JOANNIS GERSONI I
‘Dotforis & Cmcellarii Parijienjis,
S E R M o.
d o m i n i c a l
' I N
RAMIS PALM ARUM.
Gallice in MSS. Codd. V ia. 28<5. 8c cclvi.
Hoc fcntitc in vobis, quod dr in Chrifto Jefu. Philip. li-f.
PE r f e c t e' in vobis fentite quod in Jefu Chri- 116 invenicis. Nonnulli opinantur Sermones
dtfntaxat fieri ad addifcendum 8c fciendum quod
prius ignorabatur. Ideo dicunt interdum irridendo .■
quid facerem in Sermone, Icio plura bona quam ve-
lim facere, Tales homines falluntur: Sermones enim
non folum fiunt, ut addifcatur bonum led ad mo-
vendum cor 8c affedionem ut ame t, 8c defideret,
8c compleat quod bonum eft. Ideo dicit Apoftolus
in verbis propofitis: non quod addilcamus quod eft in
Chrifto Jefu-, fed quod fentiamus. Hoc fentite, inquit, in
vobis, quod & in Chrifto Jefu. Hi qui aliter faciunt, 8c
qui| folum vifitant Sermones, ut audiant', 8t feiantrem
aliquam novam, fruftrantur, funtque tales de quibus
dicit Apoftolus 2. Tim. ilij 7. quod Temper funt ad-
difeentes 8c nihil Tcientes : nihil enim fapiiint, nihil
eft guftum eorum movens aut defiderium. Et hoc
cernimus in compluribus hominibus, qui folum au-
diunt Sermones,8c leguntScripturas> nectamen eo
melius valent, led aliqui pejores inde efficiuntur 8c
obftinati. Exemplum de illis qui audiunt Medicos,
8c nihil laciunt. Heu devotif Non eft difficillmium
feire quod fit bonum , vel ipfum docere quod fei- <
tur. Ideo bene dicit Apoftolus: Hoc fentite See. Quid
invenimus in Chrifto Jefu? Omnes virtutes. Sed Ipe-
cialiter defleaamus oculos confiderationis noftras ad
myfterium Proceflionis quas ei hodie fada fuit cum
iret aBethania in Jerufalem ,q u x fe re diftat ad millia-
re unum; 8c inveniemus remunam inter alias, quam
perfede Temper imitari debemus. E t e ft, quod cum
vidijjet civitatem ferufalem, fievitfuper illam. Luc.xix.
41. Nam profunde Tentiebat per affedionem 8c compaffionem
mala quae futura erant Tuper civitatem illam,
8cmalitiaminhabitantium earn, qui omnia talia
flocci pendebant, nec Tentiebant quicquam, tanquam
obftinati in malis: timebat 8c mortem Tuam. Devoti
homines ! Scntiamus in nobis piilfimam hanc trifti-
tiam, 8c Tapidiflimam compalfionemSalvatorisnoftri
Jefu Chrifti, qui talem habet de aliorum condemna-
tione pietatem, quod flet: a fortiori ; nonne debemus
nos Here Tuper nos, 8c Tuper mala noftra, 8c propter!
mortem ? Sentire in nobis debemus diligenter dul-
cem compaffionem illam Domini noftri Jelu Chrifti,
quam habuit Tuper peccatis. Et religiose credendum
eft Dominam noftram ipfum fie Here perccpifle , ac
earn cum ipfo fleviffe. E t per hanc compaffionem
dulcemac amorofam, tibi fupplicamus,Virgo djgnif-
lima , Virgo pia , ut impetres nobis gratiam fen-
tiendi mala noftra, 8c ea amare dcplorandi, 8c fru-
£tuose, profunde Tentiendo quod invenimus in Chrifto
Jefu oenedido Filio tuo. Nihil enim eft quod
adeo conducat ad habendam claram cognitionem bo-
ni, 8c omnes Sermones intelligendos, Ticut eftpom-
pundio : purgat enim cor 8c emollit, ipfumquc di-
Iponit ad recipiendam omnem veritatem utilem ad
falutem. Per oppofitumj cor quod durum eft omnia
ad malum vertit, vel ad vilipeniionem., quicquid au
dit^ exemplo Judæ qui ob nihil quod vidit in Jeffi
Chrifto, converti voluit, quia non Tentiebat in corde
, quod videbat extrinfece. Tolle nobis Vir&o g{0_
riofa, talem cordis duritiam, 8c ipfum emolli ad pro-
fundè Tentiendum fletus 8c lachrymas tuas, tuique be-
nedidi F i l i i , 8c generaliter quicquid in eo inveni-
*mus. Ad quam gratiam impetrandam, nos te Taluta-
bimus.
