Joannis Gerfonii J 324 alios ? Qiiemadmodum bene dixerunt Natura 8c Obe-
M 2 3 di fubjiceretur. Scd cui fubjiceretur ? Subjicereturfce-
diori 8c abominabiliori fiibjeétioni quæeflè poffit illi,
fcilicet quæ êft ipfius peccati.
Sed ctiam, Pater totius bonitatis, inquit Mifericor-
dia, poftquàm intantùm condefcendifti noftræ con-
ditioni mifcrabili, ut redimere velishumanum genus à
feruitute peccati > juftum eft fis perfeótiflimus Redemp-
dientia. Certeficeft. Nonneofficiumtuum eft, quod
Imperatrix habeat privilegium contra omncm fervitu-
tem, pr«fertim ignomin'iofam ? Sic certe. Nonne
ad Juftitiam pcrtinet peterc , ut thefeuraria g ratis,
arnica Dei, nunquam fit fine gratia fua 8c fuoamore?
Ita revera. Sed finaliter juftum eft, quod Regina iltor,
8c faltem redimas unam perfonam excellentiffimè. . la 8c Magiftra Artgelomm, quæfecundùm promiflio- i/Ä •/!• ' j EMM B H i 1:___j : — Mas A MS* SaKeSS M E t novifti quod inter fêx modos redimendi perfe&ior mB iM H I str ______ ___ I WÊ
eft, pr«fervare perfonam taliter, ne labaturin fubjeótio-
nem peccati cujufcunque, fiveoriginalis, five aéhialis,
qu« alias, fine tua tali prcelervatione in illud caderet, fi-
cut major fit gratia pr«fervando hominem ne cadat in
lutum, quam poftquam cccidit eundem relevare: fed
quam perfonam perfedtius redimere debes, quam Matrem
tuam 8c fingularem amicam? Virginitas dixit,qubd
non minus effet pertinensad Filium Dei habere Matrem
Temper virginem, fpecialiter quae nunquam fuiflet viola-
ta per peccatum quoad animam, quam habere virginem
corporaliter, in quantum virginitas 8c integritas anima:
nobilior eft 6c perfedtior , quam ilia qua: ell corporis.
Scd peccatum mortalc quodcunque , certum
eft corrompere , violare, 8c enervare anima; purita-
tem 8c innocentiam. Ea propter fine tyranno illo pec-
cato concepta die debet virgo ilia, ficut debet efle
Virgo corporaliter. Nec eft oblivioni dandum, quod
nem divinam debet conterere 8c frangere caput fer-
pentis, id eft, infernalis inimici, non fitullo tempore
membrum fiium 8c fubjedla ejus. Alioquin Temper
pofiet improperare ipfi, 8c per irrifionem dicere :
Ecce mulierem , quæ (ut inquit) contrivit caput
meum i Ted priùs calcavi caput fiium per peccatum
originale. Ecce Dominam, quæ dicitur tota pulchra ;
Ted Tub me fuit maculata, contaminata 8c proftituta
per peccatum originale. Ecce amicam Regis veftrij
led ipfius ego primum R e x fui 8c Dominus per pec-
cetum originale. Ecce illam quæ fe dicit domicilium
8c Matrem virtutumj Ted priùs ipfa obedivitmihi, 8c
me hoTpitio fufeepit per peccatum originale. O Deus
optime 8c potentiffime, abfitut eopadlo irriderepof-
fit tuus 8c nofter inimicus !
