum
ubi Deus fuerit ante mundi creationem, 6cquidfece-
rit?, Erat enim in feipfo, 6c ducebat gloriofiflimam,
atque jucundiflimam vitam Pater cum Filio, 6c Spiritu
fandto. Et in hoc apparet neceflitas, nec Deum
folum efle did pofle, nec unquäm folum fuifle. Bonitas
enim fola efle non poteft fine fui cffiifione, gau-
dium perfedtum non poteft efle fine perfedto amore3
perfect us autem amor non ablque focietate eft. Opor-
Gerjonii 1276
tet ergo in divinitate focietatem efl'e: nec eftrintelli-
gendum focietatem illam tamdiverfameflèj Sc unius
perforce extra aliam, fiait in rebus cernimus corpo-
ralibus ; hic,enim eflèt radis nimiùm , & falfiis in-
telleâus. Ideô felluntur rudes judæi, & Saraceni
& aliqui fimplices homines, qui nihil intelligunt de
■ rebus ipiritualibus : x4ninialis, homo non percipit ea qua
^ Dei funt. 1. Gor. n. 141-1
Attamen (dicit hîc-anima) necefle eft'.(velint no-
lint) ut aliquas resfpiritualeseflèconfiteantur, Sc quæ
quinque corporalibus fenfibus eognofei non pofliint,
& tu ratio reétè prædemonftrafti, &quælibct anima
in feipfa. id poteft probare. Conveniens eft hunc
qui me fecit de nihilo, ■ & tam pulchram , & inter
aliasadmirandamcreaturam,potentiflimum eflè: cog-
nofco ergo prudentiam quam nec video, nec tango,
nec gufto.. Convenir : ipfiim valdè lâpientem eflè
igitm fapientiam cognofco, & non per aliquem cor-
poralium fenfuum. Poftremo expedit cum efle ma-
gnæliberalitatis, benefieentiæ, &benevolentiæ : nec
fenfibiliter cognofco quæ res fit liberalitas hæ c ,
amor hic, & benevolentia 5 fie dicerem de veritatd,
Sc juftitia, bonitate, cùmabfolutèconfiderantur. O
anima mea (ait hîc ratio fapiens) révéra propriè lo-
queris ! Sed dico ulteriùs quôd qui videre poflèt bo-
nitatem, ;vitam, veritatem, &charitatem, utperli-
neam reâam, Sc fine fpeculo cognofceretur, tollendo
omnes imperfeétiones quæ in creaturis inveniuntur.
Divinus 8c ianctus Dionyfius dat cxemplum : ficut
fculptor imaginum format fuam imaginem, aufèren-
do partes circunftantes, quoad ufque imago perfeéla
remaneat : fic cum auditur fermo de bonitate aut de
veritate; qui omnemauferr'et imperfèétionem quæ in
bonitate Sc veritate eft tali qualem in te cognofcimus ,
anima mea, nos videremus, fed hoc hîc perfeétè fieri
non poteft, nifi in Ipeculo Sc umbra. Cum enim quis
nititur intelligere, Sc fleâit fpiritualem oculum extra
animæ lpeculum, nihil videt, nifi per Ipeciale mira-
culum, aut valdè fubito, fietjt eft tonitrui abfceflhs.
Si imago aliqua appareret in aère abfque hoc, ut fpe-
culum videretur , aut perlbna le Ipeculans (ficut per
artem perfpeâivam fieri poteft') non eft dubium
quin, per imaginem videjetur perfima, quàmvis non
opinaretur quis fe earn videre , qui ignoraret quid-
nam eflèt. Et hoc conlpicimus in pueris, qui lè
Ipeculantur, Sc imaginem puerum aliquem credunt
eflè, non autem talem imaginem. Sicut etiam reci-
tatur de Narciflb, qui in fonte fijam adamavit imaginem.
Sic faciunt fatui mundani, qui amant Dei
imaginem, Sc in hoc peccant, atque falluntur. N ota
de eo qui fueratRex , quiaprimiim viderat lo-
lem in altitudine domûs, dorlûm Orientem versus
vertendo. N o tad eillo qui Ipinispungebatur, dùm
pomorum mordere vellet umbram.
Inter lecretum colloquium rationis Sc animæ quod li-
bentilfime lèntiebam,lùftuli paulilper faciem meam,nel-
cioob quam dulcedinem; Sclublevamen quod à novo
percipiebam : hoc mirandum non erat ; dulcifllma enim
Sc benigniflima foror lànélæ animæ, Sc rationis lâpien-
tis , defeenderat, jjuæ nominatur devotio, aut con-
templatio amabilis, Sc religiofa.- Spiritus earn mifit
ad inftruendum, Sc perfectius docendum lècreta bene-
dictæ Trinitatis in anima fancta ; devotio enim pro-
funditis accedit, ac intueturid evidentiiis, Sc fami-
liariùs quàm poflit ratio fapiens. Amor intrat ubi
cognitio forisftat, inquit Hugo fuprà feptimum capi-
tulumcoeleftisHierarchiæ. Deo placet revelarefe, Sc
fccrcta fua abundantiiis devotioni, quamrationi, di-
lcdtioni quàm cognitioni. Hinc Séraphin proximiores
flint, quàm Chérubin.