T J O C fentite, 8cc. Quia cor noftrum humanum in-
-*-terdùm ufque adeo durum eft, ut non Tufficiant verba
ad ipfum mollius faciendum, ut benè faciat 6c à
malo aoftineat : ne quifquam allegare poflet ignoran-
tiam, Dominus nofter Deus voluit nobis oltendere
per exemplum , Librumque Tenfibilem, atque vifibi-
lem , quid facere debeamus' 8c Tentire, ficut Pater, vel
Præceptor fuis facit pueris. Liber ifte 8c exemplum
Salvatoris noftri Jefu Chrifti eft ipfe fecundum huma-
nitatem : nulla enim virtus e ft , quin admodùmclarè
8c apertè ibi Tcripta fit.
Omnis Chrifti adio noftra eft inftrudio.Omne quod
fecit 8c dixit Chriftus, fecit 8c dixit ob noftram in-
ftrudionem, 8c ad movendum nos ut benè operemur.
Hoc feiebat 8c confiderabat Apoftolus , quando dixit
: Hoc fentite in vobis, See. Relinquamus, inpne-
fentiarum recitare omnem decurfum vit-æ lüæ, pr0-
lixum nimiùm foret ipfum enarrare. Convertamus
confiderationis noftræ oculos ad hodiernæ Proceffio-
nis myfterium, 8c fentiamus in nobis quod videbimus.
Non fimus veluti mutæbeftiæ, quæ infpiciendo Li-
bros vel pidura s, in nullo moventur. Vis tu cogno-
lcere 8c fentire humilitatem ? Ubi earn videbis maris
propriè 8c evidentiùs , quàm in Salvatore tuo Jelu
Chrifto, 8c in R ege tuo, immo in R e ge totius mun-
d i, 8c Domino dominantium. Venit ad te 8c pro fa-
lute tua admodùm humili modo. Primùm, fupràvi-
lem quandam beftiam, fupra afinam vel afellum,quàm-
vis magnus honor ab Ifraëlitico populo ad extra illi
exhibitus fuerit. Infpice, cogita, & fenti in te , quale
gaudium, 8c quantam ambitionem, aut fuperbiam
aflümpferit 5 quia gémit 8c flet. Optimè fentit mun-
danum honorem nihil elfe, 8c mox m contrarium verfilm.
Magna differentia eft hujus Proceflionis ad illam
quæ non diù poft ei fada fuit. Modo dantur
ei alia veftimenta , tàm ut fedeat fuprà ilia , quàm
ad exhibendum fibi honorem : tunc ei feindetur &
parabitur crux ad ipfum crucifigendum. Modo ap-
ellatur Re x Ifraël, 8c Salvator mundi : tune irride-
itur 8c blafphemabitur tanquam impotens 8c ftul-
tus. Modo benedicitur : tune maledicebatur. Modo
rqgatur ut falvet alios : tunc didum fuit ei quoef
fèipfium fàlvare non poflet. Nimis magna differentia
eft in hoc quod dicitur modo : Salva nos fili David,
8c quod dictum fuit : Crucifige, crucifige. Luc.xxiii.
2 1 . Confidite ergo, vos ftulti, honoribus vanis 8c mun-
danis , immo verb confidere nolite : videtis enim de
tali honore mox labi ad irrifionem 8c inhönoiatio-
nem. Ad vos ergo humiliandos, fentite in vobis 8cc.
► Simundani honores in hac vita defiderandi forent,
Dominus nofter non refutaffet eos -, fed demonftra-
re voluit quod verterentur in inhonorationem 8c ad-
verfitates -, blafphèmiæ 8c irrifiones , in perpetuam
gloriam converterentur 8c honorem , ficut dicit
Apoftolus. Humiliavit femetipfum fa51 us obedient ufque
ad mortem • propter quod exaltavit ipfum & de-
dit illi nomen quod efi fuper omne nomen , ut in nomine
fefu omne genu fleïlatur , coeleftium , terreflrium
& infernorum. Philip. 11. 8.p. Propter Jefu humilitatem
nomen ejus taliter exaltatum eft , ut omnia
inclinefltur ad nomen Jefu , tàm in ccelo , quam
in terra, 8c inferno. Si profunde hoc in nobis fen-
ferimus , non crit nobis curæ confequi 8c acqui-
quirere magnos flatus , 8c ingentes, pompas in hoc
miferabili mundo tranfitorio. Omnium malorum
radix auferretur, 8c fic ceflarent alia mala. N o tate
qualiter falvatur quod dicitur : Crudelis eft
qui fatnam fiiam negligit , faciendum eft debitum
luurn.
