903 Jomrits Ger fin it 904
Perfiftemiis paiilifper loquendo de malis quæ no- â è iudices te nimium comedere , eft Deus
bis infert gula , ut melius ab ea caveamus. Gulaape-
rit nobis portam ad omnem» miferiam 8c affliótionem
quam in hoc mundo fentimus ab eo tempore quo
Adam 8c Eva a terreftri paradifo expulli fuere. Et ab
illo tempore poteftatem habuit 8c dominium inferna-
lis inimicus, mediante fuo Capitaneo fnperbia, fuper
omnem humanam creaturam. Etfipetas quomodb
pro uno porao Deus talem fecerit vindibtam ? Dico '
qubd non fliit propter pomum , fed propter inobe-
dientiam Prcecepti divini quod tarn fäcile poterat cu-
ftodiri; 8c etiam ad oftendendum tibi, quid fit afperncre
Dcum in Prceceptis fuis, quantumeunque parva appare-
ant. Gula facit ex perfona quae efle deberet civitas , 8c
habitatio Dei, habitationem quamdam inimicorum, 8c
tanquam in fpeluncam latronum , aut haram porco-
rum. Per gulam homines tranigrediuntur Praecepta
Legis , 8c ideb non habet Prasceptum fpeciale quod
earn prohibeat, quia omnia funt ei contraria, 8cipfä
omnibus. Per gulam relinquitur Deus, ne ametur ex
toto corde, ex tota v i, 8c omni poteftate. Quare ? quia
perfona quas eft fubje&a gulaz, non eft magiftra cordis
fiii, imö ipfum perdit, nec vigorem habet, nec
potentiam quoad primum Praxeptum. Quid facit pe-
jerare, Deum negare, 8c fepiusmaledicere? Gula 8c
ebrietas , quoad fêcundum Prxceptum. Quid facit
non obfervari jejunia qua: praecipiuntur ab Ecclefia,
8c omittere fervitium Dominicae d ie i, ordinatorum-
que Feftorum ? Gula quoad tertium. Quid facit fe-
piiis vilipendere Patrem , 8c Matrem , 8c Superiores
Rios? Perverfa gula, quoadquartum. Quid facit fie-
pius fieri homicidia, plagas, 8c alias irrationabiles vio-
lentias? Gula 8c ebrietas, quoad quintum. Quid facit
exercere rapinas ? Saspe gula , ut fc nutriat, quoad
fextum. Sic per gulam veniunt mendacia, falfa tefti-
monia , 8c irrationabilia judicia , quoad feptimum.
Sed quis ambigit quoniam gula fit porta 8c introitus
omnis luxuria^, tam in viro , qiiam in muliere, in
fenibus 8c juvenibus ? Et pnefertim femina, quae eft
gulofa, 8c ebrietati dedita , prorsüs eft perdita , 8c
fubftrata omni immunditias, quantumvis inhoneftie,
horribili 8c abominabili. Dicit fänbtus Paulus , quod
mulier vidua vivens in deliciis , mortua eft. Verum
eft quoad animam, 8c fiepenumero quoad corpus. Sed
ut dicit Terentius. Sine Cerere & Baccho friget Venus:
id eft, fine pane copiofo, 8c fine vino luxuria friget.
E t per oppofitum, per abundantiam panis 8c vini ac-
cidit horribile peccatum propter quod deletae fuc-
runt quinque civitates terreftri paradifo fimiles. Specialiter
videmus in bonis civitatibus, ubieftabundan-
tia vinorum, 8c ciborum, homines vivere, fed funt
magis fubjedti omnibus infirmitatibus. Pueri prorsus
infirmi funt 8c quamvis in juventute eorum ingeniofi
videantur 8c fubtiles, cum tarnen ad astatem pervene-
rint, fere totum eorum perdituringenium. Cujus una
caufarum principalium eft, quia tunc nimis infequi vo-
lunt eorum carnalem voluptatem, fccundum confue-
tudinem pueritias fuse. Intclligo, quod Medici etiam
prohibeant bibere vinum juvenibus $ immb verb eorum
nutricibus ratione ladtis, quod per hoc corrum-
pitur. Lego quod fècundüm Valerium ufus vini erat
prohibitus Romanis mulieribus fiib poena mortis, 8c
ob h©c fuit confuctum, ut viri ofcularenturmulicres
generis eorum, cum obviarent cis, ut feirent fi mu-
lieres non bibiflent vinum. Mihi apparet faltem com-
plures mulieres jam bené hujus fiimere vindidtam.
