Joannis Ger fonii 30 4
: o
quor ut; Judæus, rcvocabis, inquit Cancel latins, Ut
Chriftianus. Si quilquam Libellos feribit diffamato-
rios , aut famolbs , dc per Iona aliqua five exigu i ila-
tus, five non, five male, aut illegitime nata, 8c per
introdubbas pcrlonas •, Juscenfet, talcm calbigandum
elle, atqueinfamem. Quid ergo diccrcdcbcbunt L eges,
8c tu Domina Jullitia , non de uno I .ibello lo-
lum, veriim de grandi volumine , omnibus infam;
non vitat periculum, incidet in illud, 6ccapieturveluti
rattus, aut glis lardo , 8c lupus in fovea lupina $ aut
papilio ab igne candelas, propter fiiam claritatcm $ vel
fiitui 6c pueri à micantibus gladiis, aut incenfis carbo-
nibus , propter corum pulchritudineln , fi quis talia
eis non aufert.
Si dicatis 5 in Libro hoc multa die bona : funtne,
quælo, proptercà mala in eo deleta ? Ignis eft pericutionibus
refpcrlo, atque referto -, non contra homines ^ lofior, hamus nocet pilei, fi coopertus litcfcà. G la4-
modo , led 6c contra Dcum , contra Sanbbos , 6 c ' m
Sanbbas, qui amore prolcquuntur Virtutcs? Die mi-
sftetne audiendus aliquis ,hi qui diccrct Principi,
aut alicui ex Magnatibus? certè, Domine, dicovo-
bis in perfona unius zelotypæ , aut vetulæ , aut per
lomnium, mulieremveftram elîcflagitiofilfimam, 6c
diruinpere ac folvere Matrimonium > cavete diligenter,
nec inulloilliconfidatis, 6c filiabus veftris, quæ
ufqucadeb pulchræ funt 6c Juvencs, confulo ut mox
le prorsiis operi tradant carnali, 6c unicuiquc fc vi-
ro prollituant, qui gratum illis pretium largiatur. Di*
cite Amici charillîmi, eftisnc adeo effrontés 6c im-
periti, ut judicaretis hujulcemodi homincm non efib
puniendum * led luftinendum , audiendum 6c cxcu-
landum ? Et multo ampliùs, lî præter verba, Libel-
los etiam tranfmitterct, aut imagines , 6c pibburas.
P net créa, quod cil pcjùs, aut Chriftianum Clericum in
diusunbbus melle, feritneminus?Non. Sedprætcreàj
dcfcccruntne alicubi puræ 6c bonæ doblrinæ, abfque
mixtionc mali leminis? NNerer nncrrcrcffllÀarriituimm fftîiiiirt bHonnniuitmr»
aliquod involuto malo fervare, charè tenere , 6c lau-
dare. Dico quod Mahometus maxima malitiä mileuit
noftras Fidei Chrilliame veritates luis immundiserro-
ribus. Qir.tre ? Ad allicicndos cititis Chriftianos ad
Legem fuam , 6c ad coopcricndas tementates lilas.
Nonne diabolus multas quandoque dicit veritates per
dicmoniacos, per Cantatores , per Magicos, 6c
etiam per hiereticos ? Scd hoc eft , ut latentius fal-
lat:: dobbrina enim mala eb pejor eft, qilo plus boni
continet.
Mihi crcdite, non mihi, fed Apoftolo Sanbbo Paulo,
1 Car. xv. 7, 3. Senecie 6c experientiie, quod ma-
In colloquia 6c Scriptune corrumpunt bonos mores , 6c
faeiünt pcccata abfque verccundia perpetrari, omnem-
perfona Saraccni pnvdicare contra Fidcm, aut quod ß que aulerunt pudorem , qui eft in juvenibus pnxrcr
adducerct Saracenum loquentem , vel feribentem ?
