Joannïs GerfonU 600
S 99 quoniam mû tùa gratia mihi foret auxilio j nulla ita
mod ica eft pôena, quin me vinceret atque peccato fo-
ceret præftare confenfum. Quare me miferum in tuas
projicio manus, obfecrans, ne ea tentationum pcricu-
la incurrere me finas, quæ tuorum fine tranfgreflli
Mandàtorum fuperare non que;am. Hoc itaque modo
periculofus is, malignufque laqueus , tuto pertranfir'
tiones quze fubeunt, ctim quis nimium veretur
nunquam fatis pcenitere, aut fuum non facer'e debitum,
inquam, quantum ad lalutem latis eft j utenim
eft didum, nequaquam nofirum debitum facere pof-
fumus, quantum Dei altitudo depofcit •> neque etiam
fecundum beneficia quze ab iplb recipimus} nec hoc
profe&o a nobis indulgentiflimus ille Pater expetit >
alebit, fragilitatem videlicet propriam humilitcr re-^immo pro mira gratiæ fuæ benignitate fibi lufiicere
cognolcendo, 6c in Deo folo conllituendo fpem , ne-
qüe quodcumquè judicando aliud,* Scitis nempè Bea-
tum Petrum, qui prius ié veile mori, quam Deum
relinquere (pondèbat \ Deum poftmodum deferuiflè,
neque hujus quod promiferat efFecifib aliquid. Sic
profedo agunt quamplurimi , putantes qucd omnia
perferrent antequam ad peccatum pertraherentur, quafi
non divina gratia, fed fua virtute ipfi peccatum devitent.
Nonnunquam aliam tentationem immittit hollis,
huic poena; confimilem } 8c eft cum quis przeterito
tempore gravia perpetravit (Celera, unde bona fibi ali-
qua evencrunt } ficut per fornicationem, aut adulte-
rium prolem lufcepit, quamardentiflimoamore.com-
pleditur: tunc agit hollis, ut is ä femetipfo inquirat,
vel ab alio interrogetur, vellet ne non peccaflè, 8c hanc
non habuifle prolem ? Accidit enim hominem delinque-
re, qualitercumque huic refpondeat quzeftioni, ut in
przecedenti tentatione didum eft. Dico itaque didum
remedium hie etiam locum habere, tali feiliegtquze-g
ftioni non refpondendo: vel poteft homo ddere de ipfo
peccato; dolere item potell quod per hujufmodi de-
lidum fibi proles ortaeftj non autem abfolutè dolere
oportet de eo quod prolem habet.
Nonnunquam incitat hollis hominem ad hoc ut
apud lè petat: an fit ceteris hominibus, vel hoc, aut
illo deterior. Unde plurima frequenter peccata lur-
gunt, putä mentiri, fiipèrbire, alios temerè judica-
re. Debet itaque is dicere, quicquid ex me habeo,
totum peccatum eft 5 fi verb in me eft aliquod bonum,
id ell ex gratia Dei, quam zeque alteri ficut mihi D eus
ipfe largiri poteft j latis profedo fum iniquus: fi nihil ex
me niu peccatum habeo, non ergo me ceteris compa-
rareopus eft, cum ipfefimexmefceleratiflimus.
Nonnunquam gratias 6c dona quze in aliquo flint
ante hujus oculos ftatuit hoftis , ut hinc intumefcat
parvipendatque ceteros. Quarè ex adverlo is cogitate
debet, eo fibi majora pericula, gravioremqueimu
lt, 6c nos in amicos habere paratus eft, fi ea quae
in certo numero, certis agenda temppribus Mandata
nobis tradidit, ipli compleverimus , quse etiam fub
zeternse mortis intermimtione implenda mandi-ivit.
Univerfa autem haec Prsecepta in his duobus continen-
tur: DiligeDeum fuper omnia, 6c proximum tuuni
ficut teiplum. Si quis vero fuper hsec aliquod bonum
eflecerit ,* is proinde mnjorem gratiam obtinebit. Quod
fi interroges •, quid ell luper omnia Deum amare?
Plane, grolseque refpondeo: hoc e f t , lie eum dili-
gere, ut nullo pado quodlibet aliud quis amare velit
per quod perderet Dei amorem. Proximum autem
ficut feipfum diligere, eft ei finaliter quidem vitam
optare zeternam , gratiam verb in przefenti fzeculo;
infuper id ei facere velle quod rationabiliter 6c jufte
in fimili calu fibi quifquis fieri vellet. Unde mapife-
llum eft, quod is qui eft Judex conftitutus, nequaquam
velle debet latronem a morte vel carcere libe-
rare, quamquam iple fortafse in fimili calu contra ra-
tionem liberari cuperet. E t ex hoc plurimis ejufee-
modi tentationibus relponderi potell.