Sed infuper fiquisvultaddifcere liberalitatem contra
avaritiam, ubi inveniet earn melius, quam in Salvatore
noftro, qui ut nosditaret, pauper efle voluit
que ad mortem duram atque crudclem. Hoc mo-
do fenfit Anfclmus cum dixit, quod fi infernus effet
ex una parte 8cpeccatumcx altera, mallet fefein in-
fernum dejicere , quam peccato fe dedere. Et fu-
mit hie infernum pro poena , non intelligendo de
baratro ubi funt omnes damnati. Peccatum eft res
adeo difplicens Deo , quod non eft tam bonus amicus
aut arnica , quin ipfum damnaret, fi inveniret
8c dédit non modo fuafed femetipfum ? Si Judas pro-- eum in unico peccato mortali. Diceretur utique,
fundè feniiffet iftam divitem fpiritùs paupertatem, Patrem f— . . . . . - . * . aliquem aliun 1 1 1 tniuamnq u8àc mru cineacmid i5f lectu iin atfafliemmu ldaanmtunr amtiounlteim n opfetrro a vteamripore
, undè dolendum eft.
Vis feire patientiam 8c æquanimitatem ? Senti in
jefu Chrifto quem hodiè Principes Legis reprehen-
derunt de honore fibi impenfo , quos valdè patienter
fuftinuit, cum eos folo verbo aeftruere 8cperde-
re potuiflet. Vis feire magnificentiam , 8c qualiter
im quendam habere magno odio,
fit ut ipfum occideret , proprium intcrimerct fi-
liüm vel Matrem propriam. Sic tarnen fecit Deus j
ut enim necaret peccatum , tradidit proprium Fi-
lium fuum morti , nec Mater ejus dolorem evafit,
quin eum fentiret , quia paffionis gladius cor ejus
transfixit. Merito odio habere debemus peccatum,
quod eo padto tormentis affecit 8c morte Deum noftrum
ac Dominum noftrum 8c generaliter omnia
honorare debes Deum 8c Écclefiam fuam ? Infpice mala quæ à peccato prodeunt fugere debemus
quod expulit è Templo omnes qui faciebant impe- præfertim quod Turnus fimiles beftiis , immo pejores
dimentum honoriDei. Notate miraculum, fecundum eis. Videamus etiam quàm odiofum fit peccatum
fanftum Hieronymum. Notate concordiam patien- coram Deo , cum fic dejicit 8c profternit crea-
tiæ 8c magnificentiæ. Hi funt arguendi , qui ve- turam fuam in ignem perpetuum, nunquàm auferendo
rentur , aut erubefeunt flere. Notate de Arfenio. earn -, ideó dicitur, in furore, Pfivi.2. pröpter cru-
Notate de fan&o Petro, qui dixit puero quando o -B delitatem poenæ in quam mittit , ctfi in fe infini-
d/-ilirreptr &8c7cV. TInnvvüidliri«a pe'xvnceaics.Qca.tt ,. 88cc pOulieeir'Ii llaauuddaanntt.. MÎVTon
r e fit m ifp rim rs p p r r a r n m fiirif
raliter , qui petit Jerufalem, habet virtutum Proceffio-
nem 8cc.
Poffem etiam dicere de omnibus aliis virtutibus fed
comprimam fermonem, loquendo de viitute generali
quae comprehendit omnes alias virtutes fei-
licet obedientia , de qua loquitur Apoftolus , unde
fumpfi themameum, 8c dicam : In corde confcien-
tise Chrifti Jelu obedientiam fentite. Obedientia in
duobus confiftit, in innocentia 8c peenitentia. lnno-
centia eft , fibi cavere ä peccato. Peenitentia delet
peccatum quod jam eft perpetratum. Invenimus
innocentiam in Chrifto Jefu quoad perfonam fuam,
quoniam nunquam peccavit 8c obedire voluit Deo ad
duram ufque mortem, mortem videlicet Crucis. Fa-
üus Obediens 8cc. Philip. 11. 8. Peenitentia fuit in
eo non quidem pro peccatis fuis, fed pro noftris. In
fignum hujus flevit hodie , cum vidiflet civitatem
Jerufalem. Innuendo etiam nobis quod in via hujus
mundi quserendo civitatem Jerufalem fuperio-
rem, nos flere debemus,propter mala noftra 8c pec-
cata, 8c habere poenitentiam: 2Sfon habemus hie ma-
nentem civitatem, Hasbr.xin. 14. Primum pundhim
duorum iftorum ultimorum erit declarare bona
obedient ix quas fit Deo per evitationem pec-
cati, 8c innocentiae fux confervationem. Secundum
