lena, quemadmodùm religiofè abfque ftulta aflertio-
ne credi poteft. E t quoniam forfan lentiebat tc Ju-
dam, Principum Judæorum uti confùetudine, teroga-
bat fuaviflimè, ut Judæos pacarc veiles, eftefque pad
s mediator. Iniquus profe&ö mediator & arbiter.
Ignoras, 6 Maria Magdalena, quonampa&o fefcres
habeant: huncenim affàris, qui totius mali 8c incom-
modi author eft. Non latis noyifti, quomodo hujus
rei occaftonem dederis per charum 8c pretiolum un-
guentum quod ïùpra Jefu corpus eflfudifti. Quod ft
hoc refciflès, hanc inftigationem, 8c hanc Judæ ava-
ritiam , nonmodo univerfum patrimonium, verum
& tunicas venum expofùiflès, priufqüàm einon intégré
fàtisfeciflès. A t talis fuit divina conftitutio, quod
te hoc Iatuerit ; voluit enim quod ftiæ Paffionis my- ;
fterium fie perficeretur. Sic igitur vadit Dominus
Jefus per mortem amaram, cernens dulciffimam Ma-
trem fuam Mariam. Eapropter per veram poeni-
tentiam, doloris ejus habere debemus memoriam. Præ-
cedebat piiflimus Jefus in via à Bethania ad Jerofoly-
mam, tanquam fortis & ftrenuus Princeps ad præ-
liandum contra inimicum, 8c omnes ejus miniftros.
Difcipuli autem fèquebantur, modo cogitabundi, mo-
do eolloquentes, 8c Judæorum malignitatem expro-
brantes, 8c Jefti Chrifti Magiftri fui conftantiam at-
que fortitudinem commémorantes. Ipfe quoque Judas
cum eis crat, qui fbrfàn ut fuam occultaret pro-
ditionem, audaciùs & acriiis contra Judæorum loque-
batur malitiam, 8c pro Magiftri fui commendatione,.
quemadmodùm non erubuit in Cena Dominum ro-
gare, an ne ipfè effet qui eum eflèt proditurus. Ve-
fperi cum in Cena Pafchalis Agnus manducandus e f fet
, in magno quodam cenaculo , quemadmodùm
duo ex Apoftolis paraverant, per fignumeifdemàje-
fùtraditum: fte§ inquit, in civitatem ad quendam,
& dicite &c. Matt: xxvi. 18. Et illic parateCenam.
Quæ parafa eft tanquam in menfà rotunda ; deindè
loti fuerunt pedes Apoftolorum, 8c demùm fan&um
altaris inftituit Sacramentum. Tune prædixitjefùs in
Judæ præfèntia Paffionem fuam futuram. Cui tarnen
prctiofifllmum Corpus fuum, ficut & ceteris Difcipu-
lus dédit manducandum, eumque juxta vulgariorem
Doâorum fententiam in Presbytcrum confecravit.
Deinde dixit ci Jefîis : Quod facts fac citiüs. Joan. xm.
27. A t ille mox egreflùs eft. Tune Dominus fe cla-#
rificatum dixit, fecitque magnum ad refîduos Apo-
ftolos Sermonem, eos præcipuè exhortans ad amo-
rem, dileètionem, 8c mu tuam unionem: deindè ora-
vit pro eis. Et hjmno ditto exieruut, Matt. xxvi. 50.
eratque horà noéfcis ferè décima. Tune appropinqua-
bat Jefus morti fuæ amaræ, abfque bencdi&a fua Ma-
tre, quæ erat ''quemadmodùm æftimari poteft ÔC co-
gitarij cum aliis fànètis feminis in aliquo hofpitio,
cjjus inhabitantes Mariæ Magdalenæ, aut fanèto
Joanni Evangeliftæ, autalicui alteri noti erant. Nec
(ut reor) dormiebat: cura enim, & anxietas doloro-
fæPaffionis Filii fui, quam 8c expe&abat, & feie-
bat, eam ad vigilandum. compellebant, & devotè
orandum, juxta exemplum Filii fui, quemadmodùm
paulo poft dicemus. N ec pariformiter fbmnolenti e f
fê debemus,audiendo de talibus verba fieri, immö potiùs
per poenitentiam, illius doloris habere memoriam.