Si nonnunquam quilacrum Altaris liifcipere confti-
tuit Sacramentum , occufrit fuse indignitatis cogita-
tio j quod videlicet nequaquam ad hoc dignus efle poteft
j 6cpraefertim fibi videtur quod non bene fua lit
delida confeflus. Fieri autem poteft hoc fuggeftione
dsemonis, ut tantum bonum impediatur: quare igitur
is cogitare debet, ad hoc nunquam fe dignum propriis
viribus fieripofle, quamquam etiam centum Annis ad id
laborans incumberet, nili ex fpeciali Dei munere id fiat;
quod lane munus poteft seque nunc, ficut poll centum
Annos Dominus elargiri. Debet rursus confiderare,
quoniam hac in vita nemo per infallibilem, ablblutam-
que certitudinem feire poteft, utrum in gratia f it, an
non} verd-ne fit pcenitens, an non $ nifiadhoefingu-
laris acCederet revelatio. Itaque qui fine hac certitudine
fulcipere nollet Eucharilliam, is profeblo feipllim deminere
damnationem, fi non redid divinis utatur mu- ^ ciperet,6c quamdam luperbiæ Ipeciem habere videretur
neribus. Cogitare etiam poteft, quod nemo adeo eft
impius, qui non melius hujufmodi uteretur donis, fi
hsec ipla fibi collata fuiflent j 6c ita quemcumque proximum
, five Judxum, five Gentilem, leiplb melio-
liorem judicabit y aut faltem non deteriorem.
Nonnunquam efficit hoftis, ut cum quis pcenitefe,
conterique debet, ä leiplb quserat: tantam ne de peccato
luo dilplicentiam habeat, quantam habere tenetur?
Quod non arguit, quoniam plus doloris 8c lachryma-
rum de damno haberettemporali, quam nunc habeat
de divina offenla 5 quare nequaquam hujufmodi dif-
plicentia lufficere videtur. Sed feiendum, quod non
eft necefle corporalem de peccato efle dolorem tantum
, quantus fortalsd eflet de temporali maloj vel in-
commodo : luflicit enim quod commiflum peccatum
fibi dilpliceat, 6c nequaquam in fimili calu Deum of-
fendere vellet. Non enim (ficut prius di£lum fuit)
Eft alia humana vel moralis certitudo, quse innoftro
propofito 6c requiritur 6c fufficit j cum videlicet quis
in propria recolle&ione 6c confcientise difeuflione id
egit quod turn fua dilcretio, turn bonum aliorum con-
filium eum debere facere judicat j atque hoc per fuffi-
cienstempus ad id communiteroblervatum, conlue-
tumque. Quod fi tunc in peccato mortali fecundum
proprium judicium is le efle non videat, tutb 6c fine no-
vipericulo peccatiadCommunionem accedere potell}
6c quamquam, ut frequenter accidit, fibi fortalse levia
qusedam dubia luperveniant, ea tamen contemnere,
immo vincere debet, 6c ad contrarium agendum fe-
metipfum cogere. Leve autem dubium Voco, cum quis
potius de aliquo fert judicium quod fit bonum, juftum,
8cc. quam quod fit malum 8c peccatum} nihilominus
qualdam rationes, vel cogitationes in contrarium ha-
bet , qux aliquam dubitationem ei afferunt} non tamen
oportet malle datnnari, mori, aut omnibus. Ipoliari ^ ita quin primumjudiciummulto fibi fit certius, intanr>"
tum quod, fires ipfaalterius foret, de ea nequaquam
ambigeret, aut cunblaretur. Vcrum fi non majorem
certitudinem de una partium habet, quäm de altera, filiere
debet, quoufque ad earum aliquam magis aflentia-
tur} 6c hoc vel aliorum, vel luar rationis confultatione,
vcl infpiratione divina obtenta per orationem.; NH*'
enim hoc modo quis lecuritateM in ferrietipfb cäpiat,
le male fuifle confeftiim femper judicabit, neque trän-'
quillus efle, aut confcientise;ipiäcem unquam habere
poterit} quod profedö nequaquam bonum eft. .A
feipbonis,
quàm peccafle, aut hoc modo peccare. Rur-
sus nec talem hunc oportet efle dolorem, qualem
