39T I . eft idoneaad explicandum transformationcm aman-
tisinDeum«ftiatum. . r
Adducunt autem alii fimilitudinem fern candentis teu
ca^bonis igniti, ubi fermm 8c carbo remanent fob effe
proprio 3 induunt tamen quafdam proprietates ignis feu
caloi'is incorporati, & quafl propriasperdunt, ut fn-
giditatcm , rigorem Stnigredinem, fic quod terrum
bili per amorem perfe£tum;Utexinde quietetur,fitietur,
ftabiliatur necefle eft. Sic materia in forma habita, fic
Japis in centra pofitus, fic res qusdibetinadeptofinc
fuo quietatur. Anima quippe rationalis, düm conjiin-
gitur & uniturDeo, copulaturfuofummo bono: eft
enim Deus fummum bonum ejus, eft centrum ejus,
finis, totaque ipfius perfectio: quid ergo aliud ipfa re-
Sjc proptefeàA quiraet,
aër illüminatns incorporât in fe lumen folis, ita ut ex
aërc 8c lumine unum fieri videatur per magne'tem, induit magnétisp3 rfoiep rfieertrautmem af, feuctt uvmi
dpeolirc,e qt uipi feiifmtf ufebrfrtuamnt iaalliiutedr aaqdufea ,v alelevaittatrtaehmearce c3 ipnite, va5c
quaDnadnath ai leiix f icmaliolirteuadëinriesm co gnednietiroanlietmer. p ro præfatæ um.o-
nis manududfcione, de unione material ad formàm, feu
perfedtibus ad fuum perfedhnn. Confiât nimirum quod
materia ante fufcèptionem fbrmæ imperfecta eft, &
fine décore, finevirtute, fine adtione: detur ei forma
, mox venit ad perfedtionem juxta formæ fibi unitæ
pvrivoipfricieutmat eamm. oteSmic, amnimanae tp riinu qfquuaadmam u nmiaotruter fDpieroit upaelri
fine décoré, fine virtute ad adtusvivificosmeriti vitæ
æternæ. Si autem Deo conjungatur tanquam fontali
totius vitæ principio , datur fibi vita quædam divina,
non quidem per formaient inhæfionem Dei ad animant ;
hoc enim répugnât divinæ perfedtioni 3 fed per illapfom
quendatii intimiorem 8c fpiritualem , feclufà imperfe-
étione qualibet, 8c hoc mediante amore, tanquam qua-
litativa 8c harmonica difpofitione quodammodo pro-
portionabiliter , ficut difpofitio materiæ prærèquiri-
tur , nec tamen fuflicit ad humanæ formæ fofceptio-
^Præmiflîs igitur his fimilitudinibus, dicamus confe-
quenter ad cas 3 quodamor, ficut calor, natuiam ha-
bet congregandi, feu uniendi homogenea, ficut etiam
feparat 8c dividit heterogenea. Confiât autem quod
fpiritualia cum fpiritualibus homogeneitatem quandam,
id eft, fimilitudinem fervant ad invicem ,8c a corpora-
libus feu terreftribus fint diffimilia. Omne igitur ,quod in
homine reperitur fpirituale, vel divinum, fegregatur
quodammodo per amorem vivificum abommeo quod
terreftre eft atque corpofeüm ; fie fit ibi divifio fpiritus
& animæ, id eft, fpiritualitatis, 8c animalitatis, 8c
fenfualitatis, 8c feparatur pretiofum avili: & quia Deus {* • * _ (\ O^ ƒ"*_* 1 li.. —3~
Porro in ipfa anima confidero tres tendentias principales,
proportionabiliter ad triplicem vim ejus, five
potentiam ; quarum una eft concupifeibilis , alia rationalis
tertia irafeibilis nominator ; concupifeibilis
tendit in bonum, rationalism verum, irafeibilis in ar-
duum. Sic anima per hasvircstendentiamhabetinbe-
nediâam & fan&amTrinitatem. N imirùm quia ad eàm
& ejus fimilitudinem faftaeft, ejufque imago conftituta.