Omiffis igitur omnibus, hucufque tàm in Cena,
quàm anteà fa&is, incipiam benediéfcæ Paffionis
hiftoriam, illic ubiEcclefia fànèfca eam incipit hodiè,
compleétarque fîmul quatuor Evangeliftarum fenfùm,
non nimium prolixis infiftendo allegationibus, narra-
tionibus, hiftoriis impertinentibus, aut dubiis 8c quæ-
ftionibus quæ fieri poflènt. Sed enitar præcipuè ad
clevanda corda noftra ad devotionemôcad hujus ama-
riffimæ Paflîonis condolentiam. Et accipiam fèmper
fimul ipfius textus portiunculam : uteognofeatisquid
Evangelium comprehendat , & neceflàrio credendum
f it , 8t quid folum per religiofam cogitationem, confiderationem
& memorationem di£tum fit, quod veri-
fimiliter fieri poterat aut did abfque quocunque erro-
ris, aut ftult« affertionis periculo, quemadmodiim
priusfeci, fandorum Do&orum exemplo. . Etdedu-
cam textum in quatuor & viginti partes, fecundum
quod diei horte quatuor funt 8c viginti. Et erunt in
node duodecim pro Sermone, 8c duodecim pro Col-
latione. Nec recenfebo hiftoriam Judte, Pilati, Cru-
cis, triginta nummorum, bonilatronis, Herodis 6c
fimilium rerum, qu« aut incert« funt, aut parvie
commoditatis. Verum primüm humiliemus nos coram
D eo , poftulemufque fuam gratiam, dicentes fan-
6t« Ecclefi« orationem:
O R A T I O .
"D E s p i c e qutefumusDominefuperfamiliamtuam
pro qua Dominus nofter Jefus Chriftus non dubita-
vit manibus tradi nocentum, 8c Crucis fubire tormen-
turti. Daque nobis,ut fruduose loqui valeamus,& audire,
ad commovenda corda noftra ad pcenitentiam, 8c hujus
mortis condignam reminifeentiam.
T E X T U S PRIMUS .
EG r e s s u s eft itaque Jefus in villam (juandam cum Diftipulis fuis , Getbfemani dictum , trans ttororrievnitt eimpß C &ed rDoinfc, iptutblti eerjuast. horStucsie ,b aitn a ucjtueemm i&n- Judas ftujusi ctruamd eDb iaftc eipumul t,s fluocisu.m , Cquumiaq furee qiluluecn tfeerr vcoennvijejnete rJa etf Jues,
tdaitxioitn etmilts: •!Sedete hie & orate , ut non intreti s in ten- , donee vadam illuc , & orem. Et affumpto fPiuestr eof f,e . &T duunocb uasi fti liililsis Z: eTbreidfiaisi ,e fcic aepniitm coan mtreifa ta urfiq &ue m atxd- pmuofirlltietmm p, rfoicfiidintte tme fhatcci e&m vfuigaimla^te omra enc us m&. diEcetn jtsr:o gPreaftfuers paffioß: f vo erfufb miltea mefetn, ntornaf nicfeuat teag om veo lcoa ,lfiexd if fitceu, t tiud. eEfit, cuhmue fvuernriet xeioffse dt oarbm oiernatteiosne, venit ad Difcipulos fuos, & in- , & dixit eis: Cur dormitis? Non fionttureiftliiss uinntde nhtoartdio vniegmilare mecum ? Vigilate & orate. ut non autem infirma. , fpiritus quidempromptus efi , caro
Expoßtio.
Q U i d hie dicemus, 6 dulciffime Iefu : 6 piiflime
^ -P a te r , quid hie dicemus ? Cum intueamur & audi-
amus ad nosredimendos, falvandos, &adperpetuum
i gaudium perducendos (nifi nos obftaculum pofiierimus)
J te tantas fuftinere poenas, tantam triftitiam&tantam
ad mortem ufque mceftitiam. Nosfumus, Domine,
hi qui peccamus & delinquimus, neque in te eft culpa
ulla, nos pasnam accipere debemus. O ingratum
& perverfum cor human« creatune, fi hunc dolorem
contempferit, ejus memor non fuerit! Videorvidere
tarnen quorimdam ingratitudinem, aut ignorantiam,
qu« in h«cargumenteturverba: JcfumChriftumfei-
licet Deumfuifle, necipfumfuftinuifleullampoenam,
aut affligentem dolorem, quäpropter non opus eft (ut
eis videtur) nos dolorem habere, aut compaflionem. Scd
hoccftftultum: videte. Aflentior cquidem Deum efle
fecundum divinam naturam immortalem & impaflibi-
lem; fed erat cum hoc tunc homo paffibilis, 6c tunc
fimiliter dolorem fiiftinebat, & multo majorem quam
► aliorum hominum aliquis, quamvis hoc non neceffi-
tate fed fiiavoluntate. E teo ampliusdebemusejusefle
memores , 6c agere gratias Deo , nofque accufare ,
quod occafio fuerimus tant« benignitatis hominem,
tam mitem , tant« dignitatis 6c majeftatis fufti-
nuifle pro nobis amaram ufque ad mortem Paflionem,
6c id quidem fponte propria. Exemplum : Dominus
tuus te peflimum videbit proditorem, quique per pro-
ditionem tuam’, & l«fie Majeftatis crimen mortis fis
obnoxius, 6c univerfa progenies ab hereditate exclufa.
