311 Joannis
dum impugnationibus mundi, carnis, & diaboli. Sexto
, Dcum irritât, feu provocat, ad vindiblam. Septimb,
breviat per hoc vitamîiiam temporalem, 8c citiusmo-
ritur. Obtavo, gratia Dei fe privat, quaabfènte, ell
jam in ftatu damnationisperpetuæ. Et liait dicit Hilarius:
Indigne accédons fin S lo s à f i fu g a t , & hofiem
fuum Utificat. Item contumeliam Icienter Chrillo in-
fert, pejor in hoc Judæis, qui fecundiim quod dicit
Apollolus: S i cognovïffint, nunquam Dominum gloria
cru c ißx ijfent: i.C o r .h. 8. Et licut dicit Ambrolius:
O u i indigne Corpus C h r ißi fum it , idem efi ac f i interfi-
ciat y & f i e iterum Chriftum crucifigit. Et certc li quis
fidelisfeiret, le Chriftum femel crucifixiflè, ipfe vel-
let omnibus diebus vitæ fuæ nudis pedibus mundum cir-
cumire 8c poenitere. Quid ergo deberet facere ille,
qui heu ! fæpius commilit huic limile ? Ecce quanta
fùnt pericula indigne fumentium. Sed forte aliquis
apud le cogitaret. Ex quo tanta funt pericula, meliiis
eft Corpus Chrilli non fiimere, quàm indigne fumere.
Quibus dici poteft : quod in hoc benefàciunt, quia non efi bonum fumere panem filiorum & mittere canibus.
Mâtth. xv. 2.6. ad manducandum ; fed valdè dolere
debent quod canes le inveniunt qui filii elle debuerunt:
Item dolere debent, quia fraudant f e utilitate permaxi-
ma, quæ fèquitur ex adventu Domini. Non enimve-
nit, ut dicit Bernardus fefus fine falute, neque Chrifius
fine gratia unElione. Item peccatum mortale evadere
non poteft, qui faltem femel in Anno nonlumit illud
Sacramentum, ex eo quodtranfgreditur Statutum Ec-
clefiæ quod dicit : quod „ Quilibet poftquam ad Annos
„ diferetionis pervenerit, faltem femel in Anno cpnfi-
„ teatur peccata fiia omnia & fûfcipiat reverenter ad
„ minus in Pafcha Eucharilliæ Sacramentum 3 nifi fbr-
,, tè de confilio Confellbris ob aliquam rationabilem
„ caulàmabejusperceptioncduxeritabftinendum. A-
j, lioquin 8c vivus ab ingreffii Ecclefîæ arceatur,& mo-
„ riens Ecclefiàftica careat fèpultura.,, Et talibus qui
femel faltem in Anno non iumunt illud Sacramentum,
deberet effe magna caufa doloris, quod multùm offen-
dunt Deum, denegantes ei proprium hofpitium femel
in Anno, in'quibus deberet habere continuum holpitium.
Undejoan. 1 . 1 1 . In propria venit & fui eum
non receperunt. Taies etiam fe a Communione volun-
tariè fubtrahentes , maximum contemptum Deo exhibent
in hoc, quod propterviliflima peccata,quæ re-
linquerenolunt, potiùsDeo carere volunt, pro quibus
tarnen amicus amicum relinquere non deberet, im-
mo nec canem fuum perdere deberet, 8c hujulmodi
merito etiam à Deocontemnentur. Ex quo autem malum
non evitatur, nifi cognitum, poflèt aliquis dicere
audiens prædibta pericula 8c mala occurrentia indigne
accedentibus, 8c cupiens vitare indignam accelfionem 5
Die mihi, obiecro, quomodo cognolcere pofliim me
eflèindignum? Refpondendum , quod, quicumque
feienter manet abtu in quocumque peccato mortali, aut
in voluntate faciendi peccatum mortale aut qui ac-
cedit, in Fide non rebtè credendo de hoc Sacramento,
& de his quæ à Sanbtis Patribus credendadeiplb
lùnttradita, talisfimplicitereft indignus, 8c fi in tali
ftatu recipit, damnationem incurrit corporis 8c animæj
& melius effet in ætemum abftinere, qüam fie femel accedere.
Etiam qui feit le habere legitimum impedi-
mentum ne accédât : fcilicet, qui eft excommunicatus
&c. aut qui non habuit priùs examinat'ioùem diligen-
tem fuæ confcientiæ, ut fie cognofceretur lûum impe-
dimentum 8c ceflaretabacceffu: talis enim contemptum
fàceret huic Sacramento mirabili, 8c ideoindignus.