erit oftendere quod poft peccatum,faltem ipfum delea-
mus per poenitentiam. Nec immorabor ad longum
declarareEvangelii myfterium, alias ipfum praedica-
v i ; etiam non intantüm volo prxdicare ad aliquid
novi docendum quam ad monendam voluntatem noftram,
veile facere 8c adimplere quod jam fei mus,
& ipfum renovandum hoc quod jam feimus in memoria
noftra : quemadmodum peccata noftra reno-
vamus. E t hoc proderit magis quam addifeere no-
vitates , cxemplo illius qui didicit hanc le£tio-
nem : D ix i, eußodiam 8cc. Pf. xxxvm. 2. Exem-
plis feminarum redeuntium ä Sermone, qux dixe-
runt, fe nefeire dicere quod Prcedicator dixerat;
fed referebant bonam voluntatem, 8cc. hoc eft bene
addifeere 8c proficere. Et de illo qui non feietè
fit mifericors. Peccatum facit hominem in talem
prolabi ftatum , quod melius effet ei fi non
eile t, vel effet verfus in mutam beftiam. Peccatum
conftituit hominem tyrannum 8c latronem ergà
Deum , immo ergà univerfum mundum ; quoniam
peccatum ofîèndit Dominum univerfi mundi , 8c
per hoc offendit omne id quod fibi fubjeótum eft
8c omne quod amat. Infuper etiam per peccatüm
homo abutitur omni creatura , 8c deftruit ( quantum
in fe eft ) ordinem myfticum, 8c bellum tre-
mendum rationabilium creaturamm contra peccatum.
Ideo etiam omnia erunt contra peccatores -
immo 8c ipfemet peccator contra fe erit. Peccatum
facit hominem membrum 8c filium inimici atque fiib-
jedum ejus , 8c in poteftatem ejus fe fubjicit ; nifi
Deus prohiberet, quæ eft mutatio de filiis Dei in
filios diaboli : Vos ex pâtre diabolo eftis 8cc. Joan,
vin. 44. Peccatum efficit peccatorem magis vefanum
8c furiofum, quàm fit aliquis mente captus : peccator
enim feipfum occidit proprio fuo fado, 8c often-
dit fe habere odium contra femetipfum , quem-
C admodùm oftendit Ariftoteles , 8c hoc modo nulli
amicus eft , 8cc. Nota de Achitophele qui fe fu-
fpendit, 8c de Juda. Abfalon quoque fufpenfus fiiit,
& cor ejus tribus transfixum lanceis. Peccatum hominem
in talem ponit ftatum , quod folum opus
eft dejicere murum vel parietem ruinofum, 8c fta-
tim delabi in foveam quandam igni plenam fine
ullo exitu : paries hic eft corpus, Notate de arbore.
Hujufmodi fiint mala quæ facit peccatum
per inobedientiam , 8c alia innumera. Quæ valdè
benè intellexit Chriftus Jefiis : alioquin nunquam
voluiflet pati talem pcenam ad quam fuftinen-
dam hodie fefe obtulit. Sed undè eft , quod tam
pauci fervant innocentiam , feque dedunt inobedien-
tiæ ? Hoc contingit vel per defedum benè fentien-
di malitiam peccati 8t horrorem ejus. Et undè contingit
talis defedus ? Contingit nimis obediendo
afino fuo, 8c nimis benè volendo ipfum nutrire. Et
eft fimilis abufio tanquàm fi afinus caderet in curru
quodam , 8c magifter ejus illi ferviret in terra , 8c
bat nifi Miferere. Devoti homines , dicamus igitur, in genubus : 8c addifeamus per ilium 8cc. Quis eft
quod qui profunde fentire poffet in corde fuo mife-DiJle afinus ? Secundum Hieronymum eft proprium
corpus noftrum , quod obedire debet animæ 8c
rationi , ficut afinus magiftro fuo 8c quemadmodum
videtis quod afinus , fi permitteretur ei
liberum arbitrium , dejiceret magiftrum fuum in
foveas 8c alia pericula , ideo datur ei frenum vel
baculus j fic eft de corpore refpedu animæ. In
hoc imitari dememus exemplum Chrifti Jefu, qui
A a a a 5 oftenriam
8c horrorem peccati , 8c per contrarium pul
chritudinem 8c felicitatem innocentiæ, exemplo Jefu
Chrifti, nunquàm confentire vellet peccato mortali
ufque ad mortem. Sic fenferunt fàndi Martyres,
immo 8c ipfæ parvæ puellæ , quemadmodùm
ftnda Agnes, fanda Agatha , fanda Cæcilia , fan-
d a Gatharina , quæ ballabant contra peccatum uf