Nunquam tarnen i'ccundum tolcraretur opprobrium j
nihilominus pejus eft primum , tabbum fcilicet Chri-
Itiani, quantb clandcftinus inimicus magis eft nocivus
quam apertus , eb quod citius 6c faeihus recipitur,
auditur , 6c illi fides adhibetur. Dabo venenum in
melle ablconditum , aliquis moritur , liimnc cxcufi-
tus ? Feriam olculando, occidam amplexando, crone
liber? Dicam publice alicuidcvotsepcrlbna;; cer-
teinvidi, 6c qui vos oderunt, dicunt vos eile hypocri-
tam, 6c palliatum latronem, 6chomicidam, Öcleof-
ferunt ad hoc probandum , cxculaborne de infamia
hac ? Difiblutus aliquis 6c malus ficiet ac dicetomnem
lubricitatcm, qua: inveniri poteft inter virum 6c mulierem
coram puella aliqua innoccntc, diccndo: non fic
agas , quemadmodum nos ccrnis agere , fic 6c f ic ,
confidera bene: exculäbiturnc ? Gerte non, quia ca-
ftitas, fama, oculus 6c Fides, non patiuntur ludum,
aut jocum j nimis enim facilis funt licfionis 6c corru-
ptionis.
Sed intelligo, quid ad invicem murmurctis, quod
unusvellrüm prius allcgavit > Salomonen! Icilicet, 6c
Davidem fic feciilc. Hase eft magna temeritas nimis,
ut excufetur fatuus aliquis amator, acculare Dcum 6c
Sanbbos ejus , eos in accufationem ducendo , immo
hoc fieri non poteft. Veilem ftultum huncamatorem
non fuifie uliim bis perlonis, nifiutlänbbautitur Scriptum
, reprobando Icilicet malum, 6c taliter, ut unuf-
quifque pcrccpifiet deteftationem mali, 8c boniappro-
bationem, 6c (quod praxipuum elt'i ut omnia haxfic-
rent fine levitatis exccflu: led non omne videtur eile di-
btum in perfona, omne videtur tarn verum ficut Evangelium
, 6c fpccialitcr ftultis 6c vitiofis amatoribus, ad
puus 6c principalis eorum cuftos, omnium conditiö-
num bonarum iplbrum juvenum contra univerft mala,
pcrlbna juvenis expers verccundia:, prorsus eftperdi-
ta. Cur? namOvidius, vir utique dobbus, acingc-
niofillimus Pocta , miflus fuit in exilium perpetuum.
Iplemet teftis eft , hoc ei accidifie propter milerabi-
lem fuam Arten! amandi, quam temporibus 06bavian:.
Impcratoris fcriplerat, quamvis edidifiet ex advcrlo
alium de remedio amoris Librum. Ovidius bene 110-
vifict loqui per lbmnia,aut perlbnas, fi per hoc excu-
lari potuiflet.,
O Deus! 6 Sanfti 6c Sag£he! 6 devota Chriftiance
Rcligionis Curia! 6 pnelentis ternporismores! Inter
Paganos Paganus Judex 6c incredulus Paganum con-
demnat, qui dobtrinam feribit, qua: ad fiituum alliciebat
amorem: 6c inter Chriftianos, 6c per Chriftianos tale,
aut pejus Opus lullinetur, laudatur, defenditur! Re-
verä nequaquam fatis rei hujus indignitatem 8c horro-
C rem exprimere pofium, verba me deficiunt in ejus re-
probationc. Quod autem opus tale, Ovidii pejus fit
Opere, manifefte liquet, yirs enim amandi, quam
leripfit Ovidius, non loliim in dibbo Romantii continc-
tur Libro, fed tranflati lunt, aggregati, 6c vi qua-
dam trabti, abfque propofito ullo coniplures alii Libri,
tum Ovidii, tumaliorum, qui non funt minus inho-
nefti8cpericuloli, ut funt dibta Eligii, 8c Petri Arbel-
lart, Juvenalis, 6c fabella: fibbx omnino ad perverlum
hunc finem de Marte 6c Venere, Vulcano 6cPigma-
lionc, deAdonide, aliilque. Ovidius cxprelse prote-
ftatur, fe non veile loqui de bonis Matronis, 8c Dominabus
quos loquitur, 6c ( quod doleo) citius inflammat ad
Iuxuriam, etiam cum cam videtur reprobarc: verum
cafti, fi dignarenturipfiusLibrooperaindare, audirc
cum, aut legere, pejoreshine clientfuturi.