Ad hatic vocem Turrexit IbnusSc murmur inter vir-
tutes, 8c inter loquendum ad invicem 8c probandum
orationem Prudentiæ , versus Juftitiam oculos Tuos
pars carnis fuæ debet efîè caro puriffimæ humanitatis, B vertebant 8c defledtebant., quæ redtè jam vidta appaquam
accipiat Deus nofter : ideo efiè debet nitidiflima
mundiffima 8c puriffima. Prudentia, quæ Leges legali-
ter interpretatur, cum loqui deberet valdè eleganter,
rationem Tuam affignavit. Non video , inquit, in
materia hac repugnantiam ullam , quin tota pulchra
arnica Dei noftri debeat omni tempore , in fua con-
ceptione , 8c poft, abfbluta efl'e 8c libera à damnife-
ro tyranno, peccato originalij nififorfitanTecundum
Legem illam generalem, quam prætendebat fapientia,
adhortatione Juftitiæ , quod omnes peccaverunt in
Adam. Miror fi Juftitia velit, quod Tummus Impera-
. tor 8c Legum conditor fit tarn aftridtus ipfi, quod nihil
poffit, aut debëat immutare propter quemeunque
cafum contingentera. Magis effet fervus àd Leges luas,
quàm Princeps temporalis ad Tuas. Et magis ferva e f fet
fponfe ejus , coelique Imperatrix , quàm terrenæ
Reginæ, quæ privilegiatæ fimtcontra omnes civiles fer-
vitutes (privilegiata Augufto.) Interrogo Juftitiamjciim
•ebat. Juftitia Te notatam elfe percepit, 8c poft mul-
ta verba, ut Te exoneraret, proteftata cft publicè,
quod Tuper his omnibus rebus, didtis 8c propofitis ipfe
fe referret ad bonam Juftitiam, 8c fapientem Dei or-
dinationem, 8c quod fuum diet pr«ciperc, ordinäre,
Tuamque Legem interpretari j quia cujus eft eendere,
ejus efl & interpretari. Huic omnes fimul virtutes
parata: erant obedire. Ad verbum hoc omnes con-
cordarunt, 8c maximum tunc tenuerunt filentium,
aurefque arredtas ut reverenteraudirent Conclufionem
atque Tententiam, Tunc benedidlus Dei Filius infu-
blimi divin« Tu« majeftatis throno Tedens, clevavit
paululum cum maturitate magna reverendum fiium 8c
tremendum alpedtum, 8c per magnam gravitatem,
magnificentiam, 8c audtoritatem, Tub his verbis blan-
dèrefpondit: Audivimusvos, amantiffim« F ili« , &
gratiofè rccepimus di&aveftra, oblationesveftras, 8c
veftros amicosj 8c cum conclufivè noftram expedteeo
modo velit die Leges Tervatas : fi Domina noftra non q tis ordinationem, breviter vobis earn Turnus explicatucompledtitur
in generali hac Lege 8c maledidtione
quam dedit Deiis mulieribus propter peccatum Evæ *
fcilicet quod in dolore 8c anguftia dient parituræ ?
Scio quod hoc dieet, quoniam fine dolore eft pari-
tura 8c in lætitia. Quarè ergo non «que bené poterit
excipi à gravi maledidtione peccati originalis , cum
tam rationabiliter 8c rationabilms fieri polfit in hoc ca-
fu , ficut in alio ? Dicit difcipulus meus Ariftoteles
in Politicos, Leges dari univerfaliter, non quin in aliqui-
bus particularibus cafibus poffit 8c debeant habere ra-
tionabilem exceptionem. Sed quia fæpiùs ita fit,
quemadmodiim Le x dicit ; te Togo, Juftitia, confide-
ra qualiter fupremus Imperator Tæpenumero pro valdè
minori caufii, quàm ad honorandum Matrem Tuam
8c amicam , mutât 8c variât communem 8c confiie-
tum curfum tàm naturæ, quàm Seripturæ , öperan-
do Tæpè miracula , gratias , venias, 8c privilégia.