Deinde quseres, quo modo cognofcam Adventum
Dei in animam meam ? Refpondeo, quod quotiefeunque
habes aliquam bonam infpirationem, 8c bene agendi vo-
luntatem,eft Deus qui appropinquät tibi,8c tead fe attra-
hit, five medio Prsedicatoris, five per tribulationem, five
per infirmitates, five per profperitatem, five in camera
tua fucris, five in ledtotuo, ubifolusfis. Utadpro-
pofitum de quo loquimur, fi affideas menfie, 8c rcvult
te ci claudere civitatis tuæ introitum , nec quod
taliter alliges afinam tuam, hoc eft , animam tuam
quin earn habere poffit , dim venerit, ut voluerit*
Cum tu obedisgulæ, eo quo tibi dicam modo, ape-
ris portas inimico , . 8c eas claudis Deo * 8c cum ab-
ftines, aufers manum diabolo qui te voluit capere ßt
ftrangulare per gulam 8c guttur. Dices mihi tertio
mirabile elfe, poftquam Deus eft omnipotens, deficit
omnia quæ v u lt , ciini intrare vult civitatem hu„
manæ crcaturæ, quod non cito intret. Refpondeo
Deum tibi dedifl’e liberam voluntatem ad recipiendum
eum, vel non. Ideb te non vult conftringere ad unam
partem,-vel aliam , immb vult ut roges eum qubd
veniat, bellando contra fupcrbiam, 8c refutando earn
ficut omnia alia peccata mortalia. Quarto dices j fi
poflès vidcre Deum qui ad te veniret, certè nun-
quam ci præcluderes introitum, immb eum cum magna
reciperes folemftitate , ficut habemus in hodierno
Evangelio, quod Filii Ifraël reccperunt eum. Refpondeo
, quod videre debes iftum Adventuru oculo cogitations
tuæ, 8c in claritate vcræFidei. Et dicam
tibi ampliiis, qubd omne illud quod Jefus Chriftus
feck ad extra in ifto corporali Adventu, principalitcr
fbliim erat in do&rinam , 8c præparando viam fpiri-
tualem. Sumç exempl urn familiare: fi firmitercrcdc-
res qubd perfona tjuam melius in toto mundo amas
ad te veniret, quoties de ca cogitares , 8c earn vide-
res? Suppofito qubd nonvidereseamoculo: certè tarnen
iftum apparatum faceresfæpiùs, immbquotidiè.
Fac ergo fic de Deo , quià eft in te quoties diligis
eum fecundiim regulam Mandatorum ftiorum : Si fiis
diligit me Joan. xiy. 2.3. 8cc. Enitamini igitur , de-
votiffimi, enitamini modö, in tempore hujus Advcn-
tusplus quam alias > enitamini ut Deus ad vos veniat,
8c abfölvat animam veftram à malis peccati ligamini-
bus ut poffit federe-fuper eam per.gratiam, 8c vos
libéré ire poflxtis per Mandatorum fuorum viam. Sed
heu Î confpicio hodiè multos homines non pati ut
Apoftoli, Dei fcilicet Prædicatores 8c Confeflbrcs,
abfolvant eorum animam propriam, veriim eos réfutant
5 8c qubd pejus eft, aliqui impediuntaliquosà li-
beratione ipforum. In figuram hujus fcriptum eft in
præfenti Evangelio, Jefum Chriftum docuiflè Apo-
ftolos fuos quod fi aliqui dicerent eis , quarè fblve-
^ ren t afinam, ut dicerent, quiàDominus ca opus habet.
