omnia pericula latronum 6c mortis: 6ciobediet. Ho-»
ratius:
... Impiger extremos currit mercator ad.Indos,
Per mare paupèriem fugiens perfiijea.y.pe/ignes.\ ?■ -.
Amor pecuniæ præcipiet fpoliatori vel ftipendiario,
adiré prælia, & fè exponere plagis, fami, fit!, mor?
ti : obediet. Amor .pecuniæ præcipitlatroni furgere
manèdiligenter, utfuretur,veloccidat: obediet. Ho-
ratius :
"— * ZJt jugulent- homines, 6 c c ,
Amor pecuniæ præcîpiet alteri adulari, mentiri, pe-
jerare, injurias inferre, blalphemare, alî'entire omnibus
quæ dicuntur modo uni ; .mox kuic contrario.
De amicitia quod folent quæri àmiei tribus de caufîs:
vel ob bonum utile, aut ob honorabile, aut proptèr
dcledtabile bonum.
; Sed meditare , ô anima devota , fi quæris amicos
divites utiles, quis eft magis quàm is qui conccdit
vitam , hereditärem, & felicitatem perpetuam : Me*
cumfunt divitia & gloria. Prov. v 111". 1 8. Si quæras ami-
cos placentes & deledtabiles ? Audi quid dicit Sapiens,
quod amor fuus eft magnus, bonus ôt placens j in amici-
tiailliusdelcttatio bona. Sap. vin. 18. Non eftdeleétatio
fimilis amoripacis , 6c fecuritas confcientiæ, quaé habe-
ri non poteft abfque diledione Dei. Hinc exclamât Pfal-
mifta. Qukm magna multitudo dulcedinis tua Domine,
6cc. Si quæris amicum bonum 6c honorabilem, auf-
A culta quod dicit Sapiens, quod innumerabilis borießas vend
NotaTerentium Aiunt, aio-, Megànt, ne go. Face-
re res quantumciinque horribiles’, , ctuddes_, vel abo-
minabiles Deo, & mundo : fine.reculàtione obtem-
pèrabit. H eu ! ô devota anima,, u b ie ft amor Dei
tam dura & aipçra magiilra in præceptis fuis , ficut
vides damniferum. hune tyrannum. .• pecjuniæ amo-
rem ? Afièro --quod tantum poenæ ,... affliétionis ,
folitudinis , 6c. verecundiæ te perpeti; non oportet,
ut fèrvias Deo bono 6c legitimo amiço tuo , 6c Pa-
radifum habeas, ficut hi capiunt ad pecuniam 6c in-
fernum acquirendum. Scd vide infuper quid faciat
vanæ gloriæ amor. ; Quid fecit Julium Cæfarem perfo
re omnia incommoda quæ in bello fûnt per om-
nem ætatem fuam, etiam contra generum fuumPom- p
peïum, 6c proprios cives fuos Romànos ? Amor va- 7
næ gloriæ id fecit. Quis fecit Hannibalem bellum in- B
ferre Italis, tranfire montes, pati extrema frigoraad
oculi ufque amiffionem ? Amor vanæ gloriæ. Qpis
fecit Catonem feipfura occidere, Darium* & alios
innumeros? Amor vanæ gloriæ. Aliqui etiam martyrium
fuftulerunt, fed damnati funt. Quis fecit hy-
pocritas fiétè Deo fèrvire per magnam pcenam Sc la-
borem, miilâs , audiendo , peregrinando 3 omnibus
complacere volendo, ut per hoc omnium fervi eflènt
in ftulta prodigalitare ? Révéra omnia hæc , & alia
innumerabilia facit vanæ gloriæ amor. Verecundia
igitur eft dicere , anima devota , te non poflè , vel
velle tantùrij^acere pro amore Dei tui , Patris tui
& Salvatoris, ficut alii faciunt pro te fragiliflima,
amore videlicet : vanæ glori. Nomina mihi Præ-r
çeptum aliquod Dei amici tui fadbu difïicilius , ut
exempli gratia, cafte vivere : aufim dicere , qubd
ob amorem pecuniæ, aut vanæ gloriæ facile comple-
>retur. Prætereo miferabiliflimas miferias quas facit
amor ftolidus perverfæ carnalitatis. Non ergo con-
queraris , ô devota anima , de Præceptis amici tuij
quæ tibi valdè erunt facilia, fi eum perfedtc dilexeris, <
quia fortis ut mors dileclio. Cant. vin. 6 . 6c de Jacob,
cui videbantur Mespauci, 8cc. Gen.xxix.20. Bona
quoq.ueconfuetudo.iplà tibidulciafàciet 6c deledtabilia.