R e x
R e x tarnen *adco juftus fUerit , quod nec uilo 6c murmurationis baculùm. Nec Vült Deus fieri ora-*
tiones ut doceatur, fed quia tali medio vult nos ei
fèrvire corde 6c ore, ut confequamur gloriam fuam,
pro commodo noftro. Quemadmodùm Rex aliquis
honore afficit ex fuis militibus aliquem , probanda
cum in ftrenuis belli aâionibus, tametfi abfque tali
laboreipfum honorare poftèt. Eft etiam unus hono-
randi modus, quo nos honorât, cùm patitut- nos ip-
fum rogare, eumque tali fiducia 8c fàmiliaritate in
noftris alloqui orationibus. Hie namque eft finis nofter,
6c perfeftiö noftra. Et eftiiitelligendahæccoh-
fideratio de quavis adverfitate , non corpora li mod 5',
verùm potiùs fpiritualiter, ficut in tentatione luxu-
riæ, jræ , äut avaritiæ , quoniam tünc eft oratio ne-
cefîària. magis. ’
Secunda Corißderatiö.
Expédit orantem eligere locum fecretum ab ô n f
ni turba , modo hoc apte, ac confultè fieri poflit:.
Poterat Jefus procüldubio non minùs devotè orare cum
Difcipulis quàm folus} fed Difcipulos reliquit, formam
orandi oftendens, 6c modum , nobis præcipuè, qui
facillimè, aut aliorum' hominum multitudine, aut fo-
cietate, in oratione præpedimur. Sunt prætereà alia
non contemnenda hîc myfterià: cur Jefus exieritcivi-
tatem, torrentem tranficrit, 6c cur exierit clamorem,
paéto.crimen tuum dimittere velit impunitum : altéra
veto ex parte tam benignus 8c mifericors,
quód proprium Filium fuum innocentem doloribus
committet, auguftiis, 6c morti, 6c id quidem
fponte fiia, ut juftitiam concordet cum mifèricordia,
8c pace, fiatque criminis emendatio. Die , quæfo ,
mihi, eritne tam obftinatum cor tibi, 8c tam per-
verfiim, utnullo paèio miferearis innocentis illius fi-
lii, qui tantis doloribus, ut peccatum tuum reparet, ^
afficietur, ut tu à morte libereris 8c eleveris? Non
dices ( ut opinior) te ufque adeo bonorum talis filii
obliviofiim efîè , & ingratitudine plenum. Die ergo
mihi, quis puer cujulcunque mortalis Principis dig-
njpr , quis nobilior, quàm fit bcnedièla Domini no- *
llri Jcfu Chrifti anima , quæ pro tc fuftinuit quæ-
cunque prædixi, 6c diéturus fum , quæ (ut audio)
triftis eft , 6c meefta , etiam ufque ad mortem ? Sed
rogabis forfitan, ad quid Jefu Chrifto afflièlio 6c do-
lor tuus conducat ? Ex hoc , inquies, non erit hi-
larior. Refponde juxta prædiétum exemplum mihi >
fi etiam nihil Regio filio , qui ita pro te pateretur, 6c '
tui caufa , prodefîe poflès , poffefne memor efiè doloris
fui abfque triftitia atque affli&ione ? Reor quod
non, cùm naturaliter fit habenda compafiio de quocunque
homine innocente , quem quis mori, aut cru-
delibus affici tormeiitis vidët. A t replicabis , fie optjmè
, inquis , argumentaris , fi Jefus Dominus fo- B vel tumultum popuii, 6c captus fuerit in horto^ velum
ut me fàlvaret mortuus eflèt : fèd hoc nequaquàm rùm hæc omitto.