Attribuimus itaqueSpiritui lùnCto bonitatetn, Scad
hanc tendit vis concupifeibilis ; attribuimus Filio ve-
ritatem, & ad banc tendit vis rationalis; attribuimus
Patri potentiam-, majeftatem & gloriam, & ad hoc
tendit vis irafeibilis. Oportet igitur ut his viribus fa-
tiatis per conjundtioneiri cujlifiibct curfi fiio fupremo
appetibili, anima rationalis totaliter fatietur, quiete-
tur & ftabiliatur ; nam fi deledbatio in bbno conve-
niente & voluptatisfuavitatequæritur, quid de animæ
voiuptate (beatâmaxime) fentiendumeft ? Audiamüs
quid Propheta dicit ad Dominum? Tarremèmlnftatli
B tm jotabis cos, Pf.xxxv. ÿ. Omnis autem deletlatio in
infimis flw 'dloès, quam mdlis habet, inquit Satyricifs,
linqit ettiw wel in Jintibus & uyticts. j propter quod re-
Êtô dicit Boëtius: Habet1 hic valufiat omnis qmd flirmi-
lis agit fruemes. Si prætereà quæritur veritatis cogni-
tio ; convertatur aipcétusad Verbum divinum, velut
ad partem primam, cujus exemplar verum, efteflêve-,
rum. Si denique potentia, fi gloria, fi opulentia, fi
dignitas quæratur , hæc omnia eft Deus animæ eum
diligenti, quia eft merces füa magna nimis , in quo
& omniä fe' pofle glofiatürApöftolus': 0 )»»<«,inquit,-
fofttm in eo qai mfctmfortat, Philip. IV. 1 3. Deus ergo
finis eft animæ & ejus ultima perfedtio, ipfe eft velut
centrum & locus naturalis omnium defideriorum
fiiorum. Dum ergo in fe deficit anima inlâlutare Dêi
velut ad nihilum red aâ a, nulli jam alteri, neefibimet
innititur; fed foli Deo ut fiiæ dulcedini, ut fuæ veri-
tati, ut fuæ glorificationi, dicens pro primo: Remit
fepfitr,i tucsu er fftp, ikriftiums irfaittiuodnoaldislc faicu fdaeupnuiroantuiss^ 8 c deweeatus,
unitur fpiritui divino, quia videlicet fimilis efficitur cum
DeAo.ddamus tamen alteram hujus unionis caufam, etiam
quoad ea quae corpus ipfum refpiciunt. Spiritus itaque
friecm af ,l iqmuialalitfuisc aDt 8ecoa,f ffiicci tq cuoanliffeiqcauteunst 8ccr acfofrepfutuss p preorp armiuom
tanquam fiium formabile , feu materiale, per redun-
dantiam fpiritus ad corpus. Quo fit ut corpus proprium
fic habituatum 8c affe£him induat 8c gerat quafdam pro-
prietätes ipfius fpiritus^ propriisvelderelidtisvelmul-
tum ab aftione fufpenfis. Inde eft didum Ariftotelis:
Jn virtuofo . inquit, omnia confonant rationi. Sic
ergo fpiritus nofter tra£tus a Deo, trahit confequentcr
ea quje corporis font, ac proinde refultat unio mirabilis
fpiritüsad Deum, 8c corporis ad fpiritum.
Pf Lxxvi. 3. Dicens pro fecundo: N ih il arbitrate fum
me fe ir e , nijl Jefum Chriflum^ i. Cor. II. z . faótusftul-
tus propter ipfum. Dicens pro tertio ; LJtjnam jt*i
gioridtur, in Domino glorie tur, i.Cor.1.31. Ac proinde
non habens quo ulterius tendat, aiit quid ultra re-
quifat, quietatur anima in Deo, atque ftabilitur , pof-
fidefiè in eo omnia, cetcraque contemnensatque par-
vipPeondfleennöt. ad haec explicanda verba magisactnagis fine
tdeernmtuinrfoumffiuclctirpe.l icNaraimj fiende xappeurdti es xfipveer trousd hibau:csp, avucclaqvui-i laboriosèpoflünthumanoadminiculo excitari, ut ani-
mum ad amandum exercitarent, nulla unquam verba
ad hoc plenè capiendum fatis erunt.
C O N S I D E R A T I O X L I I I .
C O N S I D E R A T I O X L I 1. 3
Qmetem anima in Deo , fecundum triglieem igfius ten-
fionem often d it, grout fan ft a Tnnitati fimilitn-
dinaria qaodammodo in eadetn ftabilitttr.
*pE r prædidtam amorofamunionem, in quaMyftica
Thcologia confiftere videtur, anima quietatur, fa-
tiatur 8c ftabilitur j facile eft hanc confiderationem ex
priori deducere. N am ciim res quælibet fit in quiete,
dum perfe&ionem foamadeptaeft, illique conjundta,
8c fpiritus nofter unitur 8c conjungitur fummo perfcéti-
Agit de amor0fa Oratione & ejus grogrietate , earn etiam
* diftinit fecundum traditionem magnorum Virorum ftu-
' diojijfme.