JQuod male fers, ajfuefce, feres, ait Nalb. Et Tullius
in Rethoriça.. Optima forma vivendi eligenda e jl,
quam jucundam redaet confuetudo. Qui dicit Dei
Præcepta nimjum dura efle 6c ponderofa, mendaeem
facit, qui contrarium affirmât, fugum meum fuave
ef t> onus leve, Ôcc. Matth.xi. 30. «Nonne magna
eft dulcedo de illo amico, qui non ôbftante quocun-
que delicto contra fe , omnibus parcit, fi integram
habes Contritionem, id eft, dHplicentiam de peccato
præterito, propofitüm firmum non recidivandi, 6c
confitendi tempore 6c loco per Ecclefiam ordinatisj
Quacuncjue bora, ,6cc. Ezech.xvm. Dulciorem ami-
cum habere non poflês. Sed tibidico, eum valdè plenum
efle zëiotypia 5 nec vult te ullam rem aliam
amare plufquam fe , ne in præfentia fua facias forni-
cationem, vel fpirituale adulterium, diligendo inferna-
leminimicum, Scjaceas inter brachia ejus, per iniquam
deledtationem peccati mortalis. Videtur ei quod me-
ritb fuper omnes alios .dignus fit amari, & dicet ani-
mæ verba Terentii in Emucho : dies, écc. Dicit Ari-
ftot. z. ôc p. Libris Ethicorum. E t Tullius Libello
per. manus illius. Sap. vu. i i . Si quæras demùm amicum
qui in neceffitate tibi fuccurrat, profc&ô aliùm neminem
meliorem invenire poteris : quare tibi volo brevi-
ter recenfere exemplum fatis commune 5 fed quod utile
eft. E t idem récitât Damafcenus in hifiorià Balaam
Er emit a. Homo quidam bonus erat, qüilemelfilium
fuum interrogavit , quot fibi efl'ent amici. Refppndit
juvenis plures quàm quinquaginta, immopluresquàm
centum j videbatur enim juveni tanquam inexperto,
omnes illos amicos fuos efle qui oftendebant fibi jo-
cunditatis figna verbo vel brachiis. Mirum eft, ait
Pater, quoniam in tota ætate mea, quæ eft tam gran-
dæva, folùm acquirere potui dimidium amicum. Et
cùm filius affirmaret contrarium opinans Patrem
multos habere , ob fervitia quæ in illos conferebat.
Dixit Pater : F i l i , adibis eos quos dicis elfe amicos
meos, 6c finges me efle in carcere condemnatumad
mortem, nifi mihi in poftrema hac fùccurrant neceffitate.
Filius aflènfit, 6c cùm undiquaque iviflèt, fecit
relationem Patri. Révéra Pater, inquit, veritatem
dixifti, 6c inique nimis faillis cram $ quoniam audivi
primum quem credebam potiorcm amicum tuum
efle, ob bona quæ-in eum confers, qui relpondit
mihi, quod te aflbciabitur.ad patibulum ufque, fed
illic te relinquet. Secundus pro quo tantas fuftulifti
poenas, dicit le libenter tibi daturum indufium, vel
camifiam , vel linteamen quo operiaris, aliud nihil.
Tertius dixit quod libenter ipfetefufpenderet. Vade,
inquit Pater , ad eum qui eft médius amicus meus,
quoniam minus fervivi ei quàm aliis 5 fie fecit filius,
6c in eo reperit omnem confortationem, qui dixit fe
' libertaturum eum, etiamfi pro eo mori deberet.
Ad moralitatem convertendo hoc exemplum. Très
illiamici, luntcaro, mundüs, diabolus. Garocujus
0 adimples omnia defideria, in ultima neceffitate videlicet
, in articulo mords, non fàciet tibi aliud fubfi-
dium, nec aliter fuccurret, nifi quod te conducet u fque
ad fepulchrum, 6c ibi te dimittet in inimicorum
tuorum manibus. Secundus amicus, fcilicet, mun-
dus, 6c amici tui carnales, ad quos ditandos Ibmpfi-
fti labores 6c poenas, quas fùppetiasferent tibi? Gerte
vix tibi dabunt linteum quo fepeliarisf1 Diabolus,
fi aliud non habeas lublevamen, non dubium eft
qujn te libenter fulpcndet ad patibulum inferni, ob 1er-
vitia quibus eum, aflècifti, in fraudibus, rapinis,
hypocrifi, vitiilque aliis. Scd dimidius amicus, hoc
eft Deus , qui læpiùs minus amatur, 6c illi fêrvitium
præftatur pro una media hora quà illi inlèrvitur,
immb horas centum lêxagintaoéfco in hebdomada, de
j ) quibus vix una cedit Deo die Fcfto } alii habent plures
quàm viginti, iplè tibi folus fuccurret, in exre-
ma 6c metuenda neceffitate , fblummodb fi in amore
ejuspermarieas.