Dicunt Dobbores, Cantica Salomonis, quamvis be- ^
ne in 1c lobria f in t , olim legi non fuifie lolita , nifi
ab his qui triginta nati client Annosj, aut fupra, ne
ullam indc fumerent impuram carnalitatcm. Juniores
ergo homines vitiofi, 6c inftabiles, quid in tali facient
Libro , fcilicet in tali igne magis inflammante quam
ignis Graxus, aut quam vitrea fornax. Ad ignem,
chari homines , ad ignem. Tollite omnia, quxlb,
tollite, fugitc omnes, falvate vos, 8c confervatc vos,
6c filios veftrosfapienter. Non melius remedium. Qui
Matrimonio conjunbtis, necdeillis, qua; li-
cite amari non pofient. Liber vefter anne fic faciat ?
Rcprchendit omnes, vilipendit omnes , contcmnit
omnes fine u lk exceptione, kltcmpoftquamlc Chriftianum
ficiebat, 6c de rebus loquebatur interdum ccc-
lcftibus. Qiiare non demebat Gloriofis 8c Sanbtaspuel-
las, aliolque innumeros, qui ulque ad durifiima formen
ta , crudelemque mortem, Caftitatem in cordis eorum
templo lervaverunt? Quare non exhibeteamre-
verentiam Sanbla: Sanbtarum ? Sed non j erat enim fii-
tuus amator , ideo non curabat quemquam excipere,
ut majorem omnibus le profternendi daret audaciam.
N ec hoc meliuspoterat complete, quam ut per eum
muliercs intelligerent, omnes eile tales, nec lefeler-
varepofle, quin illud agant.
Neceßitas non habet Legem. O qualis dobb'ina! non
quidem doblrina, led blalphemia 6c hasrefis. Hoc pabto
demon-
3° r Tra&atuscontra Komantium de Rofa. 3 06 domonftrat juniores; homines nec firtnoseflè , nec fta*
biles in Rcligionibus, quæ failli elt dobtrlna , 8c contra
experientiam. Sed fi quis immorari vellet, omnia
taxar&, 6c reprehendcrc, quæ male in hoe Libro pro4-
nuntur, potiiisdicsdeficerct, quàm querela, 6c pof-
let etiam forfitan niraia particularitas magis bonis no-
ccre moribus , quàm prodefic. Incidere pofièm in
hoe vitium quod reprehendo : rcfcindam igitur verba
nature feripfit. Qiiia ctiam maxima pars illius, quod
fiituus nolter amator f ie it , eft quafi lolum tranllatio
dibtorum aliorum Aubtorum. Hoc probe fcio, humi-
liserat, quimutuari dignabatur ivicinisfiiis, 6c fe va-
riis munivit plumis, ut de cornicula fabula; referunt.
