io3 Joannis (
SI confeflor prJefumatur verifimiliter follicitare aut'
follicitari ad peccata (utputa ad'lubricitatem) perfb-
riahoctimens, debet ab illo, fi fit fuus Curatus, pete-
re licentiam altericonfitendi j quanon obtenta, poteft
nihilominus alteri confiteri Sc abfolvi. De ftatu eorum
qui confefli funt, tutius eft ut Confeflor nihil dicat,
neque ad vituperium ficutconftat, neque ad laudem -y
ne inde confeffi fiiperbiant, ne praetereä ipfi Sc alii in ^
hypocrifim fidbe confitendi dilabantur.
Judex , cogere volens ad revelationem Cönfeflio-;
nis, peccatj Sc tenetur Prefbyter ei non refpondere,
aut dicere hoc non efle de Foro fuo. Quod ft oppo-
nätur, quoniam tacendo Sc non negando, notai*e vide-
tur quod confelliis fit in culpa : refpondendum eft,
quod Sacerdos aliter agere non poteft , ideb nullum
fcandalum fuo vitio deputatur.
Peccatori, quamvis non fufficienter poenitenti (ut
quia propofitum habet adbuale peccandi in futurum:)
utile eft confiteri, Scabftinentias certas recipere: cui
tarnen Confeflor exprefle, iterum Sc iteriim protefte-
tui*, quod neqUe abfolvitur, neque poteft, neque p ce-
nitentias tales, aut talis Confeflio, eumdem liberant,
quin iterum eadem peccata confiteri teneatur.
Mitis eft opinio pro peccatoribus, dicens fufficere
ad Abfolutionis faeramentalis frudbuofam fiifceptionem,
quod confeflus non habeat adbuale propofitum peccandi
(hoc enim dicunt efle non ponere obicem:)j
fed alia fententia, quodrequiritur a6hiale propofitum
non peccandi in futurum, probabilior eft, atque fe-
curior.
C X X X V I I . Virtute clavium Sc meriti Chrifti dan-
tur inqualibet Confefiione facramentali Indulgentize j
fed quantae, novit Deus * fit etiam ut Attritio minus
fufficiens, fiat in Confefiione Contritio.
Soli adbu confefli de peccatisfuis, capaces funtln-
dulgentiarum illarum, < quae dantur vere poenitentibus
Sc confeflis : nifi dicatur fufficere efle in gratia Sc
membrum Ecclefiae, 8c ita ly confeflis, ibidemfiimi-
tUT pro Confefiione inpropofito, velin voto.
• Dies Indulgentiarum , referuntur ad pcenitentias
pro vita haeinjundbasj fic enim textus fonat •, videtur
tarnen, quod injuncbio generalis ( qua; bene fieri fo-
let, ut omnia bona facienda cedant in remiflionem)
profit in hoc Sc fufficiat, ubi etiam pcenitentia fpecia-
lis, totidem dies quod fonant Indulgentise , nequa-
quam injunxiflent.
Indulgentias non recipit file, qui nonporrigit ma-
nus ädjutrices , juxta contentum Bullurum Sc ita dives
melioris conditionis eft quoad aliqua, quam Reli-
giofus, Sc mendicus.
Clave facramentali non notabiliter errante in impo-
fitione pcenitentia;, confefiiis (per illam poenitentiam
fifecerit) abfolutus eft a poena & culpa, virtutecom-
promiflionis cujufdam liberales 8c arbitrarise Dei Sc
peccatoris in perfbnam Sacerdotis.
C X X X V I I I . Tutius eft cum parva poenitentla,
quie fponte fiifcipitur, Sc verifimiliter adimplebitur,
ducere confeflbs inPurgatorium , quam cum magna
non implendapfascipitare in Infernum. Renuens poenitentiam
in hac vita ftulte fäcit > nihilominus abfolven-
diis eft, fi non ex infedilitate, qua credit non efle
Purgatorium aliud, hoc faciat fed vel propter teneri-
tudinem corporis, aut infirmitatem, aut paupertatem,
vel aliud fimile.
Nulli irtvito, injungenda eft pcenitentia publica pro
peccato fecreto, feciis de publico : fimiliter, nullus
per caftigationerh fcandalizandus eft publice pro peccato
occultoj fecus pro publico > ubi fifcandalizetur
pecCafor, fcandalum illud non imponenti, fedfibiqui
meruit, imputetur.
•'CX X X IX . DivifioConfeflionis, fi ad hypocrifim,
auf prae nimio pudöre fiat, impedit virtutcm Abfolutionis:'
feeiis ubi-autoritas Superioris in cafibus refer-
vatis, Sc bona fides fimplicium hoc fäciunt Sc excujtrfomi
104
fanti aut ubi Confeflbf forte pr^fiimeretur fcandali-
zari ex peccato confeffi , Sc non haberetur pro time
Confeflor alius diferetus, cui abfqueprobabifi fcanda-
lo , peccata omnia revelari poflent, aliqua taihen po£
fent. Videat tarnen quilibet, quam rationabiliter confidential!^
fcandali fibi fingat.
Dum nefeit confitens de quibufdam ädbibus an fe-
.cerit illos, aut qua intentione , Sc quomodb fecerit
k(ut fa'pe contingit) dicat füb conditione fcrupulos
fiios, ut fic neque mentiatur, neque Abfblutionede-
fraudetur.
C X L . Curatus obligatus parochianö femel in anno
dare Euchariftise Sacramentum , tenetur ei dare, fi
petat publice, quantumcumquefeiaturnonpoenitere j
nifi caufa refutationisfuerit nota , utpotèExCommu-
nicatio publica, vel peccatum notorium , de qüibus
non fatisfëcit publicè. Sechs pnetereä de Sacerdote
in fecreto, vel qui non tenetur miniftrare , Vél pro
tempore quo ad hoc nequaquam obligatuf.
C X L I . Forma Abfolutionis ab Excommuhicatione
eft ifta; qu^ debet primo fieri. Ego abfilvo te a fententia
Exeommunicationis, &reßitm te Sacrainenfis Ec-
clefidt. In nomine Patris & Filii & Spiritus fanSii. Deinde
fequitur Abfolutio propeccatis, fi in Excommu-
catione peccatum includifcur neceflarib confitendunl
fäcramentaliter j Ego abfölvo te afeccatis tms in nomine
Patris & Filii &- Spiritus fanth , Amen. Tütiüfquö
eft in iftis fbrmis nihil immifeere.
C X L I I . Materia fufficiens in Sacramento Confeffi-
onis, eft homo peccator Contritus de peccätis, fponte
fubjiciens fe fuo Sacerdoti, quas fubjeSlio non eft
proprieJurifdiSHonis, alioquin Papa nulli confitereturj
fed eft volontaria, qu£e poteft nihilominus impedirivel
ardtari per Superiorem, üt non quilibet peccatof, cui-
libet Sacerdoti poflit fe fübjicere pro peedato.
Epifcopus , non minus habet autoritatem cottfti-
tuendi coadjutores Confeflbres in fua Dicecefi, quam
Curatus in fiia Parochia: caveat tarnen Epifcopus per-
tui*bare Ecclefiafticam hierarchiam, tollendo diredfe
vel indiredte poteftatem Curatorum , abfque culpa
ecrum, vel caufa manifefta.
C LX I I I . Confeflio fidla reïterari ex integro debet,
fecundum probäbiliorem opinionem , quamvis
duriorem •, quia non habet effedbum finSm poftmo-
dum, ceflante fiebione, ficut Baptifmus 5 8c hoc, quia
q pcenitentia reiterrabilis eft, non fic Baptifmus: tum
etiam , quia nulla Abfolutio facramentalis fu it , fed
potius novi peccati additio.
C X L IV . Non eft fidbio fi peccator dicat omnia
quorum adbu recordatuf, quamvis non ornniumrecor-
detur j fed eft fidbio, dum feienter celat-aliquid, aut
in propofito peccandi perfeverat, aut feit 8c fcire
debet, quod a tali non poteft abfolvi.
Poenitentiarum , alia eft reconcilians , qualis fieri
nequit nifi in gratia j alia eft fatisfaciens, velexfolvens,
qualis fieri poteft extra gratiam, fic quod illius reïte-
ratio neceflaria non exiftit: imo, 8c talis folutio re-
fpedbu quorumdam pcenarum temporalium debitarum,
forte poneretur in inferno.
C X L V . Satisfadbionem, propriè ut talis eft, ope-
ranturfola opera pcenalia, quas fcilicet voluntas natu-
raliterrefugit, 8chinepoenamhabet, juftè equidem,
ut peccatum voluntarium in voluntaria poena redimatur.
_ Per opera fpiritualia, qualia funtcontemplatio, Sc
u amor D e i , poteft fieri fatisfädbio * turn quia annexa
eft pro ftatu ifto fatigatio corporis , turn quia contra
propriam inclinationem commodi, intelledbus Sc
voluntas abnegat fe in obfequium Fidei Sc Charita-
tis.
Unum pro altero pofle fatisfacere , concedit libe-
ralitas D ei, dum caufa fubeft, vel ex impotentia illius
pro quo fit fatisfädbio > vel de mandato fuo , Sc
charitate fatisfacientis, vel Superioris authoritate ta-
liter ordinantis. 2 i
fWÊÉSÈiÊfe-: jm m m
10 s Reguloe Morales, 106
D E
m a t r i m o n i o .
conftantem virum, ad confêntiendüm interiùs inpro-
latione yerborum matrimonialium (ut quia non vult
mentiri) poteft poftmodum Matrimonium dirimi tan-
quamnullum, fed de feduebione per blanditias non ita.
Irnpedimentum përpetuum in altero Conjugum, per
O n s e n s u s mutuus , exjpreflùs per verba de quodnequeunt fe mutuocarnalitercognofcere, ’impe-
^ præfenti (quo transfertur pro pa'petuo corpus viri dit Matrimonium jam contradbum. ' '
in poteftatem mulieris, Se e contra ineispropter quæ^ C L IV . Nullus Conjugum, tenetur redderedebiconjundbio
talis ordinatur (caufat Matrimonium deju- turn in detrimentum notabile Sc certum fui corporis,
re naturali Sc divino : nihilominus , limitatur confen-
fiis ad certas perfbnas cum certis circunftantiis -y 8c quid-
quid aliter fuerit attentatum, poteft illud invalidais Superioris
autoritas.
C X L V I I . Votürii folemnizatum per fiifceptionem
Ordinis vel Religionis , non magis ex natura fua
videtilr dii'imere Matrimonium jam contradbum, quam
fimplex} fed hoc provenit ex Eoclefiæ conftituto, maxime
turn in illo difpenfare pofle Papam probabilis fit
opinio. .
Matrimonialis conjundbio unius mulieris cum pltiri-
busviris, répugnât Juri naturali, non è contra y quoniam
corpus viri plus valet, pro quanto pluresfoecun-
dare flifficit : Sc ita olim pluribus licebat jungi uxori-
bus, prima tamen in hocconfentiente, cui corpus viri
jam. ceflèrat in fuum jus 5 nunc autem ad ftatum pri-
mævæ Inftitutionis reduxit Ghriftus Matrimonium u-
hius cum una.
C X L V I 11. Votümfimplex Caftitatis, non diri-
mit Matrimonium jam contradbum j peccat tameiiqui
v o vit, dum primo contrahendi voluntatem habuit,
voto contrai'iam j non autem poftea dum reddit debi-
tum, uteft concors fententiaJurifperitorum 5 fed ne-
gant petitionem debiti pofle fieri fine fradbione voti.
Cujiis oppofitum ex eo videtur veriim, quia votum non
cadebat diredbè nifi infuper hoc , quod eft nunquam
contrahere 5 Sc non fiiper hoe , quod eft numquam
comriiifceri caimaliter alteri : alioquin, dum nunc com-
mifeetur, etiam reddendo debitum, reus efficitur voti
fradbi : alioquin prætereà, effet fors talis Cohjugii ni-
mis dura. •
C X L I X . Religioflis profeflus , aut Sacerdos,
utentes copula carnali præter Matrimonium (etfi gra-
viffime tranfgrediuntur Mandatum Dei) non tamen vivel
foetus nafcittiril E t fecundum hoc, cognofcitur,
quando leprofis, vel pragnantibus, aut menftruatis,
autfuriofis, aiitepidimiacis, Scfimilibuscafibus, red-
di vel non reddi debitum oporteat.
Tempus Sc locus facer, non videntur excufare,
quin alter Conjugum teneatur alteri petenti reddere;
previa tamen quadam amicabili monitione de non
exigendö.
D E
e x t r e m a u n c t i o n e .
C L V . E X t r e m a undbio, habet materiam Sc for-
mam in Libris&is exprefläm :& obligat non
contemnere, dum finisvit£Efecundumprobabilescon-
ß jefturas per infirmitatem expeiäatur J quae pnetereä
■ reiterari poteft, fimili eaufamrfitsveniente
Extrema uncrio rii-omteepta, delet venialia, itnrno
videtur, quod abfolvit ab omni culpa, conjundta peti-
tione reeipientis ;■ ita quod digne recipiens etiam ab
omni' poena libcrctur, ttim virtute Sacramenti, turn
quia petit pie perfereranter pro fe & julle.
D E
S A C R A M E N T O
O R D I N I S .
C L V I . Q R d i n i s Sacramentum, pluresformas
habet, plurefquematerias, immbScSa-
cerdotiumduabus formis completurj una, qua datur
fibi poteftaä fupei- Corpus Chrifti verum, altera, qua
dentur voti fradbores | votum quippe eft folum proprie Q datur poteftas iiiper myfbicum: quod fi fuerit defedbus
de re alias licita, qualis nöii erit extra, matrimonialis con- vel dubium in aliquo, poteft illud fub conditione cau-
jundbio. Ifta conclufio ,v licet apud fimpliciores videa- te fuppleri.
tur extranea , tamen apud intelligentes quid nominis C L V 11. Plenitudo Jurifdidbionis refidet apud Pa-
voti, eft elara. Votum quippe folum fit de operibus pam, Sc in alios fecundum ejus detenninationem de-
fupererogationis, ad qute quis alias non tenebatui-, fic rivatur: attendere tamen debet, fibi efle illam potefta-
Religioflis proprie loquendo vove t, quod nunquam tern, non in deftrudbionem Ecclefi^ datamj fed ejiis
uxorabitür, quod antea licebat illi: nullus autem pro- sedificationem.
prie dicitur vovere, quod nunquam fornicabitur, aut
adulterabitur, quia ex Prsecepto ad hoc jam omnis homo
obligattir,.
C L . VirScuxorj nequeuntabfquemutuoconfenfti
vovere Caftitatemj immonec vir tute voveretfertun-
quam petiturum debitum ab uxore, cum propter vere-
cundiam petendi, ipfa in deterius labi poflet.
C L I . Sponfalia dirimuntur vel mutuo confenfti
cum autoritate Superioris, vel fi altera perfbna interim
fornicata fuerit, vel per votum folemnizatum per
quod Matrimonium etiam contradbum, non tamen
carnaliter cohfiimmatum, poflet infra duos rnenfes
fblvi.
C L 11. Contrahens fidbe in Foro Ecclefise
Si Papa diceretur Dominus omnium , in fpirituali-
bus, quod conftat j Sc in temporalibus, quod alii ne-
gantj nihilominus dotatio Ecclefias in Jurifdidbionibus
Sc Dominiis proprietariistemporalibus, Scexercitium
in illis, neque efle de Jure naturali, neque eidem re-
pugnare videntur : nam Chriftus neque exercuit talia
Dominia, neque per expreflum fucceflbribus prohi-
buit, fed reliquit poteftatem eörum diferetioni (pro
vai’ietate tempotum) Sc devotioni Chriftianorum, fic
vel fic exercendi.
Papa non poteft pervertere Ordinem hierai-chicum
Univerfälis Ecclefias fie , quin in miiltis cafibus beeh
r e t eidem refilbere in facie , Sc dicere, cur ita fads?
quan- Utpote in exemptionibus manifeftenocivis: etfiPraetumcumque
carnalis copula fequatui', eadem fidbione latos 8c Ecclefias fibi fiibditas, onerare lumptibus in-
remanente, non corijungitur matrimonialiter: com- tolerabilibus, vel libertatibus penitus fpoliare conteil-
pelletur tarnen ab Ecclefia in Foro exteriori, tanquam deret.
fi verum fuifletMatrimonium: feciis ininteriori, cujus
eft confilium , ut potius omnes Sententias Eccle- Regularum moralutm finis,
f fe toleret, quäm peccato confentiat: poteft tamen
novo confenfu adhibito, fidbum Matrimonium (fi nil
aliud obftiterit) in verum commutare. C L111. Perfona indudba pei* metum cadentem in
SE