■ p R o p r i e t a t e s & conditiones amoris , ac
_ Theologile myfticae, quas fupra di£te funt, etiam
orationi perfedtc convenientcr aferibi pofliint. Hujus
ratio eft, quia in anima contemplatiya amor., & my-
ftica Theologia, & Oratio perfedta, aut idem funt,
aut fe invicem praelupponunt. Nam ut patet ex fu-
pradi&is, myfticaTheologia, oilcognitiot'xpenmen-
talis habit» ae Deo per conjun&ionera affedtus lpa^
tualis cym eodexn, dum fcilic^timpl^t iljud Ap.oftoli: gia myftica , quam in contemplatione intelleftiva re-
Qui adharet Deo mus fftirims eft, 1. Cor. vi. 17. quas ponitur. Contemplatio namque, fi nudeconfideretur,
nimirum adJxcfio fit per extaticum amorem, tefte fine diledfcione, vel afteftufubfequente, jamaridaeft,
beato Dionyfio. Rursiis base eadem myftica Theo- inquieta eft, curiofa, ingrata, inflata eft. Denique fit
logia dicitur fiipientia, prout inter donareponitur, ä longe ab ilia pa ce, qua exugerat omnem fen fum.
flipore, feilicet, quafi fapida feientia ; vocatur pras- Philipp, iv. 7. Quapropter concludcre fas eft, quod
terea ä divino Dionyfio irrationalis 8c amens fapientia, fohola orandi laudabiiior eft, ceteris paribus , quam
eo quod fuperat rationem ac mentem , tranfiliens in A fohola literas edocendi, quemadmodum fchola reli-
affedhim, non qualemcunque, fed purum, ipfi men- gionis pro afFedtu , excellit fcholam eruditionis prö
tali intelligently correfpopdentem, quo aftedtu vi- intelleau. Proinde laus Orationisextaticae, feuper-
detur Deus a mundis eorde. Videtur, inquam, quia
fentitur 8c guftatur juxta promiflionem Chrifti: Beati
mundo corde, quoniam ipfi Deum videbunt, Matt. v. 8. 8c
fecundum illud Gregorii in Homil. Amor igfe notitia eft.
Nunc verb recogitemus, de quo incoepit confide-
ratioj quid enim eft aliud Oratio perfe&a, quamhu-
jufmodi experimentalis 8c affebhialis cognitionis notitia
? Oratio quidem deferibitur, quod eft elevatio mentis
in Deum per pium 8c humilem affe&um. Eqce
fedhe, colligitur ex ordinefuoquadruplici, videlicet
ex ordinc ad Deum, ad proprium fubjedhim , ad
proximum, 8c ad inimicum. Primo quidem ad Deum,
quoniam fibi foli dat gloriam , adorationem, gratiarum
adtionem 8c honorem , eum fibi amicum conci-
lians. Ac inde per legem amicitiæ , quæ eft idem
veile 8c nolle, ipfa quod petit accipit, 8cquodquæ-
rit invenit, fibiqùe pulfanti aperitun non fic intel-
ledtio , aut quævis alia operatio. Secundo. Oratio
fubjedlum proprium quod inhàbitat, purgat, per-
ficit, illuminât, quietans ipfum, fatians, atque fta-
biliens. Tertio. Oratio juvat proximum, non unum
quod Oratio tranfeendit mentem 8c fpiritum , pro
quanto mens 8c fpiritus dicunt vim cognitivam, intel-
ledHvam > tranfit enim fupra per defiderium, per pium
8c humilem affe&um, fed qualem affedum ? aftedtum aut duos 3 fed totum corpus Ecclefire myfticum vi-
utique mentalem , aut intelledlualem fopremum , 8c vifico quodam influxu nutrit, 8c capaciflimo quodam
non foliim fcnfualem, aut rationalem 3 alioquin non maternie benevolentias finu , omnia Ecclefi* mem-
eftet Oratio perfedba , qualem loquimur , 8c qualem bra, foaque opera compledfcitur , offerens ea Deo 8c
deferibit Apoftolus, cum dicit : Orabo fpiritu, orabo™ pro his fopplicans 8c impetrans tanquam quseftuaria
& mente, 1. Cor. xiv. i f . fpiritum ibi pro vocisinfpi- gratiffima pro indigentiis inopum fpiritualium fuble-
ratione , mentem verb pro foperiori animse portione vandis , 8c pro cleemofynis gratiarumquierendis, at-
accipit: Oratio enim folum in voce aut imaginatione que impetrandis, in magno ac miferabili hofpitali hu-
verfata, caret fuo perfedtionis complemento, tranfeat jus mundi, immo 8c carceris 8c pcenalis Purgatorii.