Sed hoc parum me movet. Rcvertor ad Alanmn 6c dico
, per nullam perlonam cum unquamtalimodo lo-
vm u iii iju u u 11 j '1 Lik:i lut> .ic iv v c iu ii »cu-utiuumiii fuuiiimfic. ,•, hmouc ueni iimm iimm mi i ieuriittouficacuiflieut,, uduuiimn.taaAx<aiLt
, 6c dumtaxat dicam de Aiticulis-1, in Supplicatio- A execratur 6c reprobat vitia contra naturam , 6c bono
ne DominseCaftitacis per confcientiam porre£ta content
i s , 6c jamjam me liberatam fencio de facilioribus
Articulis. Ideó tempus eft, utad graviorcs , 6c inex-
cul’abiliores defeendam;
Res ardua e l l , Domina Juftitia : Confilium tuum
attentum fit ad hos aiidiendos Articulos, ad feftinan-
ter providendum. Certè in dibto Libro (fi Liber ap-
pellari mereatur)-' convenienter 6c apte locum habet
commune di£fcerium j In caada jacet venenum. Irrifio
Horatii hie locum habet de pia:ore pulcliernmam fe-
fninam in capitc pingente , 6c definentem in pifeem :
tales dicuntur elle Harpyiæ , quæ vultum gerunt
virginum , ventres verb , 6c reliquas partes immun-
difiimas. Hen qualis immunditia illic eft pofita 6c
accumulata, quæ blalphemiæ, quis fe ibi leminando
fpai*fit diabolus ? Habere modb verba de eo, de Paradilo,
dc dulci Agno 6c caftiftimo, de pulchro fonticulo 6c puquidem
jure : hoc idem facio ego. Maledibti fint hi
qui non abftincbunt, 6c juftitia illos exurat fed hoc
non eft ut hortetur ad peccatum quodcumquc, ut
aliud evitetur peccatum. Stulta cfict chirurgia, vel-
lc unum vulnus, aut plagam , per alteram curare,
8c ignem igni extinguerc. Qui autem ejus opera 8c
temeritates exculare ftudet, loquatur. Protercfpon-
deo, Domina Natura , nunquam te confiiluific, aut
perfuafifle peccatum, ncc voluifie, utquifpiam contra
decern ageret Praxepta , quie tua quidem Pne-
cepta natura; Pnecepta vocamus ■, qui leciis diccret 8c
contrarium , erraret in Fide : hoc eft dicere, quod
lecundum Jus naturale, opus natura; viri 6c mulicris
prteter Matrimonium peccatum non efiet.
Domina Juftitia,diu locuta fum,8c id (bene confidcro)
diu quidem quoad tempus, fed brevifiime quoad forefa-
£ti6c fceleris magnitudinem, quamvis tu 6c lapientiftiteo,
in pcrlbna Aubtoris liibito 6c citifiimè recenftre ß mum Confilium omniabrevi capitis fermone. Odioha
difiblutiflimam vitamliiam, quam çerpetrando nullus u~*-: — ................r •'
efttaminhoneftus, quin ruborc fuftunderetur 6c vere-
cundia , hortari ut omnes fen! ineilexus, five corrup-
tæ , five virgincs, feie dedant, 6c tradant, ut de quolibet
viro, 8cc. experiantur. Et (quæ eft lumma mali )
aflerit res tales finccas, 6c opera facra atque venci’anda.
Dicere potiùs debuit execrabilia, damnanda, 6c dete-
ftabilia. O quid hie fum dibtura ? proculdubio abomi-
natio eft magna, duntaxat hæc in animo volvere, atque
meditari. Os meum non contaminabitur ampliora
dicendo, ncc aures veftræ lànbtæ gravabuntur , nec
Curia hæc inficietur audiendo. Oro nihilominus vos,
ne ullum caulæ meæ fiat præjudicium. Et fi verum
eft quod dicit fanbhis Auguftinus , 6c utique verum
eft, quod Minus malum non efl^ Jbernere fanttum Dei
verbum , quam Corpus feft* Chrifti. N ec minus irre-
verentiæ fic loqucndo Deo fecit, res vililfimas inter di-
vina verba 6c conlecrota mifeendo, quàm fi pretiofif-
fimun! Corpus Domini noltri Jclii Chrifti ante porcos
projeciflet, aut in, vel fuprà fimum. Cogitate qualis
temeritas , quàm defpeftibile facinus, 6c qualis horror.
Non pejus egiflet projiciendo Evangeliorum tex-
tum, aut Crucifixi Imaginem in lutum magnum, im-
mundum 6c profundum. Dicit Ariftoteles, ut récitât
Seneca, quod Nunquam Je tenendum eß reverentius dr
honeßiüs^ quàm cum fermo de Deo habeatur. Et eft
hie projiccre fimul ad immundum quoddam lutum 8c
feetidum , pretioliim lapidem 6c fanbtum Chriltianæ
veritatis de Deo loquentis. Hie argumentari libet;
aut credebat id quod de Paradilo dicebat, ficut opi-
nor. Heu! quarc ergo non id meditabatur quod credebat
? Si non credebat} falfus erat, hæreticus 6c
fibtus. Sic cum arguo de diftblutavita, de qua glo-
riattir 6c lb jabbtt.