Nonne fiftere fecit folem propter Jofue ? Refufcita-
Concedimus in primis ex gratia fpeciali humilem
orationis fupplicationem, quam porrexit pro bonis no-
ftrisfubditis exdiledta urbe noftra Nazareth Joachim
8c Anna, attenta bona 8cveraci relatione, quamvos
omnes unamini confenfii de eis fcciftis. Et volumus,
non contriftando allegationem filise noftra: Tuper eo-
rum ftcrilitate, quod fint parentes illius, ex qua volumus
human« natura: die filius. Infiiper prsecipi-
mus, nuncium hoc ipfis duobus per unum Angelo-
rum noftrorum cito deferri. Et tu Veritas noftra
Secrctaria, expedi literas fine mora. Conlentimus
prasterea, volumus 8cjubemus, quod lecundum quod
obtuliftis concedatis, tribuatis, & apponatis omncm
curam veftram, pofle, 8c ftudium ad amicam meam
totam pulchram componendam, 8c adornandam, 8c
dotandam. Et quoad difputationem veftram, quam
diu tenuiftis, Tcitote nos non velle vos habere reipe-
6tum ad.rcgulamnoftram, 8c Legem generalem, ac
vit mortuos propter Elifseum ? prohibuit ignem ure- p poenalem, impofitam propter forefadum primi paren-
rn-onrer Er. eriam nrnnofirum nn. tisj quoniam pro aliis Le x ilia fada eft, non pro ipla
, quemadmodum fingulariter earn privilegiis dotare
volumus. Talem conclufionem 8c Tententiam (ut
credo devote) dedit benedidus Dei Filius. Si quis
tunc vidiflet gaudium, gratias, 8c. exultationem,
quam habuerunt virtutes, 8c l«titiam etiam naturae,
revera ingentem TumpfilTet voluptatem. Qu«libet
in particulari recenlebat dona bona 8c donaria, quae
virgini iUi elTet datura. Et omnes uno confenfii Te
re propter Danielem ? Et etiam ad propofitum no-
ftrum contra communem curfum fandificavit Jere-
miam ante nativitatem ejus , 8c reddidit hereditatem
temporalem , paradilum terreftrem Enoch 8c Eli«.
Certum eft igitur quöd L e x generalis non debet die
in pnejudicium grati«, ac privilegii Ipecialis. Et ap-
paretmihi(Juftitia) te non modo ad hoc inclinaredc-
bëre j fed illud idem petere. N onne officium tuum eft
poftulare ut Filius Matrem fuamhonorat magis quam
1321 Sermo de Concept tone B. Marioe.Firginis 1326
vwei“rrrt(e=rrunnnrt aardl Hhoocr ,. &8c pnrroomm iifiee nruinnrt., nqnuoordl nniuinnnquiwamm fe- nffpnHimr Rr ■ •
cerunt de bonis earum talem libcralitatem, 8c quod
(nihil retinerido) omnia ei vellent tribuere. HuicTe
infudit plenitudo grati« tota ; ceteris per partes da-
tur, medians fe, 8c per Angelum Gratia plena automate
appellata eft.
Ante omnia impetuofe minabatur perfidus tyrannus,
peccatum, dicens, quod inutile, infortunatum, 8c fee-
datum malum fe pr«fentarevellet, 8c quod omnia nihil
penderet, nifi ante ipfiis virtutes, vel poft holpi-
tium illud intraret. Ad recitandum omnia iplarum
offenditur 8c irritatur , facile ignofeit aaue remittit.
Non folum eft hie amicus o re , amicus brachiorum,
amicus burf« , amicus menf« , amicus curi« j amicus
itineris , amicus verborum adulationis vel often-
tationis. Quia revera omnes hi in needfitate deficiunt.
Dehoc : Efl amicus fecundum tempus fuum, & non permanent
in die 4ribulationis , & efl amicus focius men f t ,
& non permanebit in die neceflitatis: Eccli. vi. 8. Et
ficut Joab feriunt 8c occiduntofculando. z . Reg. m.