necefle eft äd mentem 8c cor, quemadmodumdicebat Huic operi nulla exterior admonitio , nulla prorsus
David ad Dominum: Invenit fervus tuus cor fuum ut oret comparabilis exercitatio poteft in efficaciam cozequa-
te. z. R e g .vH. 27. Sicut prasterea mos Ecclefiafticus ri. Nimirum quia frufträ haec omnia fiunt 8c vane,
habet hortaripopulum ante Orationem, vel gratiarum fi non advenerit Oratio jundta Charitati. Poftremo
adtionem, 8c dicere.Surfimcorda.R.e€te quidem hoc fa- nihil ita ficut Oratio vires inimici fevientis preterit,
cit, ne Prophetica ilia maledidtione notaretur,qua: dicit: nihil ita tendiculas laqueorum foorum evacuat 8c often-
Pogulus hie labiis me honor at fo r autem eorrnn longe eft k me. dit. Alioquin non dixiflet Propheta: Oculi met fern-
Ifaias. xxix. 1 3. Hanc beatus Antonius Eremicola, hanc per ad Dominum , quoniam ipfe evellet de laqueo pedes
ceterielevatiPatresfenferunt, dicentes: „Orationem meos. P fx x iv . i f . Et iterum. Providebam Deum in
„non in ftrepitu vocum, non incompofitioneverbo- confpeftu meo femper, quoniam a dextris eftmihinecom-
,,rum5 fed in affedtionepiorum, purorumquedefide- movear, P fx v .8 . Et Rex Jofaphat ad Deum: Cum
„riorum , ita ut crebro nefeiat orans, nec intelligat ignoramus, inquit, quid agere debeamus, hoc folum ha-
„ f e aliquid poftulare. „ Sic docet Antonius. Quare ^bemusrefiduiutoculornoftrosadte dingamus, 2Paral. xx.
hoc?^ quia fopra^fe per intelledhim nequaquäm mens 12. Quocircä bene jubebat Dominus: Oportet femper
fic affedtata refledHtur, nequaquam componit aut dividit
5 fed puro fimplicique adtu defidcrii vel amoris in
eo quod eft omne bonum, fertur, paufat,foporatur,
quafi dicens cum Propheta: In pace in idipfitm dormtam
& requiefiam, P f iv. p.
E x prasmiflis elucefcit clarius j quod myftica Theo-
& non deficere, Luc.xvni. 1. Semper autem
orat, femper oculos ad Deum habet, qui femperpio
humilique affedtu defiderat. Denique de Oratione,
quam cum vera fapientia 8c myftica Theologia con-
venire diximuss de ejus quoque virtute, 8cconditio-
logia , 8c Oratio perfedta in hoc conveniunt, quod lneitb uinsc,i daecr ep r3o pfreide tdatei bhuiss rceompiiottfois ahdo eca l oqcuoa :f eSramnod tpio 8fc-
utraque ponitur in vi affedtusiuperiore, 8cquodutra- Dodtores falubcrrime tradiderunt, 8c pnecipue Hu-
que eft refpedhi primi 8c fiimmi boni. Et eft ipfius go de fandto Vidtore in Tradlatu foo quern De Ora-
gamneonrs q,u videalfmo pppuornuesn, s3au tc iupif iaimmo croisn cpormopitraientsa ,te sv, elq ugai-s tciumjues ceofmt pheoncd ioifniiftliiumme. 8c fobtiliflime compofuit , Quo ftudio, quove affeftu fupra pofuimus, utique conveniunt. orandusft Deus, 8cc. LegaturGuillielmusParifienGOJN
fisinLibello, qui Rhetorica divinamxixxAiLtm', legan- S 1D E R A T I O L X I V . tur 8c ceteri, qui Orationis proprietates, utilitates,
8c quibus excluditur, quibufquc impediturdodtiflime Qrationis perfeftionem , orditpfque e f e f tu m , &profeftta
or a n tis , quam pro quibus offerturponit & ipfius pro-
oejfum quoad pracellentiam.
JP E r f e c t i o feu félicitas animæ rationalis pro vi-
' ta P^æfenti magis in Oratione perfedta feu Theolotradiderunt.
Supereft ut de pradfcica Theologiæ myfticæ in fe-
quentibus profequamur.
F I N I s.
J O A N ,