Ulteribs dicerem , nifi efiet quod aliqualitei* melius
klvari poteft : dicerem quomodo in per Iona modb
naturæ, modb genii, fecundiim quod propofuit, 6c
beads omnem turpem immunditiam, quæ feitis omnes
Leges 6c Jura, multoque priùs hac decau'a (quæ fine
magna curiofitate dibba eft) verba fieri audillis. Scio
enim, cui loquar, coram quo,6c pro quo. Quod igitur di-
btum eft , liifiiccre quidem pollet ad condemnandum
dibbum Librum 6c ad excommunicandum, ficutifabbum
eft de aliis , quæ Fidei nollræ , bonifque moribus,
damnum 6c detrimentum afferre videbantur j fiait
Apoftoli feccrunt noviter converfis j ficut 6c fecerunt
Vcteres de cujuldam Poëtæ Libris, qui Archilocus no-
minabatur, non quia magna editi client arte 6c indu-
ftriaj fed quoniam noccbant plus bonis juvenum moribus
, quàm corum prodeflbnt ingeniis. Idem per omnia
hie videmus.
Hie igitur fincm ftatucrem, finemqucdibbis impone-
rem, nifi quod Domina Ratio lapiens, fed bona mea
Magiftramihi lignum facitulteriusdicendi, quodmi-
randum non eft : magnus enim dependet honor , fi
bene ipfii manifeftam rem hanc tutari pofibt 5 fed quia
dicere ccepi, 6c ita ei vifum eft me continuare lermo-
nem , faciam libentcr , 6c fatis breviter , multoque
fiiccinbbiiis, quàm crimen ip fum expoftularet. Si error
hic eft irrationabilis, ô vos qui hîc adeftis pro ftulto
amatore , qui Rationi rabicm im^onit : nonne rabies
eft dicere, loquendum elle nude, apertè6c fine vcrecundia
quantumeunque inhoneftit fint verba, lecundum
omnium judicium, etiam illorum, qui fine Lege
efient, 6c fine verecundia ? Si error hie, inquam,non
fuiflet jamdudum cxploliis , 6c per antiquos Philofo-
phos reprobatus Aubbor hie, aut vos, qui eum defen-
ditis, immo verb accufatis, non efietis tantopere vitu-
perandi. Sed veritas eft., Tullium ante Jefu Chrifti
adventum inliio De Ofßciis Libro, 6c alios Philolophos
( intcreii quoque, Sanbbos Dobbores, ut modb legere
poteftis, öefeire) hanc reprobafle ftultitiam, immb
6c bona confuetudo (qua: xquivalet nature) iplam con-
„ ,, A - _r ___J __ temnit, 6c defpicit, 6c alpernatur. Quomodo ergo
veium eft , hortatur j 6c pra;cipit, fine differentia D luftineri poteft , ut Domina; Rationi talis adaptetur
omni uti carnalitate , 6c cunbbos maledieit homines y
qui ea nonutuntur, neque de Matrimonio mentio fiet,
quod nihilominus per naturam eft ordinatum. Nulla
critlobrietàs Ioquendi, 6c le lervandi : cuftodit 6cpro-
mittit Paradiliim omnibus his, qur ita fabburi lunt. Fatuus
igitur efièt, qui illi non credetet, quiillam non
imitaretur dobbrinam, qui earn non undique decantat.
Venim e f t , hanc fibbionem poëticam coi-ruptè ex-
trabbam fuifie ex Alanimagni L ib ro , quem De plantln Torn* I I I . Pars I. r
perlona, velutifiquificnon faciunt inlênlâti forent 6c
ablque ratione, ficut loquebatur Ratio , non quidem
lapiens , fed ftulta 6c infulla ? Profebbo hæc perlona
melius lpebbaflèt ad porcos, aut canes, quàm ad Rationen!.
Nec hoc dibbum meum impugnes: nam pleridue
prifeorum, qui Philofophi dicebantur, appellati funt
canes, feu canini, propter infiimera hanc dobbrinam.
Nonne Cham maledibbus fuit 8c vilis fervus, folummo-
db quià vidit fecretas 8c obfccenas Patris fui Noe partes,
V non