Eodem modo refpondere debent Prædicatores &
Confeftbres illis qui eos voluerint impedire. Et di-
cere debent qubd Jefus Chriftus vult habere animas, &
his opus habet ad eas duccndas,8c falvandas. Sic refpondere
debent hi qui amant liberosfiios , illisqui eosdu-
cerevolunt, ut afiiiefcant in luxuria 8cmalitia. Aliifunt
quirecipiunt Chriftum ad tempus, fed mox dcjiciunt
eum in terram, 8cinfimuftigulæ, ipfumqueejiciunt,
8c cum crucifigunt. Et in fignum hujus flevit Jefus fu-
p#er civitatem Jerufalem, ut diótum eft, quia videbat
quæ erant ventura fuper eo , 8c illa. Si tarnen millies
Deumrefutaveris, autrejeceris, ecceremedium. Pce-
nitentiam age. Chariflimi, pcenitemini, hoe eft, preterita
mala veftra plangite8cc. Humana creaturaquid
ultra facit gula 8cc.
Collatio ejuf dem diei.
J^Evoti homines, bené ac falvi redieritis, SenediBus,
qui venit. 8cc. Aient, xxi. p. Bencdibtus eft 8c illc qui
venit in nomine Domini,ut audiat verbum fiium.Quem-
admbdiim mihi apparet (gratiæ Deo) gula,contra quam
loóuturus fum, continuando verba mea, 8c mcam ex-
hortationem non taliter ligavit, 8c impedivit animas
veftras, quin veniant ad Jefum Chriftum. Quomodo
ad Jefum Chriftum? Profeétb Jefus Chriftus in eoeft
loco, in quo fermo habetur de eo : Vbi duo vel tres
' ton-
90 f Sermo Dominica I Adventus^contra Gulam.906
congrégati fner in l,& c .Miti.xvn ï.zo. Velis ergo Mater
Dei gloriofe, velis impetrare ab eodem benediöö
Filio tuo , ut quemadmodiïm omnes venimus in hac
hora, ut audiamus loqui de eo, de Lege fiia & præ-
ceptisfüis, fic velit iplè venire ad nos per gratiam in
civitatem (piritualem uniufcujulquenoftrüm, median^
te tua intcrceffione. Ad quam obtinehdam te faluta-
bimus. Pofteaquàm declaravi hodiè, fecundiim Evanconfiteatur.
Præsbyter aîiquisbibens poft medium no-
t t is , poteft ipfe die illa celebrare ? Dico quod non,
ce peccat, fi per dcfeâum (uum parochiani perdant
Mifiam Dominicæ diei j 8c fi fit lavando os fuum,
confulo qubd abftincat. Et fi vefperi dixeritmatuti-
nas, non debet poftmodùm comcdcre. Comedere carnes
die Veneris abfque cogitando illud, eftne peccatum
mortale? JDicoigtiorantiâm ef y “ 11““' -----------1---- -- 1 11UU1V, tl,t.UlJUUIlJ iO V rlll- ------------- îètalem qubd non,
nyfterium, 8ç de benedi a â Adygn a u i ,^quo- A & talem quàd fie. Dcglutire d i T v t ó s mmè câimodo
immunda gula impedit Advehtum Jefu Chrilli
in nos. Continuabo illameamdemmateriam in tribus
punctis. Primo, declarabo mala quæ tacit gula. Se-,
cundo declarabo per partes -& quæltiones quomodo
cavendum fit à gula, veluti à re mortifera. Tertio,
contra eam tria dabo reinedia.
Gula non modo nobis induxit ca quæ patimur mala,
aperiendo portam eorum adventuij . fed'fàcit etiam
quotidie de perfona. . •
Videtis ergô, qualem fuffineamus adverfarium, 8c
habeamus in güla, 8c qualiter nos Jigat , ac. impedit.