eft , cùm pro univerlo humano genere mortuus fît,
6c pro omnibus hominibus , præfèntibus , futuris,
8c præteritis. Rcpelle à corde tuo hanc ingratitudinem
, avaritiam , ac ignorantiam. Nam te manife-
ftè perducam , oftendamque tc ampliùs pio Jefù 8c
ejus Paflioni cflè obnoxium, quàm fi omnia pertulif-
fet ad te folum falvandum, 6c redimendum. Nam te
tam intégré redemit, ac fi pro nullo prorsùs abs te
paflùs fuiflèt. Polleaquam vero tam perfeèlè tibi be-
nefecit 8c fufticienter,, vellefhe quöd nulli alteri
.hominum fimile bonum contuliflèt, five Patri tuo ,
five Matri, aut alicui cognationis tuæ ? Nunquam
eflès tanto rancore repletus , tarn invidus, aut tam
avarus , quod hoc velles. Cognofcis igitur , tc ob-
ligatum efiè , etiam cum eo bono quod tibi accidit
ex Jefù compaffione , pro redemptione parentum ,
aliorumque amicorum , 8c ampliùs quàm fi folus re-
demptus fuiflès per pretiofam Jefu Chrifti mortem. Q
Hinc clarè liquet, Deo dediti Auditores, quopaèto
omnes 8c finguli debemus optimè per poenitentiam
hujus doloris habere memoriam. Si Dominus Jefus
voluntariè fibi poenitentiam dédit, poenam , 6c fa-
tigationem j multo fortiùs nos talia afiùmere debemus
6c pa ti, ad fatisfaciendum pro noftris delièlis ,
6c juftitia placanda 5 nunquàm enim Deus malum impunitum
permitteret:eapropter omnia peccata 6c deliéta
noftra Jefù Chrifto fùppofuit. Ideo ipfe efi jufiitia &
redemptio nofira, tefte Apoftolo , i Cor. 1.30. modo
nos junxerimus ei, 6c per Fidem, gratiamque eidem
adhæferimus, Mandata ejus adimplendo, 8c quod ad
nos Ipeétat perficiendo , ejus fequendo exemplum ,
2c quod nos reftans perficere nequiverimus, ipfeper-
heiet, exfolvet 8c complebit. Confidero infuper be-
nignum Jcfum dolori fuo 6c triftitiæ conjunxiflè
orationem. In qua nonnullas fumo confideratio-
Prima Confideratio.
Expedit, 6c neceflarium eft , in quacunque tribu-
lationc 8c adverfitate ad Dcura recurrere, qui eft
protector 6c auxiliator nofter, quando expedit 6c
necefle eft , hoc eft ,*in tribulatione. Ipfe enimfem-
per adeft tribulatis, modo eum dignentur advocare,
aut nifi cum expulerint per afperrimum impatienti« Tomi III. Pars III.
Tertia Confideratio.
Quamquàm in fecrctis orationibus quilibet quöadi
corpus eligere poteft convenientiorem fibi modum
orandi, cogitationem recolligerfdo ad unitatem 8c fim-
plicitatem : eft ‘tarnen utile nonnunquam afiùmere
formam, &modum jefu hîc deferiptunj, quife mi-
fit in genua, & faciem inclinavit ad terräm, in toçius
levereiitiæ & hutnilitatis lignum. Hie modus potiùs
locum habet in magna tribulatione , quando nullum
reliäum eft confilium, quàm univerfum negotium Deo.
committere , feque memorem facere propriæ impof
tentiæ, defeflus, & miferiæ. Dixi. in lêcretis orationibus;
quoniam in publicis, debet quis fe conforma-
re aliis, & uliiiconfueto.
(puarta Confideratio.
Secundum myfticum & moralem lenfum , in orationibus
noftris hos très Difcipulos nobis debemus aP
cifcerc: Petrum fcilicct, Jacobum, Scjoannem. Per
quos très virtutes innuuntur, firmæ Fidei cognitio pef
Petrum contra fentationes, fortitudo per Jacobum,
& divina gratia per Joannem.
Quinta Confideratio.
In omnibus orationibus noftris fùbmittenda eft voluntas
noftra divinæ : Ipfe enim novit, quo opus fit
nobis. Et rationabile etiam eft ut non noftra , fed
fùa fiat voluntas. In fignum cujus, Jefus Dominus fè
gerens per fcnfualitatem Advocatum, omnem inclina-
tionem 6c fènfùalitatis velle Deo fubjiciebat, 8cratio-
ni} quemadmodùm patet in vulnerato, quem praeci-
^ piant Medici incidi, qui rogabit, fi fieri poffit, ut
abfque tanto dolore fanetur, non tarnen mea, inquit,
, fed Chyrurgicorum fiat voluntas; quoniam hi melius
noruntquid expédiât, quàm ægrotans.
Sexta Confideratio.
Membrorum fragilitas, fiveinReligione, five extra
cam, benignè & dementer toleranda e f t , qu«
adhortari debet potiùs, quàm nimiùm afperè puniri,
D d d d 2 aut