Sunt autem 8c alia, quæ indignum fàciunt non propriè,
fed large f quia in tali ftatu accedens non propter hoc
d imnaretur, nifi fàceret ex contemptu, licèt melius fa-
ciat iion accedendo, ficut eft pollutio noéturna fine
confenfu deliberate præcedente , aétualis indevdtio
quæ quaiidoque provehit ex aliquibüs caufis fine mortali
peccato i utpotè fi êlîèt gravatus çapite aut prefitis
Ibmnolentia, aut nimium tædiofus, 8cfic de aliis > propter
talia abftinendum eft à Communione, nifi aliqua
necelîitas exeufet, aut rationabilis caufa.
IJtilitdtes digne accedentium.
D Ehinc proponendse funt volenti accedere permaxi-
ma: utilitates 8c dignitates,qu£e proveniunt digne
accedenti 3 quatenus his auditis alliciatur ad dignam
perceptionem. Eft ergo advertendum, quodOmni-
potens Deus digne accedentibus donat quadruplicem
gratiam, in quibus maxima confiftit gloria : Et hoc
donum tantum eft, quod licet fit Omnipotens , ta-
mcn majus donum, 8c gloriam majorem dare non poteft
3 quia in coelo 8c in terra non eft donum eo majus.
Primum eft, quod digne accedentes fecurantur
quod nunquam damnabuntur , ut patet Joan. vi. f z. Si cjuis manducaverit ex hoc pane, intellige digne, non
morietur in aternum, fcilicet morte cetcrna, licet tem-
poraliter , ficut videmus omnes mori. Et iftud donum
eft magnum per quod a gehenna falvamur. Secundum
eft, quod confequuntur perfebtiones vita: fpi-
ritualis, ut patet Joan. vi. f8. Out munducat me^ & ipfe vivet propter me. E t iftud donum eft majus, per
quod in prasfenti vita juftificamur. Triplicem autem
vitamdat Deus in hoc Sacramento nobis digne fumen-
tibus: Primo noftram, fcilicet cum nos ponit in fta-
tum meritorum , & hoc facit ad noftram utilitatem.
Secundovitam fuam,cum fcilicet perCommunionem
lui corporis habitat in nobis , participans nobis omnia
merita lua qua: in vita fua operatus eft. Et hoc
facit ad noftram fanblitateni. Tertio, dat nobis vitam
jeternam, ad quam promovemur ex vita duplici prte-
cedenti. Et hanc parat nobis ad fequendam vita: s te r na:
claritatem. Tertium donum eft, quod digne accedentes
Deo uniuntur. Unde joan. vi. f 7. Qui man-
ducat meam carnem &c. in me manet & ego in eo. In
quibus verbis innuitur feliciflima Dei & hominis unio.
Et iftud donum eft maximum. Quod enim donum
majus die poterit, quam quod D eo uniti Dii vocentur
& fint, fecundiim quod dicitur inPlal. lxxxi. 6 . Ego
dixi: Dii ejlis. Quartum donum eft, quod a:ternali-
ter glorificabuntur. Unde Joan. vi. f 1 . Si quis man- due aver it ex hoc pane 9 vivet in aternum. E t iftud do-
mum plufquam maximum eft. . Sunt & alia: utili-
I tates, quas Beatus Bernardus enumerat, dicens: Corpus
Chrifii efi agrotis medic in a , peregrin antibus diata , debiles confortat , valentes delebiat 5 languorem fanat,
fanitatem fervat, fit homo manfuetior ad correUionem , patientior ad laborem, ardentior ad amorem , fagatior
ad cautelam , ad obediendum promptior , ad gratiarum
afliones pronior. Item idem. Si quis verum non tarn
crebrius ut file bat, nec tarn acrius Jufiinet iracundia, luxuria, aut invidia ac ceterorum vitiorum motus,gratias
agat Corpori & Sanguini Domini 3 quoniam virtue Sa-
cramenti operatur in eo. .Ha:c illp. E t dicit Richar-
dus: In hoc beatiffimo Sacramento Chrifii, videlicet Corpora
Sanguine , tot a confifiit falus fidelis anima 3 quoniam
onrnts gratia! quam habet home , Chrifii Sacramen-
to digne percepto tribuitur. Item Beda. Omnequidem
donum coslefiirgratice^ Eucharifiia tribuitur mediante. His
igitur duobus propofitis ,• accedere volenti ad Sacramentum
Venerabile, puta digna fufeeptione cum fiiis
maximis utilitatfbus , ; & indigna cum fins periculis 3
poteft Sacerdos dicere (eidem • Ecce tibi propofuiho-
die vitam & borium , mortem & malum 5 eligequod
volueris: nam in.arbitriotupeft, adquodcumquevo-
lueris converters,i ut aut fursum convertaris ad Deum
per dignam fufeeptionem, divinum ftatum induendo>
aut in infimis te demergas, di^bolicum ftatum aflumen-
do, fecundiim quod dixit Dominus: Joan. vi. 7 1 . Zinas
ex vobis diahlus efi. Quod fit dupliciter: aut in
peccatis corpus Dominicum frifcipiendo, in quo Deo
maxima exhibetur contumelia, pro eoquod file tarn
Incitât to ad dignèfufcip. Corpus Dominic. 314
mendacio dicit. Matth.vm. 8. Domine ndnfkmdignus,
ut intresfub teclum me urn, fcilicet quantum eft exmeis
meritis & mea præparatione , f id tantum die verko 5
dffanabitur anima mea. Ac fi diccretur: Dicere, tan?