de le divina poftulat immenfitas, ciim hoc fit impof-
fibile : quia iplà prôrsùs eft infinita} noftrum autem
dolorem finitum eflè neceflè eft. Is ergo dolor qui di-
blus eft fiifficit. Verum quidem e il, qubdtantohic
dolor eft melior, quantb 6c in anima 6c in corpore
eft major, adfit modo quoad corporalem doloremre-
6la diferetio : non enim ex eo corpus dellrui, aut
ratio lædi debet. Plurimæ per iftud vitantur tenta-
601 Ep iß. ad Soror.fuasïDe quo quis cogitare^&c. 60 i
A feipio peenitens nonnunquam inquirit, fifirmam profundam femper habeat .liumiiitatem, 6c aflèclioné
! unquampcccandivpluntatem habeat} 6c tune ei plu- fincera puroque corde , fuam totam Ipem in Dci ac
Jproponithoftis, prsefiartim quod nimiüm ell fra- Sanólorum auxilium llatuat, idque fe facere poflè j
H’lis - quod item tarn crebro in peccata lapfus eft . 6c efle Dei gratiam cenfeat permaximam. Nihilominus
adhuc quotidiè labitur. Confiderare autem is debet, tamen femper fuum debitum faciat apud Deum , 6c
Verum quidem efle, non pofle eum vitare peccatum vi- obfervantiam Mandatomm , ejus prsedi&as innitendo
ribtis fuis } non etiam aflèrere opus habet nunquam fpei. Nam ficut firmiter credimus hominem lola Del
{e peccaturum } prselumptuofum quippe eflbt hoc , lälvari milericordia, ita eam mifcricordiam fummo-
neque tarnen etiam judicaredebetfepeccaturum, jam Apere venetari-, diligere, charipendereque debemus}
enim eilet hoc delinquere : fatis igitur eft fi firmum ei fecüs enim faciens vel hoc intermittens agere, prófe-
propofitum adelt, eumDeiadjutoriödevitandipecca- dlo illam perdere feie reddit digniflimum. Quod fi
tum 6c ad id diligentiam adhibendi, nec fecundum fuggerens tibi, hoc mododicathoftis : quiequidege-
pr^fentem voluntatem ullo vult paólo in polterum pee- - ris certè novit Deus an damnatus eris nec ne } neque
J.are/ vallatenus aliter efle poteft. Refpondebis, quicquid
Nonnunquam ut diélum eft, enititur hoftis perlb- de me ordinavérit Deus , ipfe tamen arnari dignus eft
nis Deum timentibus magis quäm ceteris, nimium ti- 6c coli} cumque mentiri nequeat, ipfe fibi obfequenti-
moremimmittere, quo incunélis luisoperibusdefice- bus, 6c ad hoc pro fuis viribus conantibus infallibili-
■ e formident. Quamobrem ejufmodi timoratis necef- ter gloriam coeleftem largietur. Quanquam vero mifarium
eft, ut imprimis magnopere animadvertant, ad
quid lub poena peccati mortalis,lecuhdum luum ftatum,
obligantur, 6c ad quid non. Poteft autem de hoc ha-
beri non quidem infallibilis } led humana certitudo,
per lapientum 6c devotorum bonum confilium , per
Scripturas , per judicium propria rationis', 6c per
fuum Confeflorem : nam lecundum harum perfonarum
confilium 8c didamen , debet is frequenter proprium
judicium mutare 6c vincere. Cum ergodeeo
hi meus fit finis incognitus, benè tamen Icio , quoniam
bona vita in bonum finem pcrdücit} neque ob
liane incertitudinehi omittere debeo quommus meuni
dfteiam debitum, immo profeélo magis ac inagis eni-
tendum mihi eft} ficutetfi infirmuslelanandumigno-
r e t , jure tamen ad id luum debitum facit. Conclu
dendo dicimus , nihil ita inllruere homineïn in præ-
diélis tentationibus , infinitilque aliis , ficut gratiam
Dei, quæ per devotam Orationem in ptofundafulâni
quod agendum eft, habet is hujufmodi certitudinem, ® humilitate, atque contritione cordis acquiritur. Hanc
“ - ' ” ' " ” nobis gratiam mentis ac interceflionibus omnium Sandorum
Sandarumque largiri dignetur Pater 6c Filius
6c Spiritus Sandus. Amen.