E,t exemplo latronis , 8c cu jufdam pifeis, qui'polypus
jTq. .......t l<uura uiciuui , uiuuuni ampiexanuo d, iccitcu lru ,o otuccniidcau nbto anmi plexando , 8c fub tunica bon«
dicta libenter perfifterem, fed brevitatis afFedio m e * apparenti« occultam habent proditionem , rapinam
aavveerrttiitt.. NNoottaa qquuoodd hhiiee ppootteefftt iinnttrroodduuccii llooecuurtiino vir- frallHpm irrili^nom A
tutum particularium permittentium 8c enarrantium dona
qu« quilibet tribueret. Et de hoc habetur in
Guillielmo Parifienfi diffuffe in Lib. de virtutibm. An-
gelus qui ordinatus fuit nuncius, citiflime defeendit
referens nuncia Patri Joachim 8c fend« Ann«. Et
breviter tantura operatus eftDeus, 8c natura cum vir-
tutibus fiiperius nominatis, quod Domina h«c concepta
fuit8cvivificata, tamincorpore, quam in anima, fine
hoc quod nullum peccatum auderet accedere. Quid
fraudem, irrifionem , detradionem. Alitcr fecit, 6
anima devota , bonus tuus amicus , verus Deus fan-
d i amoris,, & filius hodiern« virginis fende 8c munde
concept«. Nafti'in eo nihil eft fidionis, nec deficit
in adverfitate , 8c nihil aliud petit quam amo-
rem tuum. Quem Amorem ? Amorem qui lb often-
dit noil modb verbo, Ted 8c fed o , -8c operatione. Si
enim dicas te amare Deum , 8c non facis voluntatem
ejus 8c Pr«cepta , «(Tecundum quod dicit fendus
Joanne) mendaM. 1. Jöän. 11.4. Et Gregorius in homilia
fefti Pentecoftes. Charitas operatur magna f i efl , f i re-
nuit operari, charitasnoneft. Certum eft8c pro regu-
la generali tenendum quod perfona , qu«cunquc
fit, Deum non fufficienter amat, qu«- in fe non ha-
habet illam qu« Charitas nominatur, qu«
vultisdicam ulterius? Apparuitadeo pulchra, adeo
pura 8c munda, quod verus Deus fendi amoris mox
incenfus fuit amore fuo 8c imagine fua, ficut de Pig-
malione fingunt Poet«. Nec continere Te potuit,
qTu“in1 jocunde caneret amorofiim 1i1ll1uUUd lfuuppiraaudiLidcuumm ccaann-- nuucc 111am virtutem , quæ Uhantas nominatur quæ
ticum:Tota pulchra es arnica mea 8cc. H îc innumeræ B lola dividit inter filios Dei 8tdiaboli, Reeni8cdam-
concordiæfiunt depalchritudine 8c amore eius. Rrrihit narinnk . W r cvmnnn*,,, ____m
-------- ^-----j. — ...... ...... ...— — - m i, Jixtiuuiciæ
concordi« Tunt ejus.Scribic
Ovidius 10. Mctham. de Adonide.
Laudaret faciem livor cjuoque, qualia namque
Corpora nudorum tabula pinguntur amorum.
Talis erat facies tua decora. Cant. 11. 14. Non efl talis
mulier fifper terrain in afieSlu , in pulchritudine , &
nationis , h«c exponuntur privative. Ideo egi*egic
didum : Plenitudo legis eft Charitas. Rom. xm. 10.
NuIIushomoCharitatemhabere poteft, qui in aliquo
peccato mortali eft , nec ablque peccando mortaliter
tranfgreditur quis Pneccptum Dei aliquod. Unde Qm-
cunque totam Legem fervaverit , offendat autem in uno ,
fatlus eft omniumreus. Jac.11.10. Ideo dicit JefiusChri-
im s , Joan. xiv. quod fi quis diligit eum, Mandata
ejüs fervabit. Unde fequitur quod qui non fervat
Mandata , Deum non diligit. Et eft etiam pr«fiimen-
dum quod veraciter nullam aliam diligat perfonam.
Reperio in hiftoria tripartita Lib. ;J quod Conftan-
tinus volens experiri fidelitatem illorun#qui miniftra-
bant e i , finxit publicum Mandatum , quod omnes
hi qui vellent negare Legem Chriftianam % perman-
furi effent fecum in honore j alii verb cum igno-
minia 8c dedecore recefliiri ab eo. Aliqui mox
Fi_d_em ipfem alii Tunc CL____*_ _ o /- . - .
in finfit verborum. Judith. 11. 19. Erat enim formofa
valdè, & incredibili pulchritudine , omnium oculis gra-
tiofa & amabilis videbatur. Efther. 11. iy . Qmeflifla
qua progreditur quafi aurora con fur gens, pulchra utluna,
eleSla ut Jol, terribilis ut caflrorum acies. ordinata. Cant,
vi. 9. R e x am'avit Efter plufquàm omnes mulieres.
In hoc finio primam noftriSermonis partem, in qua
audivimus fiib poëtica figura fada clariori, brevio-
ri 8c veriori quo potui modo conceptionis gloriofæ
Dominæ noftræ modum 5 tangendo aliqualiter ad-
ventum Domini noftri in quo fiimus. E t pofiii in
perlbnavirtutum rationes, quæ fxeaccinlèc mmoovveerree ppoofnliumntt riaem ipiam negarunt j alu verb minime. Tunc
omnia devota corda ad eredendum & tenendum quod c Conftantinüs contrario & oppofito modo fecit. Nam
D om in a no ft ra n o n fiiir nnrmnm in St- —y ____ m- 1 -r • . .
Domina noftra non fuit unquam conceptione Tua 8c
po ft, nifi tota pulchra, vivaj pura 8c munda. Et
quod rationabiliter celebrari debeat Conceptionis ejus
dies.
Priufquam refpondeam ad rationes contrarias, ex-
pediam fecundam noftri Sermonis partem, fecien-
do admonitionem quandam omni anim« d e vot«,
ut fit pulchra, 8c perfeveranter Dei arnica. Et conti-
nuando priorem imaginationcm poflet fieri hoc inper-
fona Charitatis, admonendo animam iftius virginis.
Sed volui generalius loqui in hac materia. O anima
devota , a Deo creata ad imaginem Tuam , 8c fuo
pretiofb fenguine amorofe redempta? Confidera, 8c
in memoriamrevoca, qubd cum prius efles turpis ac
deformis per peccatum originale, placuit Deo tuoterv
regenerare , pulchram fecere, 8c puram per Baptif- ■
matis Sacramentum, 8c tanquam noviter te concipe-
re per gratiam, in tantum qubd tunc, cum te'talem
videret, dignatus eft te amicam fiiam totam pul-
chram vocare: Tota pulchra es, 8cc. O Deus, quam
fublimis h«c eft generofitas effe amicam! Cujus amicam
. Nonquidem hominis mortalis , non Angeli,
fed Dei Regis Regum 8c Domini Dominantium. Ip-
ie bonus eft amicus , qui nunquam deficit in necefll-
t a t C .nun<3ua^1 improperavit amorem Tuum ,
qui nihil petit ab arnica, nifi duntaxat amari; 8cnihil-
ormnus abundantiffimereficit 8c confolatur, cumque
conftantes 8c firmos in Fide, Pr«ceptifque Dei retinuit;
alios verb tanquam proditores expulit: Quomodo•,
inquit , fidelis ejfet homo mihi , qui infidelis efl Leo
fuo , Patri & legali Domino: E t hoc eft notabile 8c
arduum exemplum pro Principibus 8cc. Sed forfitan
dices mihi hie, 6 anima devota, qubd ergo amor Dei
nimis care venditur, fi fic oporteat eum cuftodire.
Refpondeo qubd non : non eijim care venditur , fi
bona refpicias qu« ab eo reccpifti, 8c mercedcm
quam expedtasj nullus enim bonum habet, fi ipfum
minus acquirat. Etu t dicit Ovid. z . Dearteamandi.
Jldilitia Jpectos amor eft, difiedite fegnes.
Non Junt hac timidis figna tuend a viris.
E t rursüm in d e__fine titulo :
Aiilitat omnis amans, & habet fua caflra cupido.
Poflem recenfere dura fervitia, pericula corporis 8c
anim«, qu« ferre 8c pati oportet, ut acquiratur 8c
confervetur admodum mutabilis, incertus&deficiens
amordivitum hujusmundi. Ulterius, allegare poflem *
per hiftorias innumeras, moleftias, gravitates, 8c poe-
nas, quas fiiftinuerunt aliqui mundani amici pro ah'is
ufque ad mortem perpetiendam 5 de quibus Valerius
Maximus Lib. 10. cap. 1. Sed mihi fufficit quod
confideres martyrium quod amatores pecuni« , vel
van« glori« patiuntur. Amor pecuniarum pr«ci-
piet mercatori relinquere uxorem fiiam, 8c filios, 8c
ire per mare, perterram, pcrcalorem8cfrigus, per
omnia