turn eft facere 3 fàc me per gratiam tuatri dignum &
dignus ero, & fanabitur anima mea. Dcbet ergo homo
priufquam de pane illo edat, Juxta Apoftoli fenteri-
3r3 vilis reputatur Deus, & tam modicum curatur, quod
ad feeditatem peccatorum collocatur : ficut aliquis hof-
piti invitato maximam fiiceret contumeliam, fiadfta-
bulum porcorum eum locaret. Secundo autem f it ,
quando omnino homo fe fubftrahit ab accefiii ad Sacramentum,
magis eligens carere Deo, quampecca-
Et fixtis patet quanta iterum contumelia in hoc
infertur Deo. Sed hicoccurrit dubium: fi Sacerdos A tiam i .Cor.xi. 28. f iip fum probare, hoc eftfuamcon-
" ' " “ “ ■ J ~— u ’if'n feiens aliquem efle in peccato mortali, poftit ei dare fiîim AiCi-nt-pm TÎV n n X J t .
Euchariftiam fine mortali peccato. Refpondetur ,
quod ficut graviter peccaret Sacerdos denegando pec-
catori non notorio publice petenti , feu cum aliis accedenti
Euchariftiam, eo quod ut fie eflèt rëvelator Con-
feffionis, aut proditor, dicens inferendam publicam
poenam pro occulto peccato 3 ita è contra peccat mor-
taliter , fi dat in occulto hoc Sacramentum ei quern
feit criminofum3 quia negando nullum ex hoc oritur
fcandalum , ex quo in occulto petit, & peccatum
fuum eft fecretum. Non tamen Sacerdos in prædi-
éto cafii eft particeps peccati, quod committit ille indigne
lumens, qui publicè petit fibidari, ôccujuspec-,
catiim eft occultum 3 quia non dat fibi fpontè , fed
coabtus , fcilicet ne incurrat peccatum proditionis,
quod potius debet in fe vitare, quàm quod vitaret peccatum
in alio.
His, inquam , duobus propofitis, fi tunc volens n bd'
accedere fuerit rationis compos, nec defperatus, eli-
gat potiiis digne accedere quàm indigne : fed forte
ftatim fubjunget quærendoquis digne poffit accedere,
aut quid faciet, ut dignus fieri poterit? Adquodref-
pondendum eft , quod præcipuè ex divino munere
venit, & non ex noftra induftria, aut præparatione,
quod aliquis dignus redditur perceptione hujus Sacra-
menti. Non enim furrexitinter natosmulierum, qui
ex fbla ju ftitia & virtute fuorum operum, tanquàm ex
condigno, pofiit fe fiifficienterpræparare ad fiifpicien-
dum : etiamfi unus homo ex natura haberet omnium
Angelorum puritatem & omnium hominum merita,per
aufteritatem vitæ, tamen in his omnibus non fufficiens
fieret ad digne fiifcipiendum, fi non divina gratia con-
curreret, & dignum faceret. Sed forte aliquis hæc
audiens à pufillanimitate fpiritus fui captus, in defidiam
& negligentiam declinaret, cogitans apud fe. T u erg
o , cur in vanum tevexares præparando per Confef-
fionem, Orationes , & alia exercitia 5 omnia talia
feientiam diligenter difeutere. Et quod poft hanc dif-
cuflionem non fit fibi confcius de mortali, aut propo-
fito peccandi mortaliter, Deo auxiliante. Deinde
quod non cognofcit fe verifimilitcr habere legitimum
impedimentum per Excommunicationem aut Irregula-
ritatem. Et hæc de necellitate requiruntur. Deinde
etiam probet fe, fi non habcat ex culpa fua notabile
impedimentum devotionis, utpote pöllutionis corporis,
vel magnam diftrablionem animi : & poftremb
fi non fit nimis indifpofitus ad omnem devotionem,
etiam propter culpam & negligentiam, utpote fi diet
gravatus capitc, aut prefliis foponolentia , aut nimis
tædiofus. Propter talia enim eft etiam abftinendum
a Communione ut flipra dibtum eft : quandocumque
non eft aliqüa necelîitas. Nam etiam in necefritatis
articulo, ut periculo mortis, fufficit habere ilia pri-
mb deferipta, fi ifta immediate pofitanon pofiiintha-
Coïtus conjugalis an impediat Com-
munionem.