> In hac annunciatione, conjunâione , 8c lècreto
colloquio devotionis , 8c fandtæ animæ , taliter ca-
vata & difpofita eft anima fancta Spiritus fancti ope-
ratione , quôd Filius Dei fpiritualiter ibi concipitur.
Sed
J277 mSeydf tmeriihuim d ihgoitco , co&m pcoefllcoecrue tdioe bdeeov olatiboenllias ,c umqu oamniamma faalinqduao ,a dSmcqoudiùbmuf dafemc rteetnè efbirti,s inStcr àt aannqimuàamm vina lfdièle pnrtoio
rpietu ,a leSmc i npteimr efe, rmproonfeumnd iqfluimenèdqaume traantgioennsis a',u rSecm c fopgi
nmoalmci,n counip doetveoftti,o mlofqi ufoitlua rc, uSmc r aftoiloa .e tEiamt p qeuræ i lplarmox iamifla- eft,loc.utionem hanc intelligere non poteft Hæcedpnx
qua çxitjierat omnemfcnfnm. Philipp, iv. 7. Aiè^quidem
H B M B B m M locutionem H H I æni8” “ , Sc fpecul
nam modo ediflèrem? Inde eft, quôd Intadùm per- A faaem per glonam. Amen,
fona fimplex , devota , 8c Deum amans, altiorem
habet, Sc digniorem cognitionem de Divinitate fua
potentia, fapientia , bonitate, dulcedine Sc benisni-
tate, quam habuerunt Philofophi, autcompluresdo-
cti T h eo lo g i, Sc alii, qui lunt fine amore, Sc de-
votione. Poftquàm enim anima fanda, quæ ad Deum
tendit, moverit alterum pedem, feilicet intelledils
ad viam D e i , credendo Deum talem elfe fieut ratio
Sermo alius de Sanft a Trinitate. 1278
nnplrwv 1 1 1.. - i ni — . . . • Deinde voluntas feparata eflè debet'tate, ac turpibuä, Sc immundis def ladbe rioims, niu tc ainrn haalic- hTorcin eitraitt e! pFuorert uTnraintai taesr itr ealnuicmeaat diliivai nac.u i Og rqautioam hoædoc ctroigbnuoeltcuerr?e lpæottaerrii t.d ebJenb hito c qguloordie ttuarl i,t er( inDqeuuitm D foumumi
andu sh) occfn im galogriisa tpurro,f ufenitr el a&ch nryomfeæ m ,e . fJleertuesm ,. ix. 2.4. Et fulpiria, quàm darum ingenium , aut qual8ecc udmevqoutda hftîucd piuemr g. raStiiacm lè, và enluotbii sin v æidneirgi mDaetues, nobis concédât 8c fpeculo, Sc
JOANNIS GERSONII
DoBoris é r CnncelUrii F n r iß en ß s
R
A .
D E S
illuminât, 8c vera Fides Chriftiana atteftatur ,
cum etiam eflè totum bonum, totum amabilem, 6c
totum defiderabilem (totus eft urique defiderabi-
hs) tune profert alterum pedem affedionis per ama-
bilem devotionem , 8c tranlgreditur omnia, 8c per
omnia fiducialiterj amor enim nihil timet, quoaduf-
que Deo fe jungat amori fiio , dulcedini fuæ pla- B
centique defiderio , 8c quoadufque de D eo , Sc amore
tah fiat tanquam .unps Ipiritus : Qv çdhmt Deo '
unusJpirims efi i .C o r .v i. iy. Etamor transformat
in amatum. Hic anima mutatur veluti incinérés humi-
litatis, mfornaee ardentiyeræcharitatis, Deindè efii-
citur ut pnlçhrum vitj-um, clarum, tnundym Sc pu-
rum. E t dilponitur facile ad recipiendum talem figuram, î8lcli çffparirei tvuualletamd pfuroifpimrieiltiattuedmin,e miqu, acleumi aSnpimiriat uhsæ facncoduns- jluumnd iamemfta Sccu lcaotunmgl,u ntionna tgaï.b bToqfunmc a; npilmana uemflï,c Sictu profplietucum- raad oæmftnaituemm roebprhævlièfcnittaunrd, aomb.l ivEiot qiuliiaa d aindim pao pterfot ilpialu hmo
ebnuimm qauniomd æe fot ciun luaslt etrroa nlfagterered eirleljtuusr f,p eSccu lrie; s avliiodqeureinc tEetr rpenoatesf,t pdeilc- nqlulao do bimlivpieod, iruemtubr ràa , voifbiofenue rcitcaesl,e f&tiutme- ncoebgrnæo fciint, qeutifbi unso nD oeumsn ivniod ettaulri t;e r,h îScc taanleimma Deum ipfe eft ei, & qualis eft Deus animæ devotæ - nai
Wde ÈPSf Êlxffxiiti. Hi. B oWnums, Ddueulcsi sW, mÊiÈtis ,r edaeolrekdmab icloirs,
tfoalru sa, da mfuourp,f iuasu xfiihmuimlit. udSiin eimma gpoo fqlèuta mha bfeecriet ofcmunlpes
fciognudrait,i otna«h sfmcutelpUtoendsu s, , vtiadleisli,cfient eedflièff tearleisn tvii#tan à,t utraæli s- H i1?9®0 tu“c Pfopne imago eflèt fculptoris in di-
S e m Æ t : rclat:vataIi’ qualis eftinter Ad meUùs intelligendum quod didumeft, 8calias
o
T R I N I T A T E
Si terrenu dixi vohis & non crédités, quomodo ß
diXerovobis coeleftiu, credetis? Joan. hi. iz.