Sed quidnosfolvit?Poenitentiaj mediantibusMiniftris
Jefu Çhrifti. Sed heu video !
Ad feiendum quoad fecundum pun&um , qualiter
agere debeatis pefenitentiam contra gulam, bonumeft
foire quando iplà eft peceatum mortale, 8c quando
non. Accidit enim interdùm, quod nimis vitando. gulam
, quis cadere poteft in vitium oppofitum nimis
magnæ 8cftultæabftinentiæ, quæadducitphrenefim,
8co£Fendit cerebrum, ulque ad incurabilem ægritudi-
nem. E x altera parte, qui nimis vult confervarefoni-
tatem fiiam, cadit quandoque in immundam gulæ fo-
veam. Recitabo itaquehanemateriamperparvasquæ-
lliones, 8c relponfiones. Gula an fit Temper peccatum
mortale i Dito quod non ; nifi ilia, per quam quis
tranfgreditur f aut fcienter omittit aliquod Dci Præ-
ceptum, aut cùm manducatur contra Præceptum Ec-
clefîæfineexcufatione. De illis excufotionibus nihil dicam
modo; fed cùm loquar de jejuniis : ubi dicam.,
qui exculàti font, 8c qui non. Comedere, vel bibere
nimis, fcienter, fine neceflîtate, fed ob cibi delecta-
tionem an fit femper peccatum mortale ? Dico quod
non; quià confenfos ad peccatum veniale,.folum eft
Veniale, quod verum eft , fi peccatum de fe veniale
f oe r i t Et quià non omnis voluptas in cibis.eft
nem qua; remanfit inter dentes de die Jovis in cena,
eftne tranfgredi Prieceptum Eccleiras ? Dico quod
non. Comedere cames in his diebus, in quibus co-
medi vetantur, ad paryos enutriendos pueros, autut
Magnatum pueri ad comedendumincitentur, acmo-
veantur, eftne peccatum ? Dico qubd non: fi Medici
id confidant, 8c ufos fit ad hoc; nec mala voluntas
propter voluptatem foam fomendi, foperet
lationem. Ad quam ufque aetatem poteft puercomedere
carnes diebus abftinentiae. Relpondeo qubd te-
neatur ufos communis, nifi infirmitas aut debilitas ex-
cufet. Bibere altcri ad aequales hauftus , eftne pccca-
cum mortale ? Dico quod fi per hoc quifquam alium
inebnan vult ad malum finem, vel nimis compellerc
ultra velle foum Sc foam confeientiam, eft admo-
dum grave peccatum, immunda confuetudo, 8cnon
g obfervanda. Sic etiam; dico., quando quis alium ine-
briat ad feiendum fecreta fita, yel inhonorationem,
vel ut male eum ducat. Notadecauponibus, quicon-
ficiunt vina. Mulier qufe foerit inebriata, 8cinebrie-
tate foa ejus amiferit virginitatem, fueritque deflora-
ta ; anne peccet mortaliter ? Dico quod in tantum
peccat, in quantum ebrietas fuit mala , 8c fi habeat
aliquem confenfom, poteratque percipere, autfoge-
fe malum hoc , ipfa eft culpabiiis, Gloriari in hoc-
quod quis poteft plus bibere 8c comedere quam alii,
an fit peccatum mortale ? Dico qubd f i c , fi gloria
hate mordinata fuerit. Et perhoq cognofci poteft, -ft
peccatum fit optare femper comedere pofle, 8c bibere,
8c non velle ut homines vivere poftent abfque
comedendo. Optare talem paradifom, eft paradifos
porcorum , o,uem ontarent porci, fi loqui poftent :
8c hunc ftulte expe&nt Sarraceni. Mulier imprte-
gnata, vel alius.ffigrotfus comedet carbones, vel res irrationabiles,
& difeonvenientes humane corpori, eftpeccatum
mortale, fed fæpms duntâxat veniale, pa- ç ne peccatum ? Teneo qubd fie .interdùm,*nonfem:
tet quod dico. Comedere 8c bibere ad foi gravamen
notaSile , 8c fieut priùs fcienter , contrà propriam
fanitatem , eftne peccatum mortale ? Teneo qubd
fic plerumque ; quià perfona amare debet corpus fuum,
« ip&m per menfuram gubernare., nec eft diferimen
aut differentia fe occiderc femel, aut pluribus a£H-
bus fcienter. Inebriari, eftne femper peccatum ? D ico
quod fi perfona benè feit mala quæ per ebrie-
tatem folet perpetrare , Sc fe fcienter inebriet, ipfe
peccat mortaliter : ut fi per hoc feiat fe non pofle
facere quod adimplere tenetur , aut alium percuflii-
rum, vel non exercebit dietam foam débité, vel non
adibit Miffem die Dominica. Sed fi per impræmedi-
tationem ad fe , 8c inconfiderationem , homo à cafo
efficiturebrius, non dicendum eft eftc peccatum mortale,
quemadmodùmexcufoturNoë. Nota hic diver-
fos modos ebrioforum. Vinum compellit eos quos
mebriat, vivere more fimiarum, porcorum, vel leopc
f; quia perfona debet per rationcm vincere (fi poteft)
malam foam inclinationem ," 8c fi eflet ei nimis
nociva quoad corpus , ficut eflet alicui febricitanti bibere
nimium aquae frigid*. Et fic in compluribus ca-
fibus refpicite fiheni ad quern comedere eft ordina-
tum, Si tarnen, frutftus per jpfam fortem imaginatio-.
nem quam in fe'jtnj)r*gnata . femina carperet, pe^
jsraretur., poteft permitti femin* ut feciat ad ap-
petitum foum , .modo, febtum in fe non. fit peccatum
mortale. Quoft dico pfoptcr caufem. N o ta h icd e il-
lis qui pcrjocum quandoque praebentaliiscattos, aut
alia comedenda, finde interdum mors fobfequitur; vel
quando oftertur potus a'groto contra confilium Medici
, 8c aegrotus moritur. Peccantne Parentes. nutri-
.ces, qua; in magna abundantia eorum pueris vinum bi-
bendum miniftrant ? Dico quod f ic , 8c etiam, fi ipfe;
nutriccs nimis bibant v in i, propter quod corrum-
patur natura lablis; immo poteft bibi aqua cum magw
. : . :Comcdci:e » vel bibere, ut £uis jnflammenir ad D m peecato. An peccent Domini, qui nimis abundaSuxunam,
an fit peccatum mortale? Dico quod fic ,
quando eft extra matrimonium prsefertim j immb in
matrimonio , fi cft ad habendum aliam voluptatem,
quam requiritmatrimonium. Species, vinafortia, 8c
a ia nujulmodi deberent prohiberi, tanquam mortalcs
imuh contra caftitatem , prefertim illis , qui non
unt m matrimonio. An omnis vomitus veniensex ni-
ïa comeftione, fit peccatum? Dico quodaliquando
j. ° ’ aIlclu^ndo verb fic , fecundum coincdcndi mo-
pracccdentem. Cohfülo tarnen, ut omnis talis
ter nutriunt eorum fàmulos , vel aliquos pauperes?
.Refpondeo, quod hîc poteft confiderari finis, 8c ra-
tionabilis confuetudo, aut neceftària. Récitât Hora-
tius dequodam, qui fie fàciebat fàmulis fuis, quibus
optimos dabat morfùs , pofteà cis abeundi 8c abfce-
dendi dédit fàcultatem. Et quià non poterant pei-ver-
•fâs eorum dimittcreconfuetudines, fûrabantur, 8c per
collum eorum in patibulo fùfpendebantur. Aliud exem-
jplüm eft de filio , qui .duccbatur ad fufpcndium, qui
voluit Patrem fuüm ofculari, 8c dentibus nafum eius
L i i 3 i -