J 7 X qüö 61-go ralis coitus conjugalis fit causa pro-
creanda: prolis, vel causa reddendi debitum, fine
peccato eft: idcirco non impedit a Communione nifi
propter immunditiam cOrporalem , vel mentis hebe-
tudinem, ac diftrabtionem 3 ficut fblet dici de pollutione
nobhirna, qux fine peccato fit. In tali ergo cafu funt
1 erinquenda: flio judicio, ut.dicit: Si quis voluptate ex-
crceret ablum iplimi, prohiberi debet a Communione •
ut dicitur 3 3. q. 4. V i t . Et poft fablam Communionem
non licet ifto die debitum exigere, nec etiam e-
xablum reddere nifi cum difficultate 3 fed tamen con-
trarium non putatur mortale. Etiam decens eft, quod
volêns communicare, abftineat ab ablu conjugali tres,
vel quatuor, aut quinque, aut feptem dies, ut patet
confidendo quod dignum mefiiciat. Relpondetur| quod
præter prædiâa quæ Hint omnino neceflària, requi-
rit Deus induftriam, & præparationem geaeralem con-
vementer agere per Contritionem, & Confbffionem,
« operum Satisfeâionem, per recolleâionem fui &
pias meditationes & hujulmodi ; alioquinvideretur ten-
tare Deum. ^ Sed tamen non debet inniti talibus, aut
conhdere quod propter talia dignus fuerit. Jam e-
mm eo ipfo indignus fieret propter fuperbiam, &ma-
ledictionem quam incurreret, ponens fiduciam in homme,
fcilicet m virtute fua propria : immo fi mille
Anms vacaret aliquis fe difponens ad dignitatem hanc,
non fic tamen pertingeret exfuis meritis. Reftat ergo
ut poftquam homo fecerit quod poterit, fecundiim
omnem fuam diligentiam, diffidat de omni fua induftria
& labore ^folhcitu’d i^ i ; ““ ^ a Z
& non Præceptum, nec intèHigitur de reddendo
debitum, fed peténdo. Quia fi alterconjugumpe-
tat, alter reddere tenetm, pofito etiam quod debeat
communicare, ut dicit Landulphus v quia exponeret
illuiri, periculo fornicationis.
De Idiotis Simplicibus.
Quia vero idiotæ & fimplices & omnes penèfæcu-
lares, negotiis fæculi intenti, de digna præparatione ad
fufeipiendum illud Sacrarnenttim modicum foiunt, &
aliqui forte nihil : quomodo videlicet fè ipfbs diligenter
probare, & examinare debeant jüxta formam prætex-
tam 3 idcirco nön poteft efie ipforum melior præpa-
ratio, quam hæc : videlicet, quod contriti, &con-
feffi ad Confeflbris difcreti confilium competenter
egitin repetmone crebneConfbflionis, acdevoänis, D emêndati accédant, cüffiprópofitofirmeàpeciatisabhum,
Ä recolleaionis, &
hnï,;|-. ° fe tu,nc Proi lei4t in animo contritoSc
p S o ïr fu Dei fupplicans, ut fupnnoonn
ppoomtefftt nong reanti-mam r eaqdu irit Deus abg^ htoima mpeer vqenuhode M l w l | i homo, i ü M elt tecerit, fecure accedere poteft, & abfoue rreni
pPeimtattneee,’ && >ita digne accedere dicitur. Ethoceftoltod
fignifieatur per ifta verba, quie q u i l i b " o m s
quamtumçumque juftus & fanâus fuerit, f in ^ iqUo
ftinendi. Intereft ergo Confeflbris ex quo taliter
oiius tantum hümeris liiis imponitur, fcilice t quod ad
ipfius confilium accedat ipfe pa:nitens, ut fiippleat fua
diferetio & diligentia quiCquid minus habet pceniten-
tis ignorantia. Satagat ergo , ut interrogationibus,
exhortationibus, & dêvotis exemplis, aut quocumque
modo competentiori poterit, inducat accedentem ad
dignb fufeipiendum , & competenter fe praeparandum.
Quatnvis autem modo humano fine Dei revelatione
fpeciali non poterit perferutari dignitatem evidentem
accedentis : attamen per figna aliqua , conjebturali-
V 3 ter