. I'u £h dixero re,s rceos etleerfrteesn aj, s , «eSo.cu nnifmoidnue uriaanittcee llqqiguuiootimms ooeaadsoo: il 7eomlop<lr“e.ehie'dnudmet is3 il&la s ?a uAdiden mduemliu sd efe ifeunbdluimmi qmuya-
tfoterunmo bveenrebdoirduame Tinrtienlilteadtius,m S, c faedir he adbiegnndeummir fpir, oÓpo dfei
tvaost,e qpuompu fleem Cphenr lptilauns ef,e irSee ev. uPltn eSfcu minpqtuuiorfear e,c uqruioafmi- ad earn fpedat, contra Praeceptum Apoftoli: Noiite
Jma epreoree frlruasre qruaatimon oapboirlteemt-, crReoatmur.a xmi i ,. 3t.a mf einci tf tfaetup eEncu-- tcelenftiaa fctriecdoe, req upiumrè e, xStrca fiilmiupmlic: iteeor qquuoodd nDoenu se fptn ceocni-- *pr .|.1 S. p uPl?£n eerme.d Hendum ; lèd vult, & conatur inquirere ra- a " etiam in ve9ri t5a te &Fi deevii.d eEntte dmie ceet rntiotund eirneedmen d5 umim éfmlèo pnreech efincd eaftl èq puoofdlè ,d ifcii tpuerr eiin. teTllaeldeumm f ufupuemrb anmo nc cuorimo-- litatem reprehendit Sapiens. Proverb, xxv. 17
pPieernfesr uatalitboir majefiatis app-imetur i gloria , Et Sa:
Vixsy & magno labore, veritatem . hu-
jus quodfitpra terram eft, & ad oculos mftros invenire
pinoßcucmeuhss aeiftt ,S aqluoims oinnq. uSiarpet.i,x .q iudis. inQteulolidg eetr, gqofuuispceormiu-s ™.i„i. f T • 6 quuu uictumeit, «alias gprifetheer ndneot?ft eHr,u juSlci noDdoi draotrio Jneefmus faCciht rfiuftpurse m, uds iMcena--
pulchras Ipeculationes, acjduci poflèt exemnlum He ‘ 1 jÄWJv/ui.nus , uicenlpecuhs
materialibus, quorum aliqua flint frada alia A°k N i ° demo In, verbls pmpofitis : Si terrena dixi
■ a-d ■
tSeendd p riopffeuqmu epnudroe rcartieodneerem qnius a de fnt ojasm retrdiuxc fecnhdoulm^.J ePluri 3 Diommminoi qnuosfelrriu,n t& r aStaiolonmemo-. rnee mqou * mCoh raidf thiu, mfiinliet aqteumai nvetrroaimre, opdo pterfotf,i tns ecim qmuiocq quuaism o ifnfetenldliitg efere i,n pveolr taad,d iqfueea-: eefftt ,v amldtee lldeacntuifsl,a e,f t pnrimo ihuomc eqleuvoadtu sc paperu ftu apneirrbnimam , ho6cc cquuraiso ftaamn tap raviifsu,m vpetli oenxeimfti.m asV efeniir eh,u m8ca nqau ac:u riniotefirtraos-,
1 bus hujyfinoj, deceptioniEbAuSup; p&-o notmo,n echooinc complu
ri pollet per fimitudinem ad fpeculum fpirituale ani-
Soedir6 w “ d0 ? ,vini,taten) 1 8c res coeleftes. Hîc
abfqit exT.T21" form9lltcr me” °riam fuam intrare
ntidn S ? CVagatl0nc’ & intelledum fuum fun
H r a H H H
m. Hie cfl: divifio fpiritus , & animæ &
morseji us,> fnivvec ïfoonponrr , &äv revq ui•e s , 5 u^b^i rcwori wviignirl^at5.
--j — ----au uiEi/iuuut
blimi be>n eflduidftiau:m T rvineli tianttiesl lmedytfutse rfiop e3& ente clo qfuuni td ec ofnu
gas)