poteft fe meritö quietare} licet plures alias negligen-
tias, qu* venialiä peccata lunt, admiferit. Sed fi in
his pundis principalibus fe defecifle cognofeit j pcenitere
debet, 6c poftmodum loco 6ctempöre confite-
ri. Videtis itaqüe prorsus efle neceflarium $ ut quifque
diligenter perquirat, quas res peccatum mortale f it ,
quasnon} in quo quifque obligetur, in quo non. Et
tune quicquid fuper hoC egerit, idultroneum erit, 6c
lupererogationis ad augmentum fuze gratize , fimul
6caliorum. Credere enim quod illudmeliusbonum^
quod quis facere ya le t, femper implere teneatur, ita
quod fi hoc obmiferit peccet mortaliter , erroneum
eile t} nunquam etiam quis poflet obtinere eonfeientize
pacem.
J p I n a l i t e r pro genetali regula actipite quod
uti Deüs 6c bonus Angelus lemper ad bonum hor-
jO A N N IS GERSONII
Doftoris & CancelUrii Parißenßs
É P I S T O L A
A D
S O R O R E S S U A S j
Docens , de quo quis per ßngulos dies cogitare
tantur, cundaque , feu profpera, leu adverla , five
bonum, five malum, liii vel alterius, ad lalutem 6c pro-
debeat•
fedum bonorum convertunt} fic ex adverlo omnia in q
damnum 6c perniciem detorquere molitul höftis.
Exiät Gallic^ in 2\dS. Vitt, i 8d.
Abundat quis divitiis } enititur hoftis, ut illis abutatur
Vel in luperbiam, vel in luxuriam, vel in ufuram, 6c
i O r o r i ö u s meis inChriftoJelti charilfimis8C
iniquam temporaliüm acquifitionem. Contra fandus
k dilediflimis lalutem, atque in ipfiusdevoto 1èr-
Angelus cönatur 6c fuadet, ut illis utatur ad largiendas
vitio jugiter permanere. Non facilè exprimi
eleemolynas, ad luppliciterreddendas gratias D eo , ad poflet gaudium atque conlblatio , ex bonis novitatiJ
habendamfufficientiam. 1 bus , frequentius de vöbis perceptis , provenienS;
Similiter confiderate in pulchritudine } viribus, Utinäm idipfum nunquam inimicorum tentatiöne, aut
feientia, ftatu , bona hominum fäma, 6choitim con- aliter quovis modo gaudium in trillitiam vertaturj
trariis, paupertate, defonnitate, malaobfcuraquefa- contrarium videlicet de veftra diledione audiendo,
ma } diverfitatem etiam inelinationis hominum ad hoc Quamquam, amantiflimae Sotores, omni tempore ad
vel illud novit Sandus Angelus bene uti, hoftis Verb Dei obfequium ekercitändum 6c informandum litte-
male. Quanquam etiam frequenter 6c ipfam Dei in- ras, Librolque lufficienter habuei'itis, ad habendum
fpirationem in malum conVerti freit hoftis } ficut ex conlblariönes fpirituales , 6c adhuc häbebitis alios iri
adverfo bonus Angelus malam inimici tentationem in pollerum. Nihilominus nodis unius vigiliam arri-
bonum. Putä, quistentabitur, ideöReligionein in- pietfs (quamvis pluribus implicatus negotiis) adprze-
gredi, ut poftmodum egrediatur 6c exeat: in ea ta-j)lens leribere curavi breviter ac fimpliciter peregrina-
men perfdverans conftanlque manebit. De luperbia tionis procefliim ä me poft modicumtemporis fadum
, ^eciales etiam requeftas ä me fieri lölitas, fecundum
leptem dierum hebdomads numerum } fecundum
leptem Sandi Spiritus Dona } lecundum
etiam feptem Doininicse Örationis Petitiones contra
peCcata leptem criminalia, correlpondentes feptem
Beatitudinibus. infuper fecundum feptem ftatus in
ecelefti Paradilb confillentium. Quod Verb trans-
mitto feriptum pro prsefenti , non eft nifi breve ae
P p 5 firrii
aut invidia tentabitur * hüic valide refiftet, 8c indè
merebitur plurimum. Ita frequenter , dhm graviter
nocere cupit hoftis, prodeft àdmodùm} 6c proficitin
tantum , quod hominém crebro tentare defiftit, ne
tentationem lùperando mereatur. Adversîts verb cun-
clas füàs illaqueantes tentationes , quæ certè llmt in-
numeræ, non nifi unicum generale remedium reperi-
tur, ut Beato Antonio revelatum extitit 3 ut videlicet