Fortunata eft anima ilia quæ talem habere poteft
amicum j exemple noftræ Dominæ, valde niti débet,
ut pulchra appareat in præfentia èjus. Sicut enimdi-
6lum eft in principio, à pulchritudine enafeitur amor.
Aquapulchritudine? Non quidem pulchritudine fi&a
hypocritarum, qui extrinfecè pulchri funt, fed interiùs
a peccata.
chritudini fimi, nive cooperti. , w U1C1L U11>
ftus, fepulcHis dealbatis 6cpi£tis, aut quibufdam po-
mis, ad extra quidem pulchris, 6c ad intra cineribus
plenis. Comparantur pavoni, qui ut oftendat fuam
pulchritudinem alpeéfantibus, dilcooperit partes po- ns
ftremas, qua: fignificant finetn mortis. Sed etiam eft 4 tuus,
pi£ta pulchritudo juvenis jpfius. carnis, qute eft M a -
ciffima, breviorque & mutabilior quam flos unius
diei. FaUajt gratia é ^ am ejl. pttlchritttdo-, muiter timers
Deunt, &c. Prov. uit. Et Boëtius: rernalium
florum mutabititatis fugaitior. Ilia pulchritudo eft fepè
eaftitatis inimica. Indé Juvenalis Satyrieus :
Rara ejl eopcortlia forma
.Atetae pldicitia. '
Iplafuitqaulamultisad abominabilia peccata perpe-
tranda, & mortem tcmporalem, teternamquefuftinen-
dam. ’ Et jam aliqui ob earn f'uerunt vilipenfi in bel-
lo , & fe mutuo in certamen provocaverunt. De quo
quidem iadto recitat Frontinus Librp.ftratagematum,
quod Princéps quidam, di&us Ageiilaus, juflit exui
coram militibus luis aliquos inimicorum iuorum , ut
oftenderet eis pulchrum & album colorem, quo bené
appareret ipibs eftè homines femineos, in pcena & la - ^
bore minimè exercitatps.. Propterea milites fui f a .
pferunt animum , & inimicos iuperarunt. Et Julius
Caeiar Ltb. z . de bellöGalltco dicit, quod pro tempore
fuo Alemani aflueti erant facereeorumpulchrum
& album colorem nigrum , horridum & epaveicen-
dum inimicis eorum in bello. Sic debet faceré anima
devota pa- jejunia, &c. Corpoream pulchritudi-
nem habes, fed parua qutedam febris omnem earn tibi
toilet. Pulchritudinem habes corporalen), fedfe-
nedtus omnem earn abducit. Pulchritudinem habes
corporalem, fed vermes moxipftm corrodent; habes
corporalem pulchritudinem, cave e r g o n e combu-
ratur &incendatur ignexterno; hoc enim damnofiim
föret. Habes corporalem pulchritudinem, fed feias
ipfam interiüs effe turpem, immundam & fetentem,
11 homines Jynceis, &c. Pulchritudinem habes corporalem,
fed feias multo pulchriorem, deledabiliorem que
efte earn qux eft animx tux $ ad quam conlêrvan-
dam omnem adhibere debes curam , ó anima devota,
nc minuatur per luxurix turpitudinem , infletur per C
liiperbiam, efHciatur nigra & maculis obllta per invidiam,
cxca & fugax. per infidelitatem, vel ignoran-
tiam, muta per pigritiam laudandi Deum, & ipfum
deprecandi, rigida per fraudem & duplicitatem , fe-
tida per malam famam, & fic de aliis. coinquinationi-
bus : ut benedidtus Dei Filius de te dicere pofllt
cum te viderit, verba propofita : Tote pulchra es
arnica mea. Sed novifti , Ö anima devota, quo-
modo fenties in te ft bene Deum amas : cpnfi-
dera il in te ipfa figna habes veri amantis; poteft pro-
lequi prolixius, 6cc. Primum fignum eft , libenter
audire verba fieri de amico fuo, five per litteras, five
per nuncium, five aliter. Litter* Dei funt litter*
iancr* Scriptur*, per quas feiri poteft flatus D ei,
voluntas , 6c promiffiones ejus. Nuncii ipfius, 6c
oecretarii funt omnes hi qui iplam predicant in oc-
CUlfO. vrl mihli/-/-» In/'n HS i__ 1 jo
'— auiut Exemplum ue
Auguito, contra non perfeverantes virilirer Nota ; dicit
Deus animoeillud Terentii inEmucho : Noiftes diefque
me âmes, me dilideres ,mefbmnies,me expédiés, de me
cogites, me fperes , te me obledtes, mecum tota
fis , meus fec fis poftremb*amicus, quandoegofum
"lus. a
Sic finio iêcundam Sermonisnoftri partem, & ae-
cedo tertiam , quam brevifiimè expediam , relpon-1
dendo ad duas quæftiônes brèves, multùm huic loch
conducentes Sc utiles. Prima eft , quomodo relpon-
dendum eft iàndlis Dodtoribus, ut fandto Augufti-
no , fandlo Hieronymo, iândto Bernardo , & aliis
qui videntur dicere contra hoc quod probatum eft
in priticipio , Dominam noftram conceptam fujfîe in
peccam originali : Ad hoc relpondeo , non allegan-
do diaa eorum , pêr confiderationes quatuor figura-
iç s , & quæ facile eapi poflint.
Primel Conßderatiö.
k t , ®P*r‘tus finaus interdiim rcvelat Ecclefix,
vel Doctoribus pofterioribus aliquas virtutes, velex-
pofitiOnes lancix* Seripturx, quas non revelavit eorum
prxdecefloribus. Sic dicit Gregorius: Pertranfi-
brnt plurimirfr multiplex erit feientia Domini. Daniel,
xn. 4. Ideo Moyles lcivit plus quam Abraham, Pro-
phene quam Moyfes, Apoftoli quam Prophetx. Et
Docrores addiderunt multasveritates ultra Apoftolos,
Quapropter dicere pofliimus, hanc veritatem: Beatam
Mariam ndnfmjpt poncepam m feccato originali ,
de ilhs efle veritatibus q u x noviter funt revelatx ,
veldeclaratx, tarn permiraculaqux leguntur, quam
per maprem partem Ecclefias fanß®, qUx hoc modo
tenet. Fuit tempus aliquod, in quo non teneba-
tur generaliter Mariam virginem efli in Paradifi in
corpore & anima , ficut modb tenettir't & fimiliter
poftmftitutionemFefti nativitatisfandli Joannis, Na-
tivjtas Dominxnoftraeordinata fuit, perrevelafionem
unius folius feminx, & multa fimilia. Nota de opi-
nionefahdli Auguftini deignePurgatori, qualiterte-
netur oppofita.
Secmda Confideratio.
Omni tempore Dodtores in facra Scriptura inflru-
a i , audloritatem habent exponendi & declarandi ve-
ritates , 'ficut habuerunt Dodtores antiqui. Et fi
dicas , quod noil habent taiem fan&jtatem. Reipon-
deo , hoc non impedire quin talem haheant auto-
litatem; quemadmodum Prxlati novifimilem habent
autoritatem cum antiquis ad eorum populum guber-
handum , iicct non talem habeant fandlitatem. Propterea
dicoquod, confiderata multitudineDodlorum
noyorum, & PrxlatorumEcclefix, qui dicunt hanc
opinionem veram efle Dammam fcilicet noftram fem-
ferfitife mum p/lchram fine tdla tm-pdine pecan ori-
ginalis, venialis, vel aUualis,culto,vel publico loco i l i K li . M i M l i i M B W f f î Ê B k • * ! & , ifeeccuurriiuuss eefftt ffiicc tteenneenre
relæ carnis, mundi & diaboli, q u o f C i t D q T °PP° fitT ch°C qUOi Voluemnt dice
anima, See. Secundum firnnm eft . „ “ J u f t rcaht3.UI’ fi“ 0«3 hxreGs exprtffa , vel peccatum
mortale; contra quos Umverfitas Parifienfisdetermi-
J Z-------- 1— 11 , ^ .IUU1L 11ICICU1X
anima, See. Secundum fignum eft invite audire blafi
pheimre amicum : contra deteftantes, jurantes, Sec.
iertium fignum eft amare fervitores 8e amicos amici-
contra vihpendentes -Ecclefiafticos Sc bonos. Quar-
tum, revereri prxfentiam amid, contra keientes mala
abommandaincqnfpedtu Dei, Sec. Quintum, inter-
pretan fedta amici in bonum. Exemplum hie Plato-
H d.e H,PP^rate difcipulo : contra murmurantes de
providentia Dei, prxfertim in adverfitatibus. Apo-
o us. Kom. viu . 8. 0 mmacooperantur in bon um ,S e e
h t p o s a m o M & c a f t ig o . Apoc.n,: ip. Nota, qubd trahit
hommes per caminum mortis, ficut curialis amicus,
Tomi I I I . Ears I I I ;
navit. Nec eft oblivioni tradendum, multo majus e f fe
j^ericulum errare , blafphemando hanc Virginem,
quam ipläm Jaudando, q u * humana laude fufficienter
laudari non poteft.
'Tertia Confideratio.
San&i Paradifi interdüm generaliter locuti funt de
Domina noftra, 6c aliis in hac materia, volentes dare
intelligere, qubd fine privilegiofpeciali, 6c fecun